UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyobrazić sobie

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Czasownik z przedrostkiem wy- od rzeczownika obraz
'postać, kształt'; zob. obraz

1. przyszłość

Definicja

stworzyć w myślach obraz czegoś, co nie istnieje lub czego nie widzimy w danym momencie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zwizualizować

Połączenia

wyobrazić sobie czyjąś minę, jutrzejsze spotkanie, jakąś postać, przyszłość, czyjąś reakcję, jakąś scenę, siebie gdzieś, swój ślub, jakąś sytuację, śmierć
łatwo, trudno wyobrazić sobie
być w stanie, móc, potrafić, próbować, umieć, usiłować wyobrazić sobie
wyobrazić sobie coś i uwierzyć w to

Cytaty

	Próbowałem ją sobie nawet wyobrazić jako dziecko, któremu oto spełnia się marzenie. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007
	Zamknąłem oczy i wyobraziłem sobie, że patrzę na całą scenę z góry, z lotu ptaka. źródło: NKJP: Andrzej Wójckiewicz: Przebudzenie Cheopsa, czyli jak uratować ludzi i Ziemię, 2005
	Trudno mi było wyobrazić sobie, jak spędzimy kolejne kilka godzin, dokąd pójdziemy i czym się to wszystko skończy. źródło: NKJP: Piotr Śliwiński: Dziki kąt, 2007
	Te cudowne plaże na Sri Lance zalała wysoka fala. Nie musiała tego widzieć, aby móc sobie wyobrazić, jakie poczyniła spustoszenia. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyobrażę sobie	wyobrazimy sobie
2 os.	wyobrazisz sobie	wyobrazicie sobie
3 os.	wyobrazi sobie	wyobrażą sobie

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyobraziłem sobie +(e)m sobie wyobraził	wyobraziłam sobie +(e)m sobie wyobraziła	wyobraziłom sobie +(e)m sobie wyobraziło	wyobraziliśmy sobie +(e)śmy sobie wyobrazili	wyobraziłyśmy sobie +(e)śmy sobie wyobraziły
2 os.	wyobraziłeś sobie +(e)ś sobie wyobraził	wyobraziłaś sobie +(e)ś sobie wyobraziła	wyobraziłoś sobie +(e)ś sobie wyobraziło	wyobraziliście sobie +(e)ście sobie wyobrazili	wyobraziłyście sobie +(e)ście sobie wyobraziły
3 os.	wyobraził sobie	wyobraziła sobie	wyobraziło sobie	wyobrazili sobie	wyobraziły sobie

bezosobnik: wyobrażono sobie

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyobraźmy sobie
2 os.	wyobraź sobie	wyobraźcie sobie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyobraziłbym sobie bym sobie wyobraził	wyobraziłabym sobie bym sobie wyobraziła	wyobraziłobym sobie bym sobie wyobraziło	wyobrazilibyśmy sobie byśmy sobie wyobrazili	wyobraziłybyśmy sobie byśmy sobie wyobraziły
2 os.	wyobraziłbyś sobie byś sobie wyobraził	wyobraziłabyś sobie byś sobie wyobraziła	wyobraziłobyś sobie byś sobie wyobraziło	wyobrazilibyście sobie byście sobie wyobrazili	wyobraziłybyście sobie byście sobie wyobraziły
3 os.	wyobraziłby sobie by sobie wyobraził	wyobraziłaby sobie by sobie wyobraziła	wyobraziłoby sobie by sobie wyobraziło	wyobraziliby sobie by sobie wyobrazili	wyobraziłyby sobie by sobie wyobraziły

bezosobnik: wyobrażono by sobie

bezokolicznik: wyobrazić sobie

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyobraziwszy sobie

gerundium: wyobrażenie sobie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyobrażenie sobie	wyobrażenia sobie
D.	wyobrażenia sobie	wyobrażeń sobie
C.	wyobrażeniu sobie	wyobrażeniom sobie
B.	wyobrażenie sobie	wyobrażenia sobie
N.	wyobrażeniem sobie	wyobrażeniami sobie
Ms.	wyobrażeniu sobie	wyobrażeniach sobie
W.	wyobrażenie sobie	wyobrażenia sobie

odpowiednik aspektowy: wyobrażać sobie

Składnia

Rz_osobowy	+	wyobrazić sobie	+	sobie + KOGO/CO + (JAK)
Rz_osobowy	+	wyobrazić sobie	+	sobie + że ZDANIE \| ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

2. trudno sobie wyobrazić

Definicja

uznać za możliwe

Noty o użyciu

Zwykle z negacją.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

trudno sobie wyobrazić
(nie) można, nie móc sobie wyobrazić

Cytaty

	Czy można sobie wyobrazić artystę, którego podziwiali muzycy niemalże każdego gatunku pod każdą szerokością geograficzną? źródło: NKJP: Paweł Franczak: Elvis nie żyje!, Esensja, 2007, nr 7
	Mock nie mógł sobie wyobrazić, że Erich Kraus robi coś dla niego bezinteresownie. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006
	Oczywiście można sobie wyobrazić, że morderstwo było dziełem przypadku. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010
	Cisza panowała wśród pól tak niezmącona i spokojna, iż trudno było sobie wyobrazić, że zaledwie wczoraj przeszła ponad tą ziemią wojna. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001
	Czy można sobie wyobrazić, aby bez silnego poparcia […] wojewoda niewielkiego Siedmiogrodu został wybrany na władcę potężnej Rzeczypospolitej […]? A tak właśnie się stało. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyobrażę	wyobrazimy
2 os.	wyobrazisz	wyobrazicie
3 os.	wyobrazi	wyobrażą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyobraziłem +(e)m wyobraził	wyobraziłam +(e)m wyobraziła	wyobraziłom +(e)m wyobraziło	wyobraziliśmy +(e)śmy wyobrazili	wyobraziłyśmy +(e)śmy wyobraziły
2 os.	wyobraziłeś +(e)ś wyobraził	wyobraziłaś +(e)ś wyobraziła	wyobraziłoś +(e)ś wyobraziło	wyobraziliście +(e)ście wyobrazili	wyobraziłyście +(e)ście wyobraziły
3 os.	wyobraził	wyobraziła	wyobraziło	wyobrazili	wyobraziły

bezosobnik: wyobrażono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyobraźmy
2 os.	wyobraź	wyobraźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyobraziłbym bym wyobraził	wyobraziłabym bym wyobraziła	wyobraziłobym bym wyobraziło	wyobrazilibyśmy byśmy wyobrazili	wyobraziłybyśmy byśmy wyobraziły
2 os.	wyobraziłbyś byś wyobraził	wyobraziłabyś byś wyobraziła	wyobraziłobyś byś wyobraziło	wyobrazilibyście byście wyobrazili	wyobraziłybyście byście wyobraziły
3 os.	wyobraziłby by wyobraził	wyobraziłaby by wyobraziła	wyobraziłoby by wyobraziło	wyobraziliby by wyobrazili	wyobraziłyby by wyobraziły

bezosobnik: wyobrażono by

bezokolicznik: wyobrazić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyobraziwszy

gerundium: wyobrażenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyobrażenie	wyobrażenia
D.	wyobrażenia	wyobrażeń
C.	wyobrażeniu	wyobrażeniom
B.	wyobrażenie	wyobrażenia
N.	wyobrażeniem	wyobrażeniami
Ms.	wyobrażeniu	wyobrażeniach
W.	wyobrażenie	wyobrażenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyobrażony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyobrażony	wyobrażony	wyobrażony	wyobrażone	wyobrażona
D.	wyobrażonego	wyobrażonego	wyobrażonego	wyobrażonego	wyobrażonej
C.	wyobrażonemu	wyobrażonemu	wyobrażonemu	wyobrażonemu	wyobrażonej
B.	wyobrażonego	wyobrażonego	wyobrażony	wyobrażone	wyobrażoną
N.	wyobrażonym	wyobrażonym	wyobrażonym	wyobrażonym	wyobrażoną
Ms.	wyobrażonym	wyobrażonym	wyobrażonym	wyobrażonym	wyobrażonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyobrażeni	wyobrażeni	wyobrażone	wyobrażone
D.	wyobrażonych	wyobrażonych	wyobrażonych	wyobrażonych
C.	wyobrażonym	wyobrażonym	wyobrażonym	wyobrażonym
B.	wyobrażonych	wyobrażonych	wyobrażonych	wyobrażone
N.	wyobrażonymi	wyobrażonymi	wyobrażonymi	wyobrażonymi
Ms.	wyobrażonych	wyobrażonych	wyobrażonych	wyobrażonych

odpowiednik aspektowy: wyobrażać sobie

Składnia

Rz_osobowy	+	wyobrazić sobie	+	sobie + KOGO/CO
Rz_osobowy	+	wyobrazić sobie	+	sobie + że ZDANIE \| żeby ZDANIE

3. wyobraź sobie, że...

Definicja

używane jako zapowiedź, że to, co za chwilę będzie powiedziane, może się wydać dziwne lub zaskakujące

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Cytaty

	Wyobraź sobie, że zaszła pomyłka. Na oddziale urologicznym znalazł się wczoraj pacjent o twoim imieniu i nazwisku. Podałam tobie jego wyniki. źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009
	[...] nie chcą zainteresować się, pomóc, wyjaśnić, jak to powinno być, czy w ogóle mamy szansę na pomoc ze strony urzędu dzielnicy. Wiem, że i Polacy nie mają słodko, ale wyobraźcie sobie tylko, jak musi mieć przybysz. źródło: NKJP: List do naszych serc, EKO-U Nas, 2004, nr 22
	[...] kiedy nagle w sierpniu 1944 zaproponowano mu niebywały awans na dowódcę tegoż właśnie obozu, on – proszę sobie wyobrazić! – odmówił. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006
	A niewdzięcznica, wyobraźcie sobie, bezczelnie poszła do sądu i zaskarżyła swego chlebodawcę. źródło: NKJP: Mieczysław Teer: Felieton. Pochwała staranności, Las Polski, 2009-02-01
	Ciotka się przy tym tak zdenerwowała, że uderzyła pięścią w poręcz fotela. I niech pan sobie wyobrazi, jednym uderzeniem zdruzgotała całą poręcz. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
3 os.	wyobrazi			wyobrażą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo

bezokolicznik: wyobrazić

odpowiednik aspektowy: wyobrażać sobie

Składnia

Rz_osobowy

wyobrazić sobie

sobie + że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

Data ostatniej modyfikacji: 28.07.2012