UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zgrabny

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

Przymiotnik od przedrostkowego czasownika zgrabić 'zgarnąć grabiami' (zob. grabić). Pierwotne znaczenie 'dobrze, należycie zgrabiony (np. o sianie)' > 'odpowiednio przygotowany do objęcia dłońmi, dający się łatwo ująć w garści, zdatny' > 'foremny, kształtny'

1. sylwetka

Definicja

mający proporcjonalne kształty i dzięki temu ładny, estetyczny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Połączenia

zgrabny nosek, tyłek, tyłeczek; pakunek; zgrabna blondynka, dziewczyna, kobieta; figura, sylwetka; pupa; zgrabne nogi; meble
bardzo, niezbyt, wyjątkowo zgrabna
zgrabna i seksowna; młoda i zgrabna, smukła i zgrabna, szczupła i zgrabna

Cytaty

Cicho wchodzi, witając się lekkim skinieniem głowy, młoda kobieta. Szczupła, zgrabna, w jasnej sukience.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Lewa, wspomnienie prawej, 2003

Prymitywne, dziecinne zachowania kolegów drażniły ją, a koleżanki... Te zazdrościły nie tylko smukłych i zgrabnych nóg, ale chyba tego, że była silniejsza niż typowe dla wieku, ogłupione „popkulturą” nastolatki.

źródło: NKJP: Kazimierz Kaz Ostaszewicz: Południowy wiatr Arizony, 2006

Z daleka wypatrzyła na wystawie zgrabne czółenka na francuskiej szpilce. Od dawna chciała kupić właśnie takie.

źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zgrabny	zgrabny	zgrabny	zgrabne	zgrabna
D.	zgrabnego	zgrabnego	zgrabnego	zgrabnego	zgrabnej
C.	zgrabnemu	zgrabnemu	zgrabnemu	zgrabnemu	zgrabnej
B.	zgrabnego	zgrabnego	zgrabny	zgrabne	zgrabną
N.	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabną
Ms.	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnej
W.	zgrabny	zgrabny	zgrabny	zgrabne	zgrabna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zgrabni	zgrabni	zgrabne	zgrabne
D.	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych
C.	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym
B.	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych	zgrabne
N.	zgrabnymi	zgrabnymi	zgrabnymi	zgrabnymi
Ms.	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych
W.	zgrabni	zgrabni	zgrabne	zgrabne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zgrabniejszy	zgrabniejszy	zgrabniejszy	zgrabniejsze	zgrabniejsza
D.	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszej
C.	zgrabniejszemu	zgrabniejszemu	zgrabniejszemu	zgrabniejszemu	zgrabniejszej
B.	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszy	zgrabniejsze	zgrabniejszą
N.	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszą
Ms.	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zgrabniejsi	zgrabniejsi	zgrabniejsze	zgrabniejsze
D.	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych
C.	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym
B.	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejsze
N.	zgrabniejszymi	zgrabniejszymi	zgrabniejszymi	zgrabniejszymi
Ms.	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych

2.a tancerz

Definicja

umiejący poruszać się lekko i zwinnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

zgrabny tancerz, zgrabna tancerka, zgrabne dziecko

Cytaty

- Na dyskotekę! - zapiszczała Kamka, zakręciła się, niczym zgrabna tancerka.

źródło: NKJP: Radovan Brenkus, Nieskończenie błękitna zabawa, Akant, 2008-10

Tym sposobem wielkie, puste miejsce po Arniem zajęła zwiewna Summer Glau. I lukę tę wypełniła w sposób intrygujący. Nie stara się być zgrabna ani giętka, nie patrzy przez ramię, obracając głowę o sto osiemdziesiąt stopni. Przeciwnie: Cameron Philips jest niczym mały czołg. Chodzi ciężkim, sztywnym krokiem, ciska rosłymi chłopami po ścianach i nigdy nie mruga.

źródło: NKJP: M. Fitzner, Terminator: Seryjny elektroniczny morderca, Esensja, 2009-07-02

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zgrabny	zgrabny	zgrabny	zgrabne	zgrabna
D.	zgrabnego	zgrabnego	zgrabnego	zgrabnego	zgrabnej
C.	zgrabnemu	zgrabnemu	zgrabnemu	zgrabnemu	zgrabnej
B.	zgrabnego	zgrabnego	zgrabny	zgrabne	zgrabną
N.	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabną
Ms.	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnej
W.	zgrabny	zgrabny	zgrabny	zgrabne	zgrabna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zgrabni	zgrabni	zgrabne	zgrabne
D.	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych
C.	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym
B.	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych	zgrabne
N.	zgrabnymi	zgrabnymi	zgrabnymi	zgrabnymi
Ms.	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych
W.	zgrabni	zgrabni	zgrabne	zgrabne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zgrabniejszy	zgrabniejszy	zgrabniejszy	zgrabniejsze	zgrabniejsza
D.	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszej
C.	zgrabniejszemu	zgrabniejszemu	zgrabniejszemu	zgrabniejszemu	zgrabniejszej
B.	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszy	zgrabniejsze	zgrabniejszą
N.	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszą
Ms.	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zgrabniejsi	zgrabniejsi	zgrabniejsze	zgrabniejsze
D.	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych
C.	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym
B.	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejsze
N.	zgrabniejszymi	zgrabniejszymi	zgrabniejszymi	zgrabniejszymi
Ms.	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych

Składnia

Rz żywotny	+	zgrabny	+
szyk: neutralny

2.b ruch

Definicja

charakterystyczny dla kogoś umiejącego poruszać się lekko i zwinnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

zgrabny chód, ruch, skok
zgrabny i zwinny

Cytaty

	Zanurzyła szmatę w wodzie, wyżęła i zgrabnym ruchem zarzuciła na szczotkę. Potem pokazała, co mamy robić. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Sanatorium, 2005
	Piękno rozwianej grzywy, cienkie pęciny, smukłą szyję, zgrabny chód, prędkość, siłę i wdzięk tych eleganckich zwierząt człowiek zauważył już w paleolicie. źródło: NKJP: Agnieszka Krzemińska: Kopytem wybite, Polityka, 2008-05-24
	Ma nadzwyczajny refleks, robi zgrabne uniki, bezbłędnie zmienia pozycję [...] źródło: NKJP: Henryk Rozpędowski: Charleston, 2002
	Wykonała zgrabny dyg przed księciem i jego gośćmi, którzy przyglądali się jej z zaskoczeniem, jakby nagle ujrzeli postać z innego świata [...] źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zgrabny	zgrabny	zgrabny	zgrabne	zgrabna
D.	zgrabnego	zgrabnego	zgrabnego	zgrabnego	zgrabnej
C.	zgrabnemu	zgrabnemu	zgrabnemu	zgrabnemu	zgrabnej
B.	zgrabnego	zgrabnego	zgrabny	zgrabne	zgrabną
N.	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabną
Ms.	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnej
W.	zgrabny	zgrabny	zgrabny	zgrabne	zgrabna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zgrabni	zgrabni	zgrabne	zgrabne
D.	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych
C.	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym
B.	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych	zgrabne
N.	zgrabnymi	zgrabnymi	zgrabnymi	zgrabnymi
Ms.	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych
W.	zgrabni	zgrabni	zgrabne	zgrabne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zgrabniejszy	zgrabniejszy	zgrabniejszy	zgrabniejsze	zgrabniejsza
D.	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszej
C.	zgrabniejszemu	zgrabniejszemu	zgrabniejszemu	zgrabniejszemu	zgrabniejszej
B.	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszy	zgrabniejsze	zgrabniejszą
N.	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszą
Ms.	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zgrabniejsi	zgrabniejsi	zgrabniejsze	zgrabniejsze
D.	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych
C.	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym
B.	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejsze
N.	zgrabniejszymi	zgrabniejszymi	zgrabniejszymi	zgrabniejszymi
Ms.	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych

Składnia

Rz _nieżywotny	+	zgrabny	+
szyk: neutralny

3. zdanie

Definicja

trafnie sformułowany

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

zgrabna wypowiedź; zgrabne sformułowanie, zdanie

Cytaty

Z francuskiej niewoli Józef słał listy do domu. Na niewielkich karteluszkach stawiał ostre, gotyckie litery, układał zgrabne zdania, nie brakło mu słów.

źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Najlepiej, gdyby się nie przytrafiło, Gazeta Wyborcza, 1998-03-06

Trzeba dać kropki, jeśli wycinasz ze środka fragment, lub jeśli cytowana część nie układa się w zgrabną wypowiedź [...], a cytowanie całej wypowiedzi nie wchodzi w rachubę z jakichś powodów.

źródło: Internet

Zaczął w głowie układać jakąś zgrabną historyjkę. Szkoda tylko, że nie wiedział, co na niego mają. Trzeba będzie grać idiotę i metodą zdartej płyty powtarzać, że nic nie wie.

źródło: NKJP: Małgorzata Kuźmińska; Michał Kuźmiński: Sekret Kroke, 2009

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zgrabny	zgrabny	zgrabny	zgrabne	zgrabna
D.	zgrabnego	zgrabnego	zgrabnego	zgrabnego	zgrabnej
C.	zgrabnemu	zgrabnemu	zgrabnemu	zgrabnemu	zgrabnej
B.	zgrabnego	zgrabnego	zgrabny	zgrabne	zgrabną
N.	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabną
Ms.	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnej
W.	zgrabny	zgrabny	zgrabny	zgrabne	zgrabna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zgrabni	zgrabni	zgrabne	zgrabne
D.	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych
C.	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym	zgrabnym
B.	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych	zgrabne
N.	zgrabnymi	zgrabnymi	zgrabnymi	zgrabnymi
Ms.	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych	zgrabnych
W.	zgrabni	zgrabni	zgrabne	zgrabne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zgrabniejszy	zgrabniejszy	zgrabniejszy	zgrabniejsze	zgrabniejsza
D.	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszej
C.	zgrabniejszemu	zgrabniejszemu	zgrabniejszemu	zgrabniejszemu	zgrabniejszej
B.	zgrabniejszego	zgrabniejszego	zgrabniejszy	zgrabniejsze	zgrabniejszą
N.	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszą
Ms.	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zgrabniejsi	zgrabniejsi	zgrabniejsze	zgrabniejsze
D.	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych
C.	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym	zgrabniejszym
B.	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejsze
N.	zgrabniejszymi	zgrabniejszymi	zgrabniejszymi	zgrabniejszymi
Ms.	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych	zgrabniejszych

Składnia

Rz _nieżywotny	+	zgrabny	+
szyk: neutralny

Data ostatniej modyfikacji: 27.08.2018