UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyć

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

psł. *vyti, *vъjǫ

1. o wilku

Definicja

wydawać z pyska głośny i przeciągły dźwięk

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Połączenia

zwierzę; kojot, pies, suka, szakal, wilczyca, wilk, wilkołak wyje
wyć do księżyca
wyć w nocy
wyć za oknem
wyć przeciągle, przeraźliwie; wściekle; wniebogłosy
przestać, zacząć, zaczynać wyć
słyszeć, usłyszeć wycie
wyć i skamleć, wyć i skomleć, wyć i skowyczeć, wyć i szczekać, wyć i ujadać, wyć i warczeć, wyć i zawodzić
wycie rozlega się

Cytaty

Kaprys panny wydawał mi się niezbyt stosowny w owej trudnej chwili, zwłaszcza że z boru dobiegło nas głuche zawodzenie wilków wyjących do księżyca.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006

Dokoła szumiał tajemniczy las i słychać było wycie dręczonych zwierząt wydobywające się z dookolnej ciemności.

źródło: NKJP: Ryszard Przybylski: Baśń zimowa. Esej o starości , 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyję	wyjemy
2 os.	wyjesz	wyjecie
3 os.	wyje	wyją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyłem +(e)m wył	wyłam +(e)m wyła	wyłom +(e)m wyło	wyliśmy +(e)śmy wyli	wyłyśmy +(e)śmy wyły
2 os.	wyłeś +(e)ś wył	wyłaś +(e)ś wyła	wyłoś +(e)ś wyło	wyliście +(e)ście wyli	wyłyście +(e)ście wyły
3 os.	wył	wyła	wyło	wyli	wyły

bezosobnik: wyto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wył będę wyć	będę wyła będę wyć	będę wyło będę wyć	będziemy wyli będziemy wyć	będziemy wyły będziemy wyć
2 os.	będziesz wył będziesz wyć	będziesz wyła będziesz wyć	będziesz wyło będziesz wyć	będziecie wyli będziecie wyć	będziecie wyły będziecie wyć
3 os.	będzie wył będzie wyć	będzie wyła będzie wyć	będzie wyło będzie wyć	będą wyli będą wyć	będą wyły będą wyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyjmy
2 os.	wyj	wyjcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyłbym bym wył	wyłabym bym wyła	wyłobym bym wyło	wylibyśmy byśmy wyli	wyłybyśmy byśmy wyły
2 os.	wyłbyś byś wył	wyłabyś byś wyła	wyłobyś byś wyło	wylibyście byście wyli	wyłybyście byście wyły
3 os.	wyłby by wył	wyłaby by wyła	wyłoby by wyło	wyliby by wyli	wyłyby by wyły

bezosobnik: wyto by

bezokolicznik: wyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyjąc

gerundium: wycie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wycie	wycia
D.	wycia	wyć
C.	wyciu	wyciom
B.	wycie	wycia
N.	wyciem	wyciami
Ms.	wyciu	wyciach
W.	wycie	wycia

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyjący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyjący	wyjący	wyjący	wyjące	wyjąca
D.	wyjącego	wyjącego	wyjącego	wyjącego	wyjącej
C.	wyjącemu	wyjącemu	wyjącemu	wyjącemu	wyjącej
B.	wyjącego	wyjącego	wyjący	wyjące	wyjącą
N.	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącą
Ms.	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyjący	wyjący	wyjące	wyjące
D.	wyjących	wyjących	wyjących	wyjących
C.	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącym
B.	wyjących	wyjących	wyjących	wyjące
N.	wyjącymi	wyjącymi	wyjącymi	wyjącymi
Ms.	wyjących	wyjących	wyjących	wyjących

odpowiednik aspektowy: zawyć

Składnia

Rz żywotny

wyć

2. krzyczeć

Definicja

wydobywać z ust przeciągły i głośny krzyk

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

publiczność, publika, tłum wyje
wyć z bólu; z uciechy, z zachwytu; z nudy, z rozpaczy, z tęsknoty, z wściekłości; ze śmiechu
wyć jak potępieniec
wyć i gwizdać, wyć i jęczeć, wyć i krzyczeć, wyć i płakać, wyć i ryczeć, wyć i wrzeszczeć, wyć i zawodzić

Cytaty

Z dworu słychać było wycie tłumu: „Zabij go! Śmierci!”

źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1996

- Powieszą go - odezwał się ktoś grobowym tonem. - A nas razem z nim. Koniec miał wrażenie, że się za chwilę udusi. Wtłoczył pięść między zęby, by nie wyć z rozpaczy.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem Kamień na szczycie Kroniki Drugiego Kręgu Księga I cz. 2 , 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyję	wyjemy
2 os.	wyjesz	wyjecie
3 os.	wyje	wyją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyłem +(e)m wył	wyłam +(e)m wyła	wyłom +(e)m wyło	wyliśmy +(e)śmy wyli	wyłyśmy +(e)śmy wyły
2 os.	wyłeś +(e)ś wył	wyłaś +(e)ś wyła	wyłoś +(e)ś wyło	wyliście +(e)ście wyli	wyłyście +(e)ście wyły
3 os.	wył	wyła	wyło	wyli	wyły

bezosobnik: wyto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wył będę wyć	będę wyła będę wyć	będę wyło będę wyć	będziemy wyli będziemy wyć	będziemy wyły będziemy wyć
2 os.	będziesz wył będziesz wyć	będziesz wyła będziesz wyć	będziesz wyło będziesz wyć	będziecie wyli będziecie wyć	będziecie wyły będziecie wyć
3 os.	będzie wył będzie wyć	będzie wyła będzie wyć	będzie wyło będzie wyć	będą wyli będą wyć	będą wyły będą wyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyjmy
2 os.	wyj	wyjcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyłbym bym wył	wyłabym bym wyła	wyłobym bym wyło	wylibyśmy byśmy wyli	wyłybyśmy byśmy wyły
2 os.	wyłbyś byś wył	wyłabyś byś wyła	wyłobyś byś wyło	wylibyście byście wyli	wyłybyście byście wyły
3 os.	wyłby by wył	wyłaby by wyła	wyłoby by wyło	wyliby by wyli	wyłyby by wyły

bezosobnik: wyto by

bezokolicznik: wyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyjąc

gerundium: wycie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wycie	wycia
D.	wycia	wyć
C.	wyciu	wyciom
B.	wycie	wycia
N.	wyciem	wyciami
Ms.	wyciu	wyciach
W.	wycie	wycia

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyjący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyjący	wyjący	wyjący	wyjące	wyjąca
D.	wyjącego	wyjącego	wyjącego	wyjącego	wyjącej
C.	wyjącemu	wyjącemu	wyjącemu	wyjącemu	wyjącej
B.	wyjącego	wyjącego	wyjący	wyjące	wyjącą
N.	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącą
Ms.	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyjący	wyjący	wyjące	wyjące
D.	wyjących	wyjących	wyjących	wyjących
C.	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącym
B.	wyjących	wyjących	wyjących	wyjące
N.	wyjącymi	wyjącymi	wyjącymi	wyjącymi
Ms.	wyjących	wyjących	wyjących	wyjących

odpowiednik aspektowy: zawyć

Składnia

Rz osobowy

wyć

3. śpiewać

Definicja

pot. pejorat.

wydobywać z ust przeciągły i zbyt głośny śpiew

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Cytaty

Przykro to stwierdzić, ale cała tandeta polskiej wokalistyki popowej została tu obnażona: „hitowe” melodie Haendla brzmiały w większości jak wycie pijanego dresiarza.

źródło: NKJP: Dorota Szwarcman: Ech, raz, tylko raz, 2002-11-09

Głównym „zapiewajło” był Asik. Miał piękny głos i bogaty repertuar. Reszta wyła jak umiała.

źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyję	wyjemy
2 os.	wyjesz	wyjecie
3 os.	wyje	wyją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyłem +(e)m wył	wyłam +(e)m wyła	wyłom +(e)m wyło	wyliśmy +(e)śmy wyli	wyłyśmy +(e)śmy wyły
2 os.	wyłeś +(e)ś wył	wyłaś +(e)ś wyła	wyłoś +(e)ś wyło	wyliście +(e)ście wyli	wyłyście +(e)ście wyły
3 os.	wył	wyła	wyło	wyli	wyły

bezosobnik: wyto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wył będę wyć	będę wyła będę wyć	będę wyło będę wyć	będziemy wyli będziemy wyć	będziemy wyły będziemy wyć
2 os.	będziesz wył będziesz wyć	będziesz wyła będziesz wyć	będziesz wyło będziesz wyć	będziecie wyli będziecie wyć	będziecie wyły będziecie wyć
3 os.	będzie wył będzie wyć	będzie wyła będzie wyć	będzie wyło będzie wyć	będą wyli będą wyć	będą wyły będą wyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyjmy
2 os.	wyj	wyjcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyłbym bym wył	wyłabym bym wyła	wyłobym bym wyło	wylibyśmy byśmy wyli	wyłybyśmy byśmy wyły
2 os.	wyłbyś byś wył	wyłabyś byś wyła	wyłobyś byś wyło	wylibyście byście wyli	wyłybyście byście wyły
3 os.	wyłby by wył	wyłaby by wyła	wyłoby by wyło	wyliby by wyli	wyłyby by wyły

bezosobnik: wyto by

bezokolicznik: wyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyjąc

gerundium: wycie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wycie	wycia
D.	wycia	wyć
C.	wyciu	wyciom
B.	wycie	wycia
N.	wyciem	wyciami
Ms.	wyciu	wyciach
W.	wycie	wycia

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyjący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyjący	wyjący	wyjący	wyjące	wyjąca
D.	wyjącego	wyjącego	wyjącego	wyjącego	wyjącej
C.	wyjącemu	wyjącemu	wyjącemu	wyjącemu	wyjącej
B.	wyjącego	wyjącego	wyjący	wyjące	wyjącą
N.	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącą
Ms.	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyjący	wyjący	wyjące	wyjące
D.	wyjących	wyjących	wyjących	wyjących
C.	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącym
B.	wyjących	wyjących	wyjących	wyjące
N.	wyjącymi	wyjącymi	wyjącymi	wyjącymi
Ms.	wyjących	wyjących	wyjących	wyjących

odpowiednik aspektowy: zawyć

Składnia

Rz osobowy

wyć

4. płakać

Definicja

pot. pejorat.

wydobywać z ust przeciągły i głośny płacz

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

przestać, zacząć, zaczynać wyć

Cytaty

Lenka drze się wniebogłosy przy myciu włosów, a przy płukaniu wydziera się tak, jakby umierała od napalmu. Młody zaczyna wyć jak mu się czegoś stanowczo zabrania, a Drwalisty w przypływie złości, drze mordę okraszając słowotok sążnistymi bluzgami.

źródło: NKJP: Drawlisty: Patogen konkubencki, Blog „Zasuwaniec”, 2008-03-28

Ale ciężarna nie wejdzie. A znów z dzieckiem... Zacznie wyć i co? Po nas.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyję	wyjemy
2 os.	wyjesz	wyjecie
3 os.	wyje	wyją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyłem +(e)m wył	wyłam +(e)m wyła	wyłom +(e)m wyło	wyliśmy +(e)śmy wyli	wyłyśmy +(e)śmy wyły
2 os.	wyłeś +(e)ś wył	wyłaś +(e)ś wyła	wyłoś +(e)ś wyło	wyliście +(e)ście wyli	wyłyście +(e)ście wyły
3 os.	wył	wyła	wyło	wyli	wyły

bezosobnik: wyto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wył będę wyć	będę wyła będę wyć	będę wyło będę wyć	będziemy wyli będziemy wyć	będziemy wyły będziemy wyć
2 os.	będziesz wył będziesz wyć	będziesz wyła będziesz wyć	będziesz wyło będziesz wyć	będziecie wyli będziecie wyć	będziecie wyły będziecie wyć
3 os.	będzie wył będzie wyć	będzie wyła będzie wyć	będzie wyło będzie wyć	będą wyli będą wyć	będą wyły będą wyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyjmy
2 os.	wyj	wyjcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyłbym bym wył	wyłabym bym wyła	wyłobym bym wyło	wylibyśmy byśmy wyli	wyłybyśmy byśmy wyły
2 os.	wyłbyś byś wył	wyłabyś byś wyła	wyłobyś byś wyło	wylibyście byście wyli	wyłybyście byście wyły
3 os.	wyłby by wył	wyłaby by wyła	wyłoby by wyło	wyliby by wyli	wyłyby by wyły

bezosobnik: wyto by

bezokolicznik: wyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyjąc

gerundium: wycie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wycie	wycia
D.	wycia	wyć
C.	wyciu	wyciom
B.	wycie	wycia
N.	wyciem	wyciami
Ms.	wyciu	wyciach
W.	wycie	wycia

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyjący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyjący	wyjący	wyjący	wyjące	wyjąca
D.	wyjącego	wyjącego	wyjącego	wyjącego	wyjącej
C.	wyjącemu	wyjącemu	wyjącemu	wyjącemu	wyjącej
B.	wyjącego	wyjącego	wyjący	wyjące	wyjącą
N.	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącą
Ms.	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyjący	wyjący	wyjące	wyjące
D.	wyjących	wyjących	wyjących	wyjących
C.	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącym
B.	wyjących	wyjących	wyjących	wyjące
N.	wyjącymi	wyjącymi	wyjącymi	wyjącymi
Ms.	wyjących	wyjących	wyjących	wyjących

odpowiednik aspektowy: zawyć

Składnia

Rz osobowy

wyć

5. o syrenie

Definicja

wydawać ostry i przeciągły dźwięk

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Połączenia

karetka, samochód; klakson, silnik, syrena (alarmowa, strażacka); wiatr, wicher wyje
wyć przeraźliwie
zacząć wyć
słyszeć, usłyszeć wycie
wyć i świstać

Cytaty

Przekręciłem kluczyk w stacyjce. Silnik wył na wysokich obrotach.

źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006

Pamiętam, szedłem kiedyś z Minkiewiczem na kawę, gdy nagle wycie syreny alarmowej poderwało Minia, który krzycząc: „Nalot!” dał nurka do najbliższego schronu, ciągnąc mnie też za sobą.

źródło: NKJP: Jerzy Zaruba: Z pamiętników bywalca, 2007

- Zasnęliśmy późno, wiatr wył nie do wytrzymania i budził nas kilka razy - opowiada Jerzy Niedziela.

źródło: NKJP: Krystyna Muszyńska: Zostali bez dachu nad głową, NTN Powiśle, 1999-12-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyję	wyjemy
2 os.	wyjesz	wyjecie
3 os.	wyje	wyją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyłem +(e)m wył	wyłam +(e)m wyła	wyłom +(e)m wyło	wyliśmy +(e)śmy wyli	wyłyśmy +(e)śmy wyły
2 os.	wyłeś +(e)ś wył	wyłaś +(e)ś wyła	wyłoś +(e)ś wyło	wyliście +(e)ście wyli	wyłyście +(e)ście wyły
3 os.	wył	wyła	wyło	wyli	wyły

bezosobnik: wyto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wył będę wyć	będę wyła będę wyć	będę wyło będę wyć	będziemy wyli będziemy wyć	będziemy wyły będziemy wyć
2 os.	będziesz wył będziesz wyć	będziesz wyła będziesz wyć	będziesz wyło będziesz wyć	będziecie wyli będziecie wyć	będziecie wyły będziecie wyć
3 os.	będzie wył będzie wyć	będzie wyła będzie wyć	będzie wyło będzie wyć	będą wyli będą wyć	będą wyły będą wyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyjmy
2 os.	wyj	wyjcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyłbym bym wył	wyłabym bym wyła	wyłobym bym wyło	wylibyśmy byśmy wyli	wyłybyśmy byśmy wyły
2 os.	wyłbyś byś wył	wyłabyś byś wyła	wyłobyś byś wyło	wylibyście byście wyli	wyłybyście byście wyły
3 os.	wyłby by wył	wyłaby by wyła	wyłoby by wyło	wyliby by wyli	wyłyby by wyły

bezosobnik: wyto by

bezokolicznik: wyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyjąc

gerundium: wycie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wycie	wycia
D.	wycia	wyć
C.	wyciu	wyciom
B.	wycie	wycia
N.	wyciem	wyciami
Ms.	wyciu	wyciach
W.	wycie	wycia

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyjący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyjący	wyjący	wyjący	wyjące	wyjąca
D.	wyjącego	wyjącego	wyjącego	wyjącego	wyjącej
C.	wyjącemu	wyjącemu	wyjącemu	wyjącemu	wyjącej
B.	wyjącego	wyjącego	wyjący	wyjące	wyjącą
N.	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącą
Ms.	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyjący	wyjący	wyjące	wyjące
D.	wyjących	wyjących	wyjących	wyjących
C.	wyjącym	wyjącym	wyjącym	wyjącym
B.	wyjących	wyjących	wyjących	wyjące
N.	wyjącymi	wyjącymi	wyjącymi	wyjącymi
Ms.	wyjących	wyjących	wyjących	wyjących

odpowiednik aspektowy: zawyć

Składnia

Rz nieżywotny

wyć

Frazeologizmy

wyjące pięćdziesiątki

Data ostatniej modyfikacji: 13.07.2023