UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wykazać

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. kazać

1. inicjatywę

Definicja

zachowując się lub postępując w jakiś sposób, ujawnić jakąś cechę lub umiejętność

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

wykazać bezduszność, biegłość w jakiejś dziedzinie, cierpliwość, czujność, dobrą wolę, hart ducha, inicjatywę, naiwność, niedojrzałość, obycie, odwagę, pomysłowość, takt, talent, wielką klasę, zainteresowanie, zdrowy rozsądek

Cytaty

[...] czy on, Marian, potrafiłby wykazać taką siłę woli i odwagę, jak tamten chłopak?

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961

Wiem, to dla ciebie kłopot, ale gdybyś wykazała trochę cierpliwości...

źródło: NKJP: Witold Horwath: Seans, 1997

Tym razem siostra nie wykazała spodziewanego zainteresowania odkryciem brata.

źródło: NKJP: Łukasz Kamykowski: Dom między lipą a bilbordem, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wykażę	wykażemy
2 os.	wykażesz	wykażecie
3 os.	wykaże	wykażą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wykazałem +(e)m wykazał	wykazałam +(e)m wykazała	wykazałom +(e)m wykazało	wykazaliśmy +(e)śmy wykazali	wykazałyśmy +(e)śmy wykazały
2 os.	wykazałeś +(e)ś wykazał	wykazałaś +(e)ś wykazała	wykazałoś +(e)ś wykazało	wykazaliście +(e)ście wykazali	wykazałyście +(e)ście wykazały
3 os.	wykazał	wykazała	wykazało	wykazali	wykazały

bezosobnik: wykazano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wykażmy
2 os.	wykaż	wykażcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wykazałbym bym wykazał	wykazałabym bym wykazała	wykazałobym bym wykazało	wykazalibyśmy byśmy wykazali	wykazałybyśmy byśmy wykazały
2 os.	wykazałbyś byś wykazał	wykazałabyś byś wykazała	wykazałobyś byś wykazało	wykazalibyście byście wykazali	wykazałybyście byście wykazały
3 os.	wykazałby by wykazał	wykazałaby by wykazała	wykazałoby by wykazało	wykazaliby by wykazali	wykazałyby by wykazały

bezosobnik: wykazano by

bezokolicznik: wykazać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykazawszy

gerundium: wykazanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wykazanie	wykazania
D.	wykazania	wykazań
C.	wykazaniu	wykazaniom
B.	wykazanie	wykazania
N.	wykazaniem	wykazaniami
Ms.	wykazaniu	wykazaniach
W.	wykazanie	wykazania

imiesłów przymiotnikowy bierny: wykazany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wykazany	wykazany	wykazany	wykazane	wykazana
D.	wykazanego	wykazanego	wykazanego	wykazanego	wykazanej
C.	wykazanemu	wykazanemu	wykazanemu	wykazanemu	wykazanej
B.	wykazanego	wykazanego	wykazany	wykazane	wykazaną
N.	wykazanym	wykazanym	wykazanym	wykazanym	wykazaną
Ms.	wykazanym	wykazanym	wykazanym	wykazanym	wykazanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wykazani	wykazani	wykazane	wykazane
D.	wykazanych	wykazanych	wykazanych	wykazanych
C.	wykazanym	wykazanym	wykazanym	wykazanym
B.	wykazanych	wykazanych	wykazanych	wykazane
N.	wykazanymi	wykazanymi	wykazanymi	wykazanymi
Ms.	wykazanych	wykazanych	wykazanych	wykazanych

odpowiednik aspektowy: wykazywać

Składnia

Rz_osobowy

wykazać

2. nieścisłości

Definicja

udowodnić coś za pomocą argumentów lub swojego postępowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

wykazać błąd, fałsz czegoś, czyjąś niekompetencję, nieścisłości w rozumowaniu, przewagę czegoś nad czymś, zależności między zjawiskami
wykazać dowodnie, niezbicie

Cytaty

	Najwidoczniej chcą mnie nabrać, aby potem wykazać moją niekompetencję. źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie, 2007
	Fałsz tego konceptu wykazałem na przykładzie finansów. źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Nikczemne historie, 2009
	[…] zadanie Heinza polegało jedynie na wykazaniu, że brutalne morderstwo nie ma nic wspólnego z dwoma podobnymi zabójstwami na terenie Małopolski. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010
	Zenek ukradł, to prawda, ale wystąpili przeciw niemu ci, którzy też kradli - i nie z głodu, ale dla głupiej fantazji, dla wykazania, że nie są tchórzami. źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961
	Poproszono mnie, żebym panu wykazała, jakimi głupotami się tutaj zajmujecie. źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wykażę	wykażemy
2 os.	wykażesz	wykażecie
3 os.	wykaże	wykażą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wykazałem +(e)m wykazał	wykazałam +(e)m wykazała	wykazałom +(e)m wykazało	wykazaliśmy +(e)śmy wykazali	wykazałyśmy +(e)śmy wykazały
2 os.	wykazałeś +(e)ś wykazał	wykazałaś +(e)ś wykazała	wykazałoś +(e)ś wykazało	wykazaliście +(e)ście wykazali	wykazałyście +(e)ście wykazały
3 os.	wykazał	wykazała	wykazało	wykazali	wykazały

bezosobnik: wykazano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wykażmy
2 os.	wykaż	wykażcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wykazałbym bym wykazał	wykazałabym bym wykazała	wykazałobym bym wykazało	wykazalibyśmy byśmy wykazali	wykazałybyśmy byśmy wykazały
2 os.	wykazałbyś byś wykazał	wykazałabyś byś wykazała	wykazałobyś byś wykazało	wykazalibyście byście wykazali	wykazałybyście byście wykazały
3 os.	wykazałby by wykazał	wykazałaby by wykazała	wykazałoby by wykazało	wykazaliby by wykazali	wykazałyby by wykazały

bezosobnik: wykazano by

bezokolicznik: wykazać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykazawszy

gerundium: wykazanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wykazanie	wykazania
D.	wykazania	wykazań
C.	wykazaniu	wykazaniom
B.	wykazanie	wykazania
N.	wykazaniem	wykazaniami
Ms.	wykazaniu	wykazaniach
W.	wykazanie	wykazania

imiesłów przymiotnikowy bierny: wykazany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wykazany	wykazany	wykazany	wykazane	wykazana
D.	wykazanego	wykazanego	wykazanego	wykazanego	wykazanej
C.	wykazanemu	wykazanemu	wykazanemu	wykazanemu	wykazanej
B.	wykazanego	wykazanego	wykazany	wykazane	wykazaną
N.	wykazanym	wykazanym	wykazanym	wykazanym	wykazaną
Ms.	wykazanym	wykazanym	wykazanym	wykazanym	wykazanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wykazani	wykazani	wykazane	wykazane
D.	wykazanych	wykazanych	wykazanych	wykazanych
C.	wykazanym	wykazanym	wykazanym	wykazanym
B.	wykazanych	wykazanych	wykazanych	wykazane
N.	wykazanymi	wykazanymi	wykazanymi	wykazanymi
Ms.	wykazanych	wykazanych	wykazanych	wykazanych

odpowiednik aspektowy: wykazywać

Składnia

Rz_osobowy	+	wykazać	+	CO
Rz_osobowy	+	wykazać	+	że ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

3. obecność wirusa

Definicja

ujawnić lub stwierdzić istnienie czegoś lub jakiś fakt

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

eksperyment wykazał; analiza, autopsja, ekspertyza, kontrola wykazała; badanie, śledztwo wykazało, doświadczenia, oględziny wykazały
wykazać nieprawidłowości, obecność wirusa, ślady czegoś, wzrost promieniowania, zmiany w płucach

Cytaty

	[...] kontrola wykazała szereg naruszeń prawa, kilkakrotne łamanie ustaw, zaniedbania, bałagan proceduralny, liczne uchybienia oraz niedopatrzenia. źródło: NKJP: Szejkowie z rurociągu Przyjaźń, Wieści Podwarszawskie, 2002-07-28
	Licznik Geigera zainstalowany na suficie wykazał wzrastającą promieniotwórczość. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998
	Zakrojone na szeroką skalę śledztwo wykazało, że mózgiem całej operacji był właśnie Dawood Ibrahim. źródło: NKJP: Krzysztof Lipka-Chudzik: Kariera gangstera, Esensja, 2007, nr 10
	Sekcja zwłok wykaże, co było przyczyną śmierci. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Fausta, 2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wykażę	wykażemy
2 os.	wykażesz	wykażecie
3 os.	wykaże	wykażą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wykazałem +(e)m wykazał	wykazałam +(e)m wykazała	wykazałom +(e)m wykazało	wykazaliśmy +(e)śmy wykazali	wykazałyśmy +(e)śmy wykazały
2 os.	wykazałeś +(e)ś wykazał	wykazałaś +(e)ś wykazała	wykazałoś +(e)ś wykazało	wykazaliście +(e)ście wykazali	wykazałyście +(e)ście wykazały
3 os.	wykazał	wykazała	wykazało	wykazali	wykazały

bezosobnik: wykazano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wykażmy
2 os.	wykaż	wykażcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wykazałbym bym wykazał	wykazałabym bym wykazała	wykazałobym bym wykazało	wykazalibyśmy byśmy wykazali	wykazałybyśmy byśmy wykazały
2 os.	wykazałbyś byś wykazał	wykazałabyś byś wykazała	wykazałobyś byś wykazało	wykazalibyście byście wykazali	wykazałybyście byście wykazały
3 os.	wykazałby by wykazał	wykazałaby by wykazała	wykazałoby by wykazało	wykazaliby by wykazali	wykazałyby by wykazały

bezosobnik: wykazano by

bezokolicznik: wykazać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykazawszy

gerundium: wykazanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wykazanie	wykazania
D.	wykazania	wykazań
C.	wykazaniu	wykazaniom
B.	wykazanie	wykazania
N.	wykazaniem	wykazaniami
Ms.	wykazaniu	wykazaniach
W.	wykazanie	wykazania

imiesłów przymiotnikowy bierny: wykazany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wykazany	wykazany	wykazany	wykazane	wykazana
D.	wykazanego	wykazanego	wykazanego	wykazanego	wykazanej
C.	wykazanemu	wykazanemu	wykazanemu	wykazanemu	wykazanej
B.	wykazanego	wykazanego	wykazany	wykazane	wykazaną
N.	wykazanym	wykazanym	wykazanym	wykazanym	wykazaną
Ms.	wykazanym	wykazanym	wykazanym	wykazanym	wykazanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wykazani	wykazani	wykazane	wykazane
D.	wykazanych	wykazanych	wykazanych	wykazanych
C.	wykazanym	wykazanym	wykazanym	wykazanym
B.	wykazanych	wykazanych	wykazanych	wykazane
N.	wykazanymi	wykazanymi	wykazanymi	wykazanymi
Ms.	wykazanych	wykazanych	wykazanych	wykazanych

odpowiednik aspektowy: wykazywać

Składnia

	+	wykazać	+	CO
	+	wykazać	+	że ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

Data ostatniej modyfikacji: 26.02.2025