UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

mara

Chronologizacja

1440, SStp

Pochodzenie

płn. psł. *mara 'widziadło, przywidzenie, urojenie'

1. duch

Definicja

istota nadprzyrodzona, będąca duchem osoby zmarłej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zjawa

Połączenia

  • biała mara
  • zjawy i mary
  • przepadnij, maro!

Cytaty

- W imię Boga, Ojca Wszechmogącego, rozkazuję ci: zgiń, przepadnij, maro piekielna!

źródło: NKJP: Piotr Rowicki: Przed górami, przed lasami, 2005

Rozbebeszone pierzyny, którymi owijali się wychodząc na ulice, prószyły pierzem w mroźnym powietrzu i mary Żydów, jak oskubane anioły, sunęły przez miasto.

źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1975

Rzekłbyś: nie ludzie tam sunęli w mglistym mroku, lecz mary jakoweś, demony leśne [...].

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Orinoko, 1957

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. mara
mary
D. mary
mar
C. marze
marom
B. marę
mary
N. marą
marami
Ms. marze
marach
W. maro
mary

2. przywidzenie

Definicja

nieprzyjemne złudzenie wzrokowe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Połączenia

  • nocna, senna mara

Cytaty

To, co się stało, było tak nagłe i niespodziewane, że sądził, iż jest pastwą złej mary nocnej, sennego zwidzenia.

źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952

Na pewno nieraz dręczy cię senna mara okrutnej kaźni twego mazowieckiego księcia, przyrodniego brata i najlepszego druha. Budzisz się z jękiem i zastanawiasz się, czy na pewno nie mogłeś uczynić niczego, aby go ratować.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

Zawsze coś musi być. Jak nie jawa, to mary. Jak nie grube pieniądze, to drobne. I tak dalej.

źródło: NKJP: Edward Stachura : Cała jaskrawość, 2006

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. mara
mary
D. mary
mar
C. marze
marom
B. marę
mary
N. marą
marami
Ms. marze
marach
W. maro
mary

Przysłowia

Sen mara, Bóg wiara
Bóg wiara, sen mara
Data ostatniej modyfikacji: 27.06.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj