Chronologizacja
Pochodzenie
Przymiotnik z przyrostkiem -liw- od dawnego przedrostkowego czasownika skwapiać się ‘gorączkować się, naglić, śpieszyć się’, związanego z kwapić (się) < płn.psł. *kvapiti, *kvap'ǫ ‘popędzać, pobudzać do pośpiechu’, *kvapiti sę ‘śpieszyć się’. Rozwój znaczenia: ‘powodować, że ktoś się gotuje, kipi wewnętrznie, gorączkuje się, rwie się do zrobienia czegoś’.
1.a doradca
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- skwapliwy chwalca, doradca, opiekun, pocieszyciel; skwapliwa obsługa
Cytaty
[...] w południowych Włoszech oglądam stary rzymski teatr z mozaikami. Jestem jednym z setek turystów, po których skwapliwy dozorca sprząta zamiatając posadzkę ostrą miotłą. źródło: NKJP: Krzysztof Zanussi: Mozaika w śmietniku, Polityka, 2001-09-08 |
|
Nawet niezawodny Trembecki, skwapliwy chwalca wszystkich ówczesnych znakomitości, nie poświęcił mu [...] ani jednego ze swych panegiryków. źródło: NKJP: Marian Brandys: Nieznany Książę Poniatowski, 1996 |
|
Hitler zajął prawie całą Europę. I oto, co zauważyłem: kolaborantami, jego najbardziej skwapliwymi współpracownikami, byli właśnie nacjonaliści. źródło: NKJP: Józef Hen: Pingpongista, 2008 |
|
[...] byli oni ludźmi sroższego ducha i skwapliwszymi do walki, ale nie oddanymi zbrodni. źródło: NKJP: Zbigniew Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian, 2008 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | skwapliwy |
skwapliwy |
skwapliwy |
skwapliwe |
skwapliwa |
D. | skwapliwego |
skwapliwego |
skwapliwego |
skwapliwego |
skwapliwej |
C. | skwapliwemu |
skwapliwemu |
skwapliwemu |
skwapliwemu |
skwapliwej |
B. | skwapliwego |
skwapliwego |
skwapliwy |
skwapliwe |
skwapliwą |
N. | skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwą |
Ms. | skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwej |
W. | skwapliwy |
skwapliwy |
skwapliwy |
skwapliwe |
skwapliwa |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | skwapliwi |
skwapliwi |
skwapliwe |
skwapliwe |
D. | skwapliwych |
skwapliwych |
skwapliwych |
skwapliwych |
C. | skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwym |
B. | skwapliwych |
skwapliwych |
skwapliwych |
skwapliwe |
N. | skwapliwymi |
skwapliwymi |
skwapliwymi |
skwapliwymi |
Ms. | skwapliwych |
skwapliwych |
skwapliwych |
skwapliwych |
W. | skwapliwi |
skwapliwi |
skwapliwe |
skwapliwe |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | skwapliwszy |
skwapliwszy |
skwapliwszy |
skwapliwsze |
skwapliwsza |
D. | skwapliwszego |
skwapliwszego |
skwapliwszego |
skwapliwszego |
skwapliwszej |
C. | skwapliwszemu |
skwapliwszemu |
skwapliwszemu |
skwapliwszemu |
skwapliwszej |
B. | skwapliwszego |
skwapliwszego |
skwapliwszy |
skwapliwsze |
skwapliwszą |
N. | skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszą |
Ms. | skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszej |
W. | skwapliwszy |
skwapliwszy |
skwapliwszy |
skwapliwsze |
skwapliwsza |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | skwapliwsi |
skwapliwsi |
skwapliwsze |
skwapliwsze |
D. | skwapliwszych |
skwapliwszych |
skwapliwszych |
skwapliwszych |
C. | skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszym |
B. | skwapliwszych |
skwapliwszych |
skwapliwszych |
skwapliwsze |
N. | skwapliwszymi |
skwapliwszymi |
skwapliwszymi |
skwapliwszymi |
Ms. | skwapliwszych |
skwapliwszych |
skwapliwszych |
skwapliwszych |
W. | skwapliwsi |
skwapliwsi |
skwapliwsze |
skwapliwsze |
1.b usłużność
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- skwapliwy pośpiech; skwapliwa akceptacja, odpowiedź, pomoc, usłużność, zgoda; skwapliwe zapewnienie
Cytaty
[...] jako filolog klasyczny wyrobił sobie przez lata zajęć umysłowych zmysł logicznej, skwapliwej obserwacji. źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1990 |
|
– Ależ pański bagaż jest całkowicie bezpieczny – pospieszył ze skwapliwym zapewnieniem. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001 |
|
I tylko czasem, kiedy był sam, zadawał sobie pytanie, po co tu właściwie jest, i czuł wtedy, że cała ich działalność, cała skwapliwa krzątanina [...] jest jakimś wielkim samooszukiwaniem się. źródło: NKJP: Stanisław Lem: Niezwyciężony, 1995 |
|
Zbyt skwapliwe przebaczenie może być odczytywane jako wyraz braku szacunku dla poniesionych ofiar. źródło: NKJP: Marek Grębski: Czy warto wybaczać zomowcom, Ozon, 2005 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | skwapliwy |
skwapliwy |
skwapliwy |
skwapliwe |
skwapliwa |
D. | skwapliwego |
skwapliwego |
skwapliwego |
skwapliwego |
skwapliwej |
C. | skwapliwemu |
skwapliwemu |
skwapliwemu |
skwapliwemu |
skwapliwej |
B. | skwapliwego |
skwapliwego |
skwapliwy |
skwapliwe |
skwapliwą |
N. | skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwą |
Ms. | skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwej |
W. | skwapliwy |
skwapliwy |
skwapliwy |
skwapliwe |
skwapliwa |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | skwapliwi |
skwapliwi |
skwapliwe |
skwapliwe |
D. | skwapliwych |
skwapliwych |
skwapliwych |
skwapliwych |
C. | skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwym |
skwapliwym |
B. | skwapliwych |
skwapliwych |
skwapliwych |
skwapliwe |
N. | skwapliwymi |
skwapliwymi |
skwapliwymi |
skwapliwymi |
Ms. | skwapliwych |
skwapliwych |
skwapliwych |
skwapliwych |
W. | skwapliwi |
skwapliwi |
skwapliwe |
skwapliwe |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | skwapliwszy |
skwapliwszy |
skwapliwszy |
skwapliwsze |
skwapliwsza |
D. | skwapliwszego |
skwapliwszego |
skwapliwszego |
skwapliwszego |
skwapliwszej |
C. | skwapliwszemu |
skwapliwszemu |
skwapliwszemu |
skwapliwszemu |
skwapliwszej |
B. | skwapliwszego |
skwapliwszego |
skwapliwszy |
skwapliwsze |
skwapliwszą |
N. | skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszą |
Ms. | skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszej |
W. | skwapliwszy |
skwapliwszy |
skwapliwszy |
skwapliwsze |
skwapliwsza |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | skwapliwsi |
skwapliwsi |
skwapliwsze |
skwapliwsze |
D. | skwapliwszych |
skwapliwszych |
skwapliwszych |
skwapliwszych |
C. | skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszym |
skwapliwszym |
B. | skwapliwszych |
skwapliwszych |
skwapliwszych |
skwapliwsze |
N. | skwapliwszymi |
skwapliwszymi |
skwapliwszymi |
skwapliwszymi |
Ms. | skwapliwszych |
skwapliwszych |
skwapliwszych |
skwapliwszych |
W. | skwapliwsi |
skwapliwsi |
skwapliwsze |
skwapliwsze |