UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odkręcić

Chronologizacja

SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. kręcić

1. oddzielić

Definicja

kręcąc czymś, co było przykręcone, oddzielić to od czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

antonimy:

dokręcić, przykręcić

Połączenia

odkręcić koła (od samochodu), śrubę; tablicę, tabliczkę; napis

Cytaty

Powinniśmy pamiętać, że używanie śrubokręta o końcówce krzyżowej, do odkręcenia śruby z płaskim łbem może spowodować zniszczenie zarówno narzędzia, jak i elementu.

źródło: NKJP: Narzędziowy niezbędnik, Gazeta Pomorska, 2010-02-26

Pracownik zanotował numer rejestracyjny auta. Tablice były katowickie – odkręcone z małego fiata zaparkowanego w Katowicach Bogucicach.

źródło: NKJP: Roman Kubiak: Rozbójnik przy dystrybutorze, Trybuna Śląska, 2000-11-16

Ze stojącego obok renault skradziono natomiast radioodtwarzacz Philips, aparat fotograficzny Minolta, lornetkę, ubrania i odkręcono wszystkie cztery koła.

źródło: NKJP: (aza), Tygodnik Podhalański, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odkręcę	odkręcimy
2 os.	odkręcisz	odkręcicie
3 os.	odkręci	odkręcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkręciłem +(e)m odkręcił	odkręciłam +(e)m odkręciła	odkręciłom +(e)m odkręciło	odkręciliśmy +(e)śmy odkręcili	odkręciłyśmy +(e)śmy odkręciły
2 os.	odkręciłeś +(e)ś odkręcił	odkręciłaś +(e)ś odkręciła	odkręciłoś +(e)ś odkręciło	odkręciliście +(e)ście odkręcili	odkręciłyście +(e)ście odkręciły
3 os.	odkręcił	odkręciła	odkręciło	odkręcili	odkręciły

bezosobnik: odkręcono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odkręćmy
2 os.	odkręć	odkręćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkręciłbym bym odkręcił	odkręciłabym bym odkręciła	odkręciłobym bym odkręciło	odkręcilibyśmy byśmy odkręcili	odkręciłybyśmy byśmy odkręciły
2 os.	odkręciłbyś byś odkręcił	odkręciłabyś byś odkręciła	odkręciłobyś byś odkręciło	odkręcilibyście byście odkręcili	odkręciłybyście byście odkręciły
3 os.	odkręciłby by odkręcił	odkręciłaby by odkręciła	odkręciłoby by odkręciło	odkręciliby by odkręcili	odkręciłyby by odkręciły

bezosobnik: odkręcono by

bezokolicznik: odkręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odkręciwszy

gerundium: odkręcenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odkręcenie	odkręcenia
D.	odkręcenia	odkręceń
C.	odkręceniu	odkręceniom
B.	odkręcenie	odkręcenia
N.	odkręceniem	odkręceniami
Ms.	odkręceniu	odkręceniach
W.	odkręcenie	odkręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: odkręcony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkręcony	odkręcony	odkręcony	odkręcone	odkręcona
D.	odkręconego	odkręconego	odkręconego	odkręconego	odkręconej
C.	odkręconemu	odkręconemu	odkręconemu	odkręconemu	odkręconej
B.	odkręconego	odkręconego	odkręcony	odkręcone	odkręconą
N.	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconą
Ms.	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkręceni	odkręceni	odkręcone	odkręcone
D.	odkręconych	odkręconych	odkręconych	odkręconych
C.	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconym
B.	odkręconych	odkręconych	odkręconych	odkręcone
N.	odkręconymi	odkręconymi	odkręconymi	odkręconymi
Ms.	odkręconych	odkręconych	odkręconych	odkręconych

odpowiednik aspektowy: odkręcać

Składnia

odkręcić

2. otworzyć

Definicja

kręcąc czymś, zdjąć to i otworzyć w ten sposób jakiś pojemnik

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

odkręcić korek, nakrętkę, pokrywę, pokrywkę, wieczko, zakrętkę; butelczynę, butelkę, słoik, tubkę

Cytaty

Dlatego konsument, aby się przekonać, czy ma do czynienia z oryginalnym produktem, powinien odkręcić tubkę.

źródło: NKJP: Paweł Wrabec: Czy Polleny spotkają się w sądzie?, Gazeta Wyborcza, 1997-06-17

Zniekształconymi przez reumatyzm palcami przez kilka minut próbuje odkręcić butelkę, tak samo długo mocuje się z zakrętką słoika.

źródło: NKJP: Agnieszka Rasmus-Zgorzelska: Misja przedmiotu, Ozon, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odkręcę	odkręcimy
2 os.	odkręcisz	odkręcicie
3 os.	odkręci	odkręcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkręciłem +(e)m odkręcił	odkręciłam +(e)m odkręciła	odkręciłom +(e)m odkręciło	odkręciliśmy +(e)śmy odkręcili	odkręciłyśmy +(e)śmy odkręciły
2 os.	odkręciłeś +(e)ś odkręcił	odkręciłaś +(e)ś odkręciła	odkręciłoś +(e)ś odkręciło	odkręciliście +(e)ście odkręcili	odkręciłyście +(e)ście odkręciły
3 os.	odkręcił	odkręciła	odkręciło	odkręcili	odkręciły

bezosobnik: odkręcono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odkręćmy
2 os.	odkręć	odkręćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkręciłbym bym odkręcił	odkręciłabym bym odkręciła	odkręciłobym bym odkręciło	odkręcilibyśmy byśmy odkręcili	odkręciłybyśmy byśmy odkręciły
2 os.	odkręciłbyś byś odkręcił	odkręciłabyś byś odkręciła	odkręciłobyś byś odkręciło	odkręcilibyście byście odkręcili	odkręciłybyście byście odkręciły
3 os.	odkręciłby by odkręcił	odkręciłaby by odkręciła	odkręciłoby by odkręciło	odkręciliby by odkręcili	odkręciłyby by odkręciły

bezosobnik: odkręcono by

bezokolicznik: odkręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odkręciwszy

gerundium: odkręcenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odkręcenie	odkręcenia
D.	odkręcenia	odkręceń
C.	odkręceniu	odkręceniom
B.	odkręcenie	odkręcenia
N.	odkręceniem	odkręceniami
Ms.	odkręceniu	odkręceniach
W.	odkręcenie	odkręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: odkręcony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkręcony	odkręcony	odkręcony	odkręcone	odkręcona
D.	odkręconego	odkręconego	odkręconego	odkręconego	odkręconej
C.	odkręconemu	odkręconemu	odkręconemu	odkręconemu	odkręconej
B.	odkręconego	odkręconego	odkręcony	odkręcone	odkręconą
N.	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconą
Ms.	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkręceni	odkręceni	odkręcone	odkręcone
D.	odkręconych	odkręconych	odkręconych	odkręconych
C.	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconym
B.	odkręconych	odkręconych	odkręconych	odkręcone
N.	odkręconymi	odkręconymi	odkręconymi	odkręconymi
Ms.	odkręconych	odkręconych	odkręconych	odkręconych

odpowiednik aspektowy: odkręcać

Składnia

odkręcić

3. umożliwić dopływ

Definicja

kręcąc czymś, otworzyć lub zwiększyć dopływ czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

odkręcić hydrant, kran, kurek, zawór; ciepło, gaz, wodę

Cytaty

	Oblali mieszkanie benzyną, odkręcili gaz i czekali na wybuch. Ktoś poczuł smród i zawiadomił policję. źródło: NKJP: Edyta Gietka: Niewypał, Polityka, 2009-04-25
	Rozebrała się i włożyła szlafrok. Odkręciła kran przy wannie. Szum wody trochę ją uspokoił. źródło: NKJP: Mija Kabat: Kontrakt panny Brandt, 2009
	Włożył płytę do odtwarzacza i odkręcił potencjometr do końca. źródło: NKJP: Marek Miller: Pierwszy milion czyli Chłopcy z Mielczarskiego : to było nieprawdopodobne, to piękne, to było coś, czego u nas jeszcze nie było, 1999
	Kaloryfery odkręcone są przez cały czas, tu jest ciepło. źródło: NKJP: Strach wliczony w czynsz, Nowiny Raciborskie, 2006-02-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odkręcę	odkręcimy
2 os.	odkręcisz	odkręcicie
3 os.	odkręci	odkręcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkręciłem +(e)m odkręcił	odkręciłam +(e)m odkręciła	odkręciłom +(e)m odkręciło	odkręciliśmy +(e)śmy odkręcili	odkręciłyśmy +(e)śmy odkręciły
2 os.	odkręciłeś +(e)ś odkręcił	odkręciłaś +(e)ś odkręciła	odkręciłoś +(e)ś odkręciło	odkręciliście +(e)ście odkręcili	odkręciłyście +(e)ście odkręciły
3 os.	odkręcił	odkręciła	odkręciło	odkręcili	odkręciły

bezosobnik: odkręcono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odkręćmy
2 os.	odkręć	odkręćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkręciłbym bym odkręcił	odkręciłabym bym odkręciła	odkręciłobym bym odkręciło	odkręcilibyśmy byśmy odkręcili	odkręciłybyśmy byśmy odkręciły
2 os.	odkręciłbyś byś odkręcił	odkręciłabyś byś odkręciła	odkręciłobyś byś odkręciło	odkręcilibyście byście odkręcili	odkręciłybyście byście odkręciły
3 os.	odkręciłby by odkręcił	odkręciłaby by odkręciła	odkręciłoby by odkręciło	odkręciliby by odkręcili	odkręciłyby by odkręciły

bezosobnik: odkręcono by

bezokolicznik: odkręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odkręciwszy

gerundium: odkręcenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odkręcenie	odkręcenia
D.	odkręcenia	odkręceń
C.	odkręceniu	odkręceniom
B.	odkręcenie	odkręcenia
N.	odkręceniem	odkręceniami
Ms.	odkręceniu	odkręceniach
W.	odkręcenie	odkręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: odkręcony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkręcony	odkręcony	odkręcony	odkręcone	odkręcona
D.	odkręconego	odkręconego	odkręconego	odkręconego	odkręconej
C.	odkręconemu	odkręconemu	odkręconemu	odkręconemu	odkręconej
B.	odkręconego	odkręconego	odkręcony	odkręcone	odkręconą
N.	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconą
Ms.	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkręceni	odkręceni	odkręcone	odkręcone
D.	odkręconych	odkręconych	odkręconych	odkręconych
C.	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconym
B.	odkręconych	odkręconych	odkręconych	odkręcone
N.	odkręconymi	odkręconymi	odkręconymi	odkręconymi
Ms.	odkręconych	odkręconych	odkręconych	odkręconych

odpowiednik aspektowy: odkręcać

Składnia

odkręcić

4. zmienić położenie

Definicja

obrócić w drugą stronę

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

odkręcić głowę

Cytaty

Intruz odkręcił głowę, ale nie cofnął ręki wciśniętej między szybę i obramowanie okna.

źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004

[...] tę jedną krowę miał tylko Karwacki.[...] Nagle jakby straszny ból ją chwycił, bo odkręciła łeb w drugą stronę łąk, aż jej w karku strzeliło.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odkręcę	odkręcimy
2 os.	odkręcisz	odkręcicie
3 os.	odkręci	odkręcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkręciłem +(e)m odkręcił	odkręciłam +(e)m odkręciła	odkręciłom +(e)m odkręciło	odkręciliśmy +(e)śmy odkręcili	odkręciłyśmy +(e)śmy odkręciły
2 os.	odkręciłeś +(e)ś odkręcił	odkręciłaś +(e)ś odkręciła	odkręciłoś +(e)ś odkręciło	odkręciliście +(e)ście odkręcili	odkręciłyście +(e)ście odkręciły
3 os.	odkręcił	odkręciła	odkręciło	odkręcili	odkręciły

bezosobnik: odkręcono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odkręćmy
2 os.	odkręć	odkręćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkręciłbym bym odkręcił	odkręciłabym bym odkręciła	odkręciłobym bym odkręciło	odkręcilibyśmy byśmy odkręcili	odkręciłybyśmy byśmy odkręciły
2 os.	odkręciłbyś byś odkręcił	odkręciłabyś byś odkręciła	odkręciłobyś byś odkręciło	odkręcilibyście byście odkręcili	odkręciłybyście byście odkręciły
3 os.	odkręciłby by odkręcił	odkręciłaby by odkręciła	odkręciłoby by odkręciło	odkręciliby by odkręcili	odkręciłyby by odkręciły

bezosobnik: odkręcono by

bezokolicznik: odkręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odkręciwszy

gerundium: odkręcenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odkręcenie	odkręcenia
D.	odkręcenia	odkręceń
C.	odkręceniu	odkręceniom
B.	odkręcenie	odkręcenia
N.	odkręceniem	odkręceniami
Ms.	odkręceniu	odkręceniach
W.	odkręcenie	odkręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: odkręcony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkręcony	odkręcony	odkręcony	odkręcone	odkręcona
D.	odkręconego	odkręconego	odkręconego	odkręconego	odkręconej
C.	odkręconemu	odkręconemu	odkręconemu	odkręconemu	odkręconej
B.	odkręconego	odkręconego	odkręcony	odkręcone	odkręconą
N.	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconą
Ms.	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkręceni	odkręceni	odkręcone	odkręcone
D.	odkręconych	odkręconych	odkręconych	odkręconych
C.	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconym
B.	odkręconych	odkręconych	odkręconych	odkręcone
N.	odkręconymi	odkręconymi	odkręconymi	odkręconymi
Ms.	odkręconych	odkręconych	odkręconych	odkręconych

odpowiednik aspektowy: odkręcać

Składnia

odkręcić

5. cofnąć

Definicja

pot.

cofnąć bieg spraw do punktu wyjściowego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

odkręcić sprawę, to wszystko

Cytaty

Rosja nie jest zainteresowana w inkorporacji Białorusi, ponieważ nie ma na to pieniędzy. Chce zrobić z Białorusi państwo buforowe i to się może jej udać. Jednak za jakieś pięć lat do władzy dojdzie opozycja o charakterze narodowym, która będzie starać się wszystko to odkręcić.

źródło: NKJP: Sokrat Janowicz: pisarz i działacz białoruski żyjący w Polsce, komentuje dla „Gazety” posunięcia ..., Gazeta Wyborcza, Agora S.A.

Tamtejsza komisja regulacji rynku ubezpieczeń zarzuciła jednej z firm podległych AIG, że sprzedaje polisy poza wyznaczonym rejonem kraju. Zakazała więc obrotu różnego rodzaju polisami na życie, zdrowotnymi czy powiązanymi z funduszami emerytalnymi. Teraz prezes [...] stara się odkręcić sprawę i liczy, że chiński regulator odwoła zakaz.

źródło: NKJP: Adam Wolski: Powrót starego lisa, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2005-12-20

Kiedy Krzysztof D. dowiedział się, że sprawa właśnie toczy się w sądzie, natychmiast zaproponował „usługi” Małgorzaty S., która „ma układy” w palestrze. Podczas spotkania obydwu pań, oszustka zaoferowała, że odkręci wszystko za 3 tysiące złotych.

źródło: NKJP: (rst):, Igrali z Temidą – teraz posiedzą, Sztafeta , 2008-08-2

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odkręcę	odkręcimy
2 os.	odkręcisz	odkręcicie
3 os.	odkręci	odkręcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkręciłem +(e)m odkręcił	odkręciłam +(e)m odkręciła	odkręciłom +(e)m odkręciło	odkręciliśmy +(e)śmy odkręcili	odkręciłyśmy +(e)śmy odkręciły
2 os.	odkręciłeś +(e)ś odkręcił	odkręciłaś +(e)ś odkręciła	odkręciłoś +(e)ś odkręciło	odkręciliście +(e)ście odkręcili	odkręciłyście +(e)ście odkręciły
3 os.	odkręcił	odkręciła	odkręciło	odkręcili	odkręciły

bezosobnik: odkręcono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odkręćmy
2 os.	odkręć	odkręćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odkręciłbym bym odkręcił	odkręciłabym bym odkręciła	odkręciłobym bym odkręciło	odkręcilibyśmy byśmy odkręcili	odkręciłybyśmy byśmy odkręciły
2 os.	odkręciłbyś byś odkręcił	odkręciłabyś byś odkręciła	odkręciłobyś byś odkręciło	odkręcilibyście byście odkręcili	odkręciłybyście byście odkręciły
3 os.	odkręciłby by odkręcił	odkręciłaby by odkręciła	odkręciłoby by odkręciło	odkręciliby by odkręcili	odkręciłyby by odkręciły

bezosobnik: odkręcono by

bezokolicznik: odkręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odkręciwszy

gerundium: odkręcenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odkręcenie	odkręcenia
D.	odkręcenia	odkręceń
C.	odkręceniu	odkręceniom
B.	odkręcenie	odkręcenia
N.	odkręceniem	odkręceniami
Ms.	odkręceniu	odkręceniach
W.	odkręcenie	odkręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: odkręcony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odkręcony	odkręcony	odkręcony	odkręcone	odkręcona
D.	odkręconego	odkręconego	odkręconego	odkręconego	odkręconej
C.	odkręconemu	odkręconemu	odkręconemu	odkręconemu	odkręconej
B.	odkręconego	odkręconego	odkręcony	odkręcone	odkręconą
N.	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconą
Ms.	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odkręceni	odkręceni	odkręcone	odkręcone
D.	odkręconych	odkręconych	odkręconych	odkręconych
C.	odkręconym	odkręconym	odkręconym	odkręconym
B.	odkręconych	odkręconych	odkręconych	odkręcone
N.	odkręconymi	odkręconymi	odkręconymi	odkręconymi
Ms.	odkręconych	odkręconych	odkręconych	odkręconych

odpowiednik aspektowy: odkręcać

Składnia

odkręcić

Frazeologizmy

ktoś odkręcił kurek z czymś

Data ostatniej modyfikacji: 28.11.2013