UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

chcieć się

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

chce się

Czas przeszły

chciało się

Tryb rozkazujący

niech się chce

Tryb warunkowy

Czas teraźniejszy

chciałoby się

Czas przeszły

byłoby się chciało

bezokolicznik: chcieć się

Pochodzenie

Zob. chcieć

1. jechać dokądś

Definicja

używane do informowania, że osoba, o której mowa, czuje potrzebę robienia czegoś, bo uważa to za dobre

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • komuś chce się czytać; pracować; żyć

Cytaty

Aleksy Maksymowicz o jednym wie na pewno: jeśli ma wrócić do pracy literackiej, musi opuścić Rosję. A pisać chce mu się coraz bardziej.

źródło: NKJP: Józef Hen: Bruliony profesora T., 2006

Ówczesnej czytającej publiczności chciało się ponosić trud wgryzania się w teksty, domyślania się, co jest nienapisane, odnajdywania aluzji.

źródło: NKJP: Ernest Skalski: Wszystko tu jakieś szare, Gazeta Wyborcza, 1999-02-13

[...] Te kosmetyki są tak naturalne, że chciałoby się je zjeść.

źródło: NKJP: (X): Dziewczyna z okładki, Cosmopolitan, nr 6, 1999

W Załubicach zabili człowieka jak psa pod płotem. Czy to jest ciekawe? Policjanci dziwią się, że mi się chciało do Radzymina z tego powodu przyjeżdżać. Oni takich spraw mają tu pełno.

źródło: NKJP: Gazeta Wyborcza, 1993-04-02

Leżał jeszcze w łóżku, nie chciało mu się wstawać.

źródło: NKJP: Ida Fink Ślady, 1996

Składnia

Ø + chcieć się +
BEZOKOLICZNIK + (KOMU)

2. wymiotować

Definicja

używane do informowania o sytuacji, kiedy ktoś odczuwa określony stan swojego organizmu, z jakim związane są czynności, wskazane podrzędnym czasownikiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Połączenia

  • komuś chce się jeść, pić, płakać, spać, wymiotować

Cytaty

[...] Tak bardzo chce się jej pić [...].

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1955

- A mnie to niby nie chce się jeść? - zapiał Kogut. - Konia bym zjadł z kopytami!

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979

Noc była ciepła. Nikomu nie chciało się spać.

źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967

Najbardziej pozytywny film roku. Piosenki, scenografia, kostiumy, fryzury, obsada, cameo Watersa – wszystko tutaj sprawia, że chce się tańczyć, śpiewać, tupać i cieszyć jak głupi.

źródło: NKJP: Esensja, 01 (LXXIII), 2008

Składnia

Ø + chcieć się +
BEZOKOLICZNIK + (KOMU)
Data ostatniej modyfikacji: 01.09.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj