UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyzwać

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. zwać

1. od najgorszych

Definicja

użyć wobec kogoś obelg i słów wulgarnych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zezwać

Połączenia

  • wyzwać kogoś od dziwek, szmat; chamów; idiotów; najgorszych; tchórzy; morderców, złodziei, złodziejek

Cytaty

- Mówiła panu, że rzuciła mi słuchawką? Że wyzwała mnie od dziwek? Wybaczyłam jej, bo uznałam, że jest w szoku.

źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009

Krblik od sabotażowników go wyzwał i ścierw sprzedajnych. I głupków.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Pogrzeb czarownicy, 2003

Lekkie znieczulenie wpłynęło zdecydowanie kojąco na moją reakcję i zamiast wydrzeć się na nią i wyzwać od ostatnich mend [...], zaczęłam chichotać.

źródło: NKJP: Karolina Macios: Pieskie życie mojego kota, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyzwę
wyzwiemy
2 os. wyzwiesz
wyzwiecie
3 os. wyzwie
wyzwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyzwałem
+(e)m wyzwał
wyzwałam
+(e)m wyzwała
wyzwałom
+(e)m wyzwało
wyzwaliśmy
+(e)śmy wyzwali
wyzwałyśmy
+(e)śmy wyzwały
2 os. wyzwałeś
+(e)ś wyzwał
wyzwałaś
+(e)ś wyzwała
wyzwałoś
+(e)ś wyzwało
wyzwaliście
+(e)ście wyzwali
wyzwałyście
+(e)ście wyzwały
3 os. wyzwał
wyzwała
wyzwało
wyzwali
wyzwały

bezosobnik: wyzwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyzwijmy
2 os. wyzwij
wyzwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyzwałbym
bym wyzwał
wyzwałabym
bym wyzwała
wyzwałobym
bym wyzwało
wyzwalibyśmy
byśmy wyzwali
wyzwałybyśmy
byśmy wyzwały
2 os. wyzwałbyś
byś wyzwał
wyzwałabyś
byś wyzwała
wyzwałobyś
byś wyzwało
wyzwalibyście
byście wyzwali
wyzwałybyście
byście wyzwały
3 os. wyzwałby
by wyzwał
wyzwałaby
by wyzwała
wyzwałoby
by wyzwało
wyzwaliby
by wyzwali
wyzwałyby
by wyzwały

bezosobnik: wyzwano by

bezokolicznik: wyzwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyzwawszy

gerundium: wyzwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyzwanie
wyzwania
D. wyzwania
wyzwań
C. wyzwaniu
wyzwaniom
B. wyzwanie
wyzwania
N. wyzwaniem
wyzwaniami
Ms. wyzwaniu
wyzwaniach
W. wyzwanie
wyzwania

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyzwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyzwany
wyzwany
wyzwany
wyzwane
wyzwana
D. wyzwanego
wyzwanego
wyzwanego
wyzwanego
wyzwanej
C. wyzwanemu
wyzwanemu
wyzwanemu
wyzwanemu
wyzwanej
B. wyzwanego
wyzwanego
wyzwany
wyzwane
wyzwaną
N. wyzwanym
wyzwanym
wyzwanym
wyzwanym
wyzwaną
Ms. wyzwanym
wyzwanym
wyzwanym
wyzwanym
wyzwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyzwani
wyzwani
wyzwane
wyzwane
D. wyzwanych
wyzwanych
wyzwanych
wyzwanych
C. wyzwanym
wyzwanym
wyzwanym
wyzwanym
B. wyzwanych
wyzwanych
wyzwanych
wyzwane
N. wyzwanymi
wyzwanymi
wyzwanymi
wyzwanymi
Ms. wyzwanych
wyzwanych
wyzwanych
wyzwanych

odpowiednik aspektowy: wyzywać

Składnia

Rz osobowy + wyzwać +
KOGO + od KOGO/CZEGO

2. na pojedynek

Definicja

książk. 
zmusić kogoś, wpływając na jego ambicję, do wzięcia udziału w walce lub grze lub do wykonania jakiegoś zadania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Połączenia

  • wyzwać nieprzyjaciela, przeciwnika, rycerza, wroga
  • wyzwać do walki
  • wyzwać na pojedynek; na rękę

Cytaty

Nie mógł się wycofać, nie po tym jak go wyzwał do walki.

źródło: NKJP: Alan Akab: Więzień układu, Esensja, 2005-11

Wyszedł samotnie na mury i wyzwał poczwarę na pojedynek. Bili się długo, całą noc, nikt im nie przeszkadzał, ani smoki, ani ludzie.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

- Po gulaszu puścisz pawia. Już dosyć wypiłeś - odradzał mu Birosz. - Padliście na głowę? Ja?! Nigdy! - Załóż się - wyzwał go Zipi. - A o co? - Kiedy przegrasz, kupisz Zipiemu garnitur i buty. W przypadku zwycięstwa on kupi tobie - podpowiedział Birosz.

źródło: NKJP: Radovan Brenkus: Nieskończenie błękitna zabawa, Akant, 2008-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyzwę
wyzwiemy
2 os. wyzwiesz
wyzwiecie
3 os. wyzwie
wyzwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyzwałem
+(e)m wyzwał
wyzwałam
+(e)m wyzwała
wyzwałom
+(e)m wyzwało
wyzwaliśmy
+(e)śmy wyzwali
wyzwałyśmy
+(e)śmy wyzwały
2 os. wyzwałeś
+(e)ś wyzwał
wyzwałaś
+(e)ś wyzwała
wyzwałoś
+(e)ś wyzwało
wyzwaliście
+(e)ście wyzwali
wyzwałyście
+(e)ście wyzwały
3 os. wyzwał
wyzwała
wyzwało
wyzwali
wyzwały

bezosobnik: wyzwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyzwijmy
2 os. wyzwij
wyzwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyzwałbym
bym wyzwał
wyzwałabym
bym wyzwała
wyzwałobym
bym wyzwało
wyzwalibyśmy
byśmy wyzwali
wyzwałybyśmy
byśmy wyzwały
2 os. wyzwałbyś
byś wyzwał
wyzwałabyś
byś wyzwała
wyzwałobyś
byś wyzwało
wyzwalibyście
byście wyzwali
wyzwałybyście
byście wyzwały
3 os. wyzwałby
by wyzwał
wyzwałaby
by wyzwała
wyzwałoby
by wyzwało
wyzwaliby
by wyzwali
wyzwałyby
by wyzwały

bezosobnik: wyzwano by

bezokolicznik: wyzwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyzwawszy

gerundium: wyzwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyzwanie
wyzwania
D. wyzwania
wyzwań
C. wyzwaniu
wyzwaniom
B. wyzwanie
wyzwania
N. wyzwaniem
wyzwaniami
Ms. wyzwaniu
wyzwaniach
W. wyzwanie
wyzwania

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyzwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyzwany
wyzwany
wyzwany
wyzwane
wyzwana
D. wyzwanego
wyzwanego
wyzwanego
wyzwanego
wyzwanej
C. wyzwanemu
wyzwanemu
wyzwanemu
wyzwanemu
wyzwanej
B. wyzwanego
wyzwanego
wyzwany
wyzwane
wyzwaną
N. wyzwanym
wyzwanym
wyzwanym
wyzwanym
wyzwaną
Ms. wyzwanym
wyzwanym
wyzwanym
wyzwanym
wyzwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyzwani
wyzwani
wyzwane
wyzwane
D. wyzwanych
wyzwanych
wyzwanych
wyzwanych
C. wyzwanym
wyzwanym
wyzwanym
wyzwanym
B. wyzwanych
wyzwanych
wyzwanych
wyzwane
N. wyzwanymi
wyzwanymi
wyzwanymi
wyzwanymi
Ms. wyzwanych
wyzwanych
wyzwanych
wyzwanych

odpowiednik aspektowy: wyzywać

Składnia

Rz osobowy + wyzwać +
KOGO

Frazeologizmy

ktoś wyzwał los
ktoś wyzwał na udeptaną ziemię kogoś
ktoś wyzwał na ubitą ziemię kogoś
Data ostatniej modyfikacji: 28.08.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj