UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zboczyć

Chronologizacja

SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. bok

1. z trasy

Definicja

zejść, zjechać w bok od wytyczonej drogi

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • zboczyć z drogi, z kursu, ze szlaku, ze ścieżki, z trasy; w lewo, w prawo

Cytaty

- Miejsce dla dział! Stać! Przepuścić działa! Belki mostu zaklekotały pod nami. Zboczyliśmy w lewo z drogi, parliśmy ostro pod górę, wśród trzasku batów spadających na zgrzane, wyprężone w wysiłku grzbiety koni.

źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955

Ruch wody powstrzymywał je niewidzialnymi łapami, trza było potężniej wiosłować, a także i Wagura twardziej teraz zapierał się sterem, ażeby nie zboczyć z kursu: wchodziliśmy w sferę prądu.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Wyspa Robinsona, 1954

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zboczę
zboczymy
2 os. zboczysz
zboczycie
3 os. zboczy
zboczą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zboczyłem
+(e)m zboczył
zboczyłam
+(e)m zboczyła
zboczyłom
+(e)m zboczyło
zboczyliśmy
+(e)śmy zboczyli
zboczyłyśmy
+(e)śmy zboczyły
2 os. zboczyłeś
+(e)ś zboczył
zboczyłaś
+(e)ś zboczyła
zboczyłoś
+(e)ś zboczyło
zboczyliście
+(e)ście zboczyli
zboczyłyście
+(e)ście zboczyły
3 os. zboczył
zboczyła
zboczyło
zboczyli
zboczyły

bezosobnik: zboczono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zboczmy
2 os. zbocz
zboczcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zboczyłbym
bym zboczył
zboczyłabym
bym zboczyła
zboczyłobym
bym zboczyło
zboczylibyśmy
byśmy zboczyli
zboczyłybyśmy
byśmy zboczyły
2 os. zboczyłbyś
byś zboczył
zboczyłabyś
byś zboczyła
zboczyłobyś
byś zboczyło
zboczylibyście
byście zboczyli
zboczyłybyście
byście zboczyły
3 os. zboczyłby
by zboczył
zboczyłaby
by zboczyła
zboczyłoby
by zboczyło
zboczyliby
by zboczyli
zboczyłyby
by zboczyły

bezosobnik: zboczono by

bezokolicznik: zboczyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zboczywszy

gerundium: zboczenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zboczenie
zboczenia
D. zboczenia
zboczeń
C. zboczeniu
zboczeniom
B. zboczenie
zboczenia
N. zboczeniem
zboczeniami
Ms. zboczeniu
zboczeniach
W. zboczenie
zboczenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zboczony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zboczony
zboczony
zboczony
zboczone
zboczona
D. zboczonego
zboczonego
zboczonego
zboczonego
zboczonej
C. zboczonemu
zboczonemu
zboczonemu
zboczonemu
zboczonej
B. zboczonego
zboczonego
zboczony
zboczone
zboczoną
N. zboczonym
zboczonym
zboczonym
zboczonym
zboczoną
Ms. zboczonym
zboczonym
zboczonym
zboczonym
zboczonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zboczeni
zboczeni
zboczone
zboczone
D. zboczonych
zboczonych
zboczonych
zboczonych
C. zboczonym
zboczonym
zboczonym
zboczonym
B. zboczonych
zboczonych
zboczonych
zboczone
N. zboczonymi
zboczonymi
zboczonymi
zboczonymi
Ms. zboczonych
zboczonych
zboczonych
zboczonych

odpowiednik aspektowy: zbaczać

Składnia

bez ograniczeń + zboczyć +
Z CZEGO

2. z tematu

Definicja

w wypowiedzi odejść od głównego tematu, podejmując poboczny wątek

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Połączenia

  • zboczyć z tematu

Cytaty

I oto chodzi. Może nieco zboczyliśmy z tematu, ale już wracamy.

źródło: NKJP: Paweł Sygnowski: Poznaj sekret jak pisać ebooki, 2007

Pan profesor trochę zboczył na kwestie związane z A[...]. [...] Ta sprawa wniknęła jakby trochę marginalnie, bo wracamy do poprzedniego wątku.

źródło: NKJP: Stenogram z 39. posiedzenia Komisji Śledczej do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji (SRTV) w dniu 15 maja 2003 r.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zboczę
zboczymy
2 os. zboczysz
zboczycie
3 os. zboczy
zboczą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zboczyłem
+(e)m zboczył
zboczyłam
+(e)m zboczyła
zboczyłom
+(e)m zboczyło
zboczyliśmy
+(e)śmy zboczyli
zboczyłyśmy
+(e)śmy zboczyły
2 os. zboczyłeś
+(e)ś zboczył
zboczyłaś
+(e)ś zboczyła
zboczyłoś
+(e)ś zboczyło
zboczyliście
+(e)ście zboczyli
zboczyłyście
+(e)ście zboczyły
3 os. zboczył
zboczyła
zboczyło
zboczyli
zboczyły

bezosobnik: zboczono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zboczmy
2 os. zbocz
zboczcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zboczyłbym
bym zboczył
zboczyłabym
bym zboczyła
zboczyłobym
bym zboczyło
zboczylibyśmy
byśmy zboczyli
zboczyłybyśmy
byśmy zboczyły
2 os. zboczyłbyś
byś zboczył
zboczyłabyś
byś zboczyła
zboczyłobyś
byś zboczyło
zboczylibyście
byście zboczyli
zboczyłybyście
byście zboczyły
3 os. zboczyłby
by zboczył
zboczyłaby
by zboczyła
zboczyłoby
by zboczyło
zboczyliby
by zboczyli
zboczyłyby
by zboczyły

bezosobnik: zboczono by

bezokolicznik: zboczyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zboczywszy

gerundium: zboczenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zboczenie
zboczenia
D. zboczenia
zboczeń
C. zboczeniu
zboczeniom
B. zboczenie
zboczenia
N. zboczeniem
zboczeniami
Ms. zboczeniu
zboczeniach
W. zboczenie
zboczenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zboczony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zboczony
zboczony
zboczony
zboczone
zboczona
D. zboczonego
zboczonego
zboczonego
zboczonego
zboczonej
C. zboczonemu
zboczonemu
zboczonemu
zboczonemu
zboczonej
B. zboczonego
zboczonego
zboczony
zboczone
zboczoną
N. zboczonym
zboczonym
zboczonym
zboczonym
zboczoną
Ms. zboczonym
zboczonym
zboczonym
zboczonym
zboczonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zboczeni
zboczeni
zboczone
zboczone
D. zboczonych
zboczonych
zboczonych
zboczonych
C. zboczonym
zboczonym
zboczonym
zboczonym
B. zboczonych
zboczonych
zboczonych
zboczone
N. zboczonymi
zboczonymi
zboczonymi
zboczonymi
Ms. zboczonych
zboczonych
zboczonych
zboczonych

odpowiednik aspektowy: zbaczać

Składnia

Rzosobowy + zboczyć +
z CZEGO

3. z drogi życiowej

Definicja

odstąpić od obranej drogi życiowej lub zasad

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • zboczyć z właściwej drogi

Cytaty

Pula działań wychowawcy jest określona i można tu przytoczyć długą listę, ale zasadniczo przedsięwzięcia te sprowadzają się do trzech podstawowych zadań: – prowadzenie młodego człowieka do właściwego celu życia, – czujności, by nie zboczył z właściwej drogi, – zawrócenie z bezdroży, w sytuacji gdyby błądził.

źródło: NKJP: Zbigniew Fert: Misja czy powołanie?, Wychowawca, 2006-10

- Żeby go ekskomunikować, należałoby zwołać synod i przekonać dwie trzecie jego uczestników, że Najwyższy Kapłan łamie regułę. To ciągnęłoby się latami i pewnie nie przyniosłoby skutku. Zebon jest bardzo popularny i mało kto widzi, że zboczył ze ścieżki prawdziwej wiary.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zboczę
zboczymy
2 os. zboczysz
zboczycie
3 os. zboczy
zboczą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zboczyłem
+(e)m zboczył
zboczyłam
+(e)m zboczyła
zboczyłom
+(e)m zboczyło
zboczyliśmy
+(e)śmy zboczyli
zboczyłyśmy
+(e)śmy zboczyły
2 os. zboczyłeś
+(e)ś zboczył
zboczyłaś
+(e)ś zboczyła
zboczyłoś
+(e)ś zboczyło
zboczyliście
+(e)ście zboczyli
zboczyłyście
+(e)ście zboczyły
3 os. zboczył
zboczyła
zboczyło
zboczyli
zboczyły

bezosobnik: zboczono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zboczmy
2 os. zbocz
zboczcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zboczyłbym
bym zboczył
zboczyłabym
bym zboczyła
zboczyłobym
bym zboczyło
zboczylibyśmy
byśmy zboczyli
zboczyłybyśmy
byśmy zboczyły
2 os. zboczyłbyś
byś zboczył
zboczyłabyś
byś zboczyła
zboczyłobyś
byś zboczyło
zboczylibyście
byście zboczyli
zboczyłybyście
byście zboczyły
3 os. zboczyłby
by zboczył
zboczyłaby
by zboczyła
zboczyłoby
by zboczyło
zboczyliby
by zboczyli
zboczyłyby
by zboczyły

bezosobnik: zboczono by

bezokolicznik: zboczyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zboczywszy

gerundium: zboczenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zboczenie
zboczenia
D. zboczenia
zboczeń
C. zboczeniu
zboczeniom
B. zboczenie
zboczenia
N. zboczeniem
zboczeniami
Ms. zboczeniu
zboczeniach
W. zboczenie
zboczenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zboczony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zboczony
zboczony
zboczony
zboczone
zboczona
D. zboczonego
zboczonego
zboczonego
zboczonego
zboczonej
C. zboczonemu
zboczonemu
zboczonemu
zboczonemu
zboczonej
B. zboczonego
zboczonego
zboczony
zboczone
zboczoną
N. zboczonym
zboczonym
zboczonym
zboczonym
zboczoną
Ms. zboczonym
zboczonym
zboczonym
zboczonym
zboczonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zboczeni
zboczeni
zboczone
zboczone
D. zboczonych
zboczonych
zboczonych
zboczonych
C. zboczonym
zboczonym
zboczonym
zboczonym
B. zboczonych
zboczonych
zboczonych
zboczone
N. zboczonymi
zboczonymi
zboczonymi
zboczonymi
Ms. zboczonych
zboczonych
zboczonych
zboczonych

odpowiednik aspektowy: zbaczać

Składnia

Rzosobowy + zboczyć +
z CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 16.11.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj