UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zakręcić

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. kręcić

1. korbą

Definicja

poruszyć czymś tak, aby to zaczęło wykonywać obrót

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zawiercić

Połączenia

zakręcić piłkę
zakręcić głową, palcem, rękami; kierownicą, korbą

Cytaty

	Filmowy idol jadący samochodem nawet po równej, prostej drodze musi, co jakiś czas dla fantazji dynamicznie zakręcić kierownicą. źródło: NKJP: Zdzisław Smektała: Szminka raz nałożona, Gazeta Wrocławska, 2001-07-07
	Dajcie Komitet Powiatowy - rzucił do słuchawki zakręciwszy korbką aparatu. - Z sekretarzem... źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1957
	Silniejszy podmuch wiatru zakręcił śniegiem, uderzył w szyby, załomotał naderwaną rynną. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997
	Goście objęli prowadzenie po pięknym strzale bezpośrednio z rzutu rożnego Pawła Krauza, który tak zakręcił piłkę, że ta jeszcze musnęła obrońcę i wpadła do siatki. źródło: NKJP: Sensacja goni sensację, Dziennik Polski, 2008-08-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zakręcę	zakręcimy
2 os.	zakręcisz	zakręcicie
3 os.	zakręci	zakręcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłem +(e)m zakręcił	zakręciłam +(e)m zakręciła	zakręciłom +(e)m zakręciło	zakręciliśmy +(e)śmy zakręcili	zakręciłyśmy +(e)śmy zakręciły
2 os.	zakręciłeś +(e)ś zakręcił	zakręciłaś +(e)ś zakręciła	zakręciłoś +(e)ś zakręciło	zakręciliście +(e)ście zakręcili	zakręciłyście +(e)ście zakręciły
3 os.	zakręcił	zakręciła	zakręciło	zakręcili	zakręciły

bezosobnik: zakręcono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zakręćmy
2 os.	zakręć	zakręćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłbym bym zakręcił	zakręciłabym bym zakręciła	zakręciłobym bym zakręciło	zakręcilibyśmy byśmy zakręcili	zakręciłybyśmy byśmy zakręciły
2 os.	zakręciłbyś byś zakręcił	zakręciłabyś byś zakręciła	zakręciłobyś byś zakręciło	zakręcilibyście byście zakręcili	zakręciłybyście byście zakręciły
3 os.	zakręciłby by zakręcił	zakręciłaby by zakręciła	zakręciłoby by zakręciło	zakręciliby by zakręcili	zakręciłyby by zakręciły

bezosobnik: zakręcono by

bezokolicznik: zakręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zakręciwszy

gerundium: zakręcenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zakręcenie	zakręcenia
D.	zakręcenia	zakręceń
C.	zakręceniu	zakręceniom
B.	zakręcenie	zakręcenia
N.	zakręceniem	zakręceniami
Ms.	zakręceniu	zakręceniach
W.	zakręcenie	zakręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zakręcony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zakręcony	zakręcony	zakręcony	zakręcone	zakręcona
D.	zakręconego	zakręconego	zakręconego	zakręconego	zakręconej
C.	zakręconemu	zakręconemu	zakręconemu	zakręconemu	zakręconej
B.	zakręconego	zakręconego	zakręcony	zakręcone	zakręconą
N.	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconą
Ms.	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zakręceni	zakręceni	zakręcone	zakręcone
D.	zakręconych	zakręconych	zakręconych	zakręconych
C.	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconym
B.	zakręconych	zakręconych	zakręconych	zakręcone
N.	zakręconymi	zakręconymi	zakręconymi	zakręconymi
Ms.	zakręconych	zakręconych	zakręconych	zakręconych

odpowiednik aspektowy: zakręcać

Składnia

	+	zakręcić	+	CZYM
	+	zakręcić	+	CO

2. włosy

Definicja

nadawać kształt falisty lub spiralny, nawijając na coś okrągłego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Połączenia

zakręcić rzęsy, włosy

Cytaty

Anna uważała, że fryzjerka zbyt mocno zakręciła jej włosy.

źródło: NKJP: Mija Kabat: Kontrakt panny Brandt, 2009

Poznałem go po wąsach zakręconych w dwa pierścionki.

źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958

Nie zdobi jej takie uczesanie jak na poprzednim obrazie – tutaj włosy zakręcone w loki wydają się przyklepane.

źródło: NKJP: Magda Jurowicz: Kobiety na traktory (2), Esensja, 2007-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zakręcę	zakręcimy
2 os.	zakręcisz	zakręcicie
3 os.	zakręci	zakręcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłem +(e)m zakręcił	zakręciłam +(e)m zakręciła	zakręciłom +(e)m zakręciło	zakręciliśmy +(e)śmy zakręcili	zakręciłyśmy +(e)śmy zakręciły
2 os.	zakręciłeś +(e)ś zakręcił	zakręciłaś +(e)ś zakręciła	zakręciłoś +(e)ś zakręciło	zakręciliście +(e)ście zakręcili	zakręciłyście +(e)ście zakręciły
3 os.	zakręcił	zakręciła	zakręciło	zakręcili	zakręciły

bezosobnik: zakręcono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zakręćmy
2 os.	zakręć	zakręćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłbym bym zakręcił	zakręciłabym bym zakręciła	zakręciłobym bym zakręciło	zakręcilibyśmy byśmy zakręcili	zakręciłybyśmy byśmy zakręciły
2 os.	zakręciłbyś byś zakręcił	zakręciłabyś byś zakręciła	zakręciłobyś byś zakręciło	zakręcilibyście byście zakręcili	zakręciłybyście byście zakręciły
3 os.	zakręciłby by zakręcił	zakręciłaby by zakręciła	zakręciłoby by zakręciło	zakręciliby by zakręcili	zakręciłyby by zakręciły

bezosobnik: zakręcono by

bezokolicznik: zakręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zakręciwszy

gerundium: zakręcenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zakręcenie	zakręcenia
D.	zakręcenia	zakręceń
C.	zakręceniu	zakręceniom
B.	zakręcenie	zakręcenia
N.	zakręceniem	zakręceniami
Ms.	zakręceniu	zakręceniach
W.	zakręcenie	zakręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zakręcony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zakręcony	zakręcony	zakręcony	zakręcone	zakręcona
D.	zakręconego	zakręconego	zakręconego	zakręconego	zakręconej
C.	zakręconemu	zakręconemu	zakręconemu	zakręconemu	zakręconej
B.	zakręconego	zakręconego	zakręcony	zakręcone	zakręconą
N.	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconą
Ms.	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zakręceni	zakręceni	zakręcone	zakręcone
D.	zakręconych	zakręconych	zakręconych	zakręconych
C.	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconym
B.	zakręconych	zakręconych	zakręconych	zakręcone
N.	zakręconymi	zakręconymi	zakręconymi	zakręconymi
Ms.	zakręconych	zakręconych	zakręconych	zakręconych

odpowiednik aspektowy: zakręcać

Składnia

Rz_osobowy

zakręcić

3. wokół szyi

Definicja

ciasno owinąć coś wokół czegoś innego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

zakręcić szal
zakręcić koło kostki, wokół szyi

Cytaty

Pomyślałam, że mogłabym przyszyć taki pasek wokół kostki do tego, .... i jakoś zakręcić koło kostki, żeby to chociaż trochę usztywniło nogę..

źródło: Internet: www.goldenline.pl

Dopadł psa, zakręcił mu linę wokół szyi i próbował powiesić na drzewie – mówią wstrząśnięci sąsiedzi, którzy boją się ujawnić nazwiska.

źródło: Internet: fakt.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zakręcę	zakręcimy
2 os.	zakręcisz	zakręcicie
3 os.	zakręci	zakręcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłem +(e)m zakręcił	zakręciłam +(e)m zakręciła	zakręciłom +(e)m zakręciło	zakręciliśmy +(e)śmy zakręcili	zakręciłyśmy +(e)śmy zakręciły
2 os.	zakręciłeś +(e)ś zakręcił	zakręciłaś +(e)ś zakręciła	zakręciłoś +(e)ś zakręciło	zakręciliście +(e)ście zakręcili	zakręciłyście +(e)ście zakręciły
3 os.	zakręcił	zakręciła	zakręciło	zakręcili	zakręciły

bezosobnik: zakręcono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zakręćmy
2 os.	zakręć	zakręćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłbym bym zakręcił	zakręciłabym bym zakręciła	zakręciłobym bym zakręciło	zakręcilibyśmy byśmy zakręcili	zakręciłybyśmy byśmy zakręciły
2 os.	zakręciłbyś byś zakręcił	zakręciłabyś byś zakręciła	zakręciłobyś byś zakręciło	zakręcilibyście byście zakręcili	zakręciłybyście byście zakręciły
3 os.	zakręciłby by zakręcił	zakręciłaby by zakręciła	zakręciłoby by zakręciło	zakręciliby by zakręcili	zakręciłyby by zakręciły

bezosobnik: zakręcono by

bezokolicznik: zakręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zakręciwszy

gerundium: zakręcenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zakręcenie	zakręcenia
D.	zakręcenia	zakręceń
C.	zakręceniu	zakręceniom
B.	zakręcenie	zakręcenia
N.	zakręceniem	zakręceniami
Ms.	zakręceniu	zakręceniach
W.	zakręcenie	zakręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zakręcony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zakręcony	zakręcony	zakręcony	zakręcone	zakręcona
D.	zakręconego	zakręconego	zakręconego	zakręconego	zakręconej
C.	zakręconemu	zakręconemu	zakręconemu	zakręconemu	zakręconej
B.	zakręconego	zakręconego	zakręcony	zakręcone	zakręconą
N.	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconą
Ms.	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zakręceni	zakręceni	zakręcone	zakręcone
D.	zakręconych	zakręconych	zakręconych	zakręconych
C.	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconym
B.	zakręconych	zakręconych	zakręconych	zakręcone
N.	zakręconymi	zakręconymi	zakręconymi	zakręconymi
Ms.	zakręconych	zakręconych	zakręconych	zakręconych

odpowiednik aspektowy: zakręcać

4. o drodze

Definicja

ciągnąc się w przestrzeni, odbijać w bok od prostej

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

skręcić

Cytaty

Szlak służył za główne handlowe połączenie z północnymi prowincjami. Gdy zakręcił na zachód, myśliwi zjechali na mniejszą drogę, prowadzącą na północny wschód.

źródło: NKJP: Raymond E. Feist: Król Lisów, Esensja, 2005-11

Stopnie, początkowo prowadzące prosto w dół, po kilku metrach zakręciły w prawo, w stronę kościoła, później znów w prawo, ku klasztorowi.

źródło: NKJP: Marcin Wroński: Officium Secretum : pies pański, 2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zakręcę	zakręcimy
2 os.	zakręcisz	zakręcicie
3 os.	zakręci	zakręcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłem +(e)m zakręcił	zakręciłam +(e)m zakręciła	zakręciłom +(e)m zakręciło	zakręciliśmy +(e)śmy zakręcili	zakręciłyśmy +(e)śmy zakręciły
2 os.	zakręciłeś +(e)ś zakręcił	zakręciłaś +(e)ś zakręciła	zakręciłoś +(e)ś zakręciło	zakręciliście +(e)ście zakręcili	zakręciłyście +(e)ście zakręciły
3 os.	zakręcił	zakręciła	zakręciło	zakręcili	zakręciły

bezosobnik: zakręcono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zakręćmy
2 os.	zakręć	zakręćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłbym bym zakręcił	zakręciłabym bym zakręciła	zakręciłobym bym zakręciło	zakręcilibyśmy byśmy zakręcili	zakręciłybyśmy byśmy zakręciły
2 os.	zakręciłbyś byś zakręcił	zakręciłabyś byś zakręciła	zakręciłobyś byś zakręciło	zakręcilibyście byście zakręcili	zakręciłybyście byście zakręciły
3 os.	zakręciłby by zakręcił	zakręciłaby by zakręciła	zakręciłoby by zakręciło	zakręciliby by zakręcili	zakręciłyby by zakręciły

bezosobnik: zakręcono by

bezokolicznik: zakręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zakręciwszy

gerundium: zakręcenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zakręcenie	zakręcenia
D.	zakręcenia	zakręceń
C.	zakręceniu	zakręceniom
B.	zakręcenie	zakręcenia
N.	zakręceniem	zakręceniami
Ms.	zakręceniu	zakręceniach
W.	zakręcenie	zakręcenia

odpowiednik aspektowy: zakręcać

Składnia

Rz_nieożywiony

zakręcić

(DOKĄD)

5. w prawo

Definicja

zmienić kierunek ruchu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

skręcić

Połączenia

zakręcić w lewo, w prawo

Cytaty

Tak rozmyślając Adam pokonał ostatnie skrzyżowanie. Też było czerwone, ale skorzystał z zielonej strzałki skręcając w prawo. Z fasonem zakręcił pod przychodnię.

źródło: NKJP: Adam Strączek: Wyznanie lekarza-łapownika, 1995

- Muszę wrócić, bo mi się wygotuje. - Zakręciła w stronę kuchni. - Nie możesz zaczekać z kolacją?

źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zakręcę	zakręcimy
2 os.	zakręcisz	zakręcicie
3 os.	zakręci	zakręcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłem +(e)m zakręcił	zakręciłam +(e)m zakręciła	zakręciłom +(e)m zakręciło	zakręciliśmy +(e)śmy zakręcili	zakręciłyśmy +(e)śmy zakręciły
2 os.	zakręciłeś +(e)ś zakręcił	zakręciłaś +(e)ś zakręciła	zakręciłoś +(e)ś zakręciło	zakręciliście +(e)ście zakręcili	zakręciłyście +(e)ście zakręciły
3 os.	zakręcił	zakręciła	zakręciło	zakręcili	zakręciły

bezosobnik: zakręcono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zakręćmy
2 os.	zakręć	zakręćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłbym bym zakręcił	zakręciłabym bym zakręciła	zakręciłobym bym zakręciło	zakręcilibyśmy byśmy zakręcili	zakręciłybyśmy byśmy zakręciły
2 os.	zakręciłbyś byś zakręcił	zakręciłabyś byś zakręciła	zakręciłobyś byś zakręciło	zakręcilibyście byście zakręcili	zakręciłybyście byście zakręciły
3 os.	zakręciłby by zakręcił	zakręciłaby by zakręciła	zakręciłoby by zakręciło	zakręciliby by zakręcili	zakręciłyby by zakręciły

bezosobnik: zakręcono by

bezokolicznik: zakręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zakręciwszy

gerundium: zakręcenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zakręcenie	zakręcenia
D.	zakręcenia	zakręceń
C.	zakręceniu	zakręceniom
B.	zakręcenie	zakręcenia
N.	zakręceniem	zakręceniami
Ms.	zakręceniu	zakręceniach
W.	zakręcenie	zakręcenia

odpowiednik aspektowy: zakręcać

Składnia

zakręcić

(DOKĄD)

6. wodę

Definicja

kręcąc częścią jakiegoś urządzenia, zamknąć całkowicie dopływ gazu, wody, ciepła dokądś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

zakręcić dopływ; gaz, wodę; grzejniki, kran, kurek, zawór

Cytaty

Ludzie myślą, że jak zakręcą grzejniki, to nic nie zapłacą. A to nieprawda. Zapłacą choćby za ciepło na klatce schodowej.

źródło: NKJP: oh, Co innego liczba jednostek, co innego liczba żeberek..., Życie Podkarpackie, 2009-04-11

Tego dnia kapitan Walczak był niezwykle roztargniony. Zapomniał zakręcić kran w łazience, ogolił tylko pół twarzy, przy śniadaniu wsypał do herbaty soli, a chleb zamiast masłem posmarował musztardą.

źródło: NKJP: Zygmunt Zeydler-Zborowski: Czarny mercedes, 1958

[...] związkowcy [...] ogłaszali już pogotowie strajkowe, na znak protestu przerywali pracę punktów obsługi klientów, grozili strajkiem generalnym. Ostatnio zapowiedzieli, że zakręcą gaz tym, którzy za niego nie płacą.

źródło: NKJP: Adam Grzeszak: Gazem na giełdę, Polityka, 2005-08-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zakręcę	zakręcimy
2 os.	zakręcisz	zakręcicie
3 os.	zakręci	zakręcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłem +(e)m zakręcił	zakręciłam +(e)m zakręciła	zakręciłom +(e)m zakręciło	zakręciliśmy +(e)śmy zakręcili	zakręciłyśmy +(e)śmy zakręciły
2 os.	zakręciłeś +(e)ś zakręcił	zakręciłaś +(e)ś zakręciła	zakręciłoś +(e)ś zakręciło	zakręciliście +(e)ście zakręcili	zakręciłyście +(e)ście zakręciły
3 os.	zakręcił	zakręciła	zakręciło	zakręcili	zakręciły

bezosobnik: zakręcono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zakręćmy
2 os.	zakręć	zakręćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłbym bym zakręcił	zakręciłabym bym zakręciła	zakręciłobym bym zakręciło	zakręcilibyśmy byśmy zakręcili	zakręciłybyśmy byśmy zakręciły
2 os.	zakręciłbyś byś zakręcił	zakręciłabyś byś zakręciła	zakręciłobyś byś zakręciło	zakręcilibyście byście zakręcili	zakręciłybyście byście zakręciły
3 os.	zakręciłby by zakręcił	zakręciłaby by zakręciła	zakręciłoby by zakręciło	zakręciliby by zakręcili	zakręciłyby by zakręciły

bezosobnik: zakręcono by

bezokolicznik: zakręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zakręciwszy

gerundium: zakręcenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zakręcenie	zakręcenia
D.	zakręcenia	zakręceń
C.	zakręceniu	zakręceniom
B.	zakręcenie	zakręcenia
N.	zakręceniem	zakręceniami
Ms.	zakręceniu	zakręceniach
W.	zakręcenie	zakręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zakręcony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zakręcony	zakręcony	zakręcony	zakręcone	zakręcona
D.	zakręconego	zakręconego	zakręconego	zakręconego	zakręconej
C.	zakręconemu	zakręconemu	zakręconemu	zakręconemu	zakręconej
B.	zakręconego	zakręconego	zakręcony	zakręcone	zakręconą
N.	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconą
Ms.	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zakręceni	zakręceni	zakręcone	zakręcone
D.	zakręconych	zakręconych	zakręconych	zakręconych
C.	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconym
B.	zakręconych	zakręconych	zakręconych	zakręcone
N.	zakręconymi	zakręconymi	zakręconymi	zakręconymi
Ms.	zakręconych	zakręconych	zakręconych	zakręconych

odpowiednik aspektowy: zakręcać

Składnia

Rz_osobowy

zakręcić

CO + (KOMU)

7. słoik

Definicja

zamknąć lub zasłonić coś, umieszczając na tym pokrywkę lub coś pełniącego podobną funkcję i kręcąc nią aż do wyczucia oporu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zamknąć

Połączenia

zakręcić butelkę, słoik; wieczne pióro

Cytaty

Pierwszy się otrząsnął Berni. Wstał, polał jeszcze raz, zakręcił butelkę, schował ją za kredens.

źródło: NKJP: Jerzy Suchanek: „Gołąb”, Akant, 2008-02

Matyla sypnął świeżą, cuchnącą karmą na spokojną powierzchnię wody, pod którą w ciągu sekundy zawrzało. Zakręcił pudełko, odstawił je na plastikową pokrywę akwarium [...].

źródło: NKJP: Katarzyna Sowula: Zero osiemset, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zakręcę	zakręcimy
2 os.	zakręcisz	zakręcicie
3 os.	zakręci	zakręcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłem +(e)m zakręcił	zakręciłam +(e)m zakręciła	zakręciłom +(e)m zakręciło	zakręciliśmy +(e)śmy zakręcili	zakręciłyśmy +(e)śmy zakręciły
2 os.	zakręciłeś +(e)ś zakręcił	zakręciłaś +(e)ś zakręciła	zakręciłoś +(e)ś zakręciło	zakręciliście +(e)ście zakręcili	zakręciłyście +(e)ście zakręciły
3 os.	zakręcił	zakręciła	zakręciło	zakręcili	zakręciły

bezosobnik: zakręcono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zakręćmy
2 os.	zakręć	zakręćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłbym bym zakręcił	zakręciłabym bym zakręciła	zakręciłobym bym zakręciło	zakręcilibyśmy byśmy zakręcili	zakręciłybyśmy byśmy zakręciły
2 os.	zakręciłbyś byś zakręcił	zakręciłabyś byś zakręciła	zakręciłobyś byś zakręciło	zakręcilibyście byście zakręcili	zakręciłybyście byście zakręciły
3 os.	zakręciłby by zakręcił	zakręciłaby by zakręciła	zakręciłoby by zakręciło	zakręciliby by zakręcili	zakręciłyby by zakręciły

bezosobnik: zakręcono by

bezokolicznik: zakręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zakręciwszy

gerundium: zakręcenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zakręcenie	zakręcenia
D.	zakręcenia	zakręceń
C.	zakręceniu	zakręceniom
B.	zakręcenie	zakręcenia
N.	zakręceniem	zakręceniami
Ms.	zakręceniu	zakręceniach
W.	zakręcenie	zakręcenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zakręcony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zakręcony	zakręcony	zakręcony	zakręcone	zakręcona
D.	zakręconego	zakręconego	zakręconego	zakręconego	zakręconej
C.	zakręconemu	zakręconemu	zakręconemu	zakręconemu	zakręconej
B.	zakręconego	zakręconego	zakręcony	zakręcone	zakręconą
N.	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconą
Ms.	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zakręceni	zakręceni	zakręcone	zakręcone
D.	zakręconych	zakręconych	zakręconych	zakręconych
C.	zakręconym	zakręconym	zakręconym	zakręconym
B.	zakręconych	zakręconych	zakręconych	zakręcone
N.	zakręconymi	zakręconymi	zakręconymi	zakręconymi
Ms.	zakręconych	zakręconych	zakręconych	zakręconych

odpowiednik aspektowy: zakręcać

Składnia

Rz_osobowy

zakręcić

8. do kolegi

Definicja

pot.

zatelefonować

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość telefon/telegraf

Relacje znaczeniowe

synonimy:

dryndnąć, przedryndać, przedzwonić, zadryndać, zadryndnąć, zadzwonić, zatelefonować

Cytaty

Po Świętach zakręcę do niego i porozmawiam.

źródło: Internet: garbiarnia.com

Zakręć do mnie na XXX XXX XXX [pominięty numer telefonu – red.], wszystko Ci powiem –- jeśli wiem.

źródło: Internet: goldenline.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zakręcę	zakręcimy
2 os.	zakręcisz	zakręcicie
3 os.	zakręci	zakręcą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłem +(e)m zakręcił	zakręciłam +(e)m zakręciła	zakręciłom +(e)m zakręciło	zakręciliśmy +(e)śmy zakręcili	zakręciłyśmy +(e)śmy zakręciły
2 os.	zakręciłeś +(e)ś zakręcił	zakręciłaś +(e)ś zakręciła	zakręciłoś +(e)ś zakręciło	zakręciliście +(e)ście zakręcili	zakręciłyście +(e)ście zakręciły
3 os.	zakręcił	zakręciła	zakręciło	zakręcili	zakręciły

bezosobnik: zakręcono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zakręćmy
2 os.	zakręć	zakręćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zakręciłbym bym zakręcił	zakręciłabym bym zakręciła	zakręciłobym bym zakręciło	zakręcilibyśmy byśmy zakręcili	zakręciłybyśmy byśmy zakręciły
2 os.	zakręciłbyś byś zakręcił	zakręciłabyś byś zakręciła	zakręciłobyś byś zakręciło	zakręcilibyście byście zakręcili	zakręciłybyście byście zakręciły
3 os.	zakręciłby by zakręcił	zakręciłaby by zakręciła	zakręciłoby by zakręciło	zakręciliby by zakręcili	zakręciłyby by zakręciły

bezosobnik: zakręcono by

bezokolicznik: zakręcić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zakręciwszy

gerundium: zakręcenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zakręcenie	zakręcenia
D.	zakręcenia	zakręceń
C.	zakręceniu	zakręceniom
B.	zakręcenie	zakręcenia
N.	zakręceniem	zakręceniami
Ms.	zakręceniu	zakręceniach
W.	zakręcenie	zakręcenia

Składnia

zakręcić

do KOGO

Frazeologizmy

coś zakręciło w nosie
ktoś zakręcił kurek z czymś

Data ostatniej modyfikacji: 11.06.2024