Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. mniejszy
1. dochód
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
Połączenia
- pomniejszyć dochód, fundusze, koszty, liczbę, majątek, podatki, porcje, środki, wartość, zasoby; działkę, pokój, teren; fotografię, obraz, widok, zdjęcie; ból, lęk
- pomniejszony o marżę, o ileś procent, o jakąś sumę, o VAT
Cytaty
|
Trudno mi jeszcze określić, jakie będą priorytety w pierwszych tygodniach mojej pracy. Bez wątpienia trzeba pomniejszyć koszty i zwiększyć przychody. źródło: NKJP: MG: Trudna decyzja, Życie Podkarpackie, 2006-03-22 |
|
|
[...] matka smarowała ojca, żeby mu pomniejszyć bóle. źródło: NKJP: Janusz Głowacki : Rose Café i inne opowieści, 1997 |
|
|
Pod koniec życia wybudował koło domu tor kolejowy i pomniejszoną replikę pociągu, na tyle jednak dużą, by mógł zasiąść w kabinie lokomotywy. źródło: KWSJP: Olaf Szewczyk: Kaczor Donald z nahajką, Ozon , 2005, nr 20 |
|
|
Na odwrocie pomniejszonej odbitki tego właśnie zdjęcia Waleria Makowska napisała później: „Wieczny odpoczynek racz Im dać Panie”. źródło: NKJP: Jolanta Wachowicz-Makowska: Świat zapamiętany, 2002 |
|
|
Jeśli [...] „Metroprojekt” odstąpi od umowy, otrzyma zwrot zaliczki, ale pomniejszonej o 30 proc. źródło: NKJP: W pajęczynie spółek, Dziennik Polski, 2004-02-06 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
pomniejszę |
pomniejszymy |
|||
| 2 os. |
pomniejszysz |
pomniejszycie |
|||
| 3 os. |
pomniejszy |
pomniejszą |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
pomniejszyłem +(e)m pomniejszył |
pomniejszyłam +(e)m pomniejszyła |
pomniejszyłom +(e)m pomniejszyło |
pomniejszyliśmy +(e)śmy pomniejszyli |
pomniejszyłyśmy +(e)śmy pomniejszyły |
| 2 os. |
pomniejszyłeś +(e)ś pomniejszył |
pomniejszyłaś +(e)ś pomniejszyła |
pomniejszyłoś +(e)ś pomniejszyło |
pomniejszyliście +(e)ście pomniejszyli |
pomniejszyłyście +(e)ście pomniejszyły |
| 3 os. |
pomniejszył |
pomniejszyła |
pomniejszyło |
pomniejszyli |
pomniejszyły |
bezosobnik: pomniejszono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
pomniejszmy |
|
| 2 os. |
pomniejsz |
pomniejszcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
pomniejszyłbym bym pomniejszył |
pomniejszyłabym bym pomniejszyła |
pomniejszyłobym bym pomniejszyło |
pomniejszylibyśmy byśmy pomniejszyli |
pomniejszyłybyśmy byśmy pomniejszyły |
| 2 os. |
pomniejszyłbyś byś pomniejszył |
pomniejszyłabyś byś pomniejszyła |
pomniejszyłobyś byś pomniejszyło |
pomniejszylibyście byście pomniejszyli |
pomniejszyłybyście byście pomniejszyły |
| 3 os. |
pomniejszyłby by pomniejszył |
pomniejszyłaby by pomniejszyła |
pomniejszyłoby by pomniejszyło |
pomniejszyliby by pomniejszyli |
pomniejszyłyby by pomniejszyły |
bezosobnik: pomniejszono by
bezokolicznik: pomniejszyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
pomniejszywszy
gerundium: pomniejszenie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | pomniejszenie |
pomniejszenia |
| D. | pomniejszenia |
pomniejszeń |
| C. | pomniejszeniu |
pomniejszeniom |
| B. | pomniejszenie |
pomniejszenia |
| N. | pomniejszeniem |
pomniejszeniami |
| Ms. | pomniejszeniu |
pomniejszeniach |
| W. | pomniejszenie |
pomniejszenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: pomniejszony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | pomniejszony |
pomniejszony |
pomniejszony |
pomniejszone |
pomniejszona |
| D. | pomniejszonego |
pomniejszonego |
pomniejszonego |
pomniejszonego |
pomniejszonej |
| C. | pomniejszonemu |
pomniejszonemu |
pomniejszonemu |
pomniejszonemu |
pomniejszonej |
| B. | pomniejszonego |
pomniejszonego |
pomniejszony |
pomniejszone |
pomniejszoną |
| N. | pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszoną |
| Ms. | pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszonej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | pomniejszeni |
pomniejszeni |
pomniejszone |
pomniejszone |
| D. | pomniejszonych |
pomniejszonych |
pomniejszonych |
pomniejszonych |
| C. | pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszonym |
| B. | pomniejszonych |
pomniejszonych |
pomniejszonych |
pomniejszone |
| N. | pomniejszonymi |
pomniejszonymi |
pomniejszonymi |
pomniejszonymi |
| Ms. | pomniejszonych |
pomniejszonych |
pomniejszonych |
pomniejszonych |
odpowiednik aspektowy: pomniejszać
Inne uwagi
Zwykle imb
Składnia
|
+ | pomniejszyć | + |
CO +
(o CO)
|
2. zasługi
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Połączenia
- pomniejszyć osiągnięcia, czyjąś rolę, status, zasługi, znaczenie
- starać się, usiłować pomniejszyć
Cytaty
|
Czegóż by ta kobieta nie powiedziała, by tylko pomniejszyć winę męża... źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002 |
|
|
Wydawało jej się, że specjalnie usiłuję pomniejszyć wartość spadku. Od początku była pewna, że jestem w gruncie rzeczy chytra i skąpa, a tylko udaję lekkoducha. źródło: NKJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998 |
|
|
Czuje się pominięty i pomniejszony. źródło: KWSJP: Ryszard Lassota: Zwątpienia i nadzieje, 1966 |
|
|
Za tę pamięć o moich zasługach na polskiej drodze do Unii jestem niezmiernie wdzięczny, ale byłoby nieprzyzwoitością z mojej strony, gdybym dopuścił do tego, aby przez wyolbrzymienie mojej roli pomniejszono albo zatarto zasługi rzeczywistych autorów i negocjatorów układu stowarzyszeniowego. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 08.09.1999 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
pomniejszę |
pomniejszymy |
|||
| 2 os. |
pomniejszysz |
pomniejszycie |
|||
| 3 os. |
pomniejszy |
pomniejszą |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
pomniejszyłem +(e)m pomniejszył |
pomniejszyłam +(e)m pomniejszyła |
pomniejszyłom +(e)m pomniejszyło |
pomniejszyliśmy +(e)śmy pomniejszyli |
pomniejszyłyśmy +(e)śmy pomniejszyły |
| 2 os. |
pomniejszyłeś +(e)ś pomniejszył |
pomniejszyłaś +(e)ś pomniejszyła |
pomniejszyłoś +(e)ś pomniejszyło |
pomniejszyliście +(e)ście pomniejszyli |
pomniejszyłyście +(e)ście pomniejszyły |
| 3 os. |
pomniejszył |
pomniejszyła |
pomniejszyło |
pomniejszyli |
pomniejszyły |
bezosobnik: pomniejszono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
pomniejszmy |
|
| 2 os. |
pomniejsz |
pomniejszcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
pomniejszyłbym bym pomniejszył |
pomniejszyłabym bym pomniejszyła |
pomniejszyłobym bym pomniejszyło |
pomniejszylibyśmy byśmy pomniejszyli |
pomniejszyłybyśmy byśmy pomniejszyły |
| 2 os. |
pomniejszyłbyś byś pomniejszył |
pomniejszyłabyś byś pomniejszyła |
pomniejszyłobyś byś pomniejszyło |
pomniejszylibyście byście pomniejszyli |
pomniejszyłybyście byście pomniejszyły |
| 3 os. |
pomniejszyłby by pomniejszył |
pomniejszyłaby by pomniejszyła |
pomniejszyłoby by pomniejszyło |
pomniejszyliby by pomniejszyli |
pomniejszyłyby by pomniejszyły |
bezosobnik: pomniejszono by
bezokolicznik: pomniejszyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
pomniejszywszy
gerundium: pomniejszenie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | pomniejszenie |
pomniejszenia |
| D. | pomniejszenia |
pomniejszeń |
| C. | pomniejszeniu |
pomniejszeniom |
| B. | pomniejszenie |
pomniejszenia |
| N. | pomniejszeniem |
pomniejszeniami |
| Ms. | pomniejszeniu |
pomniejszeniach |
| W. | pomniejszenie |
pomniejszenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: pomniejszony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | pomniejszony |
pomniejszony |
pomniejszony |
pomniejszone |
pomniejszona |
| D. | pomniejszonego |
pomniejszonego |
pomniejszonego |
pomniejszonego |
pomniejszonej |
| C. | pomniejszonemu |
pomniejszonemu |
pomniejszonemu |
pomniejszonemu |
pomniejszonej |
| B. | pomniejszonego |
pomniejszonego |
pomniejszony |
pomniejszone |
pomniejszoną |
| N. | pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszoną |
| Ms. | pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszonej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | pomniejszeni |
pomniejszeni |
pomniejszone |
pomniejszone |
| D. | pomniejszonych |
pomniejszonych |
pomniejszonych |
pomniejszonych |
| C. | pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszonym |
pomniejszonym |
| B. | pomniejszonych |
pomniejszonych |
pomniejszonych |
pomniejszone |
| N. | pomniejszonymi |
pomniejszonymi |
pomniejszonymi |
pomniejszonymi |
| Ms. | pomniejszonych |
pomniejszonych |
pomniejszonych |
pomniejszonych |
odpowiednik aspektowy: pomniejszać
Składnia
|
+ | pomniejszyć | + |
KOGO/CO
|