Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. iść
1. ktoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Połączenia
- nadejść lada chwila, niebawem, wkrótce
Cytaty
Nadeszła matka Piotra, niosąc spodek z mlekiem. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
|
Tymczasem wataha nadeszła. Dziki sunęły wśród krzewów wprost pod nami i dokoła nas nie spiesząc się. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Orinoko, 1957 |
|
Wysłali więc znów Oczkę w kierunku obozu drugiego, by niby to przyspieszył nadejście ekipy ratunkowej. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
nadejdę |
nadejdziemy |
|||
2 os. |
nadejdziesz |
nadejdziecie |
|||
3 os. |
nadejdzie |
nadejdą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nadszedłem +(e)m nadszedł |
nadeszłam +(e)m nadeszła |
nadeszłom +(e)m nadeszło |
nadeszliśmy +(e)śmy nadeszli |
nadeszłyśmy +(e)śmy nadeszły |
2 os. |
nadszedłeś +(e)ś nadszedł |
nadeszłaś +(e)ś nadeszła |
nadeszłoś +(e)ś nadeszło |
nadeszliście +(e)ście nadeszli |
nadeszłyście +(e)ście nadeszły |
3 os. |
nadszedł |
nadeszła |
nadeszło |
nadeszli |
nadeszły |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
nadejdźmy |
|
2 os. |
nadejdź |
nadejdźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nadszedłbym bym nadszedł |
nadeszłabym bym nadeszła |
nadeszłobym bym nadeszło |
nadeszlibyśmy byśmy nadeszli |
nadeszłybyśmy byśmy nadeszły |
2 os. |
nadszedłbyś byś nadszedł |
nadeszłabyś byś nadeszła |
nadeszłobyś byś nadeszło |
nadeszlibyście byście nadeszli |
nadeszłybyście byście nadeszły |
3 os. |
nadszedłby by nadszedł |
nadeszłaby by nadeszła |
nadeszłoby by nadeszło |
nadeszliby by nadeszli |
nadeszłyby by nadeszły |
bezokolicznik: nadejść
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
nadszedłszy
gerundium: nadejście
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | nadejście |
nadejścia |
D. | nadejścia |
|
C. | nadejściu |
nadejściom |
B. | nadejście |
nadejścia |
N. | nadejściem |
nadejściami |
Ms. | nadejściu |
nadejściach |
W. | nadejście |
nadejścia |
odpowiednik aspektowy: nadchodzić
Składnia
Rzżywotny | + | nadejść | + |
2. pociąg
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy
Połączenia
- ekspres, pociąg nadszedł
Cytaty
W trakcie oczekiwania nadszedł pociąg z Pucka. źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Wolne miasto, 2002 |
|
Żydzi umieszczeni zostali na szerokiej rampie stacyjnej, gdzie oczekiwać mieli na nadejście wagonów towarowych z okratowanymi okienkami. źródło: NKJP: Leon Guz: Targowa 64 : dziennik 27 I 1943 - 11 IX 1944, 2001 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
nadejdę |
nadejdziemy |
|||
2 os. |
nadejdziesz |
nadejdziecie |
|||
3 os. |
nadejdzie |
nadejdą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nadszedłem +(e)m nadszedł |
nadeszłam +(e)m nadeszła |
nadeszłom +(e)m nadeszło |
nadeszliśmy +(e)śmy nadeszli |
nadeszłyśmy +(e)śmy nadeszły |
2 os. |
nadszedłeś +(e)ś nadszedł |
nadeszłaś +(e)ś nadeszła |
nadeszłoś +(e)ś nadeszło |
nadeszliście +(e)ście nadeszli |
nadeszłyście +(e)ście nadeszły |
3 os. |
nadszedł |
nadeszła |
nadeszło |
nadeszli |
nadeszły |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
nadejdźmy |
|
2 os. |
nadejdź |
nadejdźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nadszedłbym bym nadszedł |
nadeszłabym bym nadeszła |
nadeszłobym bym nadeszło |
nadeszlibyśmy byśmy nadeszli |
nadeszłybyśmy byśmy nadeszły |
2 os. |
nadszedłbyś byś nadszedł |
nadeszłabyś byś nadeszła |
nadeszłobyś byś nadeszło |
nadeszlibyście byście nadeszli |
nadeszłybyście byście nadeszły |
3 os. |
nadszedłby by nadszedł |
nadeszłaby by nadeszła |
nadeszłoby by nadeszło |
nadeszliby by nadeszli |
nadeszłyby by nadeszły |
bezokolicznik: nadejść
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
nadszedłszy
gerundium: nadejście
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | nadejście |
nadejścia |
D. | nadejścia |
|
C. | nadejściu |
nadejściom |
B. | nadejście |
nadejścia |
N. | nadejściem |
nadejściami |
Ms. | nadejściu |
nadejściach |
W. | nadejście |
nadejścia |
odpowiednik aspektowy: nadchodzić
Składnia
Rznieżywotny | + | nadejść | + |
3. przesyłka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość
Połączenia
- rozkaz nadszedł; informacja, odpowiedź, wiadomość; przesyłka nadeszła; ostrzeżenie nadeszło; dokumenty, pieniądze nadeszły
- nadejść do redakcji
- nadejść z centrali, z kancelarii; z Londynu, z Polski, ...
Cytaty
W lutym nadszedł list, w którym prosił o czas do jesieni. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Wybór Anny, 2010 |
|
[...] niebawem nadeszło zawiadomienie, że mogę odebrać samochód „Fiat 126p”. źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997 |
|
Kolejne wieści nadeszły z rynku emerytalnego. źródło: NKJP: Artur Makowiecki: Obowiązkowe ubezpieczenia upraw do poprawki, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2008-02-19 |
|
Kilka godzin później podobna prośba nadeszła z archidiecezji warszawskiej. źródło: NKJP: (Z.CH.): Z Watykanu na Łąkową, Dziennik Łódzki, 2002-08-31 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
nadejdę |
nadejdziemy |
|||
2 os. |
nadejdziesz |
nadejdziecie |
|||
3 os. |
nadejdzie |
nadejdą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nadszedłem +(e)m nadszedł |
nadeszłam +(e)m nadeszła |
nadeszłom +(e)m nadeszło |
nadeszliśmy +(e)śmy nadeszli |
nadeszłyśmy +(e)śmy nadeszły |
2 os. |
nadszedłeś +(e)ś nadszedł |
nadeszłaś +(e)ś nadeszła |
nadeszłoś +(e)ś nadeszło |
nadeszliście +(e)ście nadeszli |
nadeszłyście +(e)ście nadeszły |
3 os. |
nadszedł |
nadeszła |
nadeszło |
nadeszli |
nadeszły |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
nadejdźmy |
|
2 os. |
nadejdź |
nadejdźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nadszedłbym bym nadszedł |
nadeszłabym bym nadeszła |
nadeszłobym bym nadeszło |
nadeszlibyśmy byśmy nadeszli |
nadeszłybyśmy byśmy nadeszły |
2 os. |
nadszedłbyś byś nadszedł |
nadeszłabyś byś nadeszła |
nadeszłobyś byś nadeszło |
nadeszlibyście byście nadeszli |
nadeszłybyście byście nadeszły |
3 os. |
nadszedłby by nadszedł |
nadeszłaby by nadeszła |
nadeszłoby by nadeszło |
nadeszliby by nadeszli |
nadeszłyby by nadeszły |
bezokolicznik: nadejść
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
nadszedłszy
gerundium: nadejście
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | nadejście |
nadejścia |
D. | nadejścia |
|
C. | nadejściu |
nadejściom |
B. | nadejście |
nadejścia |
N. | nadejściem |
nadejściami |
Ms. | nadejściu |
nadejściach |
W. | nadejście |
nadejścia |
odpowiednik aspektowy: nadchodzić
Składnia
Rznieżywotny | + | nadejść | + |
(SKĄD) +
(DOKĄD)
|
4. burza
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne
Połączenia
- deszcz nadszedł; burza nadeszła
- nadejść od strony czegoś
- nadejść z południa, z zachodu,...
Cytaty
Wiatr zaczął dąć i czarna chmura nadeszła od Poronina. źródło: NKJP: Hanna Kostyrko (zebr): Klechdy domowe, 1960 |
|
Wreszcie nadeszła prawdziwa ulewa. źródło: NKJP: Adam Lipczyński: Przygoda łapiducha, Detektyw, 1999 |
|
Wały na Odrze nie zostały co prawda przerwane, ale wielka woda nadeszła od strony gminy Wińsko. źródło: NKJP: (MŻ): Popowodziowe zabiegi leśne, Gazeta Wrocławska, 1999 |
|
Po tej fali ciepła, nadejdzie z zachodu Europy wilgotny niż, a z nim napłynie znacznie chłodniejsze powietrze. źródło: NKJP: Pogoda na tydzień. Zima nie przyjdzie do nas tak szybko, Gazeta Pomorska, 2009-11-27 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
nadejdę |
nadejdziemy |
|||
2 os. |
nadejdziesz |
nadejdziecie |
|||
3 os. |
nadejdzie |
nadejdą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nadszedłem +(e)m nadszedł |
nadeszłam +(e)m nadeszła |
nadeszłom +(e)m nadeszło |
nadeszliśmy +(e)śmy nadeszli |
nadeszłyśmy +(e)śmy nadeszły |
2 os. |
nadszedłeś +(e)ś nadszedł |
nadeszłaś +(e)ś nadeszła |
nadeszłoś +(e)ś nadeszło |
nadeszliście +(e)ście nadeszli |
nadeszłyście +(e)ście nadeszły |
3 os. |
nadszedł |
nadeszła |
nadeszło |
nadeszli |
nadeszły |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
nadejdźmy |
|
2 os. |
nadejdź |
nadejdźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nadszedłbym bym nadszedł |
nadeszłabym bym nadeszła |
nadeszłobym bym nadeszło |
nadeszlibyśmy byśmy nadeszli |
nadeszłybyśmy byśmy nadeszły |
2 os. |
nadszedłbyś byś nadszedł |
nadeszłabyś byś nadeszła |
nadeszłobyś byś nadeszło |
nadeszlibyście byście nadeszli |
nadeszłybyście byście nadeszły |
3 os. |
nadszedłby by nadszedł |
nadeszłaby by nadeszła |
nadeszłoby by nadeszło |
nadeszliby by nadeszli |
nadeszłyby by nadeszły |
bezokolicznik: nadejść
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
nadszedłszy
gerundium: nadejście
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | nadejście |
nadejścia |
D. | nadejścia |
|
C. | nadejściu |
nadejściom |
B. | nadejście |
nadejścia |
N. | nadejściem |
nadejściami |
Ms. | nadejściu |
nadejściach |
W. | nadejście |
nadejścia |
odpowiednik aspektowy: nadchodzić
Składnia
Rznieżywotny | + | nadejść | + |
(SKĄD)
|
5. katastrofa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu
Połączenia
- kryzys; sen; wieczór, zmierzch nadszedł; chwila; katastrofa; rewolucja; godzina czegoś, czyjaś kolej; pora, wiosna, zima; śmierć nadeszła; lato nadeszło; czasy nadeszły
- nadejść nagle, niepostrzeżenie, niespodziewanie
Cytaty
[...] uznał, że odpowiednia chwila nadeszła. źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961 |
|
Olśnienie nadeszło dwa przystanki później, na rogu Zielonej i Narutowicza. źródło: NKJP: Zdzisław Szczepaniak: Dziewczyna z Trogiru i inne opowiadania, 2005 |
|
Noc nadeszła nagle, niespodziewanie i bezgłośnie pożerając słońce. źródło: NKJP: Natalia Kaszuwara: Mroczne nasienie, Esensja, 2007-02 |
|
[...] przykryłem się kocem i oczekiwałem na nadejście ciepła. źródło: NKJP: Janusz Głowacki : Rose Café i inne opowieści, 1997 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
nadejdę |
nadejdziemy |
|||
2 os. |
nadejdziesz |
nadejdziecie |
|||
3 os. |
nadejdzie |
nadejdą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nadszedłem +(e)m nadszedł |
nadeszłam +(e)m nadeszła |
nadeszłom +(e)m nadeszło |
nadeszliśmy +(e)śmy nadeszli |
nadeszłyśmy +(e)śmy nadeszły |
2 os. |
nadszedłeś +(e)ś nadszedł |
nadeszłaś +(e)ś nadeszła |
nadeszłoś +(e)ś nadeszło |
nadeszliście +(e)ście nadeszli |
nadeszłyście +(e)ście nadeszły |
3 os. |
nadszedł |
nadeszła |
nadeszło |
nadeszli |
nadeszły |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
nadejdźmy |
|
2 os. |
nadejdź |
nadejdźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
nadszedłbym bym nadszedł |
nadeszłabym bym nadeszła |
nadeszłobym bym nadeszło |
nadeszlibyśmy byśmy nadeszli |
nadeszłybyśmy byśmy nadeszły |
2 os. |
nadszedłbyś byś nadszedł |
nadeszłabyś byś nadeszła |
nadeszłobyś byś nadeszło |
nadeszlibyście byście nadeszli |
nadeszłybyście byście nadeszły |
3 os. |
nadszedłby by nadszedł |
nadeszłaby by nadeszła |
nadeszłoby by nadeszło |
nadeszliby by nadeszli |
nadeszłyby by nadeszły |
bezokolicznik: nadejść
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
nadszedłszy
gerundium: nadejście
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | nadejście |
nadejścia |
D. | nadejścia |
|
C. | nadejściu |
nadejściom |
B. | nadejście |
nadejścia |
N. | nadejściem |
nadejściami |
Ms. | nadejściu |
nadejściach |
W. | nadejście |
nadejścia |
odpowiednik aspektowy: nadchodzić
Składnia
Rznieżywotny | + | nadejść | + |