UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

inteligentny

Chronologizacja

1865, Tygodnik Naukowy, nr 18, polona.pl

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. inteligentny
inteligentny
inteligentny
inteligentne
inteligentna
D. inteligentnego
inteligentnego
inteligentnego
inteligentnego
inteligentnej
C. inteligentnemu
inteligentnemu
inteligentnemu
inteligentnemu
inteligentnej
B. inteligentnego
inteligentnego
inteligentny
inteligentne
inteligentną
N. inteligentnym
inteligentnym
inteligentnym
inteligentnym
inteligentną
Ms. inteligentnym
inteligentnym
inteligentnym
inteligentnym
inteligentnej
W. inteligentny
inteligentny
inteligentny
inteligentne
inteligentna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. inteligentni
inteligentni
inteligentne
inteligentne
D. inteligentnych
inteligentnych
inteligentnych
inteligentnych
C. inteligentnym
inteligentnym
inteligentnym
inteligentnym
B. inteligentnych
inteligentnych
inteligentnych
inteligentne
N. inteligentnymi
inteligentnymi
inteligentnymi
inteligentnymi
Ms. inteligentnych
inteligentnych
inteligentnych
inteligentnych
W. inteligentni
inteligentni
inteligentne
inteligentne

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. inteligentniejszy
inteligentniejszy
inteligentniejszy
inteligentniejsze
inteligentniejsza
D. inteligentniejszego
inteligentniejszego
inteligentniejszego
inteligentniejszego
inteligentniejszej
C. inteligentniejszemu
inteligentniejszemu
inteligentniejszemu
inteligentniejszemu
inteligentniejszej
B. inteligentniejszego
inteligentniejszego
inteligentniejszy
inteligentniejsze
inteligentniejszą
N. inteligentniejszym
inteligentniejszym
inteligentniejszym
inteligentniejszym
inteligentniejszą
Ms. inteligentniejszym
inteligentniejszym
inteligentniejszym
inteligentniejszym
inteligentniejszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. inteligentniejsi
inteligentniejsi
inteligentniejsze
inteligentniejsze
D. inteligentniejszych
inteligentniejszych
inteligentniejszych
inteligentniejszych
C. inteligentniejszym
inteligentniejszym
inteligentniejszym
inteligentniejszym
B. inteligentniejszych
inteligentniejszych
inteligentniejszych
inteligentniejsze
N. inteligentniejszymi
inteligentniejszymi
inteligentniejszymi
inteligentniejszymi
Ms. inteligentniejszych
inteligentniejszych
inteligentniejszych
inteligentniejszych

Pochodzenie

internac.

ang. intelligent

fr. intelligent

niem. intelligent

z łac. intelligens, intellegens 'rozumiejący, pojętny'

1.a człowiek

Definicja

obdarzony inteligencją, bystry i pojętny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozumny
hiperonimy:  mądry

Połączenia

  • inteligentny chłopak, człowiek, czytelnik, widz; inteligentna dziewczyna, kobieta, osoba; inteligentne dziecko, stworzenie, zwierzę
  • bardzo, mało, niezwykle, nieprzeciętnie, niesłychanie, piekielnie, średnio, wybitnie, wyjątkowo inteligentny
  • inteligentny i wykształcony, inteligentny i zdolny, inteligentny i oczytany; przystojny i inteligentny;
  • piękna i inteligentna

Cytaty

Lidka Czarnocka była rozumna, dobra, oczytana, inteligentna na sposób tradycyjny, to znaczy, że chętnie czytała Tołstoja albo Maupassanta, cierpiała z powodu niesprawiedliwości, lubiła klasyczną muzykę, ale także ładne stroje [...]

źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Noc, dzień i noc, 1991

Dotychczas z badań socjologów była wiadomo, że na ogół inteligentniejsze są dzieci tych matek, które są lepiej wykształcone.

źródło: NKJP: Andrzej Kosiński: Dziennik Polski - 1998-07-29 - Magazyn - Świat bez mężczyzn

Świnie, o czym wie już dokładnie nauka, należą do najinteligentniejszych ssaków [...]

źródło: NKJP: Krzysztof Teodor Toeplitz: Mój wybór. Rzeczy mniejsze,1998

1.b tekst

Definicja

pozwalający wnioskować o czyjejś inteligencji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • inteligentny dialog, tekst, żart; sposób; wzrok; inteligentna gra, zabawa; inteligentne pytanie; spojrzenie; inteligentne oczy
  • bardzo, mało, niezwykle, wysoce inteligentny

Cytaty

Uroda dziewczyny, jej dowcipne, inteligentne odpowiedzi uderzały mu do głowy mocniej niż trunek.

źródło: NKJP: Marcin Wolski: Alterland, 2003-06

Płyta Smacznego to inteligentna zabawa słowem i dźwiękiem.

źródło: NKJP: BR: Dziennik Polski - 2000-09-16 - Pejzaż - Groovekojad „Smacznego”

Ogromny mężczyzna, szpetny, [...], ale o przyjemnym wyrazie twarzy, o inteligentnych, spokojnych i jakby uczciwych oczach.

źródło: NKJP: Kinga Dunin: Czytając Polskę - literatura polska po 1989 roku wobec dylematów nowoczesności, 2004

2. budynek

Definicja

kwestion. 
działający podobnie jak istota myśląca i dostosowujący swoje działanie do zmiennych okoliczności dzięki wykorzystaniu najnowszych technologii

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA

Połączenia

  • inteligentny budynek, system; krem, lek; inteligentna broń, maszyna, technologia; inteligentne urządzenie

Cytaty

Idea inteligentnego domu polega na podporządkowaniu wszystkich znajdujących się w domu urządzeń jednolitemu, dowolnie programowalnemu systemowi sterującemu.

źródło: NKJP: Katarzyna Undziłło: Dom o wysokim IQ

Inteligentny piekarnik automatycznie dobierze temperaturę pieczenia w zależności od tego, czy do jego wnętrza wstawimy kaczkę czy sernik.

źródło: NKJP: Dziennik Polski - 2003-12-13 - Pejzaż - Nadchodzi era teleputera

Inteligentne leki onkologiczne dopasowane do indywidualnych potrzeb chorego - oto nad czym głowią się dziś onkolodzy.

źródło: NKJP: Paweł Walewski: Polowanie na raka - Polityka - 06 lipca 2004

Data ostatniej modyfikacji: 03.03.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj