UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zsyłać

Chronologizacja

1620, KorBa

Pochodzenie

Z przedrostkiem z- od psł. *sylati, który obocznością wokalizmu pierwiastka związany jest z psł. *sъlati.
Zob. słać (listy)

1. na wygnanie

Definicja

powodować wywożenie kogoś na przymusowy pobyt w odległe miejsce, gdzie panują trudne warunki życia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zesyłać

Połączenia

  • zsyłać do łagru, do obozu
  • zsyłać na roboty, na wygnanie; na Syberię, na Sybir

Cytaty

Żołnierze-górnicy to poborowi, których w latach 1949-1956 przymusowo zsyłano do kopalń węgla i uranu lub kamieniołomów.

źródło: NKJP: Natalia Skipietrow: Prawa żołnierzy-górników, Gazeta Wyborcza, 1994-06-22

W 1840 r. Wielka Brytania przestała zsyłać więźniów do Nowej Południowej Walii, a do Australii Południowej w ogóle ich nie zsyłała.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Historia powszechna. Wiek XIX, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zsyłam
zsyłamy
2 os. zsyłasz
zsyłacie
3 os. zsyła
zsyłają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zsyłałem
+(e)m zsyłał
zsyłałam
+(e)m zsyłała
zsyłałom
+(e)m zsyłało
zsyłaliśmy
+(e)śmy zsyłali
zsyłałyśmy
+(e)śmy zsyłały
2 os. zsyłałeś
+(e)ś zsyłał
zsyłałaś
+(e)ś zsyłała
zsyłałoś
+(e)ś zsyłało
zsyłaliście
+(e)ście zsyłali
zsyłałyście
+(e)ście zsyłały
3 os. zsyłał
zsyłała
zsyłało
zsyłali
zsyłały

bezosobnik: zsyłano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę zsyłał
będę zsyłać
będę zsyłała
będę zsyłać
będę zsyłało
będę zsyłać
będziemy zsyłali
będziemy zsyłać
będziemy zsyłały
będziemy zsyłać
2 os. będziesz zsyłał
będziesz zsyłać
będziesz zsyłała
będziesz zsyłać
będziesz zsyłało
będziesz zsyłać
będziecie zsyłali
będziecie zsyłać
będziecie zsyłały
będziecie zsyłać
3 os. będzie zsyłał
będzie zsyłać
będzie zsyłała
będzie zsyłać
będzie zsyłało
będzie zsyłać
będą zsyłali
będą zsyłać
będą zsyłały
będą zsyłać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zsyłajmy
2 os. zsyłaj
zsyłajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zsyłałbym
bym zsyłał
zsyłałabym
bym zsyłała
zsyłałobym
bym zsyłało
zsyłalibyśmy
byśmy zsyłali
zsyłałybyśmy
byśmy zsyłały
2 os. zsyłałbyś
byś zsyłał
zsyłałabyś
byś zsyłała
zsyłałobyś
byś zsyłało
zsyłalibyście
byście zsyłali
zsyłałybyście
byście zsyłały
3 os. zsyłałby
by zsyłał
zsyłałaby
by zsyłała
zsyłałoby
by zsyłało
zsyłaliby
by zsyłali
zsyłałyby
by zsyłały

bezosobnik: zsyłano by

bezokolicznik: zsyłać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zsyłając

gerundium: zsyłanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zsyłanie
zsyłania
D. zsyłania
zsyłań
C. zsyłaniu
zsyłaniom
B. zsyłanie
zsyłania
N. zsyłaniem
zsyłaniami
Ms. zsyłaniu
zsyłaniach
W. zsyłanie
zsyłania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zsyłający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zsyłający
zsyłający
zsyłający
zsyłające
zsyłająca
D. zsyłającego
zsyłającego
zsyłającego
zsyłającego
zsyłającej
C. zsyłającemu
zsyłającemu
zsyłającemu
zsyłającemu
zsyłającej
B. zsyłającego
zsyłającego
zsyłający
zsyłające
zsyłającą
N. zsyłającym
zsyłającym
zsyłającym
zsyłającym
zsyłającą
Ms. zsyłającym
zsyłającym
zsyłającym
zsyłającym
zsyłającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zsyłający
zsyłający
zsyłające
zsyłające
D. zsyłających
zsyłających
zsyłających
zsyłających
C. zsyłającym
zsyłającym
zsyłającym
zsyłającym
B. zsyłających
zsyłających
zsyłających
zsyłające
N. zsyłającymi
zsyłającymi
zsyłającymi
zsyłającymi
Ms. zsyłających
zsyłających
zsyłających
zsyłających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zsyłany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zsyłany
zsyłany
zsyłany
zsyłane
zsyłana
D. zsyłanego
zsyłanego
zsyłanego
zsyłanego
zsyłanej
C. zsyłanemu
zsyłanemu
zsyłanemu
zsyłanemu
zsyłanej
B. zsyłanego
zsyłanego
zsyłany
zsyłane
zsyłaną
N. zsyłanym
zsyłanym
zsyłanym
zsyłanym
zsyłaną
Ms. zsyłanym
zsyłanym
zsyłanym
zsyłanym
zsyłanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zsyłani
zsyłani
zsyłane
zsyłane
D. zsyłanych
zsyłanych
zsyłanych
zsyłanych
C. zsyłanym
zsyłanym
zsyłanym
zsyłanym
B. zsyłanych
zsyłanych
zsyłanych
zsyłane
N. zsyłanymi
zsyłanymi
zsyłanymi
zsyłanymi
Ms. zsyłanych
zsyłanych
zsyłanych
zsyłanych

odpowiednik aspektowy: zesłać

Składnia

Rzosobowy + zsyłać +
KOGO + DOKĄD

2. nieszczęście

Definicja

sprawiać, że coś się dzieje w sposób nieprzewidywalny

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zesyłać

Połączenia

  • Bóg, Niebo, Opatrzność; los
  • zsyłać chorobę, huragan, karę, nieszczęście, śmierć, wichurę; łaskę, pomoc; ciebie, jego

Cytaty

- Panie poruczniku, niech pan nas stąd zabierze! Sam Bóg nam pana zsyła!

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1998

W mitologii greckiej wysportowany Apollo nie tylko promieniował światłem słonecznym, lecz również miał zwyczaj zsyłać zarazę na tych, którzy nie skłonni byli do podziwiania jego zalet.

źródło: NKJP: Józef Życiński: Ziarno samotności, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zsyłam
zsyłamy
2 os. zsyłasz
zsyłacie
3 os. zsyła
zsyłają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zsyłałem
+(e)m zsyłał
zsyłałam
+(e)m zsyłała
zsyłałom
+(e)m zsyłało
zsyłaliśmy
+(e)śmy zsyłali
zsyłałyśmy
+(e)śmy zsyłały
2 os. zsyłałeś
+(e)ś zsyłał
zsyłałaś
+(e)ś zsyłała
zsyłałoś
+(e)ś zsyłało
zsyłaliście
+(e)ście zsyłali
zsyłałyście
+(e)ście zsyłały
3 os. zsyłał
zsyłała
zsyłało
zsyłali
zsyłały

bezosobnik: zsyłano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę zsyłał
będę zsyłać
będę zsyłała
będę zsyłać
będę zsyłało
będę zsyłać
będziemy zsyłali
będziemy zsyłać
będziemy zsyłały
będziemy zsyłać
2 os. będziesz zsyłał
będziesz zsyłać
będziesz zsyłała
będziesz zsyłać
będziesz zsyłało
będziesz zsyłać
będziecie zsyłali
będziecie zsyłać
będziecie zsyłały
będziecie zsyłać
3 os. będzie zsyłał
będzie zsyłać
będzie zsyłała
będzie zsyłać
będzie zsyłało
będzie zsyłać
będą zsyłali
będą zsyłać
będą zsyłały
będą zsyłać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zsyłajmy
2 os. zsyłaj
zsyłajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zsyłałbym
bym zsyłał
zsyłałabym
bym zsyłała
zsyłałobym
bym zsyłało
zsyłalibyśmy
byśmy zsyłali
zsyłałybyśmy
byśmy zsyłały
2 os. zsyłałbyś
byś zsyłał
zsyłałabyś
byś zsyłała
zsyłałobyś
byś zsyłało
zsyłalibyście
byście zsyłali
zsyłałybyście
byście zsyłały
3 os. zsyłałby
by zsyłał
zsyłałaby
by zsyłała
zsyłałoby
by zsyłało
zsyłaliby
by zsyłali
zsyłałyby
by zsyłały

bezosobnik: zsyłano by

bezokolicznik: zsyłać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zsyłając

gerundium: zsyłanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zsyłanie
zsyłania
D. zsyłania
zsyłań
C. zsyłaniu
zsyłaniom
B. zsyłanie
zsyłania
N. zsyłaniem
zsyłaniami
Ms. zsyłaniu
zsyłaniach
W. zsyłanie
zsyłania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zsyłający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zsyłający
zsyłający
zsyłający
zsyłające
zsyłająca
D. zsyłającego
zsyłającego
zsyłającego
zsyłającego
zsyłającej
C. zsyłającemu
zsyłającemu
zsyłającemu
zsyłającemu
zsyłającej
B. zsyłającego
zsyłającego
zsyłający
zsyłające
zsyłającą
N. zsyłającym
zsyłającym
zsyłającym
zsyłającym
zsyłającą
Ms. zsyłającym
zsyłającym
zsyłającym
zsyłającym
zsyłającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zsyłający
zsyłający
zsyłające
zsyłające
D. zsyłających
zsyłających
zsyłających
zsyłających
C. zsyłającym
zsyłającym
zsyłającym
zsyłającym
B. zsyłających
zsyłających
zsyłających
zsyłające
N. zsyłającymi
zsyłającymi
zsyłającymi
zsyłającymi
Ms. zsyłających
zsyłających
zsyłających
zsyłających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zsyłany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zsyłany
zsyłany
zsyłany
zsyłane
zsyłana
D. zsyłanego
zsyłanego
zsyłanego
zsyłanego
zsyłanej
C. zsyłanemu
zsyłanemu
zsyłanemu
zsyłanemu
zsyłanej
B. zsyłanego
zsyłanego
zsyłany
zsyłane
zsyłaną
N. zsyłanym
zsyłanym
zsyłanym
zsyłanym
zsyłaną
Ms. zsyłanym
zsyłanym
zsyłanym
zsyłanym
zsyłanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zsyłani
zsyłani
zsyłane
zsyłane
D. zsyłanych
zsyłanych
zsyłanych
zsyłanych
C. zsyłanym
zsyłanym
zsyłanym
zsyłanym
B. zsyłanych
zsyłanych
zsyłanych
zsyłane
N. zsyłanymi
zsyłanymi
zsyłanymi
zsyłanymi
Ms. zsyłanych
zsyłanych
zsyłanych
zsyłanych

odpowiednik aspektowy: zesłać

Składnia

bez ograniczeń + zsyłać +
KOMU + KOGO/CO
bez ograniczeń + zsyłać +
CO + na KOGO/CO
Data ostatniej modyfikacji: 25.01.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj