Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. siąść
1. na schodkach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- przysiąść na chwilę
- przysiąść na brzegu czegoś, na brzeżku czegoś; na kanapie, na krześle, na ławce, na ławeczce, na łóżku, na poręczy, na skraju, na ziemi
- przysiąść obok
Cytaty
Nauczyciel wstał, po czym przysiadł na krawędzi stolika. Z wielką ostrożnością ujął książkę i obydwoma rękami podniósł ją na wysokość klatki piersiowej. - To jest osiemnastowieczny starodruk. źródło: NKJP: Dariusz Rekosz: Czarny Maciek i wenecki starodruk, 2010 |
|
- Ma pani rum w tej herbacie? - przysiadł na brzegu drugiego fotela, oddzielonego ławą. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004 |
|
Czasem wróble przysiądą na gałęzi. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Miasto szklanych słoni, 2010 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przysiądę |
przysiądziemy |
|||
2 os. |
przysiądziesz |
przysiądziecie |
|||
3 os. |
przysiądzie |
przysiądą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przysiadłem +(e)m przysiadł |
przysiadłam +(e)m przysiadła |
przysiadłom +(e)m przysiadło |
przysiedliśmy +(e)śmy przysiedli |
przysiadłyśmy +(e)śmy przysiadły |
2 os. |
przysiadłeś +(e)ś przysiadł |
przysiadłaś +(e)ś przysiadła |
przysiadłoś +(e)ś przysiadło |
przysiedliście +(e)ście przysiedli |
przysiadłyście +(e)ście przysiadły |
3 os. |
przysiadł |
przysiadła |
przysiadło |
przysiedli |
przysiadły |
bezosobnik: przysiądnięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przysiądźmy |
|
2 os. |
przysiądź |
przysiądźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przysiadłbym bym przysiadł |
przysiadłabym bym przysiadła |
przysiadłobym bym przysiadło |
przysiedlibyśmy byśmy przysiedli |
przysiadłybyśmy byśmy przysiadły |
2 os. |
przysiadłbyś byś przysiadł |
przysiadłabyś byś przysiadła |
przysiadłobyś byś przysiadło |
przysiedlibyście byście przysiedli |
przysiadłybyście byście przysiadły |
3 os. |
przysiadłby by przysiadł |
przysiadłaby by przysiadła |
przysiadłoby by przysiadło |
przysiedliby by przysiedli |
przysiadłyby by przysiadły |
bezosobnik: przysiądnięto by
bezokolicznik: przysiąść
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przysiadłszy
gerundium: przysiądnięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przysiądnięcie |
przysiądnięcia |
D. | przysiądnięcia |
przysiądnięć |
C. | przysiądnięciu |
przysiądnięciom |
B. | przysiądnięcie |
przysiądnięcia |
N. | przysiądnięciem |
przysiądnięciami |
Ms. | przysiądnięciu |
przysiądnięciach |
W. | przysiądnięcie |
przysiądnięcia |
odpowiednik aspektowy: przysiadać
Składnia
![]() |
+ | przysiąść | + |
na CZYM
|
2. na piętach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- przysiąść na piętach, na zadzie; z wrażenia
Cytaty
Wróciła do dużego pokoju, gdzie także nie było gdzie usiąść. Przysiadła na piętach pod ścianą obok balkonu i wreszcie wypatrzyła Patyka. źródło: NKJP: Kinga Dunin: Obciach, 1999 |
|
Psy nagle zaczęły wyhamowywać, jeden z nich aż przysiadł na zadzie, potem dwa przywarowały w pewnym oddaleniu, a trzeci począł się czołgać w stronę Krystyny z cichym skomleniem. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Miłośnica, 2009 |
|
Koń przysiadł na zadzie, kopyta mu się pośliznęły na mokrych kamieniach i wjechał wprost na gruby pień. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005 |
|
„Hau!”- napisał Jonathan, a brytan w jego wyobraźni odsunął się od dziury, przysiadł na przednich łapach, jakby był szczeniakiem, i odskoczył, by za chwilę znów węszyć z nosem przy ziemi. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Nielegalne związki, 2011 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przysiądę |
przysiądziemy |
|||
2 os. |
przysiądziesz |
przysiądziecie |
|||
3 os. |
przysiądzie |
przysiądą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przysiadłem +(e)m przysiadł |
przysiadłam +(e)m przysiadła |
przysiadłom +(e)m przysiadło |
przysiedliśmy +(e)śmy przysiedli |
przysiadłyśmy +(e)śmy przysiadły |
2 os. |
przysiadłeś +(e)ś przysiadł |
przysiadłaś +(e)ś przysiadła |
przysiadłoś +(e)ś przysiadło |
przysiedliście +(e)ście przysiedli |
przysiadłyście +(e)ście przysiadły |
3 os. |
przysiadł |
przysiadła |
przysiadło |
przysiedli |
przysiadły |
bezosobnik: przysiądnięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przysiądźmy |
|
2 os. |
przysiądź |
przysiądźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przysiadłbym bym przysiadł |
przysiadłabym bym przysiadła |
przysiadłobym bym przysiadło |
przysiedlibyśmy byśmy przysiedli |
przysiadłybyśmy byśmy przysiadły |
2 os. |
przysiadłbyś byś przysiadł |
przysiadłabyś byś przysiadła |
przysiadłobyś byś przysiadło |
przysiedlibyście byście przysiedli |
przysiadłybyście byście przysiadły |
3 os. |
przysiadłby by przysiadł |
przysiadłaby by przysiadła |
przysiadłoby by przysiadło |
przysiedliby by przysiedli |
przysiadłyby by przysiadły |
bezosobnik: przysiądnięto by
bezokolicznik: przysiąść
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przysiadłszy
gerundium: przysiądnięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przysiądnięcie |
przysiądnięcia |
D. | przysiądnięcia |
przysiądnięć |
C. | przysiądnięciu |
przysiądnięciom |
B. | przysiądnięcie |
przysiądnięcia |
N. | przysiądnięciem |
przysiądnięciami |
Ms. | przysiądnięciu |
przysiądnięciach |
W. | przysiądnięcie |
przysiądnięcia |
odpowiednik aspektowy: przysiadać
Składnia
![]() |
+ | przysiąść | + |
na CZYM
|
3. sobie płaszcz
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Cytaty
A kiedy burmistrzowi ulotni się uroczysty nastrój zapraszania inwestorów, przysiądzie marynarkę i powie: - Kiedyś, cholera, niedobrze było, Ruscy latali nam nad głową, hałas gwarantowany kilka dni w tygodniu. A dziś...? Też niedobrze. źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Przed granicą, po granicy, Gazeta Wyborcza, 1996-12-20 |
|
[...] mojej przyjaciółce posypała się fryzura, jak przysiadła sobie welon w kościele. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przysiądę |
przysiądziemy |
|||
2 os. |
przysiądziesz |
przysiądziecie |
|||
3 os. |
przysiądzie |
przysiądą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przysiadłem +(e)m przysiadł |
przysiadłam +(e)m przysiadła |
przysiadłom +(e)m przysiadło |
przysiedliśmy +(e)śmy przysiedli |
przysiadłyśmy +(e)śmy przysiadły |
2 os. |
przysiadłeś +(e)ś przysiadł |
przysiadłaś +(e)ś przysiadła |
przysiadłoś +(e)ś przysiadło |
przysiedliście +(e)ście przysiedli |
przysiadłyście +(e)ście przysiadły |
3 os. |
przysiadł |
przysiadła |
przysiadło |
przysiedli |
przysiadły |
bezosobnik: przysiądnięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przysiądźmy |
|
2 os. |
przysiądź |
przysiądźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przysiadłbym bym przysiadł |
przysiadłabym bym przysiadła |
przysiadłobym bym przysiadło |
przysiedlibyśmy byśmy przysiedli |
przysiadłybyśmy byśmy przysiadły |
2 os. |
przysiadłbyś byś przysiadł |
przysiadłabyś byś przysiadła |
przysiadłobyś byś przysiadło |
przysiedlibyście byście przysiedli |
przysiadłybyście byście przysiadły |
3 os. |
przysiadłby by przysiadł |
przysiadłaby by przysiadła |
przysiadłoby by przysiadło |
przysiedliby by przysiedli |
przysiadłyby by przysiadły |
bezosobnik: przysiądnięto by
bezokolicznik: przysiąść
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przysiadłszy
gerundium: przysiądnięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przysiądnięcie |
przysiądnięcia |
D. | przysiądnięcia |
przysiądnięć |
C. | przysiądnięciu |
przysiądnięciom |
B. | przysiądnięcie |
przysiądnięcia |
N. | przysiądnięciem |
przysiądnięciami |
Ms. | przysiądnięciu |
przysiądnięciach |
W. | przysiądnięcie |
przysiądnięcia |
odpowiednik aspektowy: przysiadać
Składnia
![]() |
+ | przysiąść | + |
CO
|
4. do nauki
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca
Połączenia
- przysiąść do książek, do nauki; nad angielskim, nad chemią, nad fizyką, nad matematyką...
Cytaty
Jedynie na studiach trzeba było już przysiąść i pouczyć się solidnie – wspomina. źródło: NKJP: Kamilla Szablewska: Jacek Brygman, czyli Dudkiewicz powiatu tucholskiego, Tygodnik Tucholski, 2006 |
|
Gdy Marcin ma czas, przysiądzie, dostaje piątki. źródło: NKJP: AGNIESZKA NIEZGODA: Marzenia szyte na miarę, prasa, 2004 |
|
Kto wie, czy w listopadzie i grudniu nie trzeba będzie jeszcze kilkakrotnie przysiąść nad różnymi nowelizacjami i sprawnie je uchwalić. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 05.11.1998 |
|
Czasami niestety trzeba też przysiąść na dłużej do książek, ale potem można się cieszyć z ocen. źródło: NKJP: Dominik MAJSTEREK: Najlepsza maturzystka, Echo Dnia, 2006-07-07 |
|
Jeszcze dla jednego zajęcia pani poseł może brakować czasu. Chodzi o haftowanie. W wolnych chwilach, zwłaszcza zimą, lubi przysiąść z igłą. [...] Spod ręki pani poseł wychodzą kwiaty, sceny religijne, pejzaże. źródło: NKJP: Iwona SINKIEWICZ: Łuczniczka w poselskich ławach, Echo Dnia, 2005-10-21 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przysiądę |
przysiądziemy |
|||
2 os. |
przysiądziesz |
przysiądziecie |
|||
3 os. |
przysiądzie |
przysiądą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przysiadłem +(e)m przysiadł |
przysiadłam +(e)m przysiadła |
przysiadłom +(e)m przysiadło |
przysiedliśmy +(e)śmy przysiedli |
przysiadłyśmy +(e)śmy przysiadły |
2 os. |
przysiadłeś +(e)ś przysiadł |
przysiadłaś +(e)ś przysiadła |
przysiadłoś +(e)ś przysiadło |
przysiedliście +(e)ście przysiedli |
przysiadłyście +(e)ście przysiadły |
3 os. |
przysiadł |
przysiadła |
przysiadło |
przysiedli |
przysiadły |
bezosobnik: przysiądnięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przysiądźmy |
|
2 os. |
przysiądź |
przysiądźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przysiadłbym bym przysiadł |
przysiadłabym bym przysiadła |
przysiadłobym bym przysiadło |
przysiedlibyśmy byśmy przysiedli |
przysiadłybyśmy byśmy przysiadły |
2 os. |
przysiadłbyś byś przysiadł |
przysiadłabyś byś przysiadła |
przysiadłobyś byś przysiadło |
przysiedlibyście byście przysiedli |
przysiadłybyście byście przysiadły |
3 os. |
przysiadłby by przysiadł |
przysiadłaby by przysiadła |
przysiadłoby by przysiadło |
przysiedliby by przysiedli |
przysiadłyby by przysiadły |
bezosobnik: przysiądnięto by
bezokolicznik: przysiąść
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przysiadłszy
gerundium: przysiądnięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przysiądnięcie |
przysiądnięcia |
D. | przysiądnięcia |
przysiądnięć |
C. | przysiądnięciu |
przysiądnięciom |
B. | przysiądnięcie |
przysiądnięcia |
N. | przysiądnięciem |
przysiądnięciami |
Ms. | przysiądnięciu |
przysiądnięciach |
W. | przysiądnięcie |
przysiądnięcia |
Składnia
Rzosobowy | + | przysiąść | + |
nad CZYM/do CZEGO
|