UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

piętnować

Chronologizacja

1558, SPXVI
Pierwotnie piątnować .

Pochodzenie

Zob. piętno

1. zło

Definicja

otwarcie potępiać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

piętnować przestępcę, zdrajcę; kler; egoizm, hipokryzję, obojętność, podłość, pychę; zdradę; zło; wady; rząd, rządzących
publicznie piętnować

Cytaty

	Po raz kolejny [...] gloryfikuje umiejętność czucia i emocjonalnego reagowania, traktując miłość jako paliwo napędowe wszystkich wielkich dokonań. Piętnuje egoizm i hedonistyczną bierność ludzi [...]. źródło: NKJP: Ewa Drab: Porzucone człowieczeństwo, Esensja, 2008-09
	Odkąd jednak Złocień począł z kazalnicy piętnować mądre niewiasty, mówiąc, że ich praktyki są diabelskie i znienawidzone przez Boga, wieśniaczki przychodziły nieco rzadziej, zazwyczaj pod osłoną nocy. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003
	[...] myśl natychmiast kieruje się ku matce, która była przecież jednym z liderów; tu właśnie, na środku dziedzińca, przemawiała do kolegów, piętnując podłość władz uczelnianych, wzywając do sprzeciwu, zagrzewając, dodając odwagi. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005
	Jednych pisarzy wabiono nagrodami, drugich piętnowano za przeszłość akowską, za tematykę obcą klasie zwycięskiej, za kruchtę, a nawet za sam sposób narracji... źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	piętnuję	piętnujemy
2 os.	piętnujesz	piętnujecie
3 os.	piętnuje	piętnują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	piętnowałem +(e)m piętnował	piętnowałam +(e)m piętnowała	piętnowałom +(e)m piętnowało	piętnowaliśmy +(e)śmy piętnowali	piętnowałyśmy +(e)śmy piętnowały
2 os.	piętnowałeś +(e)ś piętnował	piętnowałaś +(e)ś piętnowała	piętnowałoś +(e)ś piętnowało	piętnowaliście +(e)ście piętnowali	piętnowałyście +(e)ście piętnowały
3 os.	piętnował	piętnowała	piętnowało	piętnowali	piętnowały

bezosobnik: piętnowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę piętnował będę piętnować	będę piętnowała będę piętnować	będę piętnowało będę piętnować	będziemy piętnowali będziemy piętnować	będziemy piętnowały będziemy piętnować
2 os.	będziesz piętnował będziesz piętnować	będziesz piętnowała będziesz piętnować	będziesz piętnowało będziesz piętnować	będziecie piętnowali będziecie piętnować	będziecie piętnowały będziecie piętnować
3 os.	będzie piętnował będzie piętnować	będzie piętnowała będzie piętnować	będzie piętnowało będzie piętnować	będą piętnowali będą piętnować	będą piętnowały będą piętnować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		piętnujmy
2 os.	piętnuj	piętnujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	piętnowałbym bym piętnował	piętnowałabym bym piętnowała	piętnowałobym bym piętnowało	piętnowalibyśmy byśmy piętnowali	piętnowałybyśmy byśmy piętnowały
2 os.	piętnowałbyś byś piętnował	piętnowałabyś byś piętnowała	piętnowałobyś byś piętnowało	piętnowalibyście byście piętnowali	piętnowałybyście byście piętnowały
3 os.	piętnowałby by piętnował	piętnowałaby by piętnowała	piętnowałoby by piętnowało	piętnowaliby by piętnowali	piętnowałyby by piętnowały

bezosobnik: piętnowano by

bezokolicznik: piętnować

imiesłów przysłówkowy współczesny: piętnując

gerundium: piętnowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piętnowanie	piętnowania
D.	piętnowania	piętnowań
C.	piętnowaniu	piętnowaniom
B.	piętnowanie	piętnowania
N.	piętnowaniem	piętnowaniami
Ms.	piętnowaniu	piętnowaniach
W.	piętnowanie	piętnowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: piętnujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	piętnujący	piętnujący	piętnujący	piętnujące	piętnująca
D.	piętnującego	piętnującego	piętnującego	piętnującego	piętnującej
C.	piętnującemu	piętnującemu	piętnującemu	piętnującemu	piętnującej
B.	piętnującego	piętnującego	piętnujący	piętnujące	piętnującą
N.	piętnującym	piętnującym	piętnującym	piętnującym	piętnującą
Ms.	piętnującym	piętnującym	piętnującym	piętnującym	piętnującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	piętnujący	piętnujący	piętnujące	piętnujące
D.	piętnujących	piętnujących	piętnujących	piętnujących
C.	piętnującym	piętnującym	piętnującym	piętnującym
B.	piętnujących	piętnujących	piętnujących	piętnujące
N.	piętnującymi	piętnującymi	piętnującymi	piętnującymi
Ms.	piętnujących	piętnujących	piętnujących	piętnujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: piętnowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	piętnowany	piętnowany	piętnowany	piętnowane	piętnowana
D.	piętnowanego	piętnowanego	piętnowanego	piętnowanego	piętnowanej
C.	piętnowanemu	piętnowanemu	piętnowanemu	piętnowanemu	piętnowanej
B.	piętnowanego	piętnowanego	piętnowany	piętnowane	piętnowaną
N.	piętnowanym	piętnowanym	piętnowanym	piętnowanym	piętnowaną
Ms.	piętnowanym	piętnowanym	piętnowanym	piętnowanym	piętnowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	piętnowani	piętnowani	piętnowane	piętnowane
D.	piętnowanych	piętnowanych	piętnowanych	piętnowanych
C.	piętnowanym	piętnowanym	piętnowanym	piętnowanym
B.	piętnowanych	piętnowanych	piętnowanych	piętnowane
N.	piętnowanymi	piętnowanymi	piętnowanymi	piętnowanymi
Ms.	piętnowanych	piętnowanych	piętnowanych	piętnowanych

odpowiednik aspektowy: napiętnować

Składnia

Rz_osobowy

piętnować

KOGO/CO + (za CO)

2. niewolnika

Definicja

daw.

oznaczać specjalnym znakiem, niemożliwym do usunięcia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Połączenia

piętnować mordercę, niewolnika, zbiega; konie, zwierzęta
piętnować rozpalonym żelazem

Cytaty

Muzułmanom nie wolno piętnować zwierząt ani zabijać ich bezsensownie (np. dla sportu).

źródło: NKJP: Anna Zielińska: Kot, 2007

Wprawdzie prawo wzbraniało surowo kupna zbiegłego niewolnika czy niewolnicy i w razie odnalezienia zbieg był piętnowany, nabywca płacił wysoką karę. Pomimo to niedozwolony ten handel był szeroko uprawiany.

źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1996

Kiedy stanął bokiem, można było zobaczyć na jego bicepsie wzór podobny do odwróconej jodełki, jaką rysują dzieci. Tworzyły go odbarwione blizny, jakby ślady po piętnowaniu rozpalonym żelazem.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Piołun i miód Kroniki Drugiego Kręgu Księga III, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	piętnuję	piętnujemy
2 os.	piętnujesz	piętnujecie
3 os.	piętnuje	piętnują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	piętnowałem +(e)m piętnował	piętnowałam +(e)m piętnowała	piętnowałom +(e)m piętnowało	piętnowaliśmy +(e)śmy piętnowali	piętnowałyśmy +(e)śmy piętnowały
2 os.	piętnowałeś +(e)ś piętnował	piętnowałaś +(e)ś piętnowała	piętnowałoś +(e)ś piętnowało	piętnowaliście +(e)ście piętnowali	piętnowałyście +(e)ście piętnowały
3 os.	piętnował	piętnowała	piętnowało	piętnowali	piętnowały

bezosobnik: piętnowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę piętnował będę piętnować	będę piętnowała będę piętnować	będę piętnowało będę piętnować	będziemy piętnowali będziemy piętnować	będziemy piętnowały będziemy piętnować
2 os.	będziesz piętnował będziesz piętnować	będziesz piętnowała będziesz piętnować	będziesz piętnowało będziesz piętnować	będziecie piętnowali będziecie piętnować	będziecie piętnowały będziecie piętnować
3 os.	będzie piętnował będzie piętnować	będzie piętnowała będzie piętnować	będzie piętnowało będzie piętnować	będą piętnowali będą piętnować	będą piętnowały będą piętnować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		piętnujmy
2 os.	piętnuj	piętnujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	piętnowałbym bym piętnował	piętnowałabym bym piętnowała	piętnowałobym bym piętnowało	piętnowalibyśmy byśmy piętnowali	piętnowałybyśmy byśmy piętnowały
2 os.	piętnowałbyś byś piętnował	piętnowałabyś byś piętnowała	piętnowałobyś byś piętnowało	piętnowalibyście byście piętnowali	piętnowałybyście byście piętnowały
3 os.	piętnowałby by piętnował	piętnowałaby by piętnowała	piętnowałoby by piętnowało	piętnowaliby by piętnowali	piętnowałyby by piętnowały

bezosobnik: piętnowano by

bezokolicznik: piętnować

imiesłów przysłówkowy współczesny: piętnując

gerundium: piętnowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	piętnowanie	piętnowania
D.	piętnowania	piętnowań
C.	piętnowaniu	piętnowaniom
B.	piętnowanie	piętnowania
N.	piętnowaniem	piętnowaniami
Ms.	piętnowaniu	piętnowaniach
W.	piętnowanie	piętnowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: piętnujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	piętnujący	piętnujący	piętnujący	piętnujące	piętnująca
D.	piętnującego	piętnującego	piętnującego	piętnującego	piętnującej
C.	piętnującemu	piętnującemu	piętnującemu	piętnującemu	piętnującej
B.	piętnującego	piętnującego	piętnujący	piętnujące	piętnującą
N.	piętnującym	piętnującym	piętnującym	piętnującym	piętnującą
Ms.	piętnującym	piętnującym	piętnującym	piętnującym	piętnującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	piętnujący	piętnujący	piętnujące	piętnujące
D.	piętnujących	piętnujących	piętnujących	piętnujących
C.	piętnującym	piętnującym	piętnującym	piętnującym
B.	piętnujących	piętnujących	piętnujących	piętnujące
N.	piętnującymi	piętnującymi	piętnującymi	piętnującymi
Ms.	piętnujących	piętnujących	piętnujących	piętnujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: piętnowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	piętnowany	piętnowany	piętnowany	piętnowane	piętnowana
D.	piętnowanego	piętnowanego	piętnowanego	piętnowanego	piętnowanej
C.	piętnowanemu	piętnowanemu	piętnowanemu	piętnowanemu	piętnowanej
B.	piętnowanego	piętnowanego	piętnowany	piętnowane	piętnowaną
N.	piętnowanym	piętnowanym	piętnowanym	piętnowanym	piętnowaną
Ms.	piętnowanym	piętnowanym	piętnowanym	piętnowanym	piętnowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	piętnowani	piętnowani	piętnowane	piętnowane
D.	piętnowanych	piętnowanych	piętnowanych	piętnowanych
C.	piętnowanym	piętnowanym	piętnowanym	piętnowanym
B.	piętnowanych	piętnowanych	piętnowanych	piętnowane
N.	piętnowanymi	piętnowanymi	piętnowanymi	piętnowanymi
Ms.	piętnowanych	piętnowanych	piętnowanych	piętnowanych

odpowiednik aspektowy: napiętnować

Składnia

Rz_osobowy

piętnować

KOGO/CO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 03.03.2015