Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *vaľati sę 'przewracać się; toczyć się'
Z rozwojem znaczenia 'poniewierać się'; 'brudzić się'.
Zob. walić.
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- druty, gwoździe, kawałki czegoś, książki, narzędzia, odpadki, papiery, puste butelki, rupiecie, stosy ulotek, strzępy, śmiecie, zeszyty walają się
- walać się na bruku, na ziemi
- walać się po chodniku, po domu, po podłodze, po pokoju, po ulicy
- walać się pod nogami
- walać się w trawie
Cytaty
|
Szliśmy ciemną ulicą, po wilgotnym chodniku, na którym się walały opadłe liście klonu. źródło: KWSJP: Antoni Libera: Madame, 1998 |
|
|
Wokoło walały się poniszczone narzędzia i różne rupiecie. źródło: KWSJP: Jerzy Jesionowski: Opowieści kosmopilota Patryka, 1984 |
|
|
- Moja wata - jęknęła żałościwie dziewczyna, patrząc na walający się na brudnym piasku smakołyk. - Moja wata mi upadła... źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
walam się |
walamy się |
|||
| 2 os. |
walasz się |
walacie się |
|||
| 3 os. |
wala się |
walają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
walałem się +(e)m się walał |
walałam się +(e)m się walała |
walałom się +(e)m się walało |
walaliśmy się +(e)śmy się walali |
walałyśmy się +(e)śmy się walały |
| 2 os. |
walałeś się +(e)ś się walał |
walałaś się +(e)ś się walała |
walałoś się +(e)ś się walało |
walaliście się +(e)ście się walali |
walałyście się +(e)ście się walały |
| 3 os. |
walał się |
walała się |
walało się |
walali się |
walały się |
bezosobnik: walano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się walał będę się walać |
będę się walała będę się walać |
będę się walało będę się walać |
będziemy się walali będziemy się walać |
będziemy się walały będziemy się walać |
| 2 os. |
będziesz się walał będziesz się walać |
będziesz się walała będziesz się walać |
będziesz się walało będziesz się walać |
będziecie się walali będziecie się walać |
będziecie się walały będziecie się walać |
| 3 os. |
będzie się walał będzie się walać |
będzie się walała będzie się walać |
będzie się walało będzie się walać |
będą się walali będą się walać |
będą się walały będą się walać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
walajmy się |
|
| 2 os. |
walaj się |
walajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
walałbym się bym się walał |
walałabym się bym się walała |
walałobym się bym się walało |
walalibyśmy się byśmy się walali |
walałybyśmy się byśmy się walały |
| 2 os. |
walałbyś się byś się walał |
walałabyś się byś się walała |
walałobyś się byś się walało |
walalibyście się byście się walali |
walałybyście się byście się walały |
| 3 os. |
walałby się by się walał |
walałaby się by się walała |
walałoby się by się walało |
walaliby się by się walali |
walałyby się by się walały |
bezosobnik: walano by się
bezokolicznik: walać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
walając się
gerundium: walanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | walanie się |
walania się |
| D. | walania się |
walań się |
| C. | walaniu się |
walaniom się |
| B. | walanie się |
walania się |
| N. | walaniem się |
walaniami się |
| Ms. | walaniu się |
walaniach się |
| W. | walanie się |
walania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: walający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | walający się |
walający się |
walający się |
walające się |
walająca się |
| D. | walającego się |
walającego się |
walającego się |
walającego się |
walającej się |
| C. | walającemu się |
walającemu się |
walającemu się |
walającemu się |
walającej się |
| B. | walającego się |
walającego się |
walający się |
walające się |
walającą się |
| N. | walającym się |
walającym się |
walającym się |
walającym się |
walającą się |
| Ms. | walającym się |
walającym się |
walającym się |
walającym się |
walającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | walający się |
walający się |
walające się |
walające się |
| D. | walających się |
walających się |
walających się |
walających się |
| C. | walającym się |
walającym się |
walającym się |
walającym się |
| B. | walających się |
walających się |
walających się |
walające się |
| N. | walającymi się |
walającymi się |
walającymi się |
walającymi się |
| Ms. | walających się |
walających się |
walających się |
walających się |
Składnia
| Rznieżywotny | + | walać się | + |
GDZIE
|