Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Pochodzenie
Pochodny od hamować
1. zwolnić
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- kierowca, motorniczy; samochód, rower, tir zahamował
- zahamować rowerem, samochodem
- zahamować przed radarem, przed skrzyżowaniem, przed zakrętem
- gwałtownie, ostro zahamować
- zdążyć zahamować
Cytaty
|
On, bojąc się zderzenia, gwałtownie zahamował i wpadł w poślizg. źródło: NKJP: Sprawca skazany na więzienie, Express Ilustrowany, 2003-09-13 |
|
|
Na śliskiej nawierzchni wystarczy mocniej zahamować lub ostro wcisnąć pedał przyspieszenia i poślizg gwarantowany - dodaje dyżurny w drogówce. źródło: NKJP: Ślizgawica!!!, Express Ilustrowany, 2002-12-19 |
|
|
Tuż po godzinie dziewiątej tir prowadzący kolumnę samochodów zahamował i próbował wjechać w gruntową drogę prowadzącą do zakładu [...]. Wyhamować nie zdążyły kolejne samochody, które jechały zbyt blisko. źródło: NKJP: Cztery ciężarówki zablokowały trasę, Dziennik Łódzki, 2006-10-19 |
|
|
Niektórzy, wyprzedzając, wręcz liczą tylko na to, że jadący z naprzeciwka samochód zahamuje. źródło: NKJP: Drogowa tragedia w Gruszowie Małym, Dziennik Polski, 2000-07-06 |
|
|
Pisk opon, samochód zahamował tuż przed dziewczyną, która nachyliła się do szyby samochodu. źródło: NKJP: Magdalena Okoniewska: Mój świat jest kobietą. Dziennik lesbijki, 2004 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zahamuję |
zahamujemy |
|||
| 2 os. |
zahamujesz |
zahamujecie |
|||
| 3 os. |
zahamuje |
zahamują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zahamowałem +(e)m zahamował |
zahamowałam +(e)m zahamowała |
zahamowałom +(e)m zahamowało |
zahamowaliśmy +(e)śmy zahamowali |
zahamowałyśmy +(e)śmy zahamowały |
| 2 os. |
zahamowałeś +(e)ś zahamował |
zahamowałaś +(e)ś zahamowała |
zahamowałoś +(e)ś zahamowało |
zahamowaliście +(e)ście zahamowali |
zahamowałyście +(e)ście zahamowały |
| 3 os. |
zahamował |
zahamowała |
zahamowało |
zahamowali |
zahamowały |
bezosobnik: zahamowano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zahamujmy |
|
| 2 os. |
zahamuj |
zahamujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zahamowałbym bym zahamował |
zahamowałabym bym zahamowała |
zahamowałobym bym zahamowało |
zahamowalibyśmy byśmy zahamowali |
zahamowałybyśmy byśmy zahamowały |
| 2 os. |
zahamowałbyś byś zahamował |
zahamowałabyś byś zahamowała |
zahamowałobyś byś zahamowało |
zahamowalibyście byście zahamowali |
zahamowałybyście byście zahamowały |
| 3 os. |
zahamowałby by zahamował |
zahamowałaby by zahamowała |
zahamowałoby by zahamowało |
zahamowaliby by zahamowali |
zahamowałyby by zahamowały |
bezosobnik: zahamowano by
bezokolicznik: zahamować
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zahamowawszy
gerundium: zahamowanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zahamowanie |
zahamowania |
| D. | zahamowania |
zahamowań |
| C. | zahamowaniu |
zahamowaniom |
| B. | zahamowanie |
zahamowania |
| N. | zahamowaniem |
zahamowaniami |
| Ms. | zahamowaniu |
zahamowaniach |
| W. | zahamowanie |
zahamowania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zahamowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | zahamowany |
zahamowany |
zahamowany |
zahamowane |
zahamowana |
| D. | zahamowanego |
zahamowanego |
zahamowanego |
zahamowanego |
zahamowanej |
| C. | zahamowanemu |
zahamowanemu |
zahamowanemu |
zahamowanemu |
zahamowanej |
| B. | zahamowanego |
zahamowanego |
zahamowany |
zahamowane |
zahamowaną |
| N. | zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowaną |
| Ms. | zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | zahamowani |
zahamowani |
zahamowane |
zahamowane |
| D. | zahamowanych |
zahamowanych |
zahamowanych |
zahamowanych |
| C. | zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowanym |
| B. | zahamowanych |
zahamowanych |
zahamowanych |
zahamowane |
| N. | zahamowanymi |
zahamowanymi |
zahamowanymi |
zahamowanymi |
| Ms. | zahamowanych |
zahamowanych |
zahamowanych |
zahamowanych |
odpowiednik aspektowy: hamować
Składnia
| Rz osobowy | + | zahamować | + |
CZYM
|
| Rz nieżywotny | + | zahamować | + |
|
2. rozwój
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- zahamować postęp, rozwój; inwestycję
- skutecznie zahamować
Cytaty
|
Bez próby przebaczenia i pojednania nigdy nie uda się zahamować rozwoju różnych maści fanatyzmów. źródło: NKJP: Maciej Ziemba: To nie islam, Polityka, 2001-09-22 |
|
|
Medycyna nie zna jeszcze leku, który zahamowałby postęp choroby i zmniejszył liczbę rzutów. źródło: NKJP: Jolanta Gromadzka-Anzelewicz: Choroba która straciła zęby, 1998-10-03 Dziennik Bałtycki, |
|
|
Aprecjacja złotówki może jednak zahamować eksport, co doprowadzi do pogłębienia deficytu w naszym bilansie płatniczym. źródło: NKJP: Wolna złotówka: Gazeta Wyborcza, 1995-04-06 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zahamuję |
zahamujemy |
|||
| 2 os. |
zahamujesz |
zahamujecie |
|||
| 3 os. |
zahamuje |
zahamują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zahamowałem +(e)m zahamował |
zahamowałam +(e)m zahamowała |
zahamowałom +(e)m zahamowało |
zahamowaliśmy +(e)śmy zahamowali |
zahamowałyśmy +(e)śmy zahamowały |
| 2 os. |
zahamowałeś +(e)ś zahamował |
zahamowałaś +(e)ś zahamowała |
zahamowałoś +(e)ś zahamowało |
zahamowaliście +(e)ście zahamowali |
zahamowałyście +(e)ście zahamowały |
| 3 os. |
zahamował |
zahamowała |
zahamowało |
zahamowali |
zahamowały |
bezosobnik: zahamowano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zahamujmy |
|
| 2 os. |
zahamuj |
zahamujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zahamowałbym bym zahamował |
zahamowałabym bym zahamowała |
zahamowałobym bym zahamowało |
zahamowalibyśmy byśmy zahamowali |
zahamowałybyśmy byśmy zahamowały |
| 2 os. |
zahamowałbyś byś zahamował |
zahamowałabyś byś zahamowała |
zahamowałobyś byś zahamowało |
zahamowalibyście byście zahamowali |
zahamowałybyście byście zahamowały |
| 3 os. |
zahamowałby by zahamował |
zahamowałaby by zahamowała |
zahamowałoby by zahamowało |
zahamowaliby by zahamowali |
zahamowałyby by zahamowały |
bezosobnik: zahamowano by
bezokolicznik: zahamować
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zahamowawszy
gerundium: zahamowanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zahamowanie |
zahamowania |
| D. | zahamowania |
zahamowań |
| C. | zahamowaniu |
zahamowaniom |
| B. | zahamowanie |
zahamowania |
| N. | zahamowaniem |
zahamowaniami |
| Ms. | zahamowaniu |
zahamowaniach |
| W. | zahamowanie |
zahamowania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zahamowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | zahamowany |
zahamowany |
zahamowany |
zahamowane |
zahamowana |
| D. | zahamowanego |
zahamowanego |
zahamowanego |
zahamowanego |
zahamowanej |
| C. | zahamowanemu |
zahamowanemu |
zahamowanemu |
zahamowanemu |
zahamowanej |
| B. | zahamowanego |
zahamowanego |
zahamowany |
zahamowane |
zahamowaną |
| N. | zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowaną |
| Ms. | zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | zahamowani |
zahamowani |
zahamowane |
zahamowane |
| D. | zahamowanych |
zahamowanych |
zahamowanych |
zahamowanych |
| C. | zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowanym |
zahamowanym |
| B. | zahamowanych |
zahamowanych |
zahamowanych |
zahamowane |
| N. | zahamowanymi |
zahamowanymi |
zahamowanymi |
zahamowanymi |
| Ms. | zahamowanych |
zahamowanych |
zahamowanych |
zahamowanych |
Składnia
|
|
+ | zahamować | + |
CO
|