UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

urażać

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. razić

1. stopę

Definicja

dotykiem lub uderzeniem wywoływać ból w jakimś miejscu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ranić

Połączenia

urażać brzuch, nogę, ramię, rękę, stopę
urażać o kamień, skały

Cytaty

Coraz częściej kamienie z hukiem spadały z powrotem na dno statku, przygniatały nam stopy, urażały ostrymi kantami chore nogi.

źródło: NKJP: Wanda Półtawska: I boję się snów, 2009

Praktyczny sprzęt, taka poduszka okienna. Można się na niej oprzeć, nie urażając brzucha, i godzinami obserwować ulicę, wypatrywać znajomych, oficjalnie podglądać.

źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1996

Wówczas trubadur, tak jak się spodziewałem, obserwując go od dawna uważnie, odłożył nagle lutnię, na której dotychczas brzdąkał bez sensu, rzewnie zapłakał i wsparł się na mym ramieniu, boleśnie urażając mnie w miejsce poszarpane ongiś przez tatrzańskiego drapieżcę.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	urażam	urażamy
2 os.	urażasz	urażacie
3 os.	uraża	urażają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urażałem +(e)m urażał	urażałam +(e)m urażała	urażałom +(e)m urażało	urażaliśmy +(e)śmy urażali	urażałyśmy +(e)śmy urażały
2 os.	urażałeś +(e)ś urażał	urażałaś +(e)ś urażała	urażałoś +(e)ś urażało	urażaliście +(e)ście urażali	urażałyście +(e)ście urażały
3 os.	urażał	urażała	urażało	urażali	urażały

bezosobnik: urażano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę urażał będę urażać	będę urażała będę urażać	będę urażało będę urażać	będziemy urażali będziemy urażać	będziemy urażały będziemy urażać
2 os.	będziesz urażał będziesz urażać	będziesz urażała będziesz urażać	będziesz urażało będziesz urażać	będziecie urażali będziecie urażać	będziecie urażały będziecie urażać
3 os.	będzie urażał będzie urażać	będzie urażała będzie urażać	będzie urażało będzie urażać	będą urażali będą urażać	będą urażały będą urażać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		urażajmy
2 os.	urażaj	urażajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urażałbym bym urażał	urażałabym bym urażała	urażałobym bym urażało	urażalibyśmy byśmy urażali	urażałybyśmy byśmy urażały
2 os.	urażałbyś byś urażał	urażałabyś byś urażała	urażałobyś byś urażało	urażalibyście byście urażali	urażałybyście byście urażały
3 os.	urażałby by urażał	urażałaby by urażała	urażałoby by urażało	urażaliby by urażali	urażałyby by urażały

bezosobnik: urażano by

bezokolicznik: urażać

imiesłów przysłówkowy współczesny: urażając

gerundium: urażanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	urażanie	urażania
D.	urażania	urażań
C.	urażaniu	urażaniom
B.	urażanie	urażania
N.	urażaniem	urażaniami
Ms.	urażaniu	urażaniach
W.	urażanie	urażania

imiesłów przymiotnikowy czynny: urażający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urażający	urażający	urażający	urażające	urażająca
D.	urażającego	urażającego	urażającego	urażającego	urażającej
C.	urażającemu	urażającemu	urażającemu	urażającemu	urażającej
B.	urażającego	urażającego	urażający	urażające	urażającą
N.	urażającym	urażającym	urażającym	urażającym	urażającą
Ms.	urażającym	urażającym	urażającym	urażającym	urażającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urażający	urażający	urażające	urażające
D.	urażających	urażających	urażających	urażających
C.	urażającym	urażającym	urażającym	urażającym
B.	urażających	urażających	urażających	urażające
N.	urażającymi	urażającymi	urażającymi	urażającymi
Ms.	urażających	urażających	urażających	urażających

imiesłów przymiotnikowy bierny: urażany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urażany	urażany	urażany	urażane	urażana
D.	urażanego	urażanego	urażanego	urażanego	urażanej
C.	urażanemu	urażanemu	urażanemu	urażanemu	urażanej
B.	urażanego	urażanego	urażany	urażane	urażaną
N.	urażanym	urażanym	urażanym	urażanym	urażaną
Ms.	urażanym	urażanym	urażanym	urażanym	urażanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urażani	urażani	urażane	urażane
D.	urażanych	urażanych	urażanych	urażanych
C.	urażanym	urażanym	urażanym	urażanym
B.	urażanych	urażanych	urażanych	urażane
N.	urażanymi	urażanymi	urażanymi	urażanymi
Ms.	urażanych	urażanych	urażanych	urażanych

odpowiednik aspektowy: urazić

Składnia

urażać

KOGO/CO + (o CO|w CO) + (CZYM)

2. ambicję

Definicja

lekceważąc czyjeś uczucia, sprawiać komuś przykrość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

dotykać, ranić

Połączenia

urażać ludzi, przyjaciela; czyjąś ambicję, dumę, godność, czyjeś uczucia
urażać krytyką, żartami

Cytaty

- Często chodząc z wizytą, trafia się do biedniejszych domów. [...] W takich domach nie przyjmuje się także żadnej darowizny - mówi ksiądz od św. Kazimierza. - Zdarza się, że to bardzo uraża ludzi, że ksiądz nie weźmie od nich pieniędzy.

źródło: NKJP: (TeEm): Zabezpieczyć się przed Złym, Gazeta Krakowska, 2003-01-25

Pewnego dnia pracujący w „Czytelniku” kierownik [...] posłał mnie z pierwszego piętra, gdzie znajdowało się nasze biuro, na czwarte, do gabinetu prezesa, bo zostawił tam ołówek. Uznałam, że nadmiernie uraża to moją godność - mieliśmy przecież i woźną, i prawdziwego gońca.

źródło: NKJP: Irena Szymańska: Miałam dar zachwytu, 2001

Z sufitu zwisała zawieszona na sznurze żarówka i to już było wszystko, jeśli nie liczyć sterty gazet w kącie, brudnego okna, torby i paru pustych słoików na podłodze. Joanna miała kłopot ze znalezieniem słów, którymi mogłaby skomentować to, co widzi, nie urażając uczuć gospodarza.

źródło: NKJP: Hanna Samson: Pułapka na motyla, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	urażam	urażamy
2 os.	urażasz	urażacie
3 os.	uraża	urażają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urażałem +(e)m urażał	urażałam +(e)m urażała	urażałom +(e)m urażało	urażaliśmy +(e)śmy urażali	urażałyśmy +(e)śmy urażały
2 os.	urażałeś +(e)ś urażał	urażałaś +(e)ś urażała	urażałoś +(e)ś urażało	urażaliście +(e)ście urażali	urażałyście +(e)ście urażały
3 os.	urażał	urażała	urażało	urażali	urażały

bezosobnik: urażano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę urażał będę urażać	będę urażała będę urażać	będę urażało będę urażać	będziemy urażali będziemy urażać	będziemy urażały będziemy urażać
2 os.	będziesz urażał będziesz urażać	będziesz urażała będziesz urażać	będziesz urażało będziesz urażać	będziecie urażali będziecie urażać	będziecie urażały będziecie urażać
3 os.	będzie urażał będzie urażać	będzie urażała będzie urażać	będzie urażało będzie urażać	będą urażali będą urażać	będą urażały będą urażać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		urażajmy
2 os.	urażaj	urażajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urażałbym bym urażał	urażałabym bym urażała	urażałobym bym urażało	urażalibyśmy byśmy urażali	urażałybyśmy byśmy urażały
2 os.	urażałbyś byś urażał	urażałabyś byś urażała	urażałobyś byś urażało	urażalibyście byście urażali	urażałybyście byście urażały
3 os.	urażałby by urażał	urażałaby by urażała	urażałoby by urażało	urażaliby by urażali	urażałyby by urażały

bezosobnik: urażano by

bezokolicznik: urażać

imiesłów przysłówkowy współczesny: urażając

gerundium: urażanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	urażanie	urażania
D.	urażania	urażań
C.	urażaniu	urażaniom
B.	urażanie	urażania
N.	urażaniem	urażaniami
Ms.	urażaniu	urażaniach
W.	urażanie	urażania

imiesłów przymiotnikowy czynny: urażający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urażający	urażający	urażający	urażające	urażająca
D.	urażającego	urażającego	urażającego	urażającego	urażającej
C.	urażającemu	urażającemu	urażającemu	urażającemu	urażającej
B.	urażającego	urażającego	urażający	urażające	urażającą
N.	urażającym	urażającym	urażającym	urażającym	urażającą
Ms.	urażającym	urażającym	urażającym	urażającym	urażającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urażający	urażający	urażające	urażające
D.	urażających	urażających	urażających	urażających
C.	urażającym	urażającym	urażającym	urażającym
B.	urażających	urażających	urażających	urażające
N.	urażającymi	urażającymi	urażającymi	urażającymi
Ms.	urażających	urażających	urażających	urażających

imiesłów przymiotnikowy bierny: urażany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	urażany	urażany	urażany	urażane	urażana
D.	urażanego	urażanego	urażanego	urażanego	urażanej
C.	urażanemu	urażanemu	urażanemu	urażanemu	urażanej
B.	urażanego	urażanego	urażany	urażane	urażaną
N.	urażanym	urażanym	urażanym	urażanym	urażaną
Ms.	urażanym	urażanym	urażanym	urażanym	urażanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	urażani	urażani	urażane	urażane
D.	urażanych	urażanych	urażanych	urażanych
C.	urażanym	urażanym	urażanym	urażanym
B.	urażanych	urażanych	urażanych	urażane
N.	urażanymi	urażanymi	urażanymi	urażanymi
Ms.	urażanych	urażanych	urażanych	urażanych

odpowiednik aspektowy: urazić

Składnia

urażać

KOGO/CO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 21.08.2013