Chronologizacja
W postaci PT ornamenta 'zespól przedmiotów używanych w uroczystościach koronacyjnych i reprezentacyjnych; insygnia władzy królewskiej i cesarskiej'
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | ornament |
ornamenty |
|
D. | ornamentu |
ornamentów |
|
C. | ornamentowi |
ornamentom |
|
B. | ornament |
ornamenty |
|
N. | ornamentem |
ornamentami |
|
Ms. | ornamencie |
ornamentach |
|
W. | ornamencie |
ornamenty |
Pochodzenie
łac. ornāmentum 'ozdoba; wyposażenie'
1.a wzór
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka sztuki plastyczne
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wzory
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | zdobienie |
Połączenia
- barokowy, neogotycki, renesansowy, rokokowy; bogaty, charakterystyczny ornament; ornament geometryczny, kwiatowy, roślinny; architektoniczny, snycerski; góralski, ludowy, wschodni
- ornament w formie czegoś, w kształcie czegoś, w postaci czegoś
- ornament z cegieł, z kwiatów, z liści
- ozdobić, pokryć, zdobić ornamentem
Cytaty
Na podłodze ułożono terakotę tak, że na środku zdobi ją geometryczny ornament. źródło: NKJP: Katarzyna Żelazek: Apartament papieski w Oliwie, Gazeta Brodnicka, 1999-03-18 |
|
Początkowo produkowano w Bolesławcu głównie kamionkę o barwie jasnobrązowej, z ornamentem tłoczonym, geometrycznym lub nakładanym, liściastym. źródło: NKJP: Andrzej Osęka: Ziemia, nie chemia, Gazeta Wyborcza, 1996-12-06 |
|
Na książkach pisarzy chorwackich pojawił się pięknie zaprojektowany graficznie pleciony ornament, tzw. chorwacka plecionka. źródło: NKJP: Dubravka Ugresić*; Tłum. Dorota Jovanka Cirlić: Gazeta Wyborcza, 1996-03-30 |
1.b sztuka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka sztuki plastyczne
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wzory
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | sztuka |
Połączenia
- malarstwo, rzeźba, ornament i architektura
- sztuka; pracownia, warsztaty ornamentu (artystycznego)
Cytaty
Pisanki są bowiem skarbnicą ornamentu ludowego. źródło: NKJP: Tomasz A. Nowak: Tradycja ojców naszych ginie, Gazeta Radomszczańska, 2009-08-04 |
|
Rozwój kultury białoruskiej rozpoczął się jeszcze w czasach przedchrześcijańskich wraz z wynalezieniem ceramiki, tkactwa, sztuki ornamentu. źródło: Internet |
|
By w mury budynku wprowadzić nastrój średniowieczny przez pierwsze dni młodzież uczestniczyła w warsztatach ornamentu, tworzenia herbów, flag [...]. źródło: Internet |
2. muzyczny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka
Relacje znaczeniowe
synonimy: | ozdobnik |
Cytaty
Tryl to muzyczny ornament składający się z szybkich powtórzeń dwóch sąsiednich dźwięków. źródło: NKJP: Grzexs: Tryl (muzyka), Wikipedia.pl, 2009-05-29 |
|
Do używanych dziś ozdobników należą: przednutka krótka, przednutka długa, mordent obiegnik (gruppetto), tryl, ornament arpeggio. źródło: NKJP: Mpfiz: Ozdobnik, Wikipedia.pl,, 2009-03-09 |