Chronologizacja
Pochodzenie
Od: świnia
1. postępek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | draństwo, niegodziwość, podłość |
Połączenia
- małe, wielkie; straszne świństwo
- robić, zrobić komuś świństwo
Cytaty
|
- Zrobił ci świństwo? - zagadnęła czerwona muza mojego stronnictwa. - Ba!... To zwykły łajdak, jeśli chcesz wiedzieć. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1983 |
|
|
No to bierz się do roboty - bezczelnie ległem w trawie. Najwyraźniej miała mi ochotę przyłożyć, zapanowała jednak nad sobą i w milczeniu zaczęła pakowanie. Było to rzeczywiście z mojej strony świństwo, ale naprawdę nie miałem siły [...]. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
|
|
Przepraszam. Zachowałam się jak gówniara. Jak... cholera... jak facet. Przykro mi. Nie chciałam robić ci świństwa [...]. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | świństwo |
świństwa |
|
| D. | świństwa |
świństw |
|
| C. | świństwu |
świństwom |
|
| B. | świństwo |
świństwa |
|
| N. | świństwem |
świństwami |
|
| Ms. | świństwie |
świństwach |
|
| W. | świństwo |
świństwa |
2. niesmaczne jedzenie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | świństewko |
Połączenia
- jeść, pić; brać; wypluć; podać komuś świństwo
Cytaty
|
- To świństwo, nie jedzenie. Grzebie łyżką w kaszy, z furią. Po chwili rzuca łyżkę na stół. źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 2004 |
|
|
Zmusił mnie do połknięcia jakiegoś świństwa, gorzkiego jak żółć. Na domiar złego coś mu się nie spodobało w moim oddechu. Twierdził, że mam szmery w płucach. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004 |
|
|
Ja też nie znoszę tego świństwa i piję je tylko w ostateczności, ale w tej chwili nie widzę innego wyjścia, jeśli mam dalej pracować. Napełniłem szklankę brunatnym płynem i postawiłem na parapecie, żeby zupa nieco przestygła. Gorąca była nie do przełknięcia. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | świństwo |
świństwa |
|
| D. | świństwa |
świństw |
|
| C. | świństwu |
świństwom |
|
| B. | świństwo |
świństwa |
|
| N. | świństwem |
świństwami |
|
| Ms. | świństwie |
świństwach |
|
| W. | świństwo |
świństwa |
3. paskudna rzecz
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | syfiarstwo, świństewko |
Cytaty
|
[...] utknął po paru krokach, omal nie postradawszy swych zbyt obszernych, opadających spodni! - Właź tu sam! - krzyknął do Scyzoryka. - Ty jesteś chudy, może przedrzesz się przez to świństwo! źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001 |
|
|
Wyrzuciłam to świństwo. [...] - Co ty mówisz, dziecko?! - obruszyła się Katarzyna Harcownik. - Zniszczyłaś książkę? źródło: NKJP: Katarzyna Pisarzewska: Koncert łgarzy, 2009 |
|
|
Teraz przynajmniej można trwałą myć. Hip hip, hura na cześć nowoczesnych kosmetyków. Ale te świństwa do włosów dalej śmierdzą. źródło: NKJP: Julie Cochrane, John Ringo: Wojna Cally, Esensja, 2007-07 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | świństwo |
świństwa |
|
| D. | świństwa |
świństw |
|
| C. | świństwu |
świństwom |
|
| B. | świństwo |
świństwa |
|
| N. | świństwem |
świństwami |
|
| Ms. | świństwie |
świństwach |
|
| W. | świństwo |
świństwa |
4. nieprzyzwoite słowo
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność
Połączenia
- mówić, szeptać, wykrzykiwać; opowiadać świństwa
Cytaty
|
[...] mały już się wycofywał, ale na cały głos wykrzykiwał jakieś świństwa, jakieś obelgi i plugastwa, bo facet jednak ruszył w jego stronę. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Taksim, 2009 |
|
|
Takiego diabła jeszcze na wsi nie mieli! Ogonem smagał jak biczem, rogami trykał, dziewczynom świństwa w ucho szeptał, aż umykały z piskiem, spiryt łykał i fioletowym ogniem zionął aż pod sufit. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | świństwo |
świństwa |
|
| D. | świństwa |
świństw |
|
| C. | świństwu |
świństwom |
|
| B. | świństwo |
świństwa |
|
| N. | świństwem |
świństwami |
|
| Ms. | świństwie |
świństwach |
|
| W. | świństwo |
świństwa |
Inne uwagi
Zwykle lm
5. nieprzyzwoity czyn
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność
Połączenia
- robić z kimś świństwa
- myśleć o świństwach
Cytaty
|
- A co się stało, pani Zosiu? - zapytał podporucznik Kowalik. - A to, panie poruczniku, że temu staremu Litwinowi tylko świństwa w głowie [...] źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998 |
|
|
Siwy siedział za stołem i było widać, że to on rządzi. Tylko pokazywał, że to, że tamto. Żeby mu na przykład ta czy tamta zatańczyła. Ale nie myśl pan sobie, że od razu jakieś świństwa. Nie. Tańczyły przed nim jak na filmie [...]. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Taksim, 2009 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | świństwo |
świństwa |
|
| D. | świństwa |
świństw |
|
| C. | świństwu |
świństwom |
|
| B. | świństwo |
świństwa |
|
| N. | świństwem |
świństwami |
|
| Ms. | świństwie |
świństwach |
|
| W. | świństwo |
świństwa |
Inne uwagi
Zwykle lm