UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

podwyższyć

Chronologizacja

SStp: podwyszyć, SPXVI: podwysszyć, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. wyższy

1. budynek

Definicja

spowodować, że wysokość kogoś lub czegoś się zwiększy

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Połączenia

  • podwyższyć blat, budynek, podest, podium; modelkę
  • podwyższyć o piętro, o ileś centymetrów
  • podwyższony obcas

Cytaty

Budynek podwyższono o jedno piętro.

źródło: NKJP: (kak): Więcej miejsca, Dziennik Zachodni, 2002-04-15

[Palma] Rosła jak szalona i dyrektor Pałacu kazał podwyższyć kopułę oranżerii.

źródło: NKJP: Daniel Odija: Kronika umarłych, 2010

Lucyna [...] natarła się balsamami Izaury i przebrała w zwiewną sukienkę z dekoltem. Podwyższona obcasem, podrasowana makijażem, z włosami spiętymi w koński ogon, wyglądała interesująco i seksownie.

źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009

Na tyłach sali dopełnia całości bufet, na który składają się: podwyższony stół, barowe stołki i fragment kuchennego wyposażenia. Stół jest długi i jeden – może zgromadzić wokół wszystkich.

źródło: NKJP: Wojtek Saloni: Hala maszyn po nowemu, Dziennik Łódzki, 2007-03-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podwyższę
 podwyższymy
2 os. podwyższysz
 podwyższycie
3 os. podwyższy
 podwyższą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podwyższyłem
+(e)m podwyższył
 podwyższyłam
+(e)m podwyższyła
 podwyższyłom
+(e)m podwyższyło
 podwyższyliśmy
+(e)śmy podwyższyli
 podwyższyłyśmy
+(e)śmy podwyższyły
2 os. podwyższyłeś
+(e)ś podwyższył
 podwyższyłaś
+(e)ś podwyższyła
 podwyższyłoś
+(e)ś podwyższyło
 podwyższyliście
+(e)ście podwyższyli
 podwyższyłyście
+(e)ście podwyższyły
3 os. podwyższył
 podwyższyła
 podwyższyło
 podwyższyli
 podwyższyły

bezosobnik: podwyższono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podwyższmy
podwyższyjmy
2 os. podwyższ
podwyższyj
 podwyższcie
podwyższyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podwyższyłbym
bym podwyższył
 podwyższyłabym
bym podwyższyła
 podwyższyłobym
bym podwyższyło
 podwyższylibyśmy
byśmy podwyższyli
 podwyższyłybyśmy
byśmy podwyższyły
2 os. podwyższyłbyś
byś podwyższył
 podwyższyłabyś
byś podwyższyła
 podwyższyłobyś
byś podwyższyło
 podwyższylibyście
byście podwyższyli
 podwyższyłybyście
byście podwyższyły
3 os. podwyższyłby
by podwyższył
 podwyższyłaby
by podwyższyła
 podwyższyłoby
by podwyższyło
 podwyższyliby
by podwyższyli
 podwyższyłyby
by podwyższyły

bezosobnik: podwyższono by

bezokolicznik: podwyższyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: podwyższywszy

gerundium: podwyższenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: podwyższony

odpowiednik aspektowy: podwyższać

Składnia

bez ograniczeń + podwyższyć +
KOGO/CO + (o CO)

2. temperaturę

Definicja

spowodować, że jakość, poziom lub wartość czegoś się zwiększy

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

  • podwyższyć akcyzę, ceny, ciśnienie, czynsz, koszty, kwotę, płacę, podatek, poziom, stawkę, stężenie, stopę procentową, temperaturę, wynagrodzenie
  • podwyższyć o ileś procent, o ileś stopni, o jakąś sumę, o ileś złotych

Cytaty

Wykup gruntu na własność podwyższy wartość mieszkania.

źródło: KWSJP: Ewa Piłat: Spółdzielni nie stać na wykup, Dziennik Polski, 2004-01-27

Gdy wieje, zawsze robi się cieplej. Wczorajszy wiatr, pierwszy tej jesieni, nie należał do najbardziej porywistych [...]. Natychmiast podwyższył temperaturę na Kasprowym do 3,5 stopni [...] i błyskawicznie stopił leżący w górach śnieg.

źródło: NKJP: (IK, KaK): Lipiec w październiku, Gazeta Krakowska, 2002-10-23

[...] ubezpieczył się w prywatnym towarzystwie włoskim, co miało podwyższyć i tak dobrą emeryturę przeszło dwukrotnie.

źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999

Jeśli okres próbny wypadnie pomyślnie, płaca ma zostać podwyższona o co najmniej 500 zł.

źródło: NKJP: Justyna Przybytek: Nasza lista płac, czyli zaglądamy mieszkańcom miasta do portfela, Dziennik Zachodni, 2010-03-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podwyższę
 podwyższymy
2 os. podwyższysz
 podwyższycie
3 os. podwyższy
 podwyższą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podwyższyłem
+(e)m podwyższył
 podwyższyłam
+(e)m podwyższyła
 podwyższyłom
+(e)m podwyższyło
 podwyższyliśmy
+(e)śmy podwyższyli
 podwyższyłyśmy
+(e)śmy podwyższyły
2 os. podwyższyłeś
+(e)ś podwyższył
 podwyższyłaś
+(e)ś podwyższyła
 podwyższyłoś
+(e)ś podwyższyło
 podwyższyliście
+(e)ście podwyższyli
 podwyższyłyście
+(e)ście podwyższyły
3 os. podwyższył
 podwyższyła
 podwyższyło
 podwyższyli
 podwyższyły

bezosobnik: podwyższono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podwyższmy
podwyższyjmy
2 os. podwyższ
podwyższyj
 podwyższcie
podwyższyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podwyższyłbym
bym podwyższył
 podwyższyłabym
bym podwyższyła
 podwyższyłobym
bym podwyższyło
 podwyższylibyśmy
byśmy podwyższyli
 podwyższyłybyśmy
byśmy podwyższyły
2 os. podwyższyłbyś
byś podwyższył
 podwyższyłabyś
byś podwyższyła
 podwyższyłobyś
byś podwyższyło
 podwyższylibyście
byście podwyższyli
 podwyższyłybyście
byście podwyższyły
3 os. podwyższyłby
by podwyższył
 podwyższyłaby
by podwyższyła
 podwyższyłoby
by podwyższyło
 podwyższyliby
by podwyższyli
 podwyższyłyby
by podwyższyły

bezosobnik: podwyższono by

bezokolicznik: podwyższyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: podwyższywszy

gerundium: podwyższenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: podwyższony

odpowiednik aspektowy: podwyższać

Składnia

bez ograniczeń + podwyższyć +
CO + (o CO)

3. dźwięk

Definicja

uczynić dźwięk wyższym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Połączenia

  • podwyższyć dźwięk, głos
  • podwyższyć o pół tonu, o ton

Cytaty

Aby podwyższyć dźwięk, należy odchylić pręt od gitary.

źródło: Internet

To specyficzny rodzaj wydobywania dźwięków z harmonijki ustnej. Dzięki niemu można podwyższyć określony ton.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podwyższę
 podwyższymy
2 os. podwyższysz
 podwyższycie
3 os. podwyższy
 podwyższą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podwyższyłem
+(e)m podwyższył
 podwyższyłam
+(e)m podwyższyła
 podwyższyłom
+(e)m podwyższyło
 podwyższyliśmy
+(e)śmy podwyższyli
 podwyższyłyśmy
+(e)śmy podwyższyły
2 os. podwyższyłeś
+(e)ś podwyższył
 podwyższyłaś
+(e)ś podwyższyła
 podwyższyłoś
+(e)ś podwyższyło
 podwyższyliście
+(e)ście podwyższyli
 podwyższyłyście
+(e)ście podwyższyły
3 os. podwyższył
 podwyższyła
 podwyższyło
 podwyższyli
 podwyższyły

bezosobnik: podwyższono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podwyższmy
podwyższyjmy
2 os. podwyższ
podwyższyj
 podwyższcie
podwyższyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. podwyższyłbym
bym podwyższył
 podwyższyłabym
bym podwyższyła
 podwyższyłobym
bym podwyższyło
 podwyższylibyśmy
byśmy podwyższyli
 podwyższyłybyśmy
byśmy podwyższyły
2 os. podwyższyłbyś
byś podwyższył
 podwyższyłabyś
byś podwyższyła
 podwyższyłobyś
byś podwyższyło
 podwyższylibyście
byście podwyższyli
 podwyższyłybyście
byście podwyższyły
3 os. podwyższyłby
by podwyższył
 podwyższyłaby
by podwyższyła
 podwyższyłoby
by podwyższyło
 podwyższyliby
by podwyższyli
 podwyższyłyby
by podwyższyły

bezosobnik: podwyższono by

bezokolicznik: podwyższyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: podwyższywszy

gerundium: podwyższenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: podwyższony

odpowiednik aspektowy: podwyższać

Składnia

bez ograniczeń + podwyższyć +
CO + (o CO)
Data ostatniej modyfikacji: 11.02.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN