UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nacisnąć

Chronologizacja

XVI w., SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	nacisnę	naciśniemy
2 os.	naciśniesz	naciśniecie
3 os.	naciśnie	nacisną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nacisnąłem +(e)m nacisnął	nacisnęłam +(e)m nacisnęła	nacisnęłom +(e)m nacisnęło	nacisnęliśmy +(e)śmy nacisnęli	nacisnęłyśmy +(e)śmy nacisnęły
2 os.	nacisnąłeś +(e)ś nacisnął	nacisnęłaś +(e)ś nacisnęła	nacisnęłoś +(e)ś nacisnęło	nacisnęliście +(e)ście nacisnęli	nacisnęłyście +(e)ście nacisnęły
3 os.	nacisnął	nacisnęła	nacisnęło	nacisnęli	nacisnęły

bezosobnik: naciśnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		naciśnijmy
2 os.	naciśnij	naciśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	nacisnąłbym bym nacisnął	nacisnęłabym bym nacisnęła	nacisnęłobym bym nacisnęło	nacisnęlibyśmy byśmy nacisnęli	nacisnęłybyśmy byśmy nacisnęły
2 os.	nacisnąłbyś byś nacisnął	nacisnęłabyś byś nacisnęła	nacisnęłobyś byś nacisnęło	nacisnęlibyście byście nacisnęli	nacisnęłybyście byście nacisnęły
3 os.	nacisnąłby by nacisnął	nacisnęłaby by nacisnęła	nacisnęłoby by nacisnęło	nacisnęliby by nacisnęli	nacisnęłyby by nacisnęły

bezosobnik: naciśnięto by

bezokolicznik: nacisnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nacisnąwszy

gerundium: naciśnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	naciśnięcie	naciśnięcia
D.	naciśnięcia	naciśnięć
C.	naciśnięciu	naciśnięciom
B.	naciśnięcie	naciśnięcia
N.	naciśnięciem	naciśnięciami
Ms.	naciśnięciu	naciśnięciach
W.	naciśnięcie	naciśnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: naciśnięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	naciśnięty	naciśnięty	naciśnięty	naciśnięte	naciśnięta
D.	naciśniętego	naciśniętego	naciśniętego	naciśniętego	naciśniętej
C.	naciśniętemu	naciśniętemu	naciśniętemu	naciśniętemu	naciśniętej
B.	naciśniętego	naciśniętego	naciśnięty	naciśnięte	naciśniętą
N.	naciśniętym	naciśniętym	naciśniętym	naciśniętym	naciśniętą
Ms.	naciśniętym	naciśniętym	naciśniętym	naciśniętym	naciśniętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	naciśnięci	naciśnięci	naciśnięte	naciśnięte
D.	naciśniętych	naciśniętych	naciśniętych	naciśniętych
C.	naciśniętym	naciśniętym	naciśniętym	naciśniętym
B.	naciśniętych	naciśniętych	naciśniętych	naciśnięte
N.	naciśniętymi	naciśniętymi	naciśniętymi	naciśniętymi
Ms.	naciśniętych	naciśniętych	naciśniętych	naciśniętych

odpowiednik aspektowy: naciskać

Pochodzenie

Zob. ciskać

1. klamkę

Definicja

oddziałać na coś z pewną siłą

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przycisnąć

Połączenia

czyjaś dłoń nacisnęła coś
nacisnąć cyngiel, dzwonek, dźwignię, guzik, hamulec, klakson, klamkę, klawisz, migawkę, pedał, pilota, przycisk, spust, włącznik
nacisnąć dłonią, kciukiem, nogą, palcami, stopą
nacisnąć na hamulec, na pedał
nacisnąć delikatnie, gwałtownie, lekko, mocno

Cytaty

	Nacisnął guzik i do pokoju weszła ta sama maszynistka, jaką spotkał na początku śledztwa w pokoiku porucznika. źródło: NKJP: Zdzisław Smektała: Chcica, 2006
	Nie przypominało jaj ptasich. W dotyku było jak papier. [...] Leciutko nacisnąłem jego powierzchnię. Nie było twarde, poddało się lekko pod naciskiem. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004
	W Krakowie zwiedzam bramy, podwórka. Coraz to inny świat odsłania się za pchnięciem drzwi, naciśnięciem ociężałej klamki. źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006
	Nacisnąłem na drzwi ciężarem całego ciała. źródło: NKJP: Adam Wiśniewski-Snerg: Według łotra, 1978

Składnia

	+	nacisnąć	+	CO
	+	nacisnąć	+	na CO

2. podwładnego

Definicja

wywrzeć na kogoś presję, aby tę osobę zmusić do określonego zachowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przycisnąć

Połączenia

nacisnąć na rząd; na przeciwnika

Cytaty

	- Wie pan już w ogóle, o co w tym chodzi? - spytał Pulaski [...] - Z tymi duchami. Mhm? - Oczywiście. - A zatem? - nacisnęła Rosanne. - Co jest, musimy tak z pana ciągnąć? źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000
	- Martwisz się tym? - Przystanął i przenikliwie na mnie spojrzał. [...] - Martwisz się tym czy nie? - Nacisnął. źródło: NKJP: Robert Dudek: Mięsny książę, 1997
	[...] zawsze można było pokrzyczeć na specjalistę albo naskarżyć prezesowi, aby ten „nacisnął” szefa informatyki. źródło: Internet: computerworld.pl
	Dopinguję Urząd Marszałkowski w bojach o dodatkowe pieniądze, ale jeśli posłowie nie nacisną na rząd , to nic z tego nie wyjdzie. źródło: NKJP: Rząd nas nie lubi, Polska Głos Wielkopolski, 2006-04-01

Składnia

	+	nacisnąć	+	KOGO
	+	nacisnąć	+	na KOGO

3. czapkę

Definicja

włożyć nakrycie głowy w ten sposób, że zakrywa czoło, a nawet oczy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Połączenia

nacisnąć czapkę, kapelusz
nacisnąć na czoło, na głowę, na oczy, na uszy
nacisnąć głęboko

Cytaty

	Posadził go na krześle, płaskim uderzeniem dłoni nacisnął mu na czoło służbową czapkę. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006
	Wyprostował się, nacisnął na oczy starą kolarkę i biegiem puścił się ku jezioru. źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962
	Smolorz nacisnął rękawiczki głęboko na palce, lewą ręką sięgnął po strzykawki, prawą - do związanych na plecach dłoni więźnia. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003
	[...] szedł opatulony w gruby furmański kożuch, z grubą baranicą naciśniętą na uszy! źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002

Składnia

Rz_osobowy

nacisnąć

CO + (na CO)

Frazeologizmy

jak za naciśnięciem sprężyny

Data ostatniej modyfikacji: 22.07.2014