Chronologizacja
Inne znaczenie: 'kij na końcu zakrzywiony'
1. bryła geometryczna
Definicja
Pochodzenie
śr.-w.-niem. kūle
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
Połączenia
- kula i stożek; kula i walec
- powierzchnia kuli
Cytaty
|
[...] jeśli odcinek łączący dwa dowolne punkty bryły zawsze mieści się cały w jej wnętrzu, to bryła jest wypukła, jak na przykład kula lub walec. źródło: NKJP: Joanna Pasek: 3ds max 9. Animacja 3D od podstaw, 2007 |
|
|
Utwór wieloznaczny jest wartością nieograniczoną, chociaż jednocześnie skończoną - tak jak nieograniczona, choć skończona, jest powierzchnia kuli. źródło: NKJP: Zbigniew Lisowski: Poznawanie poezji: interpretacje, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kula |
kule |
|
| D. | kuli |
kuli |
neut |
| kul |
char | ||
| C. | kuli |
kulom |
|
| B. | kulę |
kule |
|
| N. | kulą |
kulami |
|
| Ms. | kuli |
kulach |
|
| W. | kulo |
kule |
2. podobna do bryły geometrycznej
Definicja
Pochodzenie
śr.-w.-niem. kūle
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
Połączenia
- ognista, szklana kula; kula śniegowa; ziemska
- kula ognia, słońca
Cytaty
|
Rozpalona, jarząca się kula słońca zbliżała się do mojego okna. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Lapidaria IV-VI, 2008 |
|
|
Paweł, jeszcze kilka miesięcy temu mieszczuch, usadowił się na przodzie sanek. Rafał tuż za nim. Dziadka poganiają, obrzucając go kulami śniegu. źródło: NKJP: (BOK): Wehikuł dziadka Wilka, Trybuna Śląska, 2001-03-03 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kula |
kule |
|
| D. | kuli |
kuli |
neut |
| kul |
char | ||
| C. | kuli |
kulom |
|
| B. | kulę |
kule |
|
| N. | kulą |
kulami |
|
| Ms. | kuli |
kulach |
|
| W. | kulo |
kule |
Składnia
|
+ | kula | + |
CZEGO
|
3. w sporcie
Definicja
Pochodzenie
śr.-w.-niem. kūle
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport przedmioty związane ze sportem
Połączenia
- miotać kulą
Cytaty
|
Ewa Durska w swojej koronnej konkurencji, w pchnięciu kulą zdobyła po raz kolejny złoty medal. źródło: NKJP: (SW): Triumfowały w Brazylii, Gazeta Goleniowska, 2007-10-08 |
|
|
Tomasz Majewski zaczął miotać kulami dopiero w wieku 15 lat. Początkowo chciał trenować koszykówkę, ale – jak twierdzi – „nie było warunków”. źródło: NKJP: (TROLLBARBATUS): Mistrzowie z indeksem, Dlaczego?, 2010-02-10 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kula |
kule |
|
| D. | kuli |
kuli |
neut |
| kul |
char | ||
| C. | kuli |
kulom |
|
| B. | kulę |
kule |
|
| N. | kulą |
kulami |
|
| Ms. | kuli |
kulach |
|
| W. | kulo |
kule |
4. pocisk
Definicja
Pochodzenie
śr.-w.-niem. kūle
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń
Połączenia
- kula karabinowa
- kula snajpera, zamachowca; karabinu, pistoletu
- kule świstały
- trafić kogoś kulą
- zginąć od jakiejś kuli
Cytaty
|
Kule świstały wokół. Ledwie usłyszałem ciężkie sapanie pocisku, a już wybuchał gdzieś w pobliżu, przerażająco blisko. źródło: NKJP: Anna Bolecka: Uwiedzeni, 2009 |
|
|
Major Hieronim Kupczyk, polski żołnierz pełniący służbę w Iraku, zginął od kuli snajpera. źródło: NKJP: Edward Mazurkow: Polskie warowanie w Iraku, Express Ilustrowany, 2003-11-14 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kula |
kule |
|
| D. | kuli |
kuli |
neut |
| kul |
char | ||
| C. | kuli |
kulom |
|
| B. | kulę |
kule |
|
| N. | kulą |
kulami |
|
| Ms. | kuli |
kulach |
|
| W. | kulo |
kule |
Składnia
|
|
+ | kula | + |
KOGO/CZEGO
|
5. inwalidzka
Definicja
Pochodzenie
śr.-w.-niem. kiule 'pałka, laska, kij'
śr.-d.-niem. kūle 'pałka, laska, kij'
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne
Połączenia
- kula inwalidzka; łokciowa
- kule i laski; kule i wózki inwalidzkie
- chodzić, poruszać się o kulach
Cytaty
|
Zdobyliśmy Punta Penia (3343 metry), najwyższy szczyt w masywie Marmolady w Dolomitach. Byłem pierwszym Polakiem poruszającym się o kulach, który tam stanął. źródło: NKJP: Małgorzata Wach: Każdy ma swoje Kilimandżaro, 2008 |
|
|
W wielu domach są niepotrzebne wózki inwalidzkie, kule czy inny sprzęt rehabilitacyjny – mówi pani Danuta. - To co zalega na strychu lub w piwnicy, może jeszcze długo posłużyć innym. źródło: NKJP: Leszek Grabowy: Pomóż innym, Gazeta Wrocławska, 2003-10-06 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kula |
kule |
|
| D. | kuli |
kuli |
neut |
| kul |
char | ||
| C. | kuli |
kulom |
|
| B. | kulę |
kule |
|
| N. | kulą |
kulami |
|
| Ms. | kuli |
kulach |
|
| W. | kulo |
kule |
6. siodła
Definicja
Pochodzenie
śr.-w.-niem. kiule 'pałka, laska, kij'
śr.-d.-niem. kūle 'pałka, laska, kij'
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn
Połączenia
- kula siodła
- kula przy siodle
Cytaty
|
Milcząc, Promień ściągnął wodze, owinął je wokół kuli przy siodle i zeskoczył na ziemię. Niespodzianie ręce maga w mgnieniu oka sięgnęły wyżej, chwyciły królewicza za ubranie. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Piołun i miód. Kroniki Drugiego Kręgu. Księga III, 2003 |
|
|
Ciri - lubiąca wysoki dosiad - skróciła rzemienie puślisk, obmacała nietypowe, płaskie siodło bez terlicy i kuli przedniego łęku. Dopasowała but do strzemienia i chwyciła konia za grzywę. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 2001 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | kula |
kule |
|
| D. | kuli |
kuli |
neut |
| kul |
char | ||
| C. | kuli |
kulom |
|
| B. | kulę |
kule |
|
| N. | kulą |
kulami |
|
| Ms. | kuli |
kulach |
|
| W. | kulo |
kule |