UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

stapiać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	stapiam	stapiamy
2 os.	stapiasz	stapiacie
3 os.	stapia	stapiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stapiałem +(e)m stapiał	stapiałam +(e)m stapiała	stapiałom +(e)m stapiało	stapialiśmy +(e)śmy stapiali	stapiałyśmy +(e)śmy stapiały
2 os.	stapiałeś +(e)ś stapiał	stapiałaś +(e)ś stapiała	stapiałoś +(e)ś stapiało	stapialiście +(e)ście stapiali	stapiałyście +(e)ście stapiały
3 os.	stapiał	stapiała	stapiało	stapiali	stapiały

bezosobnik: stapiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę stapiał będę stapiać	będę stapiała będę stapiać	będę stapiało będę stapiać	będziemy stapiali będziemy stapiać	będziemy stapiały będziemy stapiać
2 os.	będziesz stapiał będziesz stapiać	będziesz stapiała będziesz stapiać	będziesz stapiało będziesz stapiać	będziecie stapiali będziecie stapiać	będziecie stapiały będziecie stapiać
3 os.	będzie stapiał będzie stapiać	będzie stapiała będzie stapiać	będzie stapiało będzie stapiać	będą stapiali będą stapiać	będą stapiały będą stapiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		stapiajmy
2 os.	stapiaj	stapiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	stapiałbym bym stapiał	stapiałabym bym stapiała	stapiałobym bym stapiało	stapialibyśmy byśmy stapiali	stapiałybyśmy byśmy stapiały
2 os.	stapiałbyś byś stapiał	stapiałabyś byś stapiała	stapiałobyś byś stapiało	stapialibyście byście stapiali	stapiałybyście byście stapiały
3 os.	stapiałby by stapiał	stapiałaby by stapiała	stapiałoby by stapiało	stapialiby by stapiali	stapiałyby by stapiały

bezosobnik: stapiano by

bezokolicznik: stapiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: stapiając

gerundium: stapianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	stapianie	stapiania
D.	stapiania	stapiań
C.	stapianiu	stapianiom
B.	stapianie	stapiania
N.	stapianiem	stapianiami
Ms.	stapianiu	stapianiach
W.	stapianie	stapiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: stapiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stapiający	stapiający	stapiający	stapiające	stapiająca
D.	stapiającego	stapiającego	stapiającego	stapiającego	stapiającej
C.	stapiającemu	stapiającemu	stapiającemu	stapiającemu	stapiającej
B.	stapiającego	stapiającego	stapiający	stapiające	stapiającą
N.	stapiającym	stapiającym	stapiającym	stapiającym	stapiającą
Ms.	stapiającym	stapiającym	stapiającym	stapiającym	stapiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stapiający	stapiający	stapiające	stapiające
D.	stapiających	stapiających	stapiających	stapiających
C.	stapiającym	stapiającym	stapiającym	stapiającym
B.	stapiających	stapiających	stapiających	stapiające
N.	stapiającymi	stapiającymi	stapiającymi	stapiającymi
Ms.	stapiających	stapiających	stapiających	stapiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: stapiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	stapiany	stapiany	stapiany	stapiane	stapiana
D.	stapianego	stapianego	stapianego	stapianego	stapianej
C.	stapianemu	stapianemu	stapianemu	stapianemu	stapianej
B.	stapianego	stapianego	stapiany	stapiane	stapianą
N.	stapianym	stapianym	stapianym	stapianym	stapianą
Ms.	stapianym	stapianym	stapianym	stapianym	stapianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	stapiani	stapiani	stapiane	stapiane
D.	stapianych	stapianych	stapianych	stapianych
C.	stapianym	stapianym	stapianym	stapianym
B.	stapianych	stapianych	stapianych	stapiane
N.	stapianymi	stapianymi	stapianymi	stapianymi
Ms.	stapianych	stapianych	stapianych	stapianych

odpowiednik aspektowy: stopić

Pochodzenie

Zob. topić (ciecz) 'poddając ciało stałe działaniu wysokiej temperatury, powodować, żeby zamieniło się w ciecz'

1. śnieg

Definicja

ogrzewając ciało stałe, powodować, że zamienia się w ciecz

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

rozpuszczać, roztapiać

Połączenia

ogień, słońce stapia
stapiać lód, masło, ser, słoninę, smalec, śnieg

Cytaty

	Gotujemy ziemniaki al dente [...] w plastrach. W tym czasie na patelni stapiamy boczek. źródło: NKJP: Juliusz Podolski: Mój kulinarny rok 2005, Gazeta Poznańska, 2006-01-06
	Stapiam masło, dodaję do ciasta, dobrze wyrabiam i odstawiam do wyrośnięcia. źródło: NKJP: Monika Babcia: Obiad z Expressem, Gazeta Poznańska, 2001-12-29
	Ten gigantyczny stos bloków grafitowych poprzetykanych prętami uranowymi, zapalił się w 1957 r., stapiając setki atomowych prętów. źródło: NKJP: Piotr Bein: Zasłyszane w atomowym maglu, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 2002-04-01
	Z reguły przyrost lodu następuje od spodu pokrywy. Może jednak powstać sytuacja odwrotna, jeśli lód popęka, a na jego powierzchnię wypłynie woda, która zamarza. Podobna sytuacja zachodzi, gdy następuje stapianie i zamarzanie powłoki śnieżnej zalegającej na lodzie. źródło: NKJP: Adam Choiński: Jeziora kuli ziemskiej, 2000

Składnia

stapiać

2. srebro z miedzią

Definicja

łączyć ze sobą dwie substancje, doprowadziwszy je wcześniej do stanu ciekłego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł miejsca i czynności związane z przemysłem

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

łączyć

Połączenia

stapiać metale
stapiać stal z ołowiem, srebro z miedzią

Cytaty

	Giesche rozpoczął od transportowania galmanu do Gdańska i Niemiec, gdzie stapiano go z miedzią, by uzyskać mosiądz. źródło: NKJP: Andrzej Tuziak: Marzenie pana Giesche, Trybuna Śląska, 2001-04-06
	Otrzymuje się je [szkło piankowe] w dwojaki sposób - stapiając sproszkowane szkło z wapieniami lub dolomitami bądź wdmuchując strumienie powietrza do stopionej masy szklanej. źródło: NKJP: (MK): Materiały izolacyjne, Dziennik Polski - Dom, 2001-12-05
	Surowiec na wyroby jubilerskie puszczali bardzo ostrożnie wyłącznie przez swojego przetwórcę, aby uniknąć wpadki z rozpoznaniem domieszki podczas stapiania i obróbki. źródło: NKJP: Antoni Kapelański: Wielki Koneser, 2006
	Zatrudnianie młodocianych przy spawaniu, cięciu i stapianiu metali może się odbywać tylko na tych stanowiskach, na których jest zapewniona skutecznie działająca wentylacja miejscowa i ogólna. źródło: NKJP: Rozporządzenie w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac z dnia 24 sierpnia 2004 - Dz.U. z 2004r. Nr 200, poz. 2047

Składnia

	+	stapiać	+	CO + z CZYM \| i CO
	+	stapiać	+	CO[sub]pl[/sub]

3. wątki

Definicja

książk.

łączyć jakieś elementy w jednolitą całość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

łączyć

Połączenia

stapiać w całość, w jedno

Cytaty

	Nie poświęcają życia dla sztuki, lecz stapiają życie i sztukę w jedno. źródło: NKJP: Piotr Sarzyński: Piersi harpii, Polityka, 2009, nr 2701
	Może więc warto pamiętać o filozofii Tomasza z Akwinu, który w świecie dalekim od ideału, gdzie religia metodycznie i konsekwentnie stapiana była z systemem władzy, pisał o ludzkiej wolności, o prawie do błędu i trwania przy własnym sumieniu oraz o drodze dojrzewania człowieka do prawdy i dobra. źródło: NKJP: Tadeusz Bartoś: Wolność, równość, katolicyzm, 2007
	Moje pisanie nie jest dobre [...], brak mi w ostatecznej fazie [...] tego wielkiego wysiłku, który stapia w całość fragmenty. źródło: NKJP: Anna Kowalska: Dzienniki 1927-1969, 2008
	Dobkowski w nowych obrazach dokonuje wielkiej syntezy. Stapia w niej najważniejsze wątki swojej twórczości. źródło: NKJP: Galeria Sudio, Gazeta Wyborcza - Weekend, nr 143 z dnia 1992/06/19
	W okresie II Rzeczypospolitej armia, która powstawała po 1918 r., też nawiązywała do wielu tradycji [...], wielu formacji zbrojnych, które w okresie I wojny światowej walczyły o niepodległość i które w okresie II Rzeczypospolitej stapiano w organizm o jednej tożsamości. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 29.07.1992

Składnia

	+	stapiać	+	CO + z CZYM \| i CO
	+	stapiać	+	CO[sub]pl[/sub]

Data ostatniej modyfikacji: 12.03.2018