UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wykręcić

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

Zob. kręcić

1. bezpiecznik

Definicja

kręcąc czymś, oddzielić i usunąć to z czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

antonimy:  wkręcić

Połączenia

  • wykręcić bezpieczniki, korki, papier (z maszyny do pisania), zapalnik, żarówkę; kleszcza

Cytaty

[...] - szczególnej staranności wymaga przegląd instalacji elektrycznej i sprawdzenie, czy nie zaśniedziały połączenia. - należy wykręcić świece i sprawdzić, czy nie dostała się na spód woda, to samo dotyczy wtrysków.

źródło: NKJP: (ms): Samochody po wodzie, Moto Express, 2002-09-10

Ewa skończyła pisać, wykręciła papier z maszyny i sięgnęła po kopertę, ale w szufladzie jej biurka nie było ani jednej, więc podeszła do szafy.

źródło: NKJP: Michał Bielecki: Siostra Komandosa, 1997

Ktoś znów wykręcił żarówkę w windzie, więc Dwernicki wjechał po ciemku na dziesiąte piętro.

źródło: NKJP: Maciej Dajnowski: Promieniowanie reliktowe, 2004

Należy ująć kleszcza bezpośrednio przy skórze i delikatnie, ale zdecydowanym ruchem, wyciągnąć lub wykręcić go ze skóry.

źródło: NKJP: X: KLESZCZE / Jak się ich pozbyć? Usuwanie z głową, Polska Głos Wielkopolski, 2006-07-31

– Wyrywając owocnik, zawsze szkodzimy grzybni. (...) Dlatego, jeśli już musimy, zdecydowanie najlepiej wykręcić grzyba, tak żeby w ziemi nie została dolna część nóżki.

źródło: NKJP: Jerzy Wójcik: Grzyby za kilka dni, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-08-18

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręcę
wykręcimy
2 os. wykręcisz
wykręcicie
3 os. wykręci
wykręcą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłem
+(e)m wykręcił
wykręciłam
+(e)m wykręciła
wykręciłom
+(e)m wykręciło
wykręciliśmy
+(e)śmy wykręcili
wykręciłyśmy
+(e)śmy wykręciły
2 os. wykręciłeś
+(e)ś wykręcił
wykręciłaś
+(e)ś wykręciła
wykręciłoś
+(e)ś wykręciło
wykręciliście
+(e)ście wykręcili
wykręciłyście
+(e)ście wykręciły
3 os. wykręcił
wykręciła
wykręciło
wykręcili
wykręciły

bezosobnik: wykręcono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręćmy
2 os. wykręć
wykręćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłbym
bym wykręcił
wykręciłabym
bym wykręciła
wykręciłobym
bym wykręciło
wykręcilibyśmy
byśmy wykręcili
wykręciłybyśmy
byśmy wykręciły
2 os. wykręciłbyś
byś wykręcił
wykręciłabyś
byś wykręciła
wykręciłobyś
byś wykręciło
wykręcilibyście
byście wykręcili
wykręciłybyście
byście wykręciły
3 os. wykręciłby
by wykręcił
wykręciłaby
by wykręciła
wykręciłoby
by wykręciło
wykręciliby
by wykręcili
wykręciłyby
by wykręciły

bezosobnik: wykręcono by

bezokolicznik: wykręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykręciwszy

gerundium: wykręcenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wykręcenie
wykręcenia
D. wykręcenia
wykręceń
C. wykręceniu
wykręceniom
B. wykręcenie
wykręcenia
N. wykręceniem
wykręceniami
Ms. wykręceniu
wykręceniach
W. wykręcenie
wykręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wykręcony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wykręcony
wykręcony
wykręcony
wykręcone
wykręcona
D. wykręconego
wykręconego
wykręconego
wykręconego
wykręconej
C. wykręconemu
wykręconemu
wykręconemu
wykręconemu
wykręconej
B. wykręconego
wykręconego
wykręcony
wykręcone
wykręconą
N. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconą
Ms. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wykręceni
wykręceni
wykręcone
wykręcone
D. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręconych
C. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
B. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręcone
N. wykręconymi
wykręconymi
wykręconymi
wykręconymi
Ms. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręconych

odpowiednik aspektowy: wykręcać

Składnia

bez ograniczeń + wykręcić +
CO + z CZEGO

2. szyję

Definicja

obrócić jakąś część ciała, przyjmując nienaturalną, wymuszoną pozycję

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • wykręcić głowę, szyję

Cytaty

Herszt przysiadł na tym samym kamieniu, który nocą posłużył już Bazylowi za siedzisko. Teraz wykręcił tłusty kark i spojrzał w kierunku północy, na tonące w chmurach szczyty.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002

Przykuty kajdankami do drewnianej ławki, usiłował wykręcić szyję, aby obejrzeć trzech ponurych, milczących ludzi z eskorty.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Dżuma w Breslau, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręcę
wykręcimy
2 os. wykręcisz
wykręcicie
3 os. wykręci
wykręcą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłem
+(e)m wykręcił
wykręciłam
+(e)m wykręciła
wykręciłom
+(e)m wykręciło
wykręciliśmy
+(e)śmy wykręcili
wykręciłyśmy
+(e)śmy wykręciły
2 os. wykręciłeś
+(e)ś wykręcił
wykręciłaś
+(e)ś wykręciła
wykręciłoś
+(e)ś wykręciło
wykręciliście
+(e)ście wykręcili
wykręciłyście
+(e)ście wykręciły
3 os. wykręcił
wykręciła
wykręciło
wykręcili
wykręciły

bezosobnik: wykręcono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręćmy
2 os. wykręć
wykręćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłbym
bym wykręcił
wykręciłabym
bym wykręciła
wykręciłobym
bym wykręciło
wykręcilibyśmy
byśmy wykręcili
wykręciłybyśmy
byśmy wykręciły
2 os. wykręciłbyś
byś wykręcił
wykręciłabyś
byś wykręciła
wykręciłobyś
byś wykręciło
wykręcilibyście
byście wykręcili
wykręciłybyście
byście wykręciły
3 os. wykręciłby
by wykręcił
wykręciłaby
by wykręciła
wykręciłoby
by wykręciło
wykręciliby
by wykręcili
wykręciłyby
by wykręciły

bezosobnik: wykręcono by

bezokolicznik: wykręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykręciwszy

gerundium: wykręcenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wykręcenie
wykręcenia
D. wykręcenia
wykręceń
C. wykręceniu
wykręceniom
B. wykręcenie
wykręcenia
N. wykręceniem
wykręceniami
Ms. wykręceniu
wykręceniach
W. wykręcenie
wykręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wykręcony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wykręcony
wykręcony
wykręcony
wykręcone
wykręcona
D. wykręconego
wykręconego
wykręconego
wykręconego
wykręconej
C. wykręconemu
wykręconemu
wykręconemu
wykręconemu
wykręconej
B. wykręconego
wykręconego
wykręcony
wykręcone
wykręconą
N. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconą
Ms. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wykręceni
wykręceni
wykręcone
wykręcone
D. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręconych
C. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
B. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręcone
N. wykręconymi
wykręconymi
wykręconymi
wykręconymi
Ms. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręconych

odpowiednik aspektowy: wykręcać

Składnia

bez ograniczeń + wykręcić +
CO

3. nogę

Definicja

przypadkowo lub wskutek czyjegoś celowego działania doznać urazu, powodującego ból i nienaturalne ułożenie części ciała

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

  • wykręcić bark, nogę, rękę, ucho

Cytaty

Czułem straszliwy ból, nie potrafiłem powiedzieć, co mi dolega. Okazało się, że stopę mam wykręconą w drugą stronę. Zawieziono mnie do szpitala w Gdańsku.

źródło: NKJP: Andrzej Bodziony: Niedźwiedź przed amantem, Dziennik Malborski, 2000-07-14

[...] matka była osobę impulsywną a nawet gwałtowną i natychmiast, nie zwlekając ani chwili, wykonywała swoje wyroki, to znaczy natychmiast, na oczach holendrujących łyżwiarzy, dostawałem w tyłek albo miałem wykręcone ucho [...].

źródło: NKJP: Jarosław Marek Rymkiewicz: Kinderszenen, 2008

Czterech żandarmów rozbiegło się po domu, by sprawdzić, tak na wszelki wypadek, teren, a dwóch pozostałych zostało, by przytrzymując mnie przy ziemi za wykręcone ręce, zadawać wrzaskiem głupie pytania, w stylu gdzie jest reszta, albo gdzie moja broń.

źródło: NKJP: Marsylianka, Esensja, 2006-07

Wrocławscy licealiści ze szkoły przy ul. Słubickiej już wiedzą, jak wykręcić rękę napastnikowi i jak powalić na ziemię nawet największego zbira.

źródło: NKJP: Anna Waszkiewicz: Młodzi obronią się sami, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-11-08

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręcę
wykręcimy
2 os. wykręcisz
wykręcicie
3 os. wykręci
wykręcą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłem
+(e)m wykręcił
wykręciłam
+(e)m wykręciła
wykręciłom
+(e)m wykręciło
wykręciliśmy
+(e)śmy wykręcili
wykręciłyśmy
+(e)śmy wykręciły
2 os. wykręciłeś
+(e)ś wykręcił
wykręciłaś
+(e)ś wykręciła
wykręciłoś
+(e)ś wykręciło
wykręciliście
+(e)ście wykręcili
wykręciłyście
+(e)ście wykręciły
3 os. wykręcił
wykręciła
wykręciło
wykręcili
wykręciły

bezosobnik: wykręcono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręćmy
2 os. wykręć
wykręćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłbym
bym wykręcił
wykręciłabym
bym wykręciła
wykręciłobym
bym wykręciło
wykręcilibyśmy
byśmy wykręcili
wykręciłybyśmy
byśmy wykręciły
2 os. wykręciłbyś
byś wykręcił
wykręciłabyś
byś wykręciła
wykręciłobyś
byś wykręciło
wykręcilibyście
byście wykręcili
wykręciłybyście
byście wykręciły
3 os. wykręciłby
by wykręcił
wykręciłaby
by wykręciła
wykręciłoby
by wykręciło
wykręciliby
by wykręcili
wykręciłyby
by wykręciły

bezosobnik: wykręcono by

bezokolicznik: wykręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykręciwszy

gerundium: wykręcenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wykręcenie
wykręcenia
D. wykręcenia
wykręceń
C. wykręceniu
wykręceniom
B. wykręcenie
wykręcenia
N. wykręceniem
wykręceniami
Ms. wykręceniu
wykręceniach
W. wykręcenie
wykręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wykręcony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wykręcony
wykręcony
wykręcony
wykręcone
wykręcona
D. wykręconego
wykręconego
wykręconego
wykręconego
wykręconej
C. wykręconemu
wykręconemu
wykręconemu
wykręconemu
wykręconej
B. wykręconego
wykręconego
wykręcony
wykręcone
wykręconą
N. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconą
Ms. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wykręceni
wykręceni
wykręcone
wykręcone
D. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręconych
C. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
B. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręcone
N. wykręconymi
wykręconymi
wykręconymi
wykręconymi
Ms. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręconych

odpowiednik aspektowy: wykręcać

Składnia

bez ograniczeń + wykręcić +
CO + (KOMU)

4. numer telefoniczny

Definicja

wybrać numer telefonu kręcąc odpowiednio tarczą aparatu oznaczoną cyframi

Noty o użyciu

Używane także w odniesieniu do wybierania numeru w telefonie wyposażonym w klawisze zamiast tarczy.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość telefon/telegraf

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  wybrać

Połączenia

  • wykręcić jakiś numer, prefiks, rozmowę

Cytaty

Podczas przerwy lekcyjnej udał się do budki telefonicznej i wykręcił numer alarmowy 997.

źródło: NKJP: Wojciech Szner: Bombowy żart, Dziennik Zachodni, 2001-05-21

Każdy będzie się mógł dodzwonić bezpośrednio do policjanta, z którym chce rozmawiać. Trzeba wykręcić prefiks 6852 i dalej numer pokoju, z którym chcemy się połączyć (...)

źródło: NKJP: (jd): Nowa komenda, Gazeta Radomszczańska, 2009-07-29

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręcę
wykręcimy
2 os. wykręcisz
wykręcicie
3 os. wykręci
wykręcą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłem
+(e)m wykręcił
wykręciłam
+(e)m wykręciła
wykręciłom
+(e)m wykręciło
wykręciliśmy
+(e)śmy wykręcili
wykręciłyśmy
+(e)śmy wykręciły
2 os. wykręciłeś
+(e)ś wykręcił
wykręciłaś
+(e)ś wykręciła
wykręciłoś
+(e)ś wykręciło
wykręciliście
+(e)ście wykręcili
wykręciłyście
+(e)ście wykręciły
3 os. wykręcił
wykręciła
wykręciło
wykręcili
wykręciły

bezosobnik: wykręcono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręćmy
2 os. wykręć
wykręćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłbym
bym wykręcił
wykręciłabym
bym wykręciła
wykręciłobym
bym wykręciło
wykręcilibyśmy
byśmy wykręcili
wykręciłybyśmy
byśmy wykręciły
2 os. wykręciłbyś
byś wykręcił
wykręciłabyś
byś wykręciła
wykręciłobyś
byś wykręciło
wykręcilibyście
byście wykręcili
wykręciłybyście
byście wykręciły
3 os. wykręciłby
by wykręcił
wykręciłaby
by wykręciła
wykręciłoby
by wykręciło
wykręciliby
by wykręcili
wykręciłyby
by wykręciły

bezosobnik: wykręcono by

bezokolicznik: wykręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykręciwszy

gerundium: wykręcenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wykręcenie
wykręcenia
D. wykręcenia
wykręceń
C. wykręceniu
wykręceniom
B. wykręcenie
wykręcenia
N. wykręceniem
wykręceniami
Ms. wykręceniu
wykręceniach
W. wykręcenie
wykręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wykręcony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wykręcony
wykręcony
wykręcony
wykręcone
wykręcona
D. wykręconego
wykręconego
wykręconego
wykręconego
wykręconej
C. wykręconemu
wykręconemu
wykręconemu
wykręconemu
wykręconej
B. wykręconego
wykręconego
wykręcony
wykręcone
wykręconą
N. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconą
Ms. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wykręceni
wykręceni
wykręcone
wykręcone
D. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręconych
C. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
B. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręcone
N. wykręconymi
wykręconymi
wykręconymi
wykręconymi
Ms. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręconych

odpowiednik aspektowy: wykręcać

Składnia

bez ograniczeń + wykręcić +
CO

5. pojazdem

Definicja

zmienić kierunek ruchu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek

Połączenia

  • wykręcić w lewo, w prawo, w stronę czegoś

Cytaty

Zaspany chłop w żółtej nieprzemakalnej kurcie pociągnął wagonik, przetoczył kawałek po szynach, wykręcił na skrzyżowaniu i pchnął w ciemną bocznicę.

źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954

Powiedział, że miała szczęście, bo kierowca wykręcił w ostatnim momencie.

źródło: NKJP: Anna E. Kamieniecka: Dziewczyna z Buenos, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręcę
wykręcimy
2 os. wykręcisz
wykręcicie
3 os. wykręci
wykręcą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłem
+(e)m wykręcił
wykręciłam
+(e)m wykręciła
wykręciłom
+(e)m wykręciło
wykręciliśmy
+(e)śmy wykręcili
wykręciłyśmy
+(e)śmy wykręciły
2 os. wykręciłeś
+(e)ś wykręcił
wykręciłaś
+(e)ś wykręciła
wykręciłoś
+(e)ś wykręciło
wykręciliście
+(e)ście wykręcili
wykręciłyście
+(e)ście wykręciły
3 os. wykręcił
wykręciła
wykręciło
wykręcili
wykręciły

bezosobnik: wykręcono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręćmy
2 os. wykręć
wykręćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłbym
bym wykręcił
wykręciłabym
bym wykręciła
wykręciłobym
bym wykręciło
wykręcilibyśmy
byśmy wykręcili
wykręciłybyśmy
byśmy wykręciły
2 os. wykręciłbyś
byś wykręcił
wykręciłabyś
byś wykręciła
wykręciłobyś
byś wykręciło
wykręcilibyście
byście wykręcili
wykręciłybyście
byście wykręciły
3 os. wykręciłby
by wykręcił
wykręciłaby
by wykręciła
wykręciłoby
by wykręciło
wykręciliby
by wykręcili
wykręciłyby
by wykręciły

bezosobnik: wykręcono by

bezokolicznik: wykręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykręciwszy

gerundium: wykręcenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wykręcenie
wykręcenia
D. wykręcenia
wykręceń
C. wykręceniu
wykręceniom
B. wykręcenie
wykręcenia
N. wykręceniem
wykręceniami
Ms. wykręceniu
wykręceniach
W. wykręcenie
wykręcenia

odpowiednik aspektowy: wykręcać

6. salto

Definicja

wprawiając w ruch swoje ciało lub jakieś urządzenie albo przedmiot, wykonać ewolucje lub figurę akrobatyczne

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

  • wykręcić salto, piruet

Cytaty

Gdy myśliwiec wracał z walki, a miał powodzenie, obwieszczał swym mechanikom radosną nowinę zuchwałą beczką wykręconą nad ich głowami. To był dla nich znak i jakoby hołd.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Dywizjon 303, 1996

Nie widział, jak Ciri wykręciła piruet tuż przed nosami Frippa i Jannowitza, jak przeszła przez ich zastawy jak cień, jak szary dym.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręcę
wykręcimy
2 os. wykręcisz
wykręcicie
3 os. wykręci
wykręcą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłem
+(e)m wykręcił
wykręciłam
+(e)m wykręciła
wykręciłom
+(e)m wykręciło
wykręciliśmy
+(e)śmy wykręcili
wykręciłyśmy
+(e)śmy wykręciły
2 os. wykręciłeś
+(e)ś wykręcił
wykręciłaś
+(e)ś wykręciła
wykręciłoś
+(e)ś wykręciło
wykręciliście
+(e)ście wykręcili
wykręciłyście
+(e)ście wykręciły
3 os. wykręcił
wykręciła
wykręciło
wykręcili
wykręciły

bezosobnik: wykręcono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręćmy
2 os. wykręć
wykręćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłbym
bym wykręcił
wykręciłabym
bym wykręciła
wykręciłobym
bym wykręciło
wykręcilibyśmy
byśmy wykręcili
wykręciłybyśmy
byśmy wykręciły
2 os. wykręciłbyś
byś wykręcił
wykręciłabyś
byś wykręciła
wykręciłobyś
byś wykręciło
wykręcilibyście
byście wykręcili
wykręciłybyście
byście wykręciły
3 os. wykręciłby
by wykręcił
wykręciłaby
by wykręciła
wykręciłoby
by wykręciło
wykręciliby
by wykręcili
wykręciłyby
by wykręciły

bezosobnik: wykręcono by

bezokolicznik: wykręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykręciwszy

gerundium: wykręcenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wykręcenie
wykręcenia
D. wykręcenia
wykręceń
C. wykręceniu
wykręceniom
B. wykręcenie
wykręcenia
N. wykręceniem
wykręceniami
Ms. wykręceniu
wykręceniach
W. wykręcenie
wykręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wykręcony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wykręcony
wykręcony
wykręcony
wykręcone
wykręcona
D. wykręconego
wykręconego
wykręconego
wykręconego
wykręconej
C. wykręconemu
wykręconemu
wykręconemu
wykręconemu
wykręconej
B. wykręconego
wykręconego
wykręcony
wykręcone
wykręconą
N. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconą
Ms. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wykręceni
wykręceni
wykręcone
wykręcone
D. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręconych
C. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
B. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręcone
N. wykręconymi
wykręconymi
wykręconymi
wykręconymi
Ms. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręconych

odpowiednik aspektowy: wykręcać

Składnia

bez ograniczeń + wykręcić +
CO

7. mokry ręcznik

Definicja

pot. 
skręcając w rękach coś mokrego, wycisnąć z tego wodę

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Cytaty

Matka zanurzyła w miednicy ręcznik, wykręciła i mokry położyła mu na piersi.

źródło: NKJP: Halina Poświatowska: Opowieść dla przyjaciela, 1967

M-ski łypał podejrzliwie w moją stronę, dyrektor zaś manipulował dłońmi wokół swojego krawata, który teraz nie przypominał już kokardy jakobińskiej ani szalika, tylko mokrą szmatę nie najlepiej wyżętą i wykręconą.

źródło: NKJP: Paweł Huelle: Weiser Dawidek, 1987

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręcę
wykręcimy
2 os. wykręcisz
wykręcicie
3 os. wykręci
wykręcą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłem
+(e)m wykręcił
wykręciłam
+(e)m wykręciła
wykręciłom
+(e)m wykręciło
wykręciliśmy
+(e)śmy wykręcili
wykręciłyśmy
+(e)śmy wykręciły
2 os. wykręciłeś
+(e)ś wykręcił
wykręciłaś
+(e)ś wykręciła
wykręciłoś
+(e)ś wykręciło
wykręciliście
+(e)ście wykręcili
wykręciłyście
+(e)ście wykręciły
3 os. wykręcił
wykręciła
wykręciło
wykręcili
wykręciły

bezosobnik: wykręcono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręćmy
2 os. wykręć
wykręćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłbym
bym wykręcił
wykręciłabym
bym wykręciła
wykręciłobym
bym wykręciło
wykręcilibyśmy
byśmy wykręcili
wykręciłybyśmy
byśmy wykręciły
2 os. wykręciłbyś
byś wykręcił
wykręciłabyś
byś wykręciła
wykręciłobyś
byś wykręciło
wykręcilibyście
byście wykręcili
wykręciłybyście
byście wykręciły
3 os. wykręciłby
by wykręcił
wykręciłaby
by wykręciła
wykręciłoby
by wykręciło
wykręciliby
by wykręcili
wykręciłyby
by wykręciły

bezosobnik: wykręcono by

bezokolicznik: wykręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykręciwszy

gerundium: wykręcenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wykręcenie
wykręcenia
D. wykręcenia
wykręceń
C. wykręceniu
wykręceniom
B. wykręcenie
wykręcenia
N. wykręceniem
wykręceniami
Ms. wykręceniu
wykręceniach
W. wykręcenie
wykręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wykręcony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wykręcony
wykręcony
wykręcony
wykręcone
wykręcona
D. wykręconego
wykręconego
wykręconego
wykręconego
wykręconej
C. wykręconemu
wykręconemu
wykręconemu
wykręconemu
wykręconej
B. wykręconego
wykręconego
wykręcony
wykręcone
wykręconą
N. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconą
Ms. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wykręceni
wykręceni
wykręcone
wykręcone
D. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręconych
C. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
B. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręcone
N. wykręconymi
wykręconymi
wykręconymi
wykręconymi
Ms. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręconych

odpowiednik aspektowy: wykręcać

Składnia

bez ograniczeń + wykręcić +
CO

8. rekord

Definicja

pot. 
uzyskać bardzo dobry wynik we współzawodnictwie sportowym lub innym

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

  • wykręcić rekord, rezultat, wynik; rekordowy czas

Cytaty

(...) w brawurowej szarży samochodem terenowym Piotrkowi udało się wykręcić rekordowy czas i zdobyć maksimum punktów.

źródło: NKJP: Sebastian Meitz: Z życia związku, Czuwaj, 2004-09

Mistrz świata w jeździe indywidualnej na czas Szwajcar Fabian Cancellara i jego partnerzy nie zrobili nic, by wykręcić przyzwoity czas. Dowcipkowali, markowali finisz i dokonali nie lada sztuki – na trzykilometrowym odcinku stracili do Lampre 49 sekund.

źródło: NKJP: X: Triumf grupy Lampre, Polska Głos Wielkopolski, 2007-09-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręcę
wykręcimy
2 os. wykręcisz
wykręcicie
3 os. wykręci
wykręcą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłem
+(e)m wykręcił
wykręciłam
+(e)m wykręciła
wykręciłom
+(e)m wykręciło
wykręciliśmy
+(e)śmy wykręcili
wykręciłyśmy
+(e)śmy wykręciły
2 os. wykręciłeś
+(e)ś wykręcił
wykręciłaś
+(e)ś wykręciła
wykręciłoś
+(e)ś wykręciło
wykręciliście
+(e)ście wykręcili
wykręciłyście
+(e)ście wykręciły
3 os. wykręcił
wykręciła
wykręciło
wykręcili
wykręciły

bezosobnik: wykręcono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykręćmy
2 os. wykręć
wykręćcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykręciłbym
bym wykręcił
wykręciłabym
bym wykręciła
wykręciłobym
bym wykręciło
wykręcilibyśmy
byśmy wykręcili
wykręciłybyśmy
byśmy wykręciły
2 os. wykręciłbyś
byś wykręcił
wykręciłabyś
byś wykręciła
wykręciłobyś
byś wykręciło
wykręcilibyście
byście wykręcili
wykręciłybyście
byście wykręciły
3 os. wykręciłby
by wykręcił
wykręciłaby
by wykręciła
wykręciłoby
by wykręciło
wykręciliby
by wykręcili
wykręciłyby
by wykręciły

bezosobnik: wykręcono by

bezokolicznik: wykręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykręciwszy

gerundium: wykręcenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wykręcenie
wykręcenia
D. wykręcenia
wykręceń
C. wykręceniu
wykręceniom
B. wykręcenie
wykręcenia
N. wykręceniem
wykręceniami
Ms. wykręceniu
wykręceniach
W. wykręcenie
wykręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wykręcony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wykręcony
wykręcony
wykręcony
wykręcone
wykręcona
D. wykręconego
wykręconego
wykręconego
wykręconego
wykręconej
C. wykręconemu
wykręconemu
wykręconemu
wykręconemu
wykręconej
B. wykręconego
wykręconego
wykręcony
wykręcone
wykręconą
N. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconą
Ms. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wykręceni
wykręceni
wykręcone
wykręcone
D. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręconych
C. wykręconym
wykręconym
wykręconym
wykręconym
B. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręcone
N. wykręconymi
wykręconymi
wykręconymi
wykręconymi
Ms. wykręconych
wykręconych
wykręconych
wykręconych

odpowiednik aspektowy: wykręcać

Składnia

bez ograniczeń + wykręcić +
CO

Frazeologizmy

ktoś odwrócił kota ogonem
ktoś wykręcił kota ogonem
ktoś wyciął numer komuś
ktoś wykręcił numer komuś
Data ostatniej modyfikacji: 22.09.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj