UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

niknąć

Chronologizacja

SPXVI, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *niknǫti 'schylać się, pochylać się; znikać, ginąć'

1. we mgle

Definicja

przestawać być widocznym, słyszalnym lub w ogóle przestawać istnieć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

niknąć w chmurach, w ciemnościach, we mgle, w mroku, w zaroślach
niknąć z oczu
niknąć powoli, stopniowo, szybko, w oddali
oddalać się i niknąć, pojawiać się i niknąć

Cytaty

	Na platformie znajdowało się ogromne okno bez szyb. Właśnie tędy wpadały z dworu osy i niknęły w czarnym otworze. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1987
	Rzeki te, chociaż początkowo niosą dużo wody, szybko nikną w piaskach pustyni. źródło: NKJP: Luckas-bot: Wikipedia.pl
	Droga [...] wiła się, skręcała w najmniej spodziewanym momencie, nikła między domami, by znów się wynurzyć kawałek dalej. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Rynek w Smyrnie, 2007
	Głos nikł i stawał się coraz cichszy. źródło: NKJP: Alicja Chrzanowska: Tarot a karma, czyli problemy wcieleń reinkarnacyjnych, 2001
	Szli powoli, przyglądając się domostwom, z niknącą nadzieją, że przez szpary okiennic dojrzą światło. źródło: NKJP: K. Frelichowski: Czas próby, cz.II, Akant, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	niknę	nikniemy
2 os.	nikniesz	nikniecie
3 os.	niknie	nikną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	niknąłem nikłem +(e)m niknął +(e)m nikł	niknęłam nikłam +(e)m niknęła +(e)m nikła	niknęłom nikłom +(e)m niknęło +(e)m nikło	nikliśmy niknęliśmy +(e)śmy nikli +(e)śmy niknęli	niknęłyśmy nikłyśmy +(e)śmy niknęły +(e)śmy nikły
2 os.	niknąłeś nikłeś +(e)ś niknął +(e)ś nikł	niknęłaś nikłaś +(e)ś niknęła +(e)ś nikła	niknęłoś nikłoś +(e)ś niknęło +(e)ś nikło	nikliście niknęliście +(e)ście nikli +(e)ście niknęli	niknęłyście nikłyście +(e)ście niknęły +(e)ście nikły
3 os.	niknął nikł	niknęła nikła	niknęło nikło	nikli niknęli	niknęły nikły

bezosobnik: niknięto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę niknął będę nikł będę niknąć	będę niknęła będę nikła będę niknąć	będę niknęło będę nikło będę niknąć	będziemy nikli będziemy niknęli będziemy niknąć	będziemy niknęły będziemy nikły będziemy niknąć
2 os.	będziesz niknął będziesz nikł będziesz niknąć	będziesz niknęła będziesz nikła będziesz niknąć	będziesz niknęło będziesz nikło będziesz niknąć	będziecie nikli będziecie niknęli będziecie niknąć	będziecie niknęły będziecie nikły będziecie niknąć
3 os.	będzie niknął będzie nikł będzie niknąć	będzie niknęła będzie nikła będzie niknąć	będzie niknęło będzie nikło będzie niknąć	będą nikli będą niknęli będą niknąć	będą niknęły będą nikły będą niknąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		niknijmy
2 os.	niknij	niknijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	niknąłbym nikłbym bym niknął bym nikł	niknęłabym nikłabym bym niknęła bym nikła	niknęłobym nikłobym bym niknęło bym nikło	niklibyśmy niknęlibyśmy byśmy nikli byśmy niknęli	niknęłybyśmy nikłybyśmy byśmy niknęły byśmy nikły
2 os.	niknąłbyś nikłbyś byś niknął byś nikł	niknęłabyś nikłabyś byś niknęła byś nikła	niknęłobyś nikłobyś byś niknęło byś nikło	niklibyście niknęlibyście byście nikli byście niknęli	niknęłybyście nikłybyście byście niknęły byście nikły
3 os.	niknąłby nikłby by niknął by nikł	niknęłaby nikłaby by niknęła by nikła	niknęłoby nikłoby by niknęło by nikło	nikliby niknęliby by nikli by niknęli	niknęłyby nikłyby by niknęły by nikły

bezosobnik: niknięto by

bezokolicznik: niknąć

imiesłów przysłówkowy współczesny: niknąc

gerundium: niknięcie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	niknięcie	niknięcia
D.	niknięcia	niknięć
C.	niknięciu	niknięciom
B.	niknięcie	niknięcia
N.	niknięciem	niknięciami
Ms.	niknięciu	niknięciach
W.	niknięcie	niknięcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: niknący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	niknący	niknący	niknący	niknące	niknąca
D.	niknącego	niknącego	niknącego	niknącego	niknącej
C.	niknącemu	niknącemu	niknącemu	niknącemu	niknącej
B.	niknącego	niknącego	niknący	niknące	niknącą
N.	niknącym	niknącym	niknącym	niknącym	niknącą
Ms.	niknącym	niknącym	niknącym	niknącym	niknącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	niknący	niknący	niknące	niknące
D.	niknących	niknących	niknących	niknących
C.	niknącym	niknącym	niknącym	niknącym
B.	niknących	niknących	niknących	niknące
N.	niknącymi	niknącymi	niknącymi	niknącymi
Ms.	niknących	niknących	niknących	niknących

odpowiednik aspektowy: zniknąć

Składnia

niknąć

(GDZIE)

2. z każdym dniem

Definicja

chudnąć i mizernieć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:

tracić się

Połączenia

niknąć w oczach

Cytaty

Wanda z dnia na dzień nikła w oczach, chudła, stawała się nieprzystępna.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Excentrycy, 2007

Pani Zofia – gdy zostawił ją Adam – dobrze radziła sobie z samotnością. [...] Tymczasem pan Adam niknął w oczach, niedołężniał z wiecznego bólu, nie miał siły na nic nowego.

źródło: NKJP: Edmund Pietryk: Matnia, Akant, 2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	niknę	nikniemy
2 os.	nikniesz	nikniecie
3 os.	niknie	nikną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	niknąłem nikłem +(e)m niknął +(e)m nikł	niknęłam nikłam +(e)m niknęła +(e)m nikła	niknęłom nikłom +(e)m niknęło +(e)m nikło	nikliśmy niknęliśmy +(e)śmy nikli +(e)śmy niknęli	niknęłyśmy nikłyśmy +(e)śmy niknęły +(e)śmy nikły
2 os.	niknąłeś nikłeś +(e)ś niknął +(e)ś nikł	niknęłaś nikłaś +(e)ś niknęła +(e)ś nikła	niknęłoś nikłoś +(e)ś niknęło +(e)ś nikło	nikliście niknęliście +(e)ście nikli +(e)ście niknęli	niknęłyście nikłyście +(e)ście niknęły +(e)ście nikły
3 os.	niknął nikł	niknęła nikła	niknęło nikło	nikli niknęli	niknęły nikły

bezosobnik: niknięto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę niknął będę nikł będę niknąć	będę niknęła będę nikła będę niknąć	będę niknęło będę nikło będę niknąć	będziemy nikli będziemy niknęli będziemy niknąć	będziemy niknęły będziemy nikły będziemy niknąć
2 os.	będziesz niknął będziesz nikł będziesz niknąć	będziesz niknęła będziesz nikła będziesz niknąć	będziesz niknęło będziesz nikło będziesz niknąć	będziecie nikli będziecie niknęli będziecie niknąć	będziecie niknęły będziecie nikły będziecie niknąć
3 os.	będzie niknął będzie nikł będzie niknąć	będzie niknęła będzie nikła będzie niknąć	będzie niknęło będzie nikło będzie niknąć	będą nikli będą niknęli będą niknąć	będą niknęły będą nikły będą niknąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		niknijmy
2 os.	niknij	niknijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	niknąłbym nikłbym bym niknął bym nikł	niknęłabym nikłabym bym niknęła bym nikła	niknęłobym nikłobym bym niknęło bym nikło	niklibyśmy niknęlibyśmy byśmy nikli byśmy niknęli	niknęłybyśmy nikłybyśmy byśmy niknęły byśmy nikły
2 os.	niknąłbyś nikłbyś byś niknął byś nikł	niknęłabyś nikłabyś byś niknęła byś nikła	niknęłobyś nikłobyś byś niknęło byś nikło	niklibyście niknęlibyście byście nikli byście niknęli	niknęłybyście nikłybyście byście niknęły byście nikły
3 os.	niknąłby nikłby by niknął by nikł	niknęłaby nikłaby by niknęła by nikła	niknęłoby nikłoby by niknęło by nikło	nikliby niknęliby by nikli by niknęli	niknęłyby nikłyby by niknęły by nikły

bezosobnik: niknięto by

bezokolicznik: niknąć

imiesłów przysłówkowy współczesny: niknąc

gerundium: niknięcie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	niknięcie	niknięcia
D.	niknięcia	niknięć
C.	niknięciu	niknięciom
B.	niknięcie	niknięcia
N.	niknięciem	niknięciami
Ms.	niknięciu	niknięciach
W.	niknięcie	niknięcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: niknący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	niknący	niknący	niknący	niknące	niknąca
D.	niknącego	niknącego	niknącego	niknącego	niknącej
C.	niknącemu	niknącemu	niknącemu	niknącemu	niknącej
B.	niknącego	niknącego	niknący	niknące	niknącą
N.	niknącym	niknącym	niknącym	niknącym	niknącą
Ms.	niknącym	niknącym	niknącym	niknącym	niknącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	niknący	niknący	niknące	niknące
D.	niknących	niknących	niknących	niknących
C.	niknącym	niknącym	niknącym	niknącym
B.	niknących	niknących	niknących	niknące
N.	niknącymi	niknącymi	niknącymi	niknącymi
Ms.	niknących	niknących	niknących	niknących

Składnia

Rz_osobowy

niknąć

Data ostatniej modyfikacji: 04.08.2012