Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *orztopiti 'przez ogrzewanie zamienić ciało stałe w płynne, roztapić'
Zob. topić 3 (< psł. *topiti 2.)
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia
Połączenia
- roztopić czekoladę, lód, masło, metal, miedź, ołów, złoto..., śnieg, tłuszcz, wosk
- roztopić na ogniu, na parze, na patelni
- roztopić w naczyniu, w rondlu
- roztopić i schłodzić
Cytaty
Na wielkiej patelni roztopił masło i ułożył na niej pokrojone w plasterki kartofle. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003 |
|
Kasiarze podkopem [...] dostali się do stalowego skarbca banku i posługując się nieznanymi dotychczas policji narzędziami, rozpruli i roztopili grube na 18 cm pancerne ściany kasy. źródło: NKJP: Honor włamywaczy, Dziennik Polski - Magazyn, 2000-02-19 |
|
Na ulicy słońce warzyło wywar z żaru, spalin i kurzu. Zapach roztopionego asfaltu czuło się wszędzie. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003 |
|
Atmosfera dostarcza wiosną i latem takiej ilości ciepła, jaka wystarcza do roztopienia śniegu. źródło: NKJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1996 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
roztopię |
roztopimy |
|||
2 os. |
roztopisz |
roztopicie |
|||
3 os. |
roztopi |
roztopią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
roztopiłem +(e)m roztopił |
roztopiłam +(e)m roztopiła |
roztopiłom +(e)m roztopiło |
roztopiliśmy +(e)śmy roztopili |
roztopiłyśmy +(e)śmy roztopiły |
2 os. |
roztopiłeś +(e)ś roztopił |
roztopiłaś +(e)ś roztopiła |
roztopiłoś +(e)ś roztopiło |
roztopiliście +(e)ście roztopili |
roztopiłyście +(e)ście roztopiły |
3 os. |
roztopił |
roztopiła |
roztopiło |
roztopili |
roztopiły |
bezosobnik: roztopiono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
roztopmy |
|
2 os. |
roztop |
roztopcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
roztopiłbym bym roztopił |
roztopiłabym bym roztopiła |
roztopiłobym bym roztopiło |
roztopilibyśmy byśmy roztopili |
roztopiłybyśmy byśmy roztopiły |
2 os. |
roztopiłbyś byś roztopił |
roztopiłabyś byś roztopiła |
roztopiłobyś byś roztopiło |
roztopilibyście byście roztopili |
roztopiłybyście byście roztopiły |
3 os. |
roztopiłby by roztopił |
roztopiłaby by roztopiła |
roztopiłoby by roztopiło |
roztopiliby by roztopili |
roztopiłyby by roztopiły |
bezosobnik: roztopiono by
bezokolicznik: roztopić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
roztopiwszy
gerundium: roztopienie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | roztopienie |
roztopienia |
D. | roztopienia |
roztopień |
C. | roztopieniu |
roztopieniom |
B. | roztopienie |
roztopienia |
N. | roztopieniem |
roztopieniami |
Ms. | roztopieniu |
roztopieniach |
W. | roztopienie |
roztopienia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: roztopiony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | roztopiony |
roztopiony |
roztopiony |
roztopione |
roztopiona |
D. | roztopionego |
roztopionego |
roztopionego |
roztopionego |
roztopionej |
C. | roztopionemu |
roztopionemu |
roztopionemu |
roztopionemu |
roztopionej |
B. | roztopionego |
roztopionego |
roztopiony |
roztopione |
roztopioną |
N. | roztopionym |
roztopionym |
roztopionym |
roztopionym |
roztopioną |
Ms. | roztopionym |
roztopionym |
roztopionym |
roztopionym |
roztopionej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | roztopieni |
roztopieni |
roztopione |
roztopione |
D. | roztopionych |
roztopionych |
roztopionych |
roztopionych |
C. | roztopionym |
roztopionym |
roztopionym |
roztopionym |
B. | roztopionych |
roztopionych |
roztopionych |
roztopione |
N. | roztopionymi |
roztopionymi |
roztopionymi |
roztopionymi |
Ms. | roztopionych |
roztopionych |
roztopionych |
roztopionych |
Składnia
+ | roztopić | + |
CO
|