Chronologizacja
Pochodzenie
łac. celebrāre 'przychodzić tłumnie; urządzać uroczyste obchody'
1. uroczystość
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja uroczystości i święta
Połączenia
- towarzystwo celebruje; ludzie celebrują coś
- celebrować rocznicę, święto, uroczystości, zwyczaj; zwycięstwo
Cytaty
|
Większość ludzi wciąż celebruje ten zwyczaj niezależnie od kosztów i czasu, który trzeba na to poświęcić. źródło: NKJP: Dominika Wesołowska, Maria Bartoszko: Liczy się pamięć, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2003-12-22 |
|
|
Stauffenbergowie pielęgnują z pietyzmem tradycję, celebrując rocznice, jubileusze i inne rodzinne uroczystości. źródło: NKJP: Anna Tyszecka: Kiedy mężczyzna pisze historię..., Polityka, 2009-02-21 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
celebruję |
celebrujemy |
|||
| 2 os. |
celebrujesz |
celebrujecie |
|||
| 3 os. |
celebruje |
celebrują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
celebrowałem +(e)m celebrował |
celebrowałam +(e)m celebrowała |
celebrowałom +(e)m celebrowało |
celebrowaliśmy +(e)śmy celebrowali |
celebrowałyśmy +(e)śmy celebrowały |
| 2 os. |
celebrowałeś +(e)ś celebrował |
celebrowałaś +(e)ś celebrowała |
celebrowałoś +(e)ś celebrowało |
celebrowaliście +(e)ście celebrowali |
celebrowałyście +(e)ście celebrowały |
| 3 os. |
celebrował |
celebrowała |
celebrowało |
celebrowali |
celebrowały |
bezosobnik: celebrowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę celebrował będę celebrować |
będę celebrowała będę celebrować |
będę celebrowało będę celebrować |
będziemy celebrowali będziemy celebrować |
będziemy celebrowały będziemy celebrować |
| 2 os. |
będziesz celebrował będziesz celebrować |
będziesz celebrowała będziesz celebrować |
będziesz celebrowało będziesz celebrować |
będziecie celebrowali będziecie celebrować |
będziecie celebrowały będziecie celebrować |
| 3 os. |
będzie celebrował będzie celebrować |
będzie celebrowała będzie celebrować |
będzie celebrowało będzie celebrować |
będą celebrowali będą celebrować |
będą celebrowały będą celebrować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
celebrujmy |
|
| 2 os. |
celebruj |
celebrujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
celebrowałbym bym celebrował |
celebrowałabym bym celebrowała |
celebrowałobym bym celebrowało |
celebrowalibyśmy byśmy celebrowali |
celebrowałybyśmy byśmy celebrowały |
| 2 os. |
celebrowałbyś byś celebrował |
celebrowałabyś byś celebrowała |
celebrowałobyś byś celebrowało |
celebrowalibyście byście celebrowali |
celebrowałybyście byście celebrowały |
| 3 os. |
celebrowałby by celebrował |
celebrowałaby by celebrowała |
celebrowałoby by celebrowało |
celebrowaliby by celebrowali |
celebrowałyby by celebrowały |
bezosobnik: celebrowano by
bezokolicznik: celebrować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
celebrując
gerundium: celebrowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | celebrowanie |
celebrowania |
| D. | celebrowania |
celebrowań |
| C. | celebrowaniu |
celebrowaniom |
| B. | celebrowanie |
celebrowania |
| N. | celebrowaniem |
celebrowaniami |
| Ms. | celebrowaniu |
celebrowaniach |
| W. | celebrowanie |
celebrowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: celebrujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | celebrujący |
celebrujący |
celebrujący |
celebrujące |
celebrująca |
| D. | celebrującego |
celebrującego |
celebrującego |
celebrującego |
celebrującej |
| C. | celebrującemu |
celebrującemu |
celebrującemu |
celebrującemu |
celebrującej |
| B. | celebrującego |
celebrującego |
celebrujący |
celebrujące |
celebrującą |
| N. | celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
celebrującą |
| Ms. | celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
celebrującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | celebrujący |
celebrujący |
celebrujące |
celebrujące |
| D. | celebrujących |
celebrujących |
celebrujących |
celebrujących |
| C. | celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
| B. | celebrujących |
celebrujących |
celebrujących |
celebrujące |
| N. | celebrującymi |
celebrującymi |
celebrującymi |
celebrującymi |
| Ms. | celebrujących |
celebrujących |
celebrujących |
celebrujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: celebrowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | celebrowany |
celebrowany |
celebrowany |
celebrowane |
celebrowana |
| D. | celebrowanego |
celebrowanego |
celebrowanego |
celebrowanego |
celebrowanej |
| C. | celebrowanemu |
celebrowanemu |
celebrowanemu |
celebrowanemu |
celebrowanej |
| B. | celebrowanego |
celebrowanego |
celebrowany |
celebrowane |
celebrowaną |
| N. | celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowaną |
| Ms. | celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | celebrowani |
celebrowani |
celebrowane |
celebrowane |
| D. | celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowanych |
| C. | celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
| B. | celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowane |
| N. | celebrowanymi |
celebrowanymi |
celebrowanymi |
celebrowanymi |
| Ms. | celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowanych |
Składnia
| Rzosobowy | + | celebrować | + |
CO
|
2. obiad
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- celebrować obiad, posiłek; wybicie piłki
Cytaty
|
Oczywiście zdarzały się dni, kiedy ktoś gdzieś się śpieszył i na celebrowanie obiadu nie miał czasu. źródło: NKJP: Zaprosili nas Ewa Wiśniewska i Krzysztof Kowalewski, Kuchnia, 1998 |
|
|
Parze zależało na tym, aby tak zaaranżować wnętrze, by móc w nim swobodnie wypoczywać w ciągu tygodnia, jak również wspólnie ze znajomymi przyrządzać i celebrować posiłki podczas weekendów. źródło: NKJP: Aleksandra Chomicka, Barbara Wicher, Alicja Charzyńska: Jak mieszkamy?, Dziennik Bałtycki, 2010-03-17 |
|
|
Kobieta z CNN celebrowała pożegnanie z szefem contras nieprzyzwoicie długo, ustawiając się w odpowiednich pozach do ujęć, nad którymi pracował kamerzysta. źródło: NKJP: Mirosław Tomaszewski: UGI, 2006 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
celebruję |
celebrujemy |
|||
| 2 os. |
celebrujesz |
celebrujecie |
|||
| 3 os. |
celebruje |
celebrują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
celebrowałem +(e)m celebrował |
celebrowałam +(e)m celebrowała |
celebrowałom +(e)m celebrowało |
celebrowaliśmy +(e)śmy celebrowali |
celebrowałyśmy +(e)śmy celebrowały |
| 2 os. |
celebrowałeś +(e)ś celebrował |
celebrowałaś +(e)ś celebrowała |
celebrowałoś +(e)ś celebrowało |
celebrowaliście +(e)ście celebrowali |
celebrowałyście +(e)ście celebrowały |
| 3 os. |
celebrował |
celebrowała |
celebrowało |
celebrowali |
celebrowały |
bezosobnik: celebrowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę celebrował będę celebrować |
będę celebrowała będę celebrować |
będę celebrowało będę celebrować |
będziemy celebrowali będziemy celebrować |
będziemy celebrowały będziemy celebrować |
| 2 os. |
będziesz celebrował będziesz celebrować |
będziesz celebrowała będziesz celebrować |
będziesz celebrowało będziesz celebrować |
będziecie celebrowali będziecie celebrować |
będziecie celebrowały będziecie celebrować |
| 3 os. |
będzie celebrował będzie celebrować |
będzie celebrowała będzie celebrować |
będzie celebrowało będzie celebrować |
będą celebrowali będą celebrować |
będą celebrowały będą celebrować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
celebrujmy |
|
| 2 os. |
celebruj |
celebrujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
celebrowałbym bym celebrował |
celebrowałabym bym celebrowała |
celebrowałobym bym celebrowało |
celebrowalibyśmy byśmy celebrowali |
celebrowałybyśmy byśmy celebrowały |
| 2 os. |
celebrowałbyś byś celebrował |
celebrowałabyś byś celebrowała |
celebrowałobyś byś celebrowało |
celebrowalibyście byście celebrowali |
celebrowałybyście byście celebrowały |
| 3 os. |
celebrowałby by celebrował |
celebrowałaby by celebrowała |
celebrowałoby by celebrowało |
celebrowaliby by celebrowali |
celebrowałyby by celebrowały |
bezosobnik: celebrowano by
bezokolicznik: celebrować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
celebrując
gerundium: celebrowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | celebrowanie |
celebrowania |
| D. | celebrowania |
celebrowań |
| C. | celebrowaniu |
celebrowaniom |
| B. | celebrowanie |
celebrowania |
| N. | celebrowaniem |
celebrowaniami |
| Ms. | celebrowaniu |
celebrowaniach |
| W. | celebrowanie |
celebrowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: celebrujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | celebrujący |
celebrujący |
celebrujący |
celebrujące |
celebrująca |
| D. | celebrującego |
celebrującego |
celebrującego |
celebrującego |
celebrującej |
| C. | celebrującemu |
celebrującemu |
celebrującemu |
celebrującemu |
celebrującej |
| B. | celebrującego |
celebrującego |
celebrujący |
celebrujące |
celebrującą |
| N. | celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
celebrującą |
| Ms. | celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
celebrującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | celebrujący |
celebrujący |
celebrujące |
celebrujące |
| D. | celebrujących |
celebrujących |
celebrujących |
celebrujących |
| C. | celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
| B. | celebrujących |
celebrujących |
celebrujących |
celebrujące |
| N. | celebrującymi |
celebrującymi |
celebrującymi |
celebrującymi |
| Ms. | celebrujących |
celebrujących |
celebrujących |
celebrujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: celebrowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | celebrowany |
celebrowany |
celebrowany |
celebrowane |
celebrowana |
| D. | celebrowanego |
celebrowanego |
celebrowanego |
celebrowanego |
celebrowanej |
| C. | celebrowanemu |
celebrowanemu |
celebrowanemu |
celebrowanemu |
celebrowanej |
| B. | celebrowanego |
celebrowanego |
celebrowany |
celebrowane |
celebrowaną |
| N. | celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowaną |
| Ms. | celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | celebrowani |
celebrowani |
celebrowane |
celebrowane |
| D. | celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowanych |
| C. | celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
| B. | celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowane |
| N. | celebrowanymi |
celebrowanymi |
celebrowanymi |
celebrowanymi |
| Ms. | celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowanych |
Składnia
| Rzosobowy | + | celebrować | + |
CO
|
3. odprawiać mszę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne
Połączenia
- arcybiskup, biskup, kapłan, ksiądz, proboszcz, prymas celebruje coś
- celebrować Eucharystię, mszę, nabożeństwo
- (msza) celebrowana przez abpa, arcybiskupa, biskupa, kapłana, księdza, papieża
- celebrować w bazylice, w katedrze, w kościele
- codziennie celebrować
Cytaty
|
Biskupi celebrowali mszę, wygłaszano mowy pochwalne. źródło: NKJP: S.Żagiel: Znane - nieznane: Nie tylko walczący patrioci..., Tygodnik Ciechanowski, 2006-04-09 |
|
|
Papież spojrzał na ołtarz, przy którym codziennie celebrował Eucharystię. źródło: NKJP: Paweł Zuchniewicz: Jan Paweł II: „Będę szedł naprzód”. Powieść biograficzna, 2009 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
celebruję |
celebrujemy |
|||
| 2 os. |
celebrujesz |
celebrujecie |
|||
| 3 os. |
celebruje |
celebrują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
celebrowałem +(e)m celebrował |
celebrowałam +(e)m celebrowała |
celebrowałom +(e)m celebrowało |
celebrowaliśmy +(e)śmy celebrowali |
celebrowałyśmy +(e)śmy celebrowały |
| 2 os. |
celebrowałeś +(e)ś celebrował |
celebrowałaś +(e)ś celebrowała |
celebrowałoś +(e)ś celebrowało |
celebrowaliście +(e)ście celebrowali |
celebrowałyście +(e)ście celebrowały |
| 3 os. |
celebrował |
celebrowała |
celebrowało |
celebrowali |
celebrowały |
bezosobnik: celebrowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę celebrował będę celebrować |
będę celebrowała będę celebrować |
będę celebrowało będę celebrować |
będziemy celebrowali będziemy celebrować |
będziemy celebrowały będziemy celebrować |
| 2 os. |
będziesz celebrował będziesz celebrować |
będziesz celebrowała będziesz celebrować |
będziesz celebrowało będziesz celebrować |
będziecie celebrowali będziecie celebrować |
będziecie celebrowały będziecie celebrować |
| 3 os. |
będzie celebrował będzie celebrować |
będzie celebrowała będzie celebrować |
będzie celebrowało będzie celebrować |
będą celebrowali będą celebrować |
będą celebrowały będą celebrować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
celebrujmy |
|
| 2 os. |
celebruj |
celebrujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
celebrowałbym bym celebrował |
celebrowałabym bym celebrowała |
celebrowałobym bym celebrowało |
celebrowalibyśmy byśmy celebrowali |
celebrowałybyśmy byśmy celebrowały |
| 2 os. |
celebrowałbyś byś celebrował |
celebrowałabyś byś celebrowała |
celebrowałobyś byś celebrowało |
celebrowalibyście byście celebrowali |
celebrowałybyście byście celebrowały |
| 3 os. |
celebrowałby by celebrował |
celebrowałaby by celebrowała |
celebrowałoby by celebrowało |
celebrowaliby by celebrowali |
celebrowałyby by celebrowały |
bezosobnik: celebrowano by
bezokolicznik: celebrować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
celebrując
gerundium: celebrowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | celebrowanie |
celebrowania |
| D. | celebrowania |
celebrowań |
| C. | celebrowaniu |
celebrowaniom |
| B. | celebrowanie |
celebrowania |
| N. | celebrowaniem |
celebrowaniami |
| Ms. | celebrowaniu |
celebrowaniach |
| W. | celebrowanie |
celebrowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: celebrujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | celebrujący |
celebrujący |
celebrujący |
celebrujące |
celebrująca |
| D. | celebrującego |
celebrującego |
celebrującego |
celebrującego |
celebrującej |
| C. | celebrującemu |
celebrującemu |
celebrującemu |
celebrującemu |
celebrującej |
| B. | celebrującego |
celebrującego |
celebrujący |
celebrujące |
celebrującą |
| N. | celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
celebrującą |
| Ms. | celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
celebrującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | celebrujący |
celebrujący |
celebrujące |
celebrujące |
| D. | celebrujących |
celebrujących |
celebrujących |
celebrujących |
| C. | celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
celebrującym |
| B. | celebrujących |
celebrujących |
celebrujących |
celebrujące |
| N. | celebrującymi |
celebrującymi |
celebrującymi |
celebrującymi |
| Ms. | celebrujących |
celebrujących |
celebrujących |
celebrujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: celebrowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | celebrowany |
celebrowany |
celebrowany |
celebrowane |
celebrowana |
| D. | celebrowanego |
celebrowanego |
celebrowanego |
celebrowanego |
celebrowanej |
| C. | celebrowanemu |
celebrowanemu |
celebrowanemu |
celebrowanemu |
celebrowanej |
| B. | celebrowanego |
celebrowanego |
celebrowany |
celebrowane |
celebrowaną |
| N. | celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowaną |
| Ms. | celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | celebrowani |
celebrowani |
celebrowane |
celebrowane |
| D. | celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowanych |
| C. | celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
celebrowanym |
| B. | celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowane |
| N. | celebrowanymi |
celebrowanymi |
celebrowanymi |
celebrowanymi |
| Ms. | celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowanych |
celebrowanych |
Składnia
| Rzosobowy | + | celebrować | + |
CO
|