Chronologizacja
Pochodzenie
internac.
ang. (tele)phone (= call)
fr. téléphoner
niem. telefonieren
Od: telefon
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość telefon/telegraf
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | dzwonić, przedzwaniać |
Połączenia
- dyrektor, prezes, sekretarka, szef; mąż, żona telefonuje
- telefonować do biura, do domu, do pracy, do redakcji; do kolegów, do rodziców, do rodziny, do znajomych, do żony; do prezydenta
- telefonować na komórkę; na pogotowie, na policję, !?na numer jakiś
- telefonować pod jakiś numer
- codziennie, często telefonować
- chcieć, móc, zacząć telefonować
- telefonować i mówić, telefonować i pisać, telefonować i pytać
Cytaty
|
Zszedłem na dół i wlazłem do Jurka, choć Basia powiedziała, że szef właśnie telefonuje. Jego rozmowy telefoniczne nigdy nie były długie [...]. źródło: NKJP: Michał Bielecki: Siostra Komandosa, 1997 |
|
|
Bankowcy telefonowali do biura, by się upewnić, że kredytobiorcy tam pracują. źródło: NKJP: (wp): Pani sędzia w szajce oszustów, Dziennik Łódzki, 2006-03-31 |
|
|
Telefonowali, że przyjdą na obrady i zrobią porządek - powiedział nam Henryk Klocek, prezes związku. źródło: NKJP: (stan): Jest nowy terminarz w czwartej lidze, Dziennik Bałtycki, 2004-06-08 |
|
|
Prosimy nie zwlekać z przysłaniem kuponów do ostatniej chwili. Kilka osób telefonowało, że ma po kilkadziesiąt sztuk - i nadal je zbiera. źródło: NKJP: Na półmetku, Dziennik Polski, 2001-01-08 |
|
|
Odpowiadałem byle co, ponieważ wiedziałem, że żaden szef (Jerzy Baczyński także) nie telefonuje, żeby zapytać, co u mojej córeczki. źródło: NKJP: Daniel Passent: Kto to puścił?!, Polityka, 2007-11-17 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
telefonuję |
telefonujemy |
|||
| 2 os. |
telefonujesz |
telefonujecie |
|||
| 3 os. |
telefonuje |
telefonują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
telefonowałem +(e)m telefonował |
telefonowałam +(e)m telefonowała |
telefonowałom +(e)m telefonowało |
telefonowaliśmy +(e)śmy telefonowali |
telefonowałyśmy +(e)śmy telefonowały |
| 2 os. |
telefonowałeś +(e)ś telefonował |
telefonowałaś +(e)ś telefonowała |
telefonowałoś +(e)ś telefonowało |
telefonowaliście +(e)ście telefonowali |
telefonowałyście +(e)ście telefonowały |
| 3 os. |
telefonował |
telefonowała |
telefonowało |
telefonowali |
telefonowały |
bezosobnik: telefonowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę telefonował będę telefonować |
będę telefonowała będę telefonować |
będę telefonowało będę telefonować |
będziemy telefonowali będziemy telefonować |
będziemy telefonowały będziemy telefonować |
| 2 os. |
będziesz telefonował będziesz telefonować |
będziesz telefonowała będziesz telefonować |
będziesz telefonowało będziesz telefonować |
będziecie telefonowali będziecie telefonować |
będziecie telefonowały będziecie telefonować |
| 3 os. |
będzie telefonował będzie telefonować |
będzie telefonowała będzie telefonować |
będzie telefonowało będzie telefonować |
będą telefonowali będą telefonować |
będą telefonowały będą telefonować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
telefonujmy |
|
| 2 os. |
telefonuj |
telefonujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
telefonowałbym bym telefonował |
telefonowałabym bym telefonowała |
telefonowałobym bym telefonowało |
telefonowalibyśmy byśmy telefonowali |
telefonowałybyśmy byśmy telefonowały |
| 2 os. |
telefonowałbyś byś telefonował |
telefonowałabyś byś telefonowała |
telefonowałobyś byś telefonowało |
telefonowalibyście byście telefonowali |
telefonowałybyście byście telefonowały |
| 3 os. |
telefonowałby by telefonował |
telefonowałaby by telefonowała |
telefonowałoby by telefonowało |
telefonowaliby by telefonowali |
telefonowałyby by telefonowały |
bezosobnik: telefonowano by
bezokolicznik: telefonować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
telefonując
gerundium: telefonowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | telefonowanie |
telefonowania |
| D. | telefonowania |
telefonowań |
| C. | telefonowaniu |
telefonowaniom |
| B. | telefonowanie |
telefonowania |
| N. | telefonowaniem |
telefonowaniami |
| Ms. | telefonowaniu |
telefonowaniach |
| W. | telefonowanie |
telefonowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: telefonujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | telefonujący |
telefonujący |
telefonujący |
telefonujące |
telefonująca |
| D. | telefonującego |
telefonującego |
telefonującego |
telefonującego |
telefonującej |
| C. | telefonującemu |
telefonującemu |
telefonującemu |
telefonującemu |
telefonującej |
| B. | telefonującego |
telefonującego |
telefonujący |
telefonujące |
telefonującą |
| N. | telefonującym |
telefonującym |
telefonującym |
telefonującym |
telefonującą |
| Ms. | telefonującym |
telefonującym |
telefonującym |
telefonującym |
telefonującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | telefonujący |
telefonujący |
telefonujące |
telefonujące |
| D. | telefonujących |
telefonujących |
telefonujących |
telefonujących |
| C. | telefonującym |
telefonującym |
telefonującym |
telefonującym |
| B. | telefonujących |
telefonujących |
telefonujących |
telefonujące |
| N. | telefonującymi |
telefonującymi |
telefonującymi |
telefonującymi |
| Ms. | telefonujących |
telefonujących |
telefonujących |
telefonujących |
odpowiednik aspektowy: zatelefonować
Składnia
| Rzosobowy | + | telefonować | + |
DOKĄD
|
| Rzosobowy | + | telefonować | + |
że ZDANIE|żeby ZDANIE
|
Informacja normatywna
Uznawane za niepoprawne w połączeniu: telefonować na numer