UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

mścić

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SJPXVII, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *mьstiti

Definicja

robić coś złego jakiejś osobie w odwecie za zło, którego się od niej zaznało, i w przekonaniu, że w ten sposób wymierza się sprawiedliwość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

  • mścić hańbę, krzywdę, zniewagę; rodzinę

Cytaty

[...] św. Agata po przyjęciu wiary chrześcijańskiej złożyła ślub czystości i dlatego odrzuciła rękę prefekta Katanii Kwincjusza, który mszcząc osobistą zniewagę kazał ją, jako chrześcijankę, uwięzić.

źródło: NKJP: Urszula Janicka-Krzywda: Sól św. Agaty, Wychowawca, 2002-02

Zdarzało się jednak, że niewprawnemu katu, mszczącemu w dodatku śmierć kogoś bliskiego, zadrżała ręka i pociski szły w powietrze albo tylko raniły skazańca.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000

Asymowicz ze swoją bandą poszedł w naddońską Ukrainę, aby szukać pomsty na winnych nieszczęścia Zoi i mścić polską krzywdę.

źródło: NKJP: Henryk Rozpędowski: Charleston, 2002

Uciekających z rezerwatu wyłapywali i bez skrupułów najczęściej wieszali coraz liczniejsi biali osadnicy, którzy napływali na Florydę [...]. Zdesperowani Seminole odwzajemniali się pięknym za nadobne, mszcząc swą nędzę i doznane krzywdy.

źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. mszczę
mścimy
2 os. mścisz
mścicie
3 os. mści
mszczą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. mściłem
+(e)m mścił
mściłam
+(e)m mściła
mściłom
+(e)m mściło
mściliśmy
+(e)śmy mścili
mściłyśmy
+(e)śmy mściły
2 os. mściłeś
+(e)ś mścił
mściłaś
+(e)ś mściła
mściłoś
+(e)ś mściło
mściliście
+(e)ście mścili
mściłyście
+(e)ście mściły
3 os. mścił
mściła
mściło
mścili
mściły

bezosobnik: mszczono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę mścił
będę mścić
będę mściła
będę mścić
będę mściło
będę mścić
będziemy mścili
będziemy mścić
będziemy mściły
będziemy mścić
2 os. będziesz mścił
będziesz mścić
będziesz mściła
będziesz mścić
będziesz mściło
będziesz mścić
będziecie mścili
będziecie mścić
będziecie mściły
będziecie mścić
3 os. będzie mścił
będzie mścić
będzie mściła
będzie mścić
będzie mściło
będzie mścić
będą mścili
będą mścić
będą mściły
będą mścić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. mścijmy
2 os. mścij
mścijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. mściłbym
bym mścił
mściłabym
bym mściła
mściłobym
bym mściło
mścilibyśmy
byśmy mścili
mściłybyśmy
byśmy mściły
2 os. mściłbyś
byś mścił
mściłabyś
byś mściła
mściłobyś
byś mściło
mścilibyście
byście mścili
mściłybyście
byście mściły
3 os. mściłby
by mścił
mściłaby
by mściła
mściłoby
by mściło
mściliby
by mścili
mściłyby
by mściły

bezosobnik: mszczono by

bezokolicznik: mścić

imiesłów przysłówkowy współczesny: mszcząc

gerundium: mszczenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. mszczenie
mszczenia
D. mszczenia
mszczeń
C. mszczeniu
mszczeniom
B. mszczenie
mszczenia
N. mszczeniem
mszczeniami
Ms. mszczeniu
mszczeniach
W. mszczenie
mszczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: mszczący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. mszczący
mszczący
mszczący
mszczące
mszcząca
D. mszczącego
mszczącego
mszczącego
mszczącego
mszczącej
C. mszczącemu
mszczącemu
mszczącemu
mszczącemu
mszczącej
B. mszczącego
mszczącego
mszczący
mszczące
mszczącą
N. mszczącym
mszczącym
mszczącym
mszczącym
mszczącą
Ms. mszczącym
mszczącym
mszczącym
mszczącym
mszczącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. mszczący
mszczący
mszczące
mszczące
D. mszczących
mszczących
mszczących
mszczących
C. mszczącym
mszczącym
mszczącym
mszczącym
B. mszczących
mszczących
mszczących
mszczące
N. mszczącymi
mszczącymi
mszczącymi
mszczącymi
Ms. mszczących
mszczących
mszczących
mszczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: mszczony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. mszczony
mszczony
mszczony
mszczone
mszczona
D. mszczonego
mszczonego
mszczonego
mszczonego
mszczonej
C. mszczonemu
mszczonemu
mszczonemu
mszczonemu
mszczonej
B. mszczonego
mszczonego
mszczony
mszczone
mszczoną
N. mszczonym
mszczonym
mszczonym
mszczonym
mszczoną
Ms. mszczonym
mszczonym
mszczonym
mszczonym
mszczonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. mszczeni
mszczeni
mszczone
mszczone
D. mszczonych
mszczonych
mszczonych
mszczonych
C. mszczonym
mszczonym
mszczonym
mszczonym
B. mszczonych
mszczonych
mszczonych
mszczone
N. mszczonymi
mszczonymi
mszczonymi
mszczonymi
Ms. mszczonych
mszczonych
mszczonych
mszczonych

odpowiednik aspektowy: pomścić

Składnia

Rzosobowy + mścić +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 24.09.2012
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj