Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *obraziti 'zadać cios, uderzyć, zranić, okaleczyć; ostro oddziałać na zmysły, na umysł, poruszyć, dotknąć, urazić'
Forma prasłowiańska z przedrostkiem *ob- od psł. raziti 'ciąć, siec, zadawać ciosy, uderzać; mocno oddziaływać na zmysły lub na umysł'; zob. razić
1. człowieka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Połączenia
- obrazić Boga; prezydenta; buddystów; dziennikarzy
Cytaty
Nie chcąc odmową obrazić gościnnego gospodarza, zgodzili się zamieszkać w zimowym domku. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963 |
|
Ojciec Pio odczuwa synowski lęk wobec Boga. Wolałby być rozdarty na tysiąc kawałków i umrzeć, niż obrazić Go grzechem. źródło: NKJP: Ks. Wojciech Zyzak: Kontemplacja Ojca Pio, Głos Ojca Pio, 2000 |
|
Przez chwilę zastanawiam się, czy pokazując im te zdjęcia, nie obrażę ich w jakiś sposób. źródło: NKJP: Konrad Piskała: Sudan: czas bezdechu, 2010 |
|
Liczyłem, że artykuł mój, choć obrazi mnóstwo ludzi, to jednak skłoni ich do refleksji, pobudzi do myślenia i rzeczowego zastanowienia się nad sytuacją [...]. źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy, 1975 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
obrażę |
obrazimy |
|||
2 os. |
obrazisz |
obrazicie |
|||
3 os. |
obrazi |
obrażą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
obraziłem +(e)m obraził |
obraziłam +(e)m obraziła |
obraziłom +(e)m obraziło |
obraziliśmy +(e)śmy obrazili |
obraziłyśmy +(e)śmy obraziły |
2 os. |
obraziłeś +(e)ś obraził |
obraziłaś +(e)ś obraziła |
obraziłoś +(e)ś obraziło |
obraziliście +(e)ście obrazili |
obraziłyście +(e)ście obraziły |
3 os. |
obraził |
obraziła |
obraziło |
obrazili |
obraziły |
bezosobnik: obrażono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
obraźmy |
|
2 os. |
obraź |
obraźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
obraziłbym bym obraził |
obraziłabym bym obraziła |
obraziłobym bym obraziło |
obrazilibyśmy byśmy obrazili |
obraziłybyśmy byśmy obraziły |
2 os. |
obraziłbyś byś obraził |
obraziłabyś byś obraziła |
obraziłobyś byś obraziło |
obrazilibyście byście obrazili |
obraziłybyście byście obraziły |
3 os. |
obraziłby by obraził |
obraziłaby by obraziła |
obraziłoby by obraziło |
obraziliby by obrazili |
obraziłyby by obraziły |
bezosobnik: obrażono by
bezokolicznik: obrazić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
obraziwszy
gerundium: obrażenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | obrażenie |
obrażenia |
D. | obrażenia |
obrażeń |
C. | obrażeniu |
obrażeniom |
B. | obrażenie |
obrażenia |
N. | obrażeniem |
obrażeniami |
Ms. | obrażeniu |
obrażeniach |
W. | obrażenie |
obrażenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: obrażony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | obrażony |
obrażony |
obrażony |
obrażone |
obrażona |
D. | obrażonego |
obrażonego |
obrażonego |
obrażonego |
obrażonej |
C. | obrażonemu |
obrażonemu |
obrażonemu |
obrażonemu |
obrażonej |
B. | obrażonego |
obrażonego |
obrażony |
obrażone |
obrażoną |
N. | obrażonym |
obrażonym |
obrażonym |
obrażonym |
obrażoną |
Ms. | obrażonym |
obrażonym |
obrażonym |
obrażonym |
obrażonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | obrażeni |
obrażeni |
obrażone |
obrażone |
D. | obrażonych |
obrażonych |
obrażonych |
obrażonych |
C. | obrażonym |
obrażonym |
obrażonym |
obrażonym |
B. | obrażonych |
obrażonych |
obrażonych |
obrażone |
N. | obrażonymi |
obrażonymi |
obrażonymi |
obrażonymi |
Ms. | obrażonych |
obrażonych |
obrażonych |
obrażonych |
odpowiednik aspektowy: obrażać
Składnia
![]() |
+ | obrazić | + |
KOGO +
(CZYM)
|
2. czyjeś uczucia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Połączenia
- obrazić czyjąś pamięć, czyjeś uczucia
Cytaty
[...] zakłócili mszę św. w krakowskim kościele Franciszkanów oraz swym zachowaniem obrazili uczucia osób wierzących. źródło: NKJP: W duchu św. Franciszka, Dziennik Polski, 2002-09-21 |
|
Za pieniądze swoich podatników Brytyjczycy chronią życie pisarza, który zdaniem islamskich kapłanów obraził pamięć Proroka [...]. źródło: NKJP: Krzysztof Zanussi: Relikty minionej epoki, Polityka, 2002-01-05 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
obrażę |
obrazimy |
|||
2 os. |
obrazisz |
obrazicie |
|||
3 os. |
obrazi |
obrażą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
obraziłem +(e)m obraził |
obraziłam +(e)m obraziła |
obraziłom +(e)m obraziło |
obraziliśmy +(e)śmy obrazili |
obraziłyśmy +(e)śmy obraziły |
2 os. |
obraziłeś +(e)ś obraził |
obraziłaś +(e)ś obraziła |
obraziłoś +(e)ś obraziło |
obraziliście +(e)ście obrazili |
obraziłyście +(e)ście obraziły |
3 os. |
obraził |
obraziła |
obraziło |
obrazili |
obraziły |
bezosobnik: obrażono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
obraźmy |
|
2 os. |
obraź |
obraźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
obraziłbym bym obraził |
obraziłabym bym obraziła |
obraziłobym bym obraziło |
obrazilibyśmy byśmy obrazili |
obraziłybyśmy byśmy obraziły |
2 os. |
obraziłbyś byś obraził |
obraziłabyś byś obraziła |
obraziłobyś byś obraziło |
obrazilibyście byście obrazili |
obraziłybyście byście obraziły |
3 os. |
obraziłby by obraził |
obraziłaby by obraziła |
obraziłoby by obraziło |
obraziliby by obrazili |
obraziłyby by obraziły |
bezosobnik: obrażono by
bezokolicznik: obrazić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
obraziwszy
gerundium: obrażenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | obrażenie |
obrażenia |
D. | obrażenia |
obrażeń |
C. | obrażeniu |
obrażeniom |
B. | obrażenie |
obrażenia |
N. | obrażeniem |
obrażeniami |
Ms. | obrażeniu |
obrażeniach |
W. | obrażenie |
obrażenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: obrażony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | obrażony |
obrażony |
obrażony |
obrażone |
obrażona |
D. | obrażonego |
obrażonego |
obrażonego |
obrażonego |
obrażonej |
C. | obrażonemu |
obrażonemu |
obrażonemu |
obrażonemu |
obrażonej |
B. | obrażonego |
obrażonego |
obrażony |
obrażone |
obrażoną |
N. | obrażonym |
obrażonym |
obrażonym |
obrażonym |
obrażoną |
Ms. | obrażonym |
obrażonym |
obrażonym |
obrażonym |
obrażonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | obrażeni |
obrażeni |
obrażone |
obrażone |
D. | obrażonych |
obrażonych |
obrażonych |
obrażonych |
C. | obrażonym |
obrażonym |
obrażonym |
obrażonym |
B. | obrażonych |
obrażonych |
obrażonych |
obrażone |
N. | obrażonymi |
obrażonymi |
obrażonymi |
obrażonymi |
Ms. | obrażonych |
obrażonych |
obrażonych |
obrażonych |
odpowiednik aspektowy: obrażać
Składnia
![]() |
+ | obrazić | + |
CO +
(CZYM)
|