UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gromada

Chronologizacja

1430,

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	gromada	gromady
D.	gromady	gromad

C.	gromadzie	gromadom
B.	gromadę	gromady
N.	gromadą	gromadami
Ms.	gromadzie	gromadach
W.	gromado	gromady

Pochodzenie

psł. *gromada 'duża ilość przedmiotów, zwierząt lub osób zgromadzonych w jednym miejscu'

1. kobiet

Definicja

dość duża grupa ludzi lub zwierząt, zebrana w jakmiś miejscu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

duża, liczna, spora; roześmiana, wesoła gromada
gromada dzieci, kobiet, ludzi, mężczyzn, studentów; pszczół, ptaków, zwierząt
iść, podążać gromadą
zbić się w gromadę

Cytaty

	Oprócz męża w rodzinie są już trzy żony i gromada – chyba dziewięcioro – dzieci. Mąż mówi, że jest gotów mieć i utrzymać dwadzieścioro dzieci. źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Kartki z białego zeszytu, 2008
	Poszepty lipowych gałęzi i listków, łoskot pszczelich gromad, świergot i śpiew ptasich skrzydeł. źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002
	Gromady rozbójników pustynnych utworzone ze zbiegłych niewolników, przebiegłych i okrutnych... Trzeba być wciąż w pogotowiu do obrony. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1996
	Zapraszamy w gości, w gromadzie będzie raźniej. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Składnia

gromada

KOGO/CZEGO

2. gwiazd

Definicja

astr.

grupa wielu gwiazd leżących blisko siebie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat gwiazdy i planety

Połączenia

gromada gwiazd

Cytaty

W gwiazdozbiorze możemy odnaleźć także piękny obiekt o nazwie M13. Jest to gromada kulista, zawierająca około pół miliona gwiazd.

źródło: NKJP: Julian Klukowski: Co na niebie, Gazeta Wyborcza, 1992-06-26

Młodzi Obserwatorzy oczywiście wyposażeni byli w odpowiedni sprzęt, zabrali ze sobą na Równicę dwa teleskopy firmy Uniwersał. Umożliwiły one obserwacje niewidocznych gołym okiem obiektów takich jak: gromady gwiazd, galaktyki, gwiazdy podwójne oraz księżyce planet.

źródło: NKJP: Patrycja Piekarska: Z teleskopem na Równicę, Dziennik Zachodni, 2005-07-06

Gromady gwiazd są wdzięcznym obiektem do obserwacji. Najjaśniejsze i najdawniej odkryte, zawarte w katalogu Messiera (stąd literowy skrót nazwy), można obserwować gołym okiem.

źródło: NKJP: Julian Klukowski: Co na niebie, Gazeta Wyborcza, 1992-06-26

Składnia

gromada

CZEGO

3. w biologii

Definicja

biol.

jednostka w systematyce organizmów żywych, w zoologii obejmująca blisko spokrewnione klasy, a w botanice – rzędy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt

Połączenia

gromada gadów, owadów, płazów, ssaków; paprotników

Cytaty

– Panie profesorze, czym właściwie jest - z punktu widzenia antropologii - człowiek, Homo sapiens? [...]
– Dam najłatwiejszą odpowiedź: jest to jeden z gatunków gromady ssaków i rzędu naczelnych, czyli prymatów.

źródło: NKJP: Wiktor Osiatyński: Zrozumieć świat: rozmowy z uczonymi 25 lat później, 2009

Wysuwane były sugestie, że tentakulity wywodzą się z osiadłych kornulitów, wraz z nimi tworząc wymarłą gromadę w obrębie typu czułkowców (Tentaculata).

źródło: NKJP: Jerzy Dzik: Dzieje życia na ziemi: wprowadzenie do paleobiologii, 2003

Składnia

gromada

CZEGO

4. minerałów

Definicja

miner.

jednostka systematyczna w mineralogii

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka działalność naukowa

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia minerały i pierwiastki

Cytaty

Glaukonit [...] jest pospolitym minerałem z gromady krzemianów, zaliczanym do minerałów ilastych.

źródło: Internet: home.agh.edu.pl/~bartus

5. w harcerstwie

Definicja

jednostka organizacyjna w harcerstwie, skupiająca zuchy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata organizacje/placówki opiekuńcze i kulturalne

Połączenia

gromada zuchów

Cytaty

Czy jednak ta tematyka nie będzie za trudna dla dziewczynek, które dopiero co przeszły do drużyny z gromady zuchowej?

źródło: NKJP: Joanna Nestorowicz: Ja to już zrobiłam!, Czuwaj, 2005-03

Po dwóch latach aktywnej działalności gromada zuchów rozrosła się do pięciu szóstek, dwóch chłopięcych i trzech dziewczęcych.

źródło: NKJP: Skrzaty z Betlejemskim Światłem, Dziennik Kociewski, 1999-05-28

6. dawniej na wsi

Definicja

urzęd.

dawna jednostka podziału terytorialnego Polski, obejmująca zwykle kilka wsi

Noty o użyciu

Termin ma różny zakres w kolejnych okresach historycznych. Szczegółowych informacji należy szukać w literaturze fachowej.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny typy terytoriów, podział administracyjny

Cytaty

Ob. Józef Szerenos, z gromady Łupki, powiat Pisz, woj. olsztyńskie, pisze: „Chcę się przyłączyć do dyskusji o spółdzielni produkcyjnej [...]”

źródło: NKJP: Gromada nr 6, 1950

W niepodległej II RP Roztoka utrzymała status gminy do 1934 r. Po reformie została gromadą gminy zbiorowej Piwniczna-Wieś.

źródło: NKJP: Internet

Data ostatniej modyfikacji: 03.04.2024