Chronologizacja
S.v. zbiec
Pochodzenie
psł. *jьz-běgnǫti 'zbiec'
Zob. biegnąć , ( biec )
1. w dół
Definicja
Warianty
- częściej zbiec
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- zbiegnąć schodami
- zbiegnąć na dół, na parter
- zbiegnąć pędem
Cytaty
|
Zbiegł do pobliskiego sklepu, by kupić mleko i płatki owsiane. źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998 |
|
|
Polluks zbiegł po schodach pod pokład do niskiej, dławiącej wyziewami ludzkiego potu i odchodów izby [...]. źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951 |
|
|
Dunaj uniósł łeb i szczeknąwszy radośnie, zbiegł do ogródka. źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961 |
|
|
Robiąc mu zdjęcia, zastanawiałem się, czy za chwilę nie zbiegnie z podestu w moją stronę i nie zrobi ze mną porządku. źródło: NKJP: (M.J.): W kadrze, Dziennik Bałtycki, 2005-05-20 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zbiegnę |
zbiegniemy |
|||
| 2 os. |
zbiegniesz |
zbiegniecie |
|||
| 3 os. |
zbiegnie |
zbiegną |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zbiegłem +(e)m zbiegł |
zbiegłam +(e)m zbiegła |
zbiegłom +(e)m zbiegło |
zbiegliśmy +(e)śmy zbiegli |
zbiegłyśmy +(e)śmy zbiegły |
| 2 os. |
zbiegłeś +(e)ś zbiegł |
zbiegłaś +(e)ś zbiegła |
zbiegłoś +(e)ś zbiegło |
zbiegliście +(e)ście zbiegli |
zbiegłyście +(e)ście zbiegły |
| 3 os. |
zbiegł |
zbiegła |
zbiegło |
zbiegli |
zbiegły |
bezosobnik: zbiegnięto
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zbiegnijmy |
|
| 2 os. |
zbiegnij |
zbiegnijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zbiegłbym bym zbiegł |
zbiegłabym bym zbiegła |
zbiegłobym bym zbiegło |
zbieglibyśmy byśmy zbiegli |
zbiegłybyśmy byśmy zbiegły |
| 2 os. |
zbiegłbyś byś zbiegł |
zbiegłabyś byś zbiegła |
zbiegłobyś byś zbiegło |
zbieglibyście byście zbiegli |
zbiegłybyście byście zbiegły |
| 3 os. |
zbiegłby by zbiegł |
zbiegłaby by zbiegła |
zbiegłoby by zbiegło |
zbiegliby by zbiegli |
zbiegłyby by zbiegły |
bezosobnik: zbiegnięto by
bezokolicznik: zbiegnąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zbiegłszy
gerundium: zbiegnięcie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zbiegnięcie |
zbiegnięcia |
| D. | zbiegnięcia |
zbiegnięć |
| C. | zbiegnięciu |
zbiegnięciom |
| B. | zbiegnięcie |
zbiegnięcia |
| N. | zbiegnięciem |
zbiegnięciami |
| Ms. | zbiegnięciu |
zbiegnięciach |
| W. | zbiegnięcie |
zbiegnięcia |
odpowiednik aspektowy: zbiegać
Składnia
| Rzżywotny | + | zbiegnąć | + |
(SKĄD) +
(DOKĄD)
|
2. z więzienia
Definicja
Warianty
- częściej zbiec
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa
Połączenia
- kierowca, sprawca zbiegł
- zbiegnąć do lasu; do USA...
- zbiegnąć na Zachód
- zbiegnąć z aresztu, z niewoli, z więzienia; z kraju, z miejsca wypadku, zdarzenia
Cytaty
|
W bitwie nad Bzurą został ranny, przebywał w szpitalu wojskowym, skąd zbiegł do rodzinnego Ostrowa Wlkp. źródło: NKJP: Władysław Graf: Konspiracja ostrzeszowska1939-1945, Czas Ostrzeszowski, 2003 |
|
|
Sprawca rozboju zbiegł z miejsca zdarzenia w kierunku pobliskiego osiedla. źródło: NKJP: (acz): Dwanaście lat za świąteczne bony, Tygodnik Rybnicki, 2007-12-18 |
|
|
Henryczek Fichtelbaum zbiegł z getta na początku jesieni 1942 roku i ukrywał się [...]. źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1986 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zbiegnę |
zbiegniemy |
|||
| 2 os. |
zbiegniesz |
zbiegniecie |
|||
| 3 os. |
zbiegnie |
zbiegną |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zbiegłem +(e)m zbiegł |
zbiegłam +(e)m zbiegła |
zbiegłom +(e)m zbiegło |
zbiegliśmy +(e)śmy zbiegli |
zbiegłyśmy +(e)śmy zbiegły |
| 2 os. |
zbiegłeś +(e)ś zbiegł |
zbiegłaś +(e)ś zbiegła |
zbiegłoś +(e)ś zbiegło |
zbiegliście +(e)ście zbiegli |
zbiegłyście +(e)ście zbiegły |
| 3 os. |
zbiegł |
zbiegła |
zbiegło |
zbiegli |
zbiegły |
bezosobnik: zbiegnięto
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zbiegnijmy |
|
| 2 os. |
zbiegnij |
zbiegnijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zbiegłbym bym zbiegł |
zbiegłabym bym zbiegła |
zbiegłobym bym zbiegło |
zbieglibyśmy byśmy zbiegli |
zbiegłybyśmy byśmy zbiegły |
| 2 os. |
zbiegłbyś byś zbiegł |
zbiegłabyś byś zbiegła |
zbiegłobyś byś zbiegło |
zbieglibyście byście zbiegli |
zbiegłybyście byście zbiegły |
| 3 os. |
zbiegłby by zbiegł |
zbiegłaby by zbiegła |
zbiegłoby by zbiegło |
zbiegliby by zbiegli |
zbiegłyby by zbiegły |
bezosobnik: zbiegnięto by
bezokolicznik: zbiegnąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zbiegłszy
gerundium: zbiegnięcie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zbiegnięcie |
zbiegnięcia |
| D. | zbiegnięcia |
zbiegnięć |
| C. | zbiegnięciu |
zbiegnięciom |
| B. | zbiegnięcie |
zbiegnięcia |
| N. | zbiegnięciem |
zbiegnięciami |
| Ms. | zbiegnięciu |
zbiegnięciach |
| W. | zbiegnięcie |
zbiegnięcia |
Składnia
| Rzosobowy | + | zbiegnąć | + |
(SKĄD)
|
3. na rozmowie
Definicja
Warianty
- częściej zbiec
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu
Cytaty
|
[...] cały dzień zbiegł mu na chodzeniu po Wrocławiu. źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 2000 |
|
|
Rok ten zbiegł im na ciągłej lataninie z teczkami. źródło: NKJP: Aleksander Sołżenicyn: Krąg Pierwszy, tom 1, 1996 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zbiegnę |
zbiegniemy |
|||
| 2 os. |
zbiegniesz |
zbiegniecie |
|||
| 3 os. |
zbiegnie |
zbiegną |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zbiegłem +(e)m zbiegł |
zbiegłam +(e)m zbiegła |
zbiegłom +(e)m zbiegło |
zbiegliśmy +(e)śmy zbiegli |
zbiegłyśmy +(e)śmy zbiegły |
| 2 os. |
zbiegłeś +(e)ś zbiegł |
zbiegłaś +(e)ś zbiegła |
zbiegłoś +(e)ś zbiegło |
zbiegliście +(e)ście zbiegli |
zbiegłyście +(e)ście zbiegły |
| 3 os. |
zbiegł |
zbiegła |
zbiegło |
zbiegli |
zbiegły |
bezosobnik: zbiegnięto
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zbiegnijmy |
|
| 2 os. |
zbiegnij |
zbiegnijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zbiegłbym bym zbiegł |
zbiegłabym bym zbiegła |
zbiegłobym bym zbiegło |
zbieglibyśmy byśmy zbiegli |
zbiegłybyśmy byśmy zbiegły |
| 2 os. |
zbiegłbyś byś zbiegł |
zbiegłabyś byś zbiegła |
zbiegłobyś byś zbiegło |
zbieglibyście byście zbiegli |
zbiegłybyście byście zbiegły |
| 3 os. |
zbiegłby by zbiegł |
zbiegłaby by zbiegła |
zbiegłoby by zbiegło |
zbiegliby by zbiegli |
zbiegłyby by zbiegły |
bezosobnik: zbiegnięto by
bezokolicznik: zbiegnąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zbiegłszy
gerundium: zbiegnięcie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zbiegnięcie |
zbiegnięcia |
| D. | zbiegnięcia |
zbiegnięć |
| C. | zbiegnięciu |
zbiegnięciom |
| B. | zbiegnięcie |
zbiegnięcia |
| N. | zbiegnięciem |
zbiegnięciami |
| Ms. | zbiegnięciu |
zbiegnięciach |
| W. | zbiegnięcie |
zbiegnięcia |
odpowiednik aspektowy: zbiegać
Składnia
| Rznieżywotny | + | zbiegnąć | + |
(KOMU) +
na CZYM
|