Chronologizacja
Pochodzenie
Od: godny czci , zob. godny i cześć I
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- czcigodny jubilat, ojciec, poseł, senator; czcigodna matka, posłanka; instytucja; tradycja; czcigodne szczątki, zwłoki
- wielce czcigodny
Cytaty
|
Królewiczowi [...] nie mieściło się w głowie, że jakiekolwiek niebezpieczeństwo może mu grozić w domu czcigodnego i powszechnie szanowanego starca, który od samego początku traktuje go tak dobrze. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999 |
|
|
Wszystkiego najlepszego, czcigodny jubilacie - stryj przysiadł na brzegu łóżka - przede wszystkim zdrowia [...]. źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Marsz Polonia, 2008 |
|
|
W bóżnicy Dziewicy Włodzimierskiej zjawia się cadyk, Mordechaj z Czarnobyla. Ten, który pobłogosławił jej matkę, a ją przywrócił do życia. Jest najczcigodniejszy z żyjących cadyków: jest opiekunem trzydziestu sześciu sprawiedliwych, rozproszonych po kuli ziemskiej, dzięki którym istnieje świat. źródło: NKJP: Hanna Krall, PRAWNUK, Gazeta Wyborcza, 1998-01-09 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | czcigodny |
czcigodny |
czcigodny |
czcigodne |
czcigodna |
| D. | czcigodnego |
czcigodnego |
czcigodnego |
czcigodnego |
czcigodnej |
| C. | czcigodnemu |
czcigodnemu |
czcigodnemu |
czcigodnemu |
czcigodnej |
| B. | czcigodnego |
czcigodnego |
czcigodny |
czcigodne |
czcigodną |
| N. | czcigodnym |
czcigodnym |
czcigodnym |
czcigodnym |
czcigodną |
| Ms. | czcigodnym |
czcigodnym |
czcigodnym |
czcigodnym |
czcigodnej |
| W. | czcigodny |
czcigodny |
czcigodny |
czcigodne |
czcigodna |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | czcigodni |
czcigodni |
czcigodne |
czcigodne |
| D. | czcigodnych |
czcigodnych |
czcigodnych |
czcigodnych |
| C. | czcigodnym |
czcigodnym |
czcigodnym |
czcigodnym |
| B. | czcigodnych |
czcigodnych |
czcigodnych |
czcigodne |
| N. | czcigodnymi |
czcigodnymi |
czcigodnymi |
czcigodnymi |
| Ms. | czcigodnych |
czcigodnych |
czcigodnych |
czcigodnych |
| W. | czcigodni |
czcigodni |
czcigodne |
czcigodne |
Stopień wyższy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | czcigodniejszy |
czcigodniejszy |
czcigodniejszy |
czcigodniejsze |
czcigodniejsza |
| D. | czcigodniejszego |
czcigodniejszego |
czcigodniejszego |
czcigodniejszego |
czcigodniejszej |
| C. | czcigodniejszemu |
czcigodniejszemu |
czcigodniejszemu |
czcigodniejszemu |
czcigodniejszej |
| B. | czcigodniejszego |
czcigodniejszego |
czcigodniejszy |
czcigodniejsze |
czcigodniejszą |
| N. | czcigodniejszym |
czcigodniejszym |
czcigodniejszym |
czcigodniejszym |
czcigodniejszą |
| Ms. | czcigodniejszym |
czcigodniejszym |
czcigodniejszym |
czcigodniejszym |
czcigodniejszej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | czcigodniejsi |
czcigodniejsi |
czcigodniejsze |
czcigodniejsze |
| D. | czcigodniejszych |
czcigodniejszych |
czcigodniejszych |
czcigodniejszych |
| C. | czcigodniejszym |
czcigodniejszym |
czcigodniejszym |
czcigodniejszym |
| B. | czcigodniejszych |
czcigodniejszych |
czcigodniejszych |
czcigodniejsze |
| N. | czcigodniejszymi |
czcigodniejszymi |
czcigodniejszymi |
czcigodniejszymi |
| Ms. | czcigodniejszych |
czcigodniejszych |
czcigodniejszych |
czcigodniejszych |
Inne uwagi
Zwykle stopniuje się opisowo