UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

unieruchomić

Chronologizacja

SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. ruchomy

1. człowieka

Definicja

książk. 
sprawić, że ktoś lub coś nie może się poruszać

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • huragan, sztorm, wiatr unieruchomił coś; burza, mgła, pogoda, wichura, woda, zamieć unieruchomiła coś
  • unieruchomić napastnika, ofiarę, terrorystę, zatrzymanego, złodzieja...; autobus, kolej, kolejkę, pojazd, samochód, wyciąg krzesełkowy...

Cytaty

Kobieta była Angielką. Z polskim narciarzem spotkała się [...], kiedy wściekła niepogoda unieruchomiła turystów w schronisku.

źródło: NKJP: Stanisław Zieliński: W stronę Pysznej, 2008

Popękane szyny na kilka godzin unieruchomiły pociągi na trasie Bydgoszcz-Gdańsk.

źródło: NKJP: (bart): Pociągi stały 5 godzin. W poniedziałek zakończy się naprawa torów, Gazeta Pomorska, 2009-12-20

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. unieruchomię
unieruchomimy
2 os. unieruchomisz
unieruchomicie
3 os. unieruchomi
unieruchomią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. unieruchomiłem
+(e)m unieruchomił
unieruchomiłam
+(e)m unieruchomiła
unieruchomiłom
+(e)m unieruchomiło
unieruchomiliśmy
+(e)śmy unieruchomili
unieruchomiłyśmy
+(e)śmy unieruchomiły
2 os. unieruchomiłeś
+(e)ś unieruchomił
unieruchomiłaś
+(e)ś unieruchomiła
unieruchomiłoś
+(e)ś unieruchomiło
unieruchomiliście
+(e)ście unieruchomili
unieruchomiłyście
+(e)ście unieruchomiły
3 os. unieruchomił
unieruchomiła
unieruchomiło
unieruchomili
unieruchomiły

bezosobnik: unieruchomiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. unieruchommy
2 os. unieruchom
unieruchomcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. unieruchomiłbym
bym unieruchomił
unieruchomiłabym
bym unieruchomiła
unieruchomiłobym
bym unieruchomiło
unieruchomilibyśmy
byśmy unieruchomili
unieruchomiłybyśmy
byśmy unieruchomiły
2 os. unieruchomiłbyś
byś unieruchomił
unieruchomiłabyś
byś unieruchomiła
unieruchomiłobyś
byś unieruchomiło
unieruchomilibyście
byście unieruchomili
unieruchomiłybyście
byście unieruchomiły
3 os. unieruchomiłby
by unieruchomił
unieruchomiłaby
by unieruchomiła
unieruchomiłoby
by unieruchomiło
unieruchomiliby
by unieruchomili
unieruchomiłyby
by unieruchomiły

bezosobnik: unieruchomiono by

bezokolicznik: unieruchomić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: unieruchomiwszy

gerundium: unieruchomienie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. unieruchomienie
unieruchomienia
D. unieruchomienia
unieruchomień
C. unieruchomieniu
unieruchomieniom
B. unieruchomienie
unieruchomienia
N. unieruchomieniem
unieruchomieniami
Ms. unieruchomieniu
unieruchomieniach
W. unieruchomienie
unieruchomienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: unieruchomiony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. unieruchomiony
unieruchomiony
unieruchomiony
unieruchomione
unieruchomiona
D. unieruchomionego
unieruchomionego
unieruchomionego
unieruchomionego
unieruchomionej
C. unieruchomionemu
unieruchomionemu
unieruchomionemu
unieruchomionemu
unieruchomionej
B. unieruchomionego
unieruchomionego
unieruchomiony
unieruchomione
unieruchomioną
N. unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomioną
Ms. unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. unieruchomieni
unieruchomieni
unieruchomione
unieruchomione
D. unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomionych
C. unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
B. unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomione
N. unieruchomionymi
unieruchomionymi
unieruchomionymi
unieruchomionymi
Ms. unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomionych

odpowiednik aspektowy: unieruchamiać

Składnia

bez ograniczeń + unieruchomić +
KOGO/CO

2. maszynę

Definicja

książk. 
zatrzymać działanie jakiegoś urządzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

  • unieruchomić maszynę, mechanizm, windę...

Cytaty

Powiadomili oni straż miejską, że na dachu, będącej w ciągłym ruchu, windy znajduje mężczyzna. Patrol wezwał pogotowie dźwigowego, którego pracownicy unieruchomili windę i wyprowadzili mężczyznę z szybu.

źródło: NKJP: Maja Grohman: Wandal stanie przed sądem, Gazeta Wrocławska, 2003-01-29

Centrala powiadamia policję lub agencje ochrony wskazując miejsce, gdzie auto w danym momencie się znajduje; może również w odpowiednim momencie unieruchomić silnik.

źródło: NKJP: Wyją i bronią, Polityka, 2000-05-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. unieruchomię
unieruchomimy
2 os. unieruchomisz
unieruchomicie
3 os. unieruchomi
unieruchomią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. unieruchomiłem
+(e)m unieruchomił
unieruchomiłam
+(e)m unieruchomiła
unieruchomiłom
+(e)m unieruchomiło
unieruchomiliśmy
+(e)śmy unieruchomili
unieruchomiłyśmy
+(e)śmy unieruchomiły
2 os. unieruchomiłeś
+(e)ś unieruchomił
unieruchomiłaś
+(e)ś unieruchomiła
unieruchomiłoś
+(e)ś unieruchomiło
unieruchomiliście
+(e)ście unieruchomili
unieruchomiłyście
+(e)ście unieruchomiły
3 os. unieruchomił
unieruchomiła
unieruchomiło
unieruchomili
unieruchomiły

bezosobnik: unieruchomiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. unieruchommy
2 os. unieruchom
unieruchomcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. unieruchomiłbym
bym unieruchomił
unieruchomiłabym
bym unieruchomiła
unieruchomiłobym
bym unieruchomiło
unieruchomilibyśmy
byśmy unieruchomili
unieruchomiłybyśmy
byśmy unieruchomiły
2 os. unieruchomiłbyś
byś unieruchomił
unieruchomiłabyś
byś unieruchomiła
unieruchomiłobyś
byś unieruchomiło
unieruchomilibyście
byście unieruchomili
unieruchomiłybyście
byście unieruchomiły
3 os. unieruchomiłby
by unieruchomił
unieruchomiłaby
by unieruchomiła
unieruchomiłoby
by unieruchomiło
unieruchomiliby
by unieruchomili
unieruchomiłyby
by unieruchomiły

bezosobnik: unieruchomiono by

bezokolicznik: unieruchomić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: unieruchomiwszy

gerundium: unieruchomienie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. unieruchomienie
unieruchomienia
D. unieruchomienia
unieruchomień
C. unieruchomieniu
unieruchomieniom
B. unieruchomienie
unieruchomienia
N. unieruchomieniem
unieruchomieniami
Ms. unieruchomieniu
unieruchomieniach
W. unieruchomienie
unieruchomienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: unieruchomiony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. unieruchomiony
unieruchomiony
unieruchomiony
unieruchomione
unieruchomiona
D. unieruchomionego
unieruchomionego
unieruchomionego
unieruchomionego
unieruchomionej
C. unieruchomionemu
unieruchomionemu
unieruchomionemu
unieruchomionemu
unieruchomionej
B. unieruchomionego
unieruchomionego
unieruchomiony
unieruchomione
unieruchomioną
N. unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomioną
Ms. unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. unieruchomieni
unieruchomieni
unieruchomione
unieruchomione
D. unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomionych
C. unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
B. unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomione
N. unieruchomionymi
unieruchomionymi
unieruchomionymi
unieruchomionymi
Ms. unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomionych

odpowiednik aspektowy: unieruchamiać

Składnia

bez ograniczeń + unieruchomić +
CO

3. kończynę

Definicja

ograniczyć swobodę ruchu określonej części ciała przy pomocy sztywnego opatrunku w celu zabezpieczenia jej przed urazem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Połączenia

  • lekarze, strażacy unieruchomili (komuś) coś
  • unieruchomić kończynę, nogę, rękę; kręgosłup, szyję

Cytaty

Miałam obandażowaną i unieruchomioną rękę. Kupiłam obiad i nie musiałam nawet prosić o pomoc.

źródło: NKJP: Monika Zboińska: Nawet nie musiałam prosić, Dziennik Bałtycki, 2004-06-20

Leczenie najczęściej polega na unieruchomieniu kończyny w gipsie.

źródło: NKJP: Aleksander Bator; Tadeusz Kasperczyk: Trening zdrowotny z elementami fizjoterapii, 2000

Został odwieziony na pogotowie, gdzie lekarze unieruchomili mu nogę zakładając na niej gips na dwa tygodnie.

źródło: NKJP: (STRZ): Wypadek studenta, Dziennik Polski - Kraj, 2001-03-29

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. unieruchomię
unieruchomimy
2 os. unieruchomisz
unieruchomicie
3 os. unieruchomi
unieruchomią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. unieruchomiłem
+(e)m unieruchomił
unieruchomiłam
+(e)m unieruchomiła
unieruchomiłom
+(e)m unieruchomiło
unieruchomiliśmy
+(e)śmy unieruchomili
unieruchomiłyśmy
+(e)śmy unieruchomiły
2 os. unieruchomiłeś
+(e)ś unieruchomił
unieruchomiłaś
+(e)ś unieruchomiła
unieruchomiłoś
+(e)ś unieruchomiło
unieruchomiliście
+(e)ście unieruchomili
unieruchomiłyście
+(e)ście unieruchomiły
3 os. unieruchomił
unieruchomiła
unieruchomiło
unieruchomili
unieruchomiły

bezosobnik: unieruchomiono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. unieruchommy
2 os. unieruchom
unieruchomcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. unieruchomiłbym
bym unieruchomił
unieruchomiłabym
bym unieruchomiła
unieruchomiłobym
bym unieruchomiło
unieruchomilibyśmy
byśmy unieruchomili
unieruchomiłybyśmy
byśmy unieruchomiły
2 os. unieruchomiłbyś
byś unieruchomił
unieruchomiłabyś
byś unieruchomiła
unieruchomiłobyś
byś unieruchomiło
unieruchomilibyście
byście unieruchomili
unieruchomiłybyście
byście unieruchomiły
3 os. unieruchomiłby
by unieruchomił
unieruchomiłaby
by unieruchomiła
unieruchomiłoby
by unieruchomiło
unieruchomiliby
by unieruchomili
unieruchomiłyby
by unieruchomiły

bezosobnik: unieruchomiono by

bezokolicznik: unieruchomić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: unieruchomiwszy

gerundium: unieruchomienie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. unieruchomienie
unieruchomienia
D. unieruchomienia
unieruchomień
C. unieruchomieniu
unieruchomieniom
B. unieruchomienie
unieruchomienia
N. unieruchomieniem
unieruchomieniami
Ms. unieruchomieniu
unieruchomieniach
W. unieruchomienie
unieruchomienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: unieruchomiony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. unieruchomiony
unieruchomiony
unieruchomiony
unieruchomione
unieruchomiona
D. unieruchomionego
unieruchomionego
unieruchomionego
unieruchomionego
unieruchomionej
C. unieruchomionemu
unieruchomionemu
unieruchomionemu
unieruchomionemu
unieruchomionej
B. unieruchomionego
unieruchomionego
unieruchomiony
unieruchomione
unieruchomioną
N. unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomioną
Ms. unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. unieruchomieni
unieruchomieni
unieruchomione
unieruchomione
D. unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomionych
C. unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
unieruchomionym
B. unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomione
N. unieruchomionymi
unieruchomionymi
unieruchomionymi
unieruchomionymi
Ms. unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomionych
unieruchomionych

odpowiednik aspektowy: unieruchamiać

Składnia

bez ograniczeń + unieruchomić +
CO + (KOMU)
Data ostatniej modyfikacji: 27.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj