UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

garść

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

psł. *gr̥stь

1. złożona dłoń

Definicja

dłoń złożona w taki sposób, że jej palce są skierowane do wewnątrz

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Połączenia

chwycić coś; nabrać czegoś w garść
trzymać; ścisnąć/ściskać coś w garści

Cytaty

Wkrótce matka pojawiła się obok niej, miała garść pełną malin. - To dla ciebie - powiedziała wyciągając w jej stronę dłoń.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1993

[...] wynurzył się z kanału i sięgnął pomiędzy rozgrzebane nogą kamienie, nabierając w garść suchego piasku, a potem posypał nim po gumowej listwie jak cukiernik wieńczący pudrem swój wypiek.

źródło: NKJP: Michał Olszewski: Chwalcie łąki umajone, 2005

Korzystając z chwili jej zagubienia i rozkojarzenia rozwarłem garść, w której niosłem kawałek swojej niegdyś ze złota ulanej szczęki. Pani Ramoł wzięła ten złoty ułomek do rąk [...].

źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	garść	garści garście
D.	garści	garści

C.	garści	garściom
B.	garść	garści garście
N.	garścią	garściami
Ms.	garści	garściach
W.	garści	garści garście

2. zboża

Definicja

zawartość złożonej dłoni

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

garść owoców, jeżyn, trawy, zboża, zielska; sierści, włosów; kamyków, piasku, piachu, ziemi; kamieni szlachetnych, monet
przynieść; dać; rzucić garść czegoś

Cytaty

Renata rzuciła w niego garścią piachu. - Wypchaj się, zboczeńcu.

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2004

Wszedłem w zwoje kolczastych gałęzi. Zjadłem kilka garści granatowych owoców.

źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	garść	garści garście
D.	garści	garści

C.	garści	garściom
B.	garść	garści garście
N.	garścią	garściami
Ms.	garści	garściach
W.	garści	garści garście

Składnia

garść

CZEGO

3. ludzi

Definicja

niewielka liczba lub ilość

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

garść ludzi, osób; studentów, uczniów; przyjaciół, wielbicieli; żołnierzy
garść szczegółów, uwag, wiadomości; zabytków; wierszy

Cytaty

	Miał tu garść przyjaciół, czy tylko dobrych znajomych, i ciągle wiernych czytelników mimo braku wznowień [...]. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995
	[...] chrześcijanie sami nie byli całkowicie bez winy, choć wygląda na to, że wielkiej ich masie przyszło płacić za przewiny garści osób, z których jedną była matka kalifa, chrześcijanka, a drugą regent Burdżuwan, Słowianin, prawdopodobnie cesarski agent usiłujący dynastię Fatymidów rozsadzić od środka [...]. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999
	Historia i natura nie były dla niej zbyt hojne: garść zabytków, niskie, ciasne góry, parę spłachetków lasu, zimne, ponure morze. źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009
	Po co żyję? Jaki sens ma istnienie przez siedemset lat, gdy pozostawi się po sobie tylko dwoje czy troje szczeniąt i garść kiepskich wierszy? źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	garść	garści garście
D.	garści	garści

C.	garści	garściom
B.	garść	garści garście
N.	garścią	garściami
Ms.	garści	garściach
W.	garści	garści garście

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

garść

KOGO/CZEGO

Frazeologizmy

ktoś bierze się w garść
ktoś czerpie pełnymi garściami z czegoś
ktoś czerpie całymi garściami z czegoś
ktoś czerpie pełną garścią z czegoś
ktoś bierze pełnymi garściami z czegoś
ktoś bierze pełną garścią z czegoś
ktoś ma już coś w garści
ktoś trzyma w garści kogoś
ktoś ma w garści kogoś
ktoś trzyma w garści kogoś
ktoś ma w garści kogoś
ktoś wziął się w garść
z fiutem w garści
z fujarą w garści

Przysłowia

Lepszy wróbel w garści niż gołąb na dachu
Lepszy wróbel w garści niż kanarek na dachu
Lepszy wróbel w garści...

Lepszy wróbel w garści niż kanarek na dachu
Lepszy wróbel w garści...

Data ostatniej modyfikacji: 07.02.2025