UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

tolerancja

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

łac. tolerantia 'znoszenie, cierpliwa wytrwałość'

1. religijna

Definicja

książk. 
poszanowanie cudzych poglądów, wierzeń, preferencji i sposobów postępowania, różnych od tych, które samemu się przejawia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe

Połączenia

  • tolerancja religijna
  • tolerancja dla homoseksualizmu; inności; obcych; tolerancja wobec homoseksualistów; chrześcijan, żydów
  • postawa; lekcja; brak tolerancji
  • nauczyć kogoś tolerancji

Cytaty

Uprzedzenia wyznaniowe mają swoje korzenie w fałszywie rozumianej religijności, przechodzącej często w fanatyzm religijny, w braku tolerancji dla ludzi innych wyznań, braku głębszej wiedzy na temat istoty religii.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 59. posiedzenia Senatu RP

Pamiętam moją własną niezgodę, niechęć wobec tej wiedzy, że mój naród nie będzie przykładem dla świata, nie słynie z tolerancji ani z miłości do demokracji, nie jest sentymentalny, skłonny do romantycznych wzlotów, nie znosi współczucia, tak samo jak własnej słabości [...].

źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006

- Choć na ogół panowała w Egipcie tolerancja religijna, zdarzały się okresy prześladowań - dodał. - W połowie dziewiątego wieku kalif al-Mutawakki wydał dekrety zabraniające noszenia krzyży i nakazujące naukę arabskiego.

źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. tolerancja
tolerancje
D. tolerancji
tolerancji
neut
tolerancyj
char
C. tolerancji
tolerancjom
B. tolerancję
tolerancje
N. tolerancją
tolerancjami
Ms. tolerancji
tolerancjach
W. tolerancjo
tolerancje

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + tolerancja +
dla KOGO/CZEGO
bez ograniczeń + tolerancja +
wobec KOGO/CZEGO

2. pobłażanie

Definicja

pobłażanie dla niepożądanych i nagannych zjawisk i czynów lub osób nagannie się zachowujących

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • zerowa tolerancja
  • tolerancja dla błędów, słabości; lenistwa, niechlujstwa; korupcji, przemocy; pijanych kierowców;
  • brak, zero tolerancji

Cytaty

Ale moje zachowanie outsidera i przedłużające się nieróbstwo przekroczyło już wszelkie granice tolerancji i Hofman postanowił coś ze mną zrobić. Odbyła się więc - kolejna już w moim życiu - próba posadzenia mnie za biurkiem.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Wojna futbolowa, 2005

Nie jestem za rozpustą, ona zawsze jest pewną formą rozpaczy. Jestem jednak za tolerancją wobec rozpusty, jeśli nie narusza ona publicznie dobrego smaku i nikogo do niczego nie zmusza.

źródło: NKJP: Tomasz Jastrun: Gra wstępna rozpisana na 62 felietony źródło, 2003

Jak dalece posunięta może być tolerancja, jeśli chodzi o zdradę?

źródło: Internet

Oczekujemy także większej niż dotychczas determinacji w walce z marginalizacją, ubóstwem i bezrobociem oraz braku tolerancji dla łamania praw pracowniczych.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. tolerancja
tolerancje
D. tolerancji
tolerancji
neut
tolerancyj
char
C. tolerancji
tolerancjom
B. tolerancję
tolerancje
N. tolerancją
tolerancjami
Ms. tolerancji
tolerancjach
W. tolerancjo
tolerancje

Składnia

bez ograniczeń + tolerancja +
dla KOGO/CZEGO
bez ograniczeń + tolerancja +
wobec KOGO/CZEGO

3. odchyleń wagi

Definicja

techn. 
liczba określająca dopuszczalne odchylenie danej wielkości technicznej od jej wartości typowej, wyznaczonej przez konstruktora danego przedmiotu lub urządzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

  • maksymalna tolerancja
  • tolerancja odchyleń (rozmiaru, wagi...)
  • próg tolerancji

Cytaty

Maksymalna tolerancja odchylenia ±50el° przy 5000 ppr oznacza, że punkt środkowy wzorca na płytce kodowej oraz jej oś obrotu mogą się od siebie różnić o około 0,003mm.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. tolerancja
tolerancje
D. tolerancji
tolerancji
neut
tolerancyj
char
C. tolerancji
tolerancjom
B. tolerancję
tolerancje
N. tolerancją
tolerancjami
Ms. tolerancji
tolerancjach
W. tolerancjo
tolerancje

Inne uwagi

Zwykle lp

4. organizmu

Definicja

zdolność żywego organizmu do znoszenia bez szkody dla niego, do pewnego stopnia, niektórych bodźców biologicznych, fizycznych i chemicznych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

  • tolerancja immunologiczna; maksymalna tolerancja
  • tolerancja organizmu
  • tolerancja na alkohol, lek, narkotyki; bodźce fizyczne
  • zakres tolerancji

Cytaty

Różne formy współżycia między roślinami naczyniowymi a bakteriami i grzybami zwiększają ich możliwości korzystania z zasobów środowiska oraz poszerzają zakres tolerancji organizmów na niekorzystne warunki środowiska.

źródło: NKJP: Krystyna Falińska: Ekologia roślin, 1997

[...] tolerancja organizmu na alkohol to sprawa indywidualna i występują spore odstępstwa od przeprowadzonych badań. Jak przyjmują lekarze, dawka czterech promili stężenia alkoholu we krwi jest śmiertelna. Spada do trzech promili, gdy ciało człowieka jest wyziębione.

źródło: NKJP: (WIK): Alkomat nie kłamie: Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-09-28

Choroby zapalne tkanki łącznej związane są z etapem rozpoznawania, tzn. organizm rozpoznaje własne składniki jako obce i uruchamia mechanizmy ich zwalczania. Rozpoczyna się więc proces autoagresji, czyli zaburzeń tolerancji immunologicznej.

źródło: NKJP: Maria Zawała: Choruje cały człowiek..., Dziennik Zachodni, 2006-09-02

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. tolerancja
tolerancje
D. tolerancji
tolerancji
neut
tolerancyj
char
C. tolerancji
tolerancjom
B. tolerancję
tolerancje
N. tolerancją
tolerancjami
Ms. tolerancji
tolerancjach
W. tolerancjo
tolerancje

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + tolerancja +
na CO
Data ostatniej modyfikacji: 11.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj