Chronologizacja
Pochodzenie
Od st.pol. osoczyć 'oskarżyć, obwinić (przeważnie niesłusznie), oszkalować' od psł. *sočiti 'ścigać, tropić; obwiniać, oskarżać' (Bor)
1. wroga
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe
Połączenia
- armia osaczyła kogoś; wojsko osaczyło kogoś; policjanci osaczyli kogoś
- osaczyć przeciwnika, wroga; zwierzę
Cytaty
|
Sprawcy najpierw wysypali łup na tory po czym przenieśli go do pobliskich lasów. Tam jednak osaczyli ich policjanci i funkcjonariusze SOK. źródło: NKJP: (greg): Kronika kryminalna, Dziennik Zachodni, 2006-09-26 |
|
|
– Byłam świadkiem, jak grupa ludzi osaczyła fokę na płyciźnie. Każdy chciał ją dotknąć, pogłaskać [...]. źródło: NKJP: Barbara Sadłowska: Foki i ludzie, Gazeta Poznańska, 2006-08-25 |
|
|
Dopiero niedaleko Urzędu Miasta, na boisku Gdyńskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji wspólnie ze strażakami osaczyliśmy zwierzę. Podjęto decyzję o odłowieniu intruza. źródło: NKJP: (sr): Obława na dzika, Dziennik Bałtycki, 2000-02-11 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
osaczę |
osaczymy |
|||
| 2 os. |
osaczysz |
osaczycie |
|||
| 3 os. |
osaczy |
osaczą |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
osaczyłem +(e)m osaczył |
osaczyłam +(e)m osaczyła |
osaczyłom +(e)m osaczyło |
osaczyliśmy +(e)śmy osaczyli |
osaczyłyśmy +(e)śmy osaczyły |
| 2 os. |
osaczyłeś +(e)ś osaczył |
osaczyłaś +(e)ś osaczyła |
osaczyłoś +(e)ś osaczyło |
osaczyliście +(e)ście osaczyli |
osaczyłyście +(e)ście osaczyły |
| 3 os. |
osaczył |
osaczyła |
osaczyło |
osaczyli |
osaczyły |
bezosobnik: osaczono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
osaczmy |
|
| 2 os. |
osacz |
osaczcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
osaczyłbym bym osaczył |
osaczyłabym bym osaczyła |
osaczyłobym bym osaczyło |
osaczylibyśmy byśmy osaczyli |
osaczyłybyśmy byśmy osaczyły |
| 2 os. |
osaczyłbyś byś osaczył |
osaczyłabyś byś osaczyła |
osaczyłobyś byś osaczyło |
osaczylibyście byście osaczyli |
osaczyłybyście byście osaczyły |
| 3 os. |
osaczyłby by osaczył |
osaczyłaby by osaczyła |
osaczyłoby by osaczyło |
osaczyliby by osaczyli |
osaczyłyby by osaczyły |
bezosobnik: osaczono by
bezokolicznik: osaczyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
osaczywszy
gerundium: osaczenie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | osaczenie |
osaczenia |
| D. | osaczenia |
osaczeń |
| C. | osaczeniu |
osaczeniom |
| B. | osaczenie |
osaczenia |
| N. | osaczeniem |
osaczeniami |
| Ms. | osaczeniu |
osaczeniach |
| W. | osaczenie |
osaczenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: osaczony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | osaczony |
osaczony |
osaczony |
osaczone |
osaczona |
| D. | osaczonego |
osaczonego |
osaczonego |
osaczonego |
osaczonej |
| C. | osaczonemu |
osaczonemu |
osaczonemu |
osaczonemu |
osaczonej |
| B. | osaczonego |
osaczonego |
osaczony |
osaczone |
osaczoną |
| N. | osaczonym |
osaczonym |
osaczonym |
osaczonym |
osaczoną |
| Ms. | osaczonym |
osaczonym |
osaczonym |
osaczonym |
osaczonej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | osaczeni |
osaczeni |
osaczone |
osaczone |
| D. | osaczonych |
osaczonych |
osaczonych |
osaczonych |
| C. | osaczonym |
osaczonym |
osaczonym |
osaczonym |
| B. | osaczonych |
osaczonych |
osaczonych |
osaczone |
| N. | osaczonymi |
osaczonymi |
osaczonymi |
osaczonymi |
| Ms. | osaczonych |
osaczonych |
osaczonych |
osaczonych |
odpowiednik aspektowy: osaczać
Składnia
|
+ | osaczyć | + |
KOGO
|
2. podejrzeniami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka
Połączenia
- gorączkowe, ponure... myśli osaczyły kogoś
- osaczyć kogoś argumentami, oskarżeniami, podejrzeniami
- ktoś czuje się osaczony
Cytaty
|
Na przykład niemowlę wrzeszczy przez całą noc z powodu kolki, mężczyzna wraca pijany, bo zalewał smutki, kobieta czuje się osaczona przez trudną codzienność, ma pretensje do partnera - powstaje mieszanka wybuchowa. źródło: NKJP: Mirosława Kątna: Ofiary i gapie, Polityka, 2001-02-03 |
|
|
Prawie ją stłamsiłeś, osaczyłeś i ubezwłasnowolniłeś. Dziewczyna jest na tyle uczciwa, że powiedziała, że rezygnuje z bycia z Tobą [...]. źródło: NKJP: Usenet.pl, 2002-06-18 |
|
|
Po chwili osaczyły ją gorączkowe myśli, oderwane słowa, dźwięki, dotknięcia, których źródło czuła gdzieś w głębi ciała. źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
osaczę |
osaczymy |
|||
| 2 os. |
osaczysz |
osaczycie |
|||
| 3 os. |
osaczy |
osaczą |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
osaczyłem +(e)m osaczył |
osaczyłam +(e)m osaczyła |
osaczyłom +(e)m osaczyło |
osaczyliśmy +(e)śmy osaczyli |
osaczyłyśmy +(e)śmy osaczyły |
| 2 os. |
osaczyłeś +(e)ś osaczył |
osaczyłaś +(e)ś osaczyła |
osaczyłoś +(e)ś osaczyło |
osaczyliście +(e)ście osaczyli |
osaczyłyście +(e)ście osaczyły |
| 3 os. |
osaczył |
osaczyła |
osaczyło |
osaczyli |
osaczyły |
bezosobnik: osaczono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
osaczmy |
|
| 2 os. |
osacz |
osaczcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
osaczyłbym bym osaczył |
osaczyłabym bym osaczyła |
osaczyłobym bym osaczyło |
osaczylibyśmy byśmy osaczyli |
osaczyłybyśmy byśmy osaczyły |
| 2 os. |
osaczyłbyś byś osaczył |
osaczyłabyś byś osaczyła |
osaczyłobyś byś osaczyło |
osaczylibyście byście osaczyli |
osaczyłybyście byście osaczyły |
| 3 os. |
osaczyłby by osaczył |
osaczyłaby by osaczyła |
osaczyłoby by osaczyło |
osaczyliby by osaczyli |
osaczyłyby by osaczyły |
bezosobnik: osaczono by
bezokolicznik: osaczyć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
osaczywszy
gerundium: osaczenie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | osaczenie |
osaczenia |
| D. | osaczenia |
osaczeń |
| C. | osaczeniu |
osaczeniom |
| B. | osaczenie |
osaczenia |
| N. | osaczeniem |
osaczeniami |
| Ms. | osaczeniu |
osaczeniach |
| W. | osaczenie |
osaczenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: osaczony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | osaczony |
osaczony |
osaczony |
osaczone |
osaczona |
| D. | osaczonego |
osaczonego |
osaczonego |
osaczonego |
osaczonej |
| C. | osaczonemu |
osaczonemu |
osaczonemu |
osaczonemu |
osaczonej |
| B. | osaczonego |
osaczonego |
osaczony |
osaczone |
osaczoną |
| N. | osaczonym |
osaczonym |
osaczonym |
osaczonym |
osaczoną |
| Ms. | osaczonym |
osaczonym |
osaczonym |
osaczonym |
osaczonej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | osaczeni |
osaczeni |
osaczone |
osaczone |
| D. | osaczonych |
osaczonych |
osaczonych |
osaczonych |
| C. | osaczonym |
osaczonym |
osaczonym |
osaczonym |
| B. | osaczonych |
osaczonych |
osaczonych |
osaczone |
| N. | osaczonymi |
osaczonymi |
osaczonymi |
osaczonymi |
| Ms. | osaczonych |
osaczonych |
osaczonych |
osaczonych |
odpowiednik aspektowy: osaczać
Składnia
|
|
+ | osaczyć | + |
KOGO +
(CZYM)
|