UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wprawić

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. prawić

1. okno

Definicja

umocować jakiś element w czymś, zwłaszcza osadzić w jakiejś ramie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Połączenia

wprawić drzwi, lustro, okno, szybę, zamek...; wprawienie szkiełka do zegarka

Cytaty

	Podczas tej tury remontów trzeba było wprawić kilkanaście szyb. źródło: NKJP: (m): Remonty po wizycie wandali, Gazeta Krakowska, 2007-05-19
	Aktorzy uważają, że za wysokie zużycie ciepła odpowiada ZGM, który wprawił im nieszczelne okna. źródło: NKJP: Leszek Kosiorowski: Wrzący dom, Gazeta Wrocławska, 2003-04-01
	W obawie przed mężem kobieta wprawiła zamki patentowe do drzwi swojego pokoju i pokoju synów. źródło: NKJP: Robert OLEJNIK: Mówił, że zabije, Gazeta Poznańska, 2005-09-07
	Moja głowa jest teraz więcej warta niż kiedyś, wprawili mi blaszkę na miejsce połamanej kości, jest chyba srebrna lub platynowa. źródło: NKJP: Marek Jarosz: Déj? vu i inne opowiadania, 2003
	Któregoś dnia wprawiono w moje okno wzmocnioną szybę, pomalowano ściany i wszystkie zardzewiałe i cieknące rury zastąpiono nowymi - miedzianymi lub ze stali nierdzewnej. źródło: NKJP: Witold Turant: Przygoda na Tylnej Mariackiej, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wprawię	wprawimy
2 os.	wprawisz	wprawicie
3 os.	wprawi	wprawią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wprawiłem +(e)m wprawił	wprawiłam +(e)m wprawiła	wprawiłom +(e)m wprawiło	wprawiliśmy +(e)śmy wprawili	wprawiłyśmy +(e)śmy wprawiły
2 os.	wprawiłeś +(e)ś wprawił	wprawiłaś +(e)ś wprawiła	wprawiłoś +(e)ś wprawiło	wprawiliście +(e)ście wprawili	wprawiłyście +(e)ście wprawiły
3 os.	wprawił	wprawiła	wprawiło	wprawili	wprawiły

bezosobnik: wprawiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wprawmy
2 os.	wpraw	wprawcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wprawiłbym bym wprawił	wprawiłabym bym wprawiła	wprawiłobym bym wprawiło	wprawilibyśmy byśmy wprawili	wprawiłybyśmy byśmy wprawiły
2 os.	wprawiłbyś byś wprawił	wprawiłabyś byś wprawiła	wprawiłobyś byś wprawiło	wprawilibyście byście wprawili	wprawiłybyście byście wprawiły
3 os.	wprawiłby by wprawił	wprawiłaby by wprawiła	wprawiłoby by wprawiło	wprawiliby by wprawili	wprawiłyby by wprawiły

bezosobnik: wprawiono by

bezokolicznik: wprawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wprawiwszy

gerundium: wprawienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wprawienie	wprawienia
D.	wprawienia	wprawień
C.	wprawieniu	wprawieniom
B.	wprawienie	wprawienia
N.	wprawieniem	wprawieniami
Ms.	wprawieniu	wprawieniach
W.	wprawienie	wprawienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wprawiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wprawiony	wprawiony	wprawiony	wprawione	wprawiona
D.	wprawionego	wprawionego	wprawionego	wprawionego	wprawionej
C.	wprawionemu	wprawionemu	wprawionemu	wprawionemu	wprawionej
B.	wprawionego	wprawionego	wprawiony	wprawione	wprawioną
N.	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawioną
Ms.	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wprawieni	wprawieni	wprawione	wprawione
D.	wprawionych	wprawionych	wprawionych	wprawionych
C.	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionym
B.	wprawionych	wprawionych	wprawionych	wprawione
N.	wprawionymi	wprawionymi	wprawionymi	wprawionymi
Ms.	wprawionych	wprawionych	wprawionych	wprawionych

odpowiednik aspektowy: wprawiać

Składnia

Rz osobowy

wprawić

CO + (do CZEGO/w CO)

2. w ruch

Definicja

spowodować, że coś się porusza

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

wprawić w drgania, w drżenie, w obroty, w ruch, w rytm, w wibrację...

Cytaty

Calanthe poruszyła nogą, znowu wprawiła huśtawkę w ruch.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

Hones skonstruował już urządzenie, które nazwał Levitronem. To bączek, który wprawiony w szybkie obroty, sam unosi się nad magnesem.

źródło: NKJP: Piotr Cieśliński: Pole magnetyczne, Gazeta Wyborcza, 1997-08-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wprawię	wprawimy
2 os.	wprawisz	wprawicie
3 os.	wprawi	wprawią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wprawiłem +(e)m wprawił	wprawiłam +(e)m wprawiła	wprawiłom +(e)m wprawiło	wprawiliśmy +(e)śmy wprawili	wprawiłyśmy +(e)śmy wprawiły
2 os.	wprawiłeś +(e)ś wprawił	wprawiłaś +(e)ś wprawiła	wprawiłoś +(e)ś wprawiło	wprawiliście +(e)ście wprawili	wprawiłyście +(e)ście wprawiły
3 os.	wprawił	wprawiła	wprawiło	wprawili	wprawiły

bezosobnik: wprawiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wprawmy
2 os.	wpraw	wprawcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wprawiłbym bym wprawił	wprawiłabym bym wprawiła	wprawiłobym bym wprawiło	wprawilibyśmy byśmy wprawili	wprawiłybyśmy byśmy wprawiły
2 os.	wprawiłbyś byś wprawił	wprawiłabyś byś wprawiła	wprawiłobyś byś wprawiło	wprawilibyście byście wprawili	wprawiłybyście byście wprawiły
3 os.	wprawiłby by wprawił	wprawiłaby by wprawiła	wprawiłoby by wprawiło	wprawiliby by wprawili	wprawiłyby by wprawiły

bezosobnik: wprawiono by

bezokolicznik: wprawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wprawiwszy

gerundium: wprawienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wprawienie	wprawienia
D.	wprawienia	wprawień
C.	wprawieniu	wprawieniom
B.	wprawienie	wprawienia
N.	wprawieniem	wprawieniami
Ms.	wprawieniu	wprawieniach
W.	wprawienie	wprawienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wprawiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wprawiony	wprawiony	wprawiony	wprawione	wprawiona
D.	wprawionego	wprawionego	wprawionego	wprawionego	wprawionej
C.	wprawionemu	wprawionemu	wprawionemu	wprawionemu	wprawionej
B.	wprawionego	wprawionego	wprawiony	wprawione	wprawioną
N.	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawioną
Ms.	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wprawieni	wprawieni	wprawione	wprawione
D.	wprawionych	wprawionych	wprawionych	wprawionych
C.	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionym
B.	wprawionych	wprawionych	wprawionych	wprawione
N.	wprawionymi	wprawionymi	wprawionymi	wprawionymi
Ms.	wprawionych	wprawionych	wprawionych	wprawionych

odpowiednik aspektowy: wprawiać

Składnia

wprawić

CO + w CO

3. w zakłopotanie

Definicja

spowodować powstanie u kogoś określonego stanu psychicznego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Połączenia

wprawić kogoś w gniew, w kłopot, w konfuzję, w konsternację, w osłupienie, w oszołomienie, w przygnębienie, w rozdrażnienie, w rozpacz, w szał, w trans, we wściekłość, w zadumę, w zadziwienie, w zakłopotanie, w zażenowanie, w zdumienie; w dobry humor, w dobry nastrój, w podziw, w zachwyt; w stan irytacji

Cytaty

Eseista uwielbia sprowadzać rzecz do ekstremum. Nawet gdy pisze o sprawach oczywistych, jego porównania i metafory mogą wprawić czytelnika w konsternację.

źródło: NKJP: Lesław Maleszka: Człowiek bez wątpliwości, Gazeta Wyborcza, 1997-03-22

Georgij Agratina wprawił w zachwyt publiczność uczestniczącą we wtorkowym koncercie XIV Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego Stalowa Wola – Rozwadów 2004.

źródło: NKJP: PIOTR JACKOWSKI: Fenomen Agratiny, Sztafeta, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wprawię	wprawimy
2 os.	wprawisz	wprawicie
3 os.	wprawi	wprawią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wprawiłem +(e)m wprawił	wprawiłam +(e)m wprawiła	wprawiłom +(e)m wprawiło	wprawiliśmy +(e)śmy wprawili	wprawiłyśmy +(e)śmy wprawiły
2 os.	wprawiłeś +(e)ś wprawił	wprawiłaś +(e)ś wprawiła	wprawiłoś +(e)ś wprawiło	wprawiliście +(e)ście wprawili	wprawiłyście +(e)ście wprawiły
3 os.	wprawił	wprawiła	wprawiło	wprawili	wprawiły

bezosobnik: wprawiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wprawmy
2 os.	wpraw	wprawcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wprawiłbym bym wprawił	wprawiłabym bym wprawiła	wprawiłobym bym wprawiło	wprawilibyśmy byśmy wprawili	wprawiłybyśmy byśmy wprawiły
2 os.	wprawiłbyś byś wprawił	wprawiłabyś byś wprawiła	wprawiłobyś byś wprawiło	wprawilibyście byście wprawili	wprawiłybyście byście wprawiły
3 os.	wprawiłby by wprawił	wprawiłaby by wprawiła	wprawiłoby by wprawiło	wprawiliby by wprawili	wprawiłyby by wprawiły

bezosobnik: wprawiono by

bezokolicznik: wprawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wprawiwszy

gerundium: wprawienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wprawienie	wprawienia
D.	wprawienia	wprawień
C.	wprawieniu	wprawieniom
B.	wprawienie	wprawienia
N.	wprawieniem	wprawieniami
Ms.	wprawieniu	wprawieniach
W.	wprawienie	wprawienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wprawiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wprawiony	wprawiony	wprawiony	wprawione	wprawiona
D.	wprawionego	wprawionego	wprawionego	wprawionego	wprawionej
C.	wprawionemu	wprawionemu	wprawionemu	wprawionemu	wprawionej
B.	wprawionego	wprawionego	wprawiony	wprawione	wprawioną
N.	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawioną
Ms.	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wprawieni	wprawieni	wprawione	wprawione
D.	wprawionych	wprawionych	wprawionych	wprawionych
C.	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionym
B.	wprawionych	wprawionych	wprawionych	wprawione
N.	wprawionymi	wprawionymi	wprawionymi	wprawionymi
Ms.	wprawionych	wprawionych	wprawionych	wprawionych

odpowiednik aspektowy: wprawiać

Składnia

wprawić

KOGO + w CO

4. do pracy

Definicja

wdrożyć do czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Cytaty

Od czasu do czasu żyrandole trzeba umyć lub wymienić przepaloną żarówkę. Jak to zrobić na takiej wysokości? Na szczęście nie trzeba do tego wzywać strażaków czy alpinistów wprawionych do karkołomnych prac.

źródło: NKJP:(plus), Żyrandole na korbę, Dziennik Zachodni, 2003-04-14

Dla synów to jestem ostra, nie powiem. Dużo wymagam. Bo to jest zawsze buńczuczne, niedobre, pyskate. Trzeba to okiełznać. Ukrócić. Wprawić do obowiązku.

źródło: NKJP: Anna Nasiłowska Księga początku, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wprawię	wprawimy
2 os.	wprawisz	wprawicie
3 os.	wprawi	wprawią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wprawiłem +(e)m wprawił	wprawiłam +(e)m wprawiła	wprawiłom +(e)m wprawiło	wprawiliśmy +(e)śmy wprawili	wprawiłyśmy +(e)śmy wprawiły
2 os.	wprawiłeś +(e)ś wprawił	wprawiłaś +(e)ś wprawiła	wprawiłoś +(e)ś wprawiło	wprawiliście +(e)ście wprawili	wprawiłyście +(e)ście wprawiły
3 os.	wprawił	wprawiła	wprawiło	wprawili	wprawiły

bezosobnik: wprawiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wprawmy
2 os.	wpraw	wprawcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wprawiłbym bym wprawił	wprawiłabym bym wprawiła	wprawiłobym bym wprawiło	wprawilibyśmy byśmy wprawili	wprawiłybyśmy byśmy wprawiły
2 os.	wprawiłbyś byś wprawił	wprawiłabyś byś wprawiła	wprawiłobyś byś wprawiło	wprawilibyście byście wprawili	wprawiłybyście byście wprawiły
3 os.	wprawiłby by wprawił	wprawiłaby by wprawiła	wprawiłoby by wprawiło	wprawiliby by wprawili	wprawiłyby by wprawiły

bezosobnik: wprawiono by

bezokolicznik: wprawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wprawiwszy

gerundium: wprawienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wprawienie	wprawienia
D.	wprawienia	wprawień
C.	wprawieniu	wprawieniom
B.	wprawienie	wprawienia
N.	wprawieniem	wprawieniami
Ms.	wprawieniu	wprawieniach
W.	wprawienie	wprawienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wprawiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wprawiony	wprawiony	wprawiony	wprawione	wprawiona
D.	wprawionego	wprawionego	wprawionego	wprawionego	wprawionej
C.	wprawionemu	wprawionemu	wprawionemu	wprawionemu	wprawionej
B.	wprawionego	wprawionego	wprawiony	wprawione	wprawioną
N.	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawioną
Ms.	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wprawieni	wprawieni	wprawione	wprawione
D.	wprawionych	wprawionych	wprawionych	wprawionych
C.	wprawionym	wprawionym	wprawionym	wprawionym
B.	wprawionych	wprawionych	wprawionych	wprawione
N.	wprawionymi	wprawionymi	wprawionymi	wprawionymi
Ms.	wprawionych	wprawionych	wprawionych	wprawionych

odpowiednik aspektowy: wprawiać

Składnia

wprawić

KOGO + do CZEGO

Data ostatniej modyfikacji: 30.06.2014