UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sprawiać

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	sprawiam	sprawiamy
2 os.	sprawiasz	sprawiacie
3 os.	sprawia	sprawiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sprawiałem +(e)m sprawiał	sprawiałam +(e)m sprawiała	sprawiałom +(e)m sprawiało	sprawialiśmy +(e)śmy sprawiali	sprawiałyśmy +(e)śmy sprawiały
2 os.	sprawiałeś +(e)ś sprawiał	sprawiałaś +(e)ś sprawiała	sprawiałoś +(e)ś sprawiało	sprawialiście +(e)ście sprawiali	sprawiałyście +(e)ście sprawiały
3 os.	sprawiał	sprawiała	sprawiało	sprawiali	sprawiały

bezosobnik: sprawiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę sprawiał będę sprawiać	będę sprawiała będę sprawiać	będę sprawiało będę sprawiać	będziemy sprawiali będziemy sprawiać	będziemy sprawiały będziemy sprawiać
2 os.	będziesz sprawiał będziesz sprawiać	będziesz sprawiała będziesz sprawiać	będziesz sprawiało będziesz sprawiać	będziecie sprawiali będziecie sprawiać	będziecie sprawiały będziecie sprawiać
3 os.	będzie sprawiał będzie sprawiać	będzie sprawiała będzie sprawiać	będzie sprawiało będzie sprawiać	będą sprawiali będą sprawiać	będą sprawiały będą sprawiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		sprawiajmy
2 os.	sprawiaj	sprawiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	sprawiałbym bym sprawiał	sprawiałabym bym sprawiała	sprawiałobym bym sprawiało	sprawialibyśmy byśmy sprawiali	sprawiałybyśmy byśmy sprawiały
2 os.	sprawiałbyś byś sprawiał	sprawiałabyś byś sprawiała	sprawiałobyś byś sprawiało	sprawialibyście byście sprawiali	sprawiałybyście byście sprawiały
3 os.	sprawiałby by sprawiał	sprawiałaby by sprawiała	sprawiałoby by sprawiało	sprawialiby by sprawiali	sprawiałyby by sprawiały

bezosobnik: sprawiano by

bezokolicznik: sprawiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: sprawiając

gerundium: sprawianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sprawianie	sprawiania
D.	sprawiania	sprawiań
C.	sprawianiu	sprawianiom
B.	sprawianie	sprawiania
N.	sprawianiem	sprawianiami
Ms.	sprawianiu	sprawianiach
W.	sprawianie	sprawiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: sprawiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	sprawiający	sprawiający	sprawiający	sprawiające	sprawiająca
D.	sprawiającego	sprawiającego	sprawiającego	sprawiającego	sprawiającej
C.	sprawiającemu	sprawiającemu	sprawiającemu	sprawiającemu	sprawiającej
B.	sprawiającego	sprawiającego	sprawiający	sprawiające	sprawiającą
N.	sprawiającym	sprawiającym	sprawiającym	sprawiającym	sprawiającą
Ms.	sprawiającym	sprawiającym	sprawiającym	sprawiającym	sprawiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	sprawiający	sprawiający	sprawiające	sprawiające
D.	sprawiających	sprawiających	sprawiających	sprawiających
C.	sprawiającym	sprawiającym	sprawiającym	sprawiającym
B.	sprawiających	sprawiających	sprawiających	sprawiające
N.	sprawiającymi	sprawiającymi	sprawiającymi	sprawiającymi
Ms.	sprawiających	sprawiających	sprawiających	sprawiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: sprawiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	sprawiany	sprawiany	sprawiany	sprawiane	sprawiana
D.	sprawianego	sprawianego	sprawianego	sprawianego	sprawianej
C.	sprawianemu	sprawianemu	sprawianemu	sprawianemu	sprawianej
B.	sprawianego	sprawianego	sprawiany	sprawiane	sprawianą
N.	sprawianym	sprawianym	sprawianym	sprawianym	sprawianą
Ms.	sprawianym	sprawianym	sprawianym	sprawianym	sprawianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	sprawiani	sprawiani	sprawiane	sprawiane
D.	sprawianych	sprawianych	sprawianych	sprawianych
C.	sprawianym	sprawianym	sprawianym	sprawianym
B.	sprawianych	sprawianych	sprawianych	sprawiane
N.	sprawianymi	sprawianymi	sprawianymi	sprawianymi
Ms.	sprawianych	sprawianych	sprawianych	sprawianych

odpowiednik aspektowy: sprawić

Pochodzenie

Zob. prawić

1. przyjemność

Definicja

książk.

powodować zaistnienie określonego zdarzenia, stanu lub uczucia

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

powodować

Połączenia

los, przypadek sprawia
sprawiać ból, problem, przykrość, trudność; cud, przyjemność, radość; ulgę, wrażenie; niespodziankę

Cytaty

Jednego dnia sprawiał wrażenie zakochanego – bo słuchał z wielką powagą tego, co mówiła, szukając uporczywie jej spojrzenia – a w czasie następnego spotkania zachowywał z wdziękiem pozory przyjacielskiej znajomości, wyzutej z jakichkolwiek kontekstów miłosnych.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

Ilekroć próbowała, matka - zamiast odpowiedzieć - wybuchała płaczem. Po pewnym czasie, nie chcąc sprawiać jej bólu, Alicja przestała o cokolwiek pytać.

źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Specyficzne warunki geograficzne sprawiają, że silny wiatr od otwartego oceanu zatrzymuje dalszą ptasią wędrówkę, gniazdują więc tutaj, nie niepokojone przez nikogo prócz okazjonalnie pojawiających się wędkarzy.

źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008

Składnia

	+	sprawiać	+	CO + (KOMU)
	+	sprawiać	+	że ZDANIE

2. sobie płaszcz

Definicja

książk.

kupować coś nowego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

Połączenia

sprawiać dzieciom buty, prezenty

Cytaty

	[...] kobiecym okiem oceniła koszty, jakie poniesie, sprawiając bratu nowe ubrania i odkrywając przy okazji, że jedyne, czego nie musi wymieniać, to buty - bo te są wciąż dobre. źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Akowska żałoba, 2006
	Reszta postaci obleczona w fałdzisty, bogaty strój nie różniła się od żywego biskupa. Widocznie sprawiano mu co jakiś czas nowe szaty, bo choć sama rzeźba była wiekowa, ubiór znalazłem w doskonałym stanie. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979
	Rzeźbione wizerunki Ukrzyżowanego sprawiano do świątyń dla wybłagania łask lub też przebłagania Stwórcy za popełnione grzechy. źródło: NKJP: Mowa krzyża, Dziennik Polski - Magazyn, 2001-04-13
	Robert wywianował już drugą Niemkę sprawiając jej maleńką willę. źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1957
	Pochłonięci życiem rodzinnym, sprawianiem prezentów najbliższym i przygotowywaniem dla nich tradycyjnych smakołyków, pogrążamy się w swoistym społecznym egoizmie. źródło: NKJP: Tomasz Raczek: Pies na telewizję, 1999

Składnia

Rz_osobowy

sprawiać

CO + (KOMU)

3. pogrzeb

Definicja

organizować i urządzać dla kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

sprawiać pogrzeb

Cytaty

Uchwala się zasady sprawiania pogrzebu oraz zasady zwrotu kosztów poniesionych przez Gminę Koźminek zwaną dalej Gminą, związanych ze sprawianiem pogrzebu.

źródło: Internet: www.kozminek.pl/

Składnia

sprawiać

CO + KOMU

4. lanie

Definicja

poddawać kogoś czynności nazwanej sąsiadującym rzeczownikiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

sprawiać baty, cięgi, lanie, łomot, manto

Cytaty

Marynarze, tracąc czasem cierpliwość, społem sprawiali mu lanie: wszystko daremnie. Rocha figlomania była jak uporczywa choroba, jak przymus psychiczny.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Dziękuję Ci, Kapitanie, 1996

Odwróćmy zatem sytuację: czy sprawiając łomot rywalowi odczuwałeś coś na kształt instynktu krwi?

źródło: NKJP: Józek, Józek..., Dziennik Polski, 2005-03-25

Składnia

sprawiać

5. ryby

Definicja

przygotowywać do przyrządzenia przez wypatroszenie, skrobanie, skubanie, oczyszczenie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Połączenia

sprawiać karpia, królika, kurczaka, rybę, śledzie, zająca...

Cytaty

Brak mi jej głosu, jej obecności, widoku jej dłoni krojących cebulę [...] zręczności, z jaką sprawiała rybę, mówiąc mi, co po kolei trzeba robić.

źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007

Leśniczy powiedział: popatrz mały, jak się sprawia zajączka. Wziął do ręki długi, ostro zakończony nóż i sprawnie ponacinał skórę w kilku miejscach. A potem jednym zręcznym ruchem ściągnął ze zwłok niczym rękawiczkę.

źródło: NKJP: Martyna Żandarska-Ochnik: Pan wichrów i powiewów, 2008

W okresie polowań jedzenia było w bród, mięsa starczało również na zapasy przygotowywane w formie suszonych jego pasemek. Kobiety padały ze zmęczenia przy sprawianiu upolowanych bizonów, myśliwi byli zmęczeni trudami łowów [...].

źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994

Składnia

Rz_osobowy

sprawiać

Data ostatniej modyfikacji: 08.05.2014