UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wnikać

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

psł. *nikati 'chylić się, pochylać się'

Z przedrostkiem w- od psł. *nikati; por. niknąć

1. w istotę czegoś

Definicja

dogłębnie poznawać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

wnikać w istotę czegoś, w czyjeś intencje, w meritum, w naturę czegoś, w przyczyny, w jakieś sprawy, w szczegóły, w tajemnicę, w treść czegoś
wnikać głęboko, w głąb
nie chcieć, nie zamierzać wnikać

Cytaty

Kiedy zacząłem wnikać w szczegóły, doszedłem do wniosku, że nie jesteśmy w stanie dojść prawdy.

źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1997

Ja nie wnikam w motywacje. Mnie interesuje odpowiedź na pytanie „jak”, a nie „dlaczego”.

źródło: NKJP: W najgorszym resorcie, Gazeta Wyborcza, 1996-06-22

Z reguły podpisujemy umowę nie wnikając w jej zapisy. Problemy zaczynają się, gdy: nie jesteśmy zadowoleni z usługi, składamy reklamację, chcemy odstąpić od umowy.

źródło: NKJP: (DS): Niedozwolone klauzule, Gazeta Krakowska, 2005-11-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wnikam	wnikamy
2 os.	wnikasz	wnikacie
3 os.	wnika	wnikają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wnikałem +(e)m wnikał	wnikałam +(e)m wnikała	wnikałom +(e)m wnikało	wnikaliśmy +(e)śmy wnikali	wnikałyśmy +(e)śmy wnikały
2 os.	wnikałeś +(e)ś wnikał	wnikałaś +(e)ś wnikała	wnikałoś +(e)ś wnikało	wnikaliście +(e)ście wnikali	wnikałyście +(e)ście wnikały
3 os.	wnikał	wnikała	wnikało	wnikali	wnikały

bezosobnik: wnikano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wnikał będę wnikać	będę wnikała będę wnikać	będę wnikało będę wnikać	będziemy wnikali będziemy wnikać	będziemy wnikały będziemy wnikać
2 os.	będziesz wnikał będziesz wnikać	będziesz wnikała będziesz wnikać	będziesz wnikało będziesz wnikać	będziecie wnikali będziecie wnikać	będziecie wnikały będziecie wnikać
3 os.	będzie wnikał będzie wnikać	będzie wnikała będzie wnikać	będzie wnikało będzie wnikać	będą wnikali będą wnikać	będą wnikały będą wnikać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wnikajmy
2 os.	wnikaj	wnikajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wnikałbym bym wnikał	wnikałabym bym wnikała	wnikałobym bym wnikało	wnikalibyśmy byśmy wnikali	wnikałybyśmy byśmy wnikały
2 os.	wnikałbyś byś wnikał	wnikałabyś byś wnikała	wnikałobyś byś wnikało	wnikalibyście byście wnikali	wnikałybyście byście wnikały
3 os.	wnikałby by wnikał	wnikałaby by wnikała	wnikałoby by wnikało	wnikaliby by wnikali	wnikałyby by wnikały

bezosobnik: wnikano by

bezokolicznik: wnikać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wnikając

gerundium: wnikanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wnikanie	wnikania
D.	wnikania	wnikań
C.	wnikaniu	wnikaniom
B.	wnikanie	wnikania
N.	wnikaniem	wnikaniami
Ms.	wnikaniu	wnikaniach
W.	wnikanie	wnikania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wnikający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wnikający	wnikający	wnikający	wnikające	wnikająca
D.	wnikającego	wnikającego	wnikającego	wnikającego	wnikającej
C.	wnikającemu	wnikającemu	wnikającemu	wnikającemu	wnikającej
B.	wnikającego	wnikającego	wnikający	wnikające	wnikającą
N.	wnikającym	wnikającym	wnikającym	wnikającym	wnikającą
Ms.	wnikającym	wnikającym	wnikającym	wnikającym	wnikającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wnikający	wnikający	wnikające	wnikające
D.	wnikających	wnikających	wnikających	wnikających
C.	wnikającym	wnikającym	wnikającym	wnikającym
B.	wnikających	wnikających	wnikających	wnikające
N.	wnikającymi	wnikającymi	wnikającymi	wnikającymi
Ms.	wnikających	wnikających	wnikających	wnikających

odpowiednik aspektowy: wniknąć

Składnia

Rz_osobowy

wnikać

w CO

2. w skórę

Definicja

przedostawać się gdzieś, pokonując jakąś przeszkodę

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

penetrować

Połączenia

woda wnika; bakterie, nieczystości wnikają w coś
wnikać do komórek, do organizmu, do środka, do wnętrza czegoś
wnikać przez pory, przez szczeliny
wnikać w ciało, w strukturę (np. włosa), w szczeliny
głęboko, łatwo, szybko wnikać

Cytaty

	Impregnat wnika głęboko w strukturę drewna, nie tworząc powłoki. źródło: NKJP: Ewa Halewska: Drewno pod ochroną, Nowiny Raciborskie, 2005-09-27
	Pod jego wpływem preparat pielęgnacyjny szybko i głęboko wnika w skórę. źródło: NKJP: Piękne dłonie od A do Z, Naj, 2003, nr 39
	Nieczystości i opary wnikają w spoiny między cegłami i powodują uszkodzenia. źródło: NKJP: Marcin Sikora: Spacer pod al. Włókniarzy, Express Ilustrowany, 2004-04-03
	Niestety, okazało się, że leczniczy gen nie chce wnikać do komórek płuc, a u żadnego spośród 12 pacjentów nie doszło do najmniejszej poprawy stanu zdrowia. źródło: NKJP: Sławomir Zagórski: Medycyna, Gazeta Wyborcza, 1995-11-07

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wnikam	wnikamy
2 os.	wnikasz	wnikacie
3 os.	wnika	wnikają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wnikałem +(e)m wnikał	wnikałam +(e)m wnikała	wnikałom +(e)m wnikało	wnikaliśmy +(e)śmy wnikali	wnikałyśmy +(e)śmy wnikały
2 os.	wnikałeś +(e)ś wnikał	wnikałaś +(e)ś wnikała	wnikałoś +(e)ś wnikało	wnikaliście +(e)ście wnikali	wnikałyście +(e)ście wnikały
3 os.	wnikał	wnikała	wnikało	wnikali	wnikały

bezosobnik: wnikano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wnikał będę wnikać	będę wnikała będę wnikać	będę wnikało będę wnikać	będziemy wnikali będziemy wnikać	będziemy wnikały będziemy wnikać
2 os.	będziesz wnikał będziesz wnikać	będziesz wnikała będziesz wnikać	będziesz wnikało będziesz wnikać	będziecie wnikali będziecie wnikać	będziecie wnikały będziecie wnikać
3 os.	będzie wnikał będzie wnikać	będzie wnikała będzie wnikać	będzie wnikało będzie wnikać	będą wnikali będą wnikać	będą wnikały będą wnikać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wnikajmy
2 os.	wnikaj	wnikajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wnikałbym bym wnikał	wnikałabym bym wnikała	wnikałobym bym wnikało	wnikalibyśmy byśmy wnikali	wnikałybyśmy byśmy wnikały
2 os.	wnikałbyś byś wnikał	wnikałabyś byś wnikała	wnikałobyś byś wnikało	wnikalibyście byście wnikali	wnikałybyście byście wnikały
3 os.	wnikałby by wnikał	wnikałaby by wnikała	wnikałoby by wnikało	wnikaliby by wnikali	wnikałyby by wnikały

bezosobnik: wnikano by

bezokolicznik: wnikać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wnikając

gerundium: wnikanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wnikanie	wnikania
D.	wnikania	wnikań
C.	wnikaniu	wnikaniom
B.	wnikanie	wnikania
N.	wnikaniem	wnikaniami
Ms.	wnikaniu	wnikaniach
W.	wnikanie	wnikania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wnikający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wnikający	wnikający	wnikający	wnikające	wnikająca
D.	wnikającego	wnikającego	wnikającego	wnikającego	wnikającej
C.	wnikającemu	wnikającemu	wnikającemu	wnikającemu	wnikającej
B.	wnikającego	wnikającego	wnikający	wnikające	wnikającą
N.	wnikającym	wnikającym	wnikającym	wnikającym	wnikającą
Ms.	wnikającym	wnikającym	wnikającym	wnikającym	wnikającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wnikający	wnikający	wnikające	wnikające
D.	wnikających	wnikających	wnikających	wnikających
C.	wnikającym	wnikającym	wnikającym	wnikającym
B.	wnikających	wnikających	wnikających	wnikające
N.	wnikającymi	wnikającymi	wnikającymi	wnikającymi
Ms.	wnikających	wnikających	wnikających	wnikających

odpowiednik aspektowy: wniknąć

Składnia

wnikać

w CO | do CZEGO

3. w szeregi organizacji

Definicja

stawać się członkiem organizacji, często w celu szkodzenia jej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

wnikać w szeregi organizacji

Cytaty

Szpiedzy mają szkodzić polskiemu państwu m.in. poprzez wnikanie do struktur aparatu państwowego, ośrodków naukowo-badawczych oraz ważnych instytucji gospodarczych.

źródło: NKJP: Krystyna Romanowska, Jerzy Kubrak: Rząd chce umożliwić się ujawnienie osobom pracującym dla obcych wywiadów, Życie 2000, nr 9/02

[...] nigdy nie brakowało takich, którzy „zasypywali” sąsiadów, ani takich, którzy [...] wnikali w organizacje konspiracyjne.

źródło: NKJP: Andrzej Paczkowski: Złych uczynków przypomnienie, Gazeta Wyborcza, 1997-08-14

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wnikam	wnikamy
2 os.	wnikasz	wnikacie
3 os.	wnika	wnikają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wnikałem +(e)m wnikał	wnikałam +(e)m wnikała	wnikałom +(e)m wnikało	wnikaliśmy +(e)śmy wnikali	wnikałyśmy +(e)śmy wnikały
2 os.	wnikałeś +(e)ś wnikał	wnikałaś +(e)ś wnikała	wnikałoś +(e)ś wnikało	wnikaliście +(e)ście wnikali	wnikałyście +(e)ście wnikały
3 os.	wnikał	wnikała	wnikało	wnikali	wnikały

bezosobnik: wnikano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wnikał będę wnikać	będę wnikała będę wnikać	będę wnikało będę wnikać	będziemy wnikali będziemy wnikać	będziemy wnikały będziemy wnikać
2 os.	będziesz wnikał będziesz wnikać	będziesz wnikała będziesz wnikać	będziesz wnikało będziesz wnikać	będziecie wnikali będziecie wnikać	będziecie wnikały będziecie wnikać
3 os.	będzie wnikał będzie wnikać	będzie wnikała będzie wnikać	będzie wnikało będzie wnikać	będą wnikali będą wnikać	będą wnikały będą wnikać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wnikajmy
2 os.	wnikaj	wnikajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wnikałbym bym wnikał	wnikałabym bym wnikała	wnikałobym bym wnikało	wnikalibyśmy byśmy wnikali	wnikałybyśmy byśmy wnikały
2 os.	wnikałbyś byś wnikał	wnikałabyś byś wnikała	wnikałobyś byś wnikało	wnikalibyście byście wnikali	wnikałybyście byście wnikały
3 os.	wnikałby by wnikał	wnikałaby by wnikała	wnikałoby by wnikało	wnikaliby by wnikali	wnikałyby by wnikały

bezosobnik: wnikano by

bezokolicznik: wnikać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wnikając

gerundium: wnikanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wnikanie	wnikania
D.	wnikania	wnikań
C.	wnikaniu	wnikaniom
B.	wnikanie	wnikania
N.	wnikaniem	wnikaniami
Ms.	wnikaniu	wnikaniach
W.	wnikanie	wnikania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wnikający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wnikający	wnikający	wnikający	wnikające	wnikająca
D.	wnikającego	wnikającego	wnikającego	wnikającego	wnikającej
C.	wnikającemu	wnikającemu	wnikającemu	wnikającemu	wnikającej
B.	wnikającego	wnikającego	wnikający	wnikające	wnikającą
N.	wnikającym	wnikającym	wnikającym	wnikającym	wnikającą
Ms.	wnikającym	wnikającym	wnikającym	wnikającym	wnikającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wnikający	wnikający	wnikające	wnikające
D.	wnikających	wnikających	wnikających	wnikających
C.	wnikającym	wnikającym	wnikającym	wnikającym
B.	wnikających	wnikających	wnikających	wnikające
N.	wnikającymi	wnikającymi	wnikającymi	wnikającymi
Ms.	wnikających	wnikających	wnikających	wnikających

odpowiednik aspektowy: wniknąć

Składnia

Rz_osobowy

wnikać

w CO | do CZEGO

Data ostatniej modyfikacji: 30.06.2014