Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł
Pochodzenie
Zob. dążyć
1. na pociąg
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu
Połączenia
- zdążyć do pracy, do szkoły, do toalety
- zdążyć na autobus, na kolację, na lekcje, na mecz, na mszę, na pociąg, na samolot, na spotkanie, na zajęcia; na czas
Cytaty
|
Wymyśl coś, bo nie zdążymy na kolację! źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007 |
|
|
Wystarczy, że ktoś spóźni się na autobus miejski do Uboczy, i już jest kłopot, by zdążyć na trening. źródło: NKJP: Jacek Bartlewicz: Wyręczali MPEC, Gazeta Krakowska, 2004-03-30 |
|
|
Wstawaj już późno, nie zdążysz do szkoły. źródło: NKJP: Beata Alukiewicz: Śniadanie to podstawa, zwłaszcza dla ucznia, Gazeta Pomorska, 2009-09-01 |
|
|
Mieszkańcy miasteczka wymykali się ze śródmieścia, by zdążyć do domów przed burzą i nocą. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Nocni wędrowcy, 2009 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zdążę |
zdążymy |
|||
| 2 os. |
zdążysz |
zdążycie |
|||
| 3 os. |
zdąży |
zdążą |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zdążyłem +(e)m zdążył |
zdążyłam +(e)m zdążyła |
zdążyłom +(e)m zdążyło |
zdążyliśmy +(e)śmy zdążyli |
zdążyłyśmy +(e)śmy zdążyły |
| 2 os. |
zdążyłeś +(e)ś zdążył |
zdążyłaś +(e)ś zdążyła |
zdążyłoś +(e)ś zdążyło |
zdążyliście +(e)ście zdążyli |
zdążyłyście +(e)ście zdążyły |
| 3 os. |
zdążył |
zdążyła |
zdążyło |
zdążyli |
zdążyły |
bezosobnik: zdążono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zdążmy |
|
| 2 os. |
zdąż |
zdążcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zdążyłbym bym zdążył |
zdążyłabym bym zdążyła |
zdążyłobym bym zdążyło |
zdążylibyśmy byśmy zdążyli |
zdążyłybyśmy byśmy zdążyły |
| 2 os. |
zdążyłbyś byś zdążył |
zdążyłabyś byś zdążyła |
zdążyłobyś byś zdążyło |
zdążylibyście byście zdążyli |
zdążyłybyście byście zdążyły |
| 3 os. |
zdążyłby by zdążył |
zdążyłaby by zdążyła |
zdążyłoby by zdążyło |
zdążyliby by zdążyli |
zdążyłyby by zdążyły |
bezosobnik: zdążono by
bezokolicznik: zdążyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zdążywszy
gerundium: zdążenie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zdążenie |
zdążenia |
| D. | zdążenia |
zdążeń |
| C. | zdążeniu |
zdążeniom |
| B. | zdążenie |
zdążenia |
| N. | zdążeniem |
zdążeniami |
| Ms. | zdążeniu |
zdążeniach |
| W. | zdążenie |
zdążenia |
odpowiednik aspektowy: zdążać
Składnia
| Rzosobowy | + | zdążyć | + |
na CO | do CZEGO
|
2. z remontem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu
Połączenia
- zdążyć z budową, z interwencją, z przygotowaniem
- zdążyć dokończyć, dotrzeć, odpowiedzieć, pomyśleć, powiedzieć, poznać, przeczytać
Cytaty
|
Byli pewni, że nie zdążymy z remontem. źródło: NKJP: Mirosława Książek: Pomysłowy remont, Dziennik Zachodni, 2003-08-08 |
|
|
Czy Sejm zdąży z opracowaniem ustaw? źródło: NKJP: Piotr Michalski: Wiosna, lato może jesień?, Gazeta Poznańska, 2002-01-22 |
|
|
Pociąg mieliśmy w kilka minut po przybyciu na dworzec; ledwie zdążyliśmy kupić bilety. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
|
|
Hildegard niosła ostrożnie mokry obraz, na którym farby nie zdążyły wyschnąć. źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zdążę |
zdążymy |
|||
| 2 os. |
zdążysz |
zdążycie |
|||
| 3 os. |
zdąży |
zdążą |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zdążyłem +(e)m zdążył |
zdążyłam +(e)m zdążyła |
zdążyłom +(e)m zdążyło |
zdążyliśmy +(e)śmy zdążyli |
zdążyłyśmy +(e)śmy zdążyły |
| 2 os. |
zdążyłeś +(e)ś zdążył |
zdążyłaś +(e)ś zdążyła |
zdążyłoś +(e)ś zdążyło |
zdążyliście +(e)ście zdążyli |
zdążyłyście +(e)ście zdążyły |
| 3 os. |
zdążył |
zdążyła |
zdążyło |
zdążyli |
zdążyły |
bezosobnik: zdążono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zdążmy |
|
| 2 os. |
zdąż |
zdążcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zdążyłbym bym zdążył |
zdążyłabym bym zdążyła |
zdążyłobym bym zdążyło |
zdążylibyśmy byśmy zdążyli |
zdążyłybyśmy byśmy zdążyły |
| 2 os. |
zdążyłbyś byś zdążył |
zdążyłabyś byś zdążyła |
zdążyłobyś byś zdążyło |
zdążylibyście byście zdążyli |
zdążyłybyście byście zdążyły |
| 3 os. |
zdążyłby by zdążył |
zdążyłaby by zdążyła |
zdążyłoby by zdążyło |
zdążyliby by zdążyli |
zdążyłyby by zdążyły |
bezosobnik: zdążono by
bezokolicznik: zdążyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zdążywszy
gerundium: zdążenie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zdążenie |
zdążenia |
| D. | zdążenia |
zdążeń |
| C. | zdążeniu |
zdążeniom |
| B. | zdążenie |
zdążenia |
| N. | zdążeniem |
zdążeniami |
| Ms. | zdążeniu |
zdążeniach |
| W. | zdążenie |
zdążenia |
odpowiednik aspektowy: zdążać
Składnia
| Rzosobowy | + | zdążyć | + |
z CZYM
|
|
+ | zdążyć | + |
BEZOKOLICZNIK
|