Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
drgam |
drgamy |
|||
2 os. |
drgasz |
drgacie |
|||
3 os. |
drga |
drgają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
drgałem +(e)m drgał |
drgałam +(e)m drgała |
drgałom +(e)m drgało |
drgaliśmy +(e)śmy drgali |
drgałyśmy +(e)śmy drgały |
2 os. |
drgałeś +(e)ś drgał |
drgałaś +(e)ś drgała |
drgałoś +(e)ś drgało |
drgaliście +(e)ście drgali |
drgałyście +(e)ście drgały |
3 os. |
drgał |
drgała |
drgało |
drgali |
drgały |
bezosobnik: drgano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę drgał będę drgać |
będę drgała będę drgać |
będę drgało będę drgać |
będziemy drgali będziemy drgać |
będziemy drgały będziemy drgać |
2 os. |
będziesz drgał będziesz drgać |
będziesz drgała będziesz drgać |
będziesz drgało będziesz drgać |
będziecie drgali będziecie drgać |
będziecie drgały będziecie drgać |
3 os. |
będzie drgał będzie drgać |
będzie drgała będzie drgać |
będzie drgało będzie drgać |
będą drgali będą drgać |
będą drgały będą drgać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
drgajmy |
|
2 os. |
drgaj |
drgajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
drgałbym bym drgał |
drgałabym bym drgała |
drgałobym bym drgało |
drgalibyśmy byśmy drgali |
drgałybyśmy byśmy drgały |
2 os. |
drgałbyś byś drgał |
drgałabyś byś drgała |
drgałobyś byś drgało |
drgalibyście byście drgali |
drgałybyście byście drgały |
3 os. |
drgałby by drgał |
drgałaby by drgała |
drgałoby by drgało |
drgaliby by drgali |
drgałyby by drgały |
bezosobnik: drgano by
bezokolicznik: drgać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
drgając
gerundium: drganie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | drganie |
drgania |
D. | drgania |
drgań |
C. | drganiu |
drganiom |
B. | drganie |
drgania |
N. | drganiem |
drganiami |
Ms. | drganiu |
drganiach |
W. | drganie |
drgania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: drgający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | drgający |
drgający |
drgający |
drgające |
drgająca |
D. | drgającego |
drgającego |
drgającego |
drgającego |
drgającej |
C. | drgającemu |
drgającemu |
drgającemu |
drgającemu |
drgającej |
B. | drgającego |
drgającego |
drgający |
drgające |
drgającą |
N. | drgającym |
drgającym |
drgającym |
drgającym |
drgającą |
Ms. | drgającym |
drgającym |
drgającym |
drgającym |
drgającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | drgający |
drgający |
drgające |
drgające |
D. | drgających |
drgających |
drgających |
drgających |
C. | drgającym |
drgającym |
drgającym |
drgającym |
B. | drgających |
drgających |
drgających |
drgające |
N. | drgającymi |
drgającymi |
drgającymi |
drgającymi |
Ms. | drgających |
drgających |
drgających |
drgających |
odpowiednik aspektowy: drgnąć
Pochodzenie
psł. *drъgati 'trząść się'
1. poruszać się
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- drgają mięśnie, nozdrza, policzki, powieki, wargi; powietrze drga
- drgające ciało
- drgać od upału
- drgać lekko
Cytaty
Pochyliłem się nad nim. Powieki mu drgały, jak w niespokojnym śnie. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004 |
|
Alicja z podziwem patrzyła na opalony tors Franka i wspaniałe mięśnie drgające przy każdym jego ruchu. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999 |
|
– Chodźmy więc – powiedział szybko, a jego dolna warga zaczęła drgać. źródło: NKJP: Adam Wiatkowski: Porynówka, Esensja, 2007-11 |
|
Niebo oślepiało słońcem, powietrze drgało od upału. źródło: NKJP: Marian Brandys: Śladami Stasia i Nel, 1974 |
2. brzmieć
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
Połączenia
- głos drga
- drgać gniewem, namiętnością...
- drgać nerwowo
Cytaty
- Czy gotów jest pan teraz powtórzyć to wszystko? - Panie kapitanie - Woźniakowi drgał głos - ja nie wiedziałem, daję słowo. źródło: NKJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978 |
|
Głos Adama drga niespodziewaną drwiną. źródło: NKJP: Czesław Kuriata: Spowiedź pamięci, Próba światła, 1985 |
3. migotać
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Relacje znaczeniowe
synonimy: | podrygiwać |
Połączenia
- płomień, światło; lampa drga
Cytaty
Lampa drgała żółtym płomykiem, cienie chodziły po ścianach. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Busz po polsku, 2007 |
|
Odblask słońca drga na ścianie. Od razu zwidują mi się wody górskiego potoku. źródło: NKJP: Anna Kowalska: Dzienniki 1927-1969, 2008 |