UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sprężyna

Chronologizacja

XVII w., Bor
Od XVI w. sprzężyna .

Pochodzenie

psł. *prǫžina 'sprężysty, elastyczny przedmiot'

Do powyższej prapostaci bezpośrednio nawiązuje poświadczony w XVI-wiecznej polszczyźnie rzeczownik prężyna 'sprężyna; rodzaj sideł' oraz kaszubski prąžëna. Współczesna literacka postać z nagłosowym s- od przedrostkowego czasownika s-prężyć 'napiąć, naprężyć'.
Zob. prężyć

1. kawałek drutu

Definicja

kawałek drutu lub blachy zwinięty w spiralę, mający zdolność do uginania i rozprężania się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

Połączenia

stalowa sprężyna
sprężyny łóżka
zabawka na sprężynie
sprężyna pękła; sprężyny wystają skądś

Cytaty

Sprężyny łóżka zaskrzypiałyby pod moim ciężarem, a ona uniosłaby powieki i... Nie znalazłbym pod nimi ciepła.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005

Przybędzie też nowych atrakcji dla dzieci, m.in. pojawią się zabawki na sprężynach, na których można się bujać.

źródło: NKJP: Maryla Rzeszut: Grudziądz: Wypięknieje skwer nad Trynką, od ul. Sikorskiego do Bema, Gazeta Pomorska, 2009-11-26

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sprężyna	sprężyny
D.	sprężyny	sprężyn

C.	sprężynie	sprężynom
B.	sprężynę	sprężyny
N.	sprężyną	sprężynami
Ms.	sprężynie	sprężynach
W.	sprężyno	sprężyny

2. działania

Definicja

czynnik sprawczy czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

sprężyna sprawcza
sprężyna działania

Cytaty

Prasa ukraińska nie ma wątpliwości, że główną sprężyną sprawczą obecnego kryzysu gazowego jest prezydent Ukrainy Wiktor Juszczenko.

źródło: Internet

[...] badani nie mogą powołać się na dotychczasowe doświadczenie, więc kierują się swoimi przekonaniami o motywach własnego postępowania, ale przekonania te wcale nie muszą trafnie opisywać prawdziwych sprężyn działania.

źródło: NKJP: Agnieszka Kublik: CBOS dla „Gazety”..., Gazeta Wyborcza, 1995-12-20

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sprężyna	sprężyny
D.	sprężyny	sprężyn

C.	sprężynie	sprężynom
B.	sprężynę	sprężyny
N.	sprężyną	sprężynami
Ms.	sprężynie	sprężynach
W.	sprężyno	sprężyny

Frazeologizmy

jak za naciśnięciem sprężyny
ktoś poruszył niebo i ziemię
ktoś poruszył wszystkie sprężyny

Data ostatniej modyfikacji: 18.07.2014