UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

omijać

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. mijać

1. przeszkodę

Definicja

przemieszczać się w taki sposób, żeby nie zetknąć się z jakimś obiektem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

omijać dziurę, przeszkodę, pułapkę; Warszawę, Poznań...

Cytaty

	Omijał zręcznie wodę we wklęśnięciach chodnika. źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Gdzie jest droga na walne?, 2007
	Wierzchowiec stąpał ostrożnie, omijając szczątki porzuconego w pospiesznej ucieczce dobytku. źródło: NKJP: Agnieszka Szady: Pisanie o pisaniu, czyli warsztaty literackie dla początkujących, Esensja, 2007-06
	Najpierw wszczepili protezę omijającą rozwarstwiony łuk aorty. źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Geniusz, anioł, wariat, Polityka, 2007-08-04
	Woda omija kratki ściekowe i niszczy krawędź jezdni. źródło: NKJP: Marcin Paruzel: Droga bez pobocza, Trybuna Śląska, 2000-11-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	omijam	omijamy
2 os.	omijasz	omijacie
3 os.	omija	omijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałem +(e)m omijał	omijałam +(e)m omijała	omijałom +(e)m omijało	omijaliśmy +(e)śmy omijali	omijałyśmy +(e)śmy omijały
2 os.	omijałeś +(e)ś omijał	omijałaś +(e)ś omijała	omijałoś +(e)ś omijało	omijaliście +(e)ście omijali	omijałyście +(e)ście omijały
3 os.	omijał	omijała	omijało	omijali	omijały

bezosobnik: omijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę omijał będę omijać	będę omijała będę omijać	będę omijało będę omijać	będziemy omijali będziemy omijać	będziemy omijały będziemy omijać
2 os.	będziesz omijał będziesz omijać	będziesz omijała będziesz omijać	będziesz omijało będziesz omijać	będziecie omijali będziecie omijać	będziecie omijały będziecie omijać
3 os.	będzie omijał będzie omijać	będzie omijała będzie omijać	będzie omijało będzie omijać	będą omijali będą omijać	będą omijały będą omijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		omijajmy
2 os.	omijaj	omijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałbym bym omijał	omijałabym bym omijała	omijałobym bym omijało	omijalibyśmy byśmy omijali	omijałybyśmy byśmy omijały
2 os.	omijałbyś byś omijał	omijałabyś byś omijała	omijałobyś byś omijało	omijalibyście byście omijali	omijałybyście byście omijały
3 os.	omijałby by omijał	omijałaby by omijała	omijałoby by omijało	omijaliby by omijali	omijałyby by omijały

bezosobnik: omijano by

bezokolicznik: omijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: omijając

gerundium: omijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	omijanie	omijania
D.	omijania	omijań
C.	omijaniu	omijaniom
B.	omijanie	omijania
N.	omijaniem	omijaniami
Ms.	omijaniu	omijaniach
W.	omijanie	omijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: omijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijający	omijający	omijający	omijające	omijająca
D.	omijającego	omijającego	omijającego	omijającego	omijającej
C.	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającej
B.	omijającego	omijającego	omijający	omijające	omijającą
N.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającą
Ms.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijający	omijający	omijające	omijające
D.	omijających	omijających	omijających	omijających
C.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym
B.	omijających	omijających	omijających	omijające
N.	omijającymi	omijającymi	omijającymi	omijającymi
Ms.	omijających	omijających	omijających	omijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: omijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijany	omijany	omijany	omijane	omijana
D.	omijanego	omijanego	omijanego	omijanego	omijanej
C.	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanej
B.	omijanego	omijanego	omijany	omijane	omijaną
N.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijaną
Ms.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijani	omijani	omijane	omijane
D.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych
C.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym
B.	omijanych	omijanych	omijanych	omijane
N.	omijanymi	omijanymi	omijanymi	omijanymi
Ms.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych

odpowiednik aspektowy: ominąć

Składnia

omijać

KOGO/CO

2. niebezpieczeństwa

Definicja

nie doświadczać czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

omijać kłopoty, problemy
omijać szczęśliwie

Cytaty

Staram się więc omijać te złe chwile i przechodzić do dobrych.

źródło: NKJP: Jakub Ćwiek: Opłaca się być optymistą, Esensja, 2007-03

Kiedy inni przebijali „gumy” i podróżowali po rowach, on omijał wszystkie przygody bezbłędnie.

źródło: NKJP: Juliusz Podolski: Zwycięzca weźmie tytuł ,,Kapeć Kuliga, Gazeta Poznańska, 2001-10-03

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	omijam	omijamy
2 os.	omijasz	omijacie
3 os.	omija	omijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałem +(e)m omijał	omijałam +(e)m omijała	omijałom +(e)m omijało	omijaliśmy +(e)śmy omijali	omijałyśmy +(e)śmy omijały
2 os.	omijałeś +(e)ś omijał	omijałaś +(e)ś omijała	omijałoś +(e)ś omijało	omijaliście +(e)ście omijali	omijałyście +(e)ście omijały
3 os.	omijał	omijała	omijało	omijali	omijały

bezosobnik: omijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę omijał będę omijać	będę omijała będę omijać	będę omijało będę omijać	będziemy omijali będziemy omijać	będziemy omijały będziemy omijać
2 os.	będziesz omijał będziesz omijać	będziesz omijała będziesz omijać	będziesz omijało będziesz omijać	będziecie omijali będziecie omijać	będziecie omijały będziecie omijać
3 os.	będzie omijał będzie omijać	będzie omijała będzie omijać	będzie omijało będzie omijać	będą omijali będą omijać	będą omijały będą omijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		omijajmy
2 os.	omijaj	omijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałbym bym omijał	omijałabym bym omijała	omijałobym bym omijało	omijalibyśmy byśmy omijali	omijałybyśmy byśmy omijały
2 os.	omijałbyś byś omijał	omijałabyś byś omijała	omijałobyś byś omijało	omijalibyście byście omijali	omijałybyście byście omijały
3 os.	omijałby by omijał	omijałaby by omijała	omijałoby by omijało	omijaliby by omijali	omijałyby by omijały

bezosobnik: omijano by

bezokolicznik: omijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: omijając

gerundium: omijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	omijanie	omijania
D.	omijania	omijań
C.	omijaniu	omijaniom
B.	omijanie	omijania
N.	omijaniem	omijaniami
Ms.	omijaniu	omijaniach
W.	omijanie	omijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: omijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijający	omijający	omijający	omijające	omijająca
D.	omijającego	omijającego	omijającego	omijającego	omijającej
C.	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającej
B.	omijającego	omijającego	omijający	omijające	omijającą
N.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającą
Ms.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijający	omijający	omijające	omijające
D.	omijających	omijających	omijających	omijających
C.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym
B.	omijających	omijających	omijających	omijające
N.	omijającymi	omijającymi	omijającymi	omijającymi
Ms.	omijających	omijających	omijających	omijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: omijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijany	omijany	omijany	omijane	omijana
D.	omijanego	omijanego	omijanego	omijanego	omijanej
C.	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanej
B.	omijanego	omijanego	omijany	omijane	omijaną
N.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijaną
Ms.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijani	omijani	omijane	omijane
D.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych
C.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym
B.	omijanych	omijanych	omijanych	omijane
N.	omijanymi	omijanymi	omijanymi	omijanymi
Ms.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych

odpowiednik aspektowy: ominąć

Składnia

Rz_osobowy

omijać

3. prawo

Definicja

nie stosować się do ogólnie przyjętych zasad

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

omijać kolejkę, prawo, procedurę, przepis, ustawę, zakaz

Cytaty

Chociaż jawna reklama nie jest dozwolona, sponsorzy omijają zakaz, płacąc szkołom duże sumy pieniędzy za to, by wybrały temat, który promuje ich interesy.

źródło: NKJP: (j): Na sambodromie w Rio, Express Ilustrowany, 2002-02-12

[...] doradcy finansowi podpowiadali klientom, jak omijać procedury bankowe [...].

źródło: NKJP: Piotr Stasiak: Zbite okienka, Polityka, 2009-04-04

[...] przebojem i podstępem, omijając kolejkę, dostaje się do biura.

źródło: NKJP: Stanisław Janicki: Rzym, godzina 11, Trybuna Śląska, 2003-10-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	omijam	omijamy
2 os.	omijasz	omijacie
3 os.	omija	omijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałem +(e)m omijał	omijałam +(e)m omijała	omijałom +(e)m omijało	omijaliśmy +(e)śmy omijali	omijałyśmy +(e)śmy omijały
2 os.	omijałeś +(e)ś omijał	omijałaś +(e)ś omijała	omijałoś +(e)ś omijało	omijaliście +(e)ście omijali	omijałyście +(e)ście omijały
3 os.	omijał	omijała	omijało	omijali	omijały

bezosobnik: omijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę omijał będę omijać	będę omijała będę omijać	będę omijało będę omijać	będziemy omijali będziemy omijać	będziemy omijały będziemy omijać
2 os.	będziesz omijał będziesz omijać	będziesz omijała będziesz omijać	będziesz omijało będziesz omijać	będziecie omijali będziecie omijać	będziecie omijały będziecie omijać
3 os.	będzie omijał będzie omijać	będzie omijała będzie omijać	będzie omijało będzie omijać	będą omijali będą omijać	będą omijały będą omijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		omijajmy
2 os.	omijaj	omijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałbym bym omijał	omijałabym bym omijała	omijałobym bym omijało	omijalibyśmy byśmy omijali	omijałybyśmy byśmy omijały
2 os.	omijałbyś byś omijał	omijałabyś byś omijała	omijałobyś byś omijało	omijalibyście byście omijali	omijałybyście byście omijały
3 os.	omijałby by omijał	omijałaby by omijała	omijałoby by omijało	omijaliby by omijali	omijałyby by omijały

bezosobnik: omijano by

bezokolicznik: omijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: omijając

gerundium: omijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	omijanie	omijania
D.	omijania	omijań
C.	omijaniu	omijaniom
B.	omijanie	omijania
N.	omijaniem	omijaniami
Ms.	omijaniu	omijaniach
W.	omijanie	omijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: omijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijający	omijający	omijający	omijające	omijająca
D.	omijającego	omijającego	omijającego	omijającego	omijającej
C.	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającej
B.	omijającego	omijającego	omijający	omijające	omijającą
N.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającą
Ms.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijający	omijający	omijające	omijające
D.	omijających	omijających	omijających	omijających
C.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym
B.	omijających	omijających	omijających	omijające
N.	omijającymi	omijającymi	omijającymi	omijającymi
Ms.	omijających	omijających	omijających	omijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: omijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijany	omijany	omijany	omijane	omijana
D.	omijanego	omijanego	omijanego	omijanego	omijanej
C.	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanej
B.	omijanego	omijanego	omijany	omijane	omijaną
N.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijaną
Ms.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijani	omijani	omijane	omijane
D.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych
C.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym
B.	omijanych	omijanych	omijanych	omijane
N.	omijanymi	omijanymi	omijanymi	omijanymi
Ms.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych

odpowiednik aspektowy: ominąć

Składnia

Rz_osobowy

omijać

4. trudne zadania

Definicja

starać się nie uwzględniać w swoich działaniach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

omijać kwestię czegoś, pytania
zręcznie omijać

Cytaty

	Jak twierdzą agencje, w rozmowie obaj omijali kwestie newralgiczne, jak aborcja i problem kubański. źródło: NKJP: Jan Turnau: Papież w USA , Gazeta Wyborcza, 1995-10-05
	[...] inteligentnie broniła naszej racji stanu. Jak broniła? Omijając fragmenty wystąpień prezydenta i premiera, które budziły zażenowanie. źródło: NKJP: Tomasz Lis: Z polskiego na ichnie, Dziennik Zachodni, 2008-08-22
	Podręczniki omijały te tematy albo traktowały je zbyt powierzchownie. źródło: NKJP: Piotr Pytlakowski: Historia pewnego podręcznika, Polityka, 2001-04-21
	Aż dziw, że przez tak długi czas stojący na krańcu wsi ośrodek był omijany przez złodziei. źródło: NKJP: (kk): Czeka i niszczeje, Dziennik Łódzki, 2005-10-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	omijam	omijamy
2 os.	omijasz	omijacie
3 os.	omija	omijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałem +(e)m omijał	omijałam +(e)m omijała	omijałom +(e)m omijało	omijaliśmy +(e)śmy omijali	omijałyśmy +(e)śmy omijały
2 os.	omijałeś +(e)ś omijał	omijałaś +(e)ś omijała	omijałoś +(e)ś omijało	omijaliście +(e)ście omijali	omijałyście +(e)ście omijały
3 os.	omijał	omijała	omijało	omijali	omijały

bezosobnik: omijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę omijał będę omijać	będę omijała będę omijać	będę omijało będę omijać	będziemy omijali będziemy omijać	będziemy omijały będziemy omijać
2 os.	będziesz omijał będziesz omijać	będziesz omijała będziesz omijać	będziesz omijało będziesz omijać	będziecie omijali będziecie omijać	będziecie omijały będziecie omijać
3 os.	będzie omijał będzie omijać	będzie omijała będzie omijać	będzie omijało będzie omijać	będą omijali będą omijać	będą omijały będą omijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		omijajmy
2 os.	omijaj	omijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałbym bym omijał	omijałabym bym omijała	omijałobym bym omijało	omijalibyśmy byśmy omijali	omijałybyśmy byśmy omijały
2 os.	omijałbyś byś omijał	omijałabyś byś omijała	omijałobyś byś omijało	omijalibyście byście omijali	omijałybyście byście omijały
3 os.	omijałby by omijał	omijałaby by omijała	omijałoby by omijało	omijaliby by omijali	omijałyby by omijały

bezosobnik: omijano by

bezokolicznik: omijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: omijając

gerundium: omijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	omijanie	omijania
D.	omijania	omijań
C.	omijaniu	omijaniom
B.	omijanie	omijania
N.	omijaniem	omijaniami
Ms.	omijaniu	omijaniach
W.	omijanie	omijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: omijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijający	omijający	omijający	omijające	omijająca
D.	omijającego	omijającego	omijającego	omijającego	omijającej
C.	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającej
B.	omijającego	omijającego	omijający	omijające	omijającą
N.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającą
Ms.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijający	omijający	omijające	omijające
D.	omijających	omijających	omijających	omijających
C.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym
B.	omijających	omijających	omijających	omijające
N.	omijającymi	omijającymi	omijającymi	omijającymi
Ms.	omijających	omijających	omijających	omijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: omijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijany	omijany	omijany	omijane	omijana
D.	omijanego	omijanego	omijanego	omijanego	omijanej
C.	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanej
B.	omijanego	omijanego	omijany	omijane	omijaną
N.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijaną
Ms.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijani	omijani	omijane	omijane
D.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych
C.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym
B.	omijanych	omijanych	omijanych	omijane
N.	omijanymi	omijanymi	omijanymi	omijanymi
Ms.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych

odpowiednik aspektowy: ominąć

Składnia

omijać

KOGO/CO

5. okazję

Definicja

przepuszczać coś, nie biorąc w czymś udziału lub nie wykorzystując czegoś

Noty o użyciu

Zwykle z przeczeniem.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

nie omijać żadnej okazji, sposobności

Cytaty

	Muszę jednak przyznać, że choć zdecydowanie omijam produkty, a w miarę możności i firmy GMO, to wasza rzetelna informacja spodobała mi się. źródło: NKJP: Andrzej Żwawa: Rozmowa z firmą Polgrunt, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 2002-05-01
	[...] nie omijaj posiłków - jedz mniej a częściej [...]. źródło: NKJP: (jot): Niebezpieczne kilogramy, powiedz im wreszcie NIE!, Gazeta Pomorska, 2009-11-27
	Żadnej nie omijał okazji, by im okazać swą przychylność [...]. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Madagaskar okrutny czarodziej, 1969
	[...] jakoś znajdowaliśmy sposoby na omijanie uciążliwości edukacji. źródło: NKJP: Martyna Żandarska-Ochnik: Pan wichrów i powiewów, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	omijam	omijamy
2 os.	omijasz	omijacie
3 os.	omija	omijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałem +(e)m omijał	omijałam +(e)m omijała	omijałom +(e)m omijało	omijaliśmy +(e)śmy omijali	omijałyśmy +(e)śmy omijały
2 os.	omijałeś +(e)ś omijał	omijałaś +(e)ś omijała	omijałoś +(e)ś omijało	omijaliście +(e)ście omijali	omijałyście +(e)ście omijały
3 os.	omijał	omijała	omijało	omijali	omijały

bezosobnik: omijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę omijał będę omijać	będę omijała będę omijać	będę omijało będę omijać	będziemy omijali będziemy omijać	będziemy omijały będziemy omijać
2 os.	będziesz omijał będziesz omijać	będziesz omijała będziesz omijać	będziesz omijało będziesz omijać	będziecie omijali będziecie omijać	będziecie omijały będziecie omijać
3 os.	będzie omijał będzie omijać	będzie omijała będzie omijać	będzie omijało będzie omijać	będą omijali będą omijać	będą omijały będą omijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		omijajmy
2 os.	omijaj	omijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałbym bym omijał	omijałabym bym omijała	omijałobym bym omijało	omijalibyśmy byśmy omijali	omijałybyśmy byśmy omijały
2 os.	omijałbyś byś omijał	omijałabyś byś omijała	omijałobyś byś omijało	omijalibyście byście omijali	omijałybyście byście omijały
3 os.	omijałby by omijał	omijałaby by omijała	omijałoby by omijało	omijaliby by omijali	omijałyby by omijały

bezosobnik: omijano by

bezokolicznik: omijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: omijając

gerundium: omijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	omijanie	omijania
D.	omijania	omijań
C.	omijaniu	omijaniom
B.	omijanie	omijania
N.	omijaniem	omijaniami
Ms.	omijaniu	omijaniach
W.	omijanie	omijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: omijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijający	omijający	omijający	omijające	omijająca
D.	omijającego	omijającego	omijającego	omijającego	omijającej
C.	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającej
B.	omijającego	omijającego	omijający	omijające	omijającą
N.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającą
Ms.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijający	omijający	omijające	omijające
D.	omijających	omijających	omijających	omijających
C.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym
B.	omijających	omijających	omijających	omijające
N.	omijającymi	omijającymi	omijającymi	omijającymi
Ms.	omijających	omijających	omijających	omijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: omijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijany	omijany	omijany	omijane	omijana
D.	omijanego	omijanego	omijanego	omijanego	omijanej
C.	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanej
B.	omijanego	omijanego	omijany	omijane	omijaną
N.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijaną
Ms.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijani	omijani	omijane	omijane
D.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych
C.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym
B.	omijanych	omijanych	omijanych	omijane
N.	omijanymi	omijanymi	omijanymi	omijanymi
Ms.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych

odpowiednik aspektowy: ominąć

Składnia

Rz_osobowy

omijać

6. sąsiada

Definicja

unikać kontaktów z jakąś osobą lub przebywania w jakimś miejscu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

omijać czyjś dom, jakąś dzielnicę, miejsce
omijać szerokim łukiem

Cytaty

	Więc zaczynałeś powoli omijać żonę. Wykręcałeś się byle powodem. źródło: NKJP: Adam Pluszka: Flauta, 2007
	Szerokim łukiem omijaj plotkarskie towarzystwo, ale za to poświęć więcej czasu na refleksję. źródło: NKJP: Glamuroskop, Glamour, 2003
	Dziesięciolatek się takich pytań wstydzi, więc omija szkołę. źródło: NKJP: Marcin Kołodziejczyk: Biedny jak słowacki Cygan, Polityka, 2004-03-13
	Zdecydowanie omijam to miejsce w weekendy, kiedy nie można się dopchać do baru. źródło: NKJP: Agnieszka Stec: Gdzie posiedzieć, Manko, 2010-01-04

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	omijam	omijamy
2 os.	omijasz	omijacie
3 os.	omija	omijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałem +(e)m omijał	omijałam +(e)m omijała	omijałom +(e)m omijało	omijaliśmy +(e)śmy omijali	omijałyśmy +(e)śmy omijały
2 os.	omijałeś +(e)ś omijał	omijałaś +(e)ś omijała	omijałoś +(e)ś omijało	omijaliście +(e)ście omijali	omijałyście +(e)ście omijały
3 os.	omijał	omijała	omijało	omijali	omijały

bezosobnik: omijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę omijał będę omijać	będę omijała będę omijać	będę omijało będę omijać	będziemy omijali będziemy omijać	będziemy omijały będziemy omijać
2 os.	będziesz omijał będziesz omijać	będziesz omijała będziesz omijać	będziesz omijało będziesz omijać	będziecie omijali będziecie omijać	będziecie omijały będziecie omijać
3 os.	będzie omijał będzie omijać	będzie omijała będzie omijać	będzie omijało będzie omijać	będą omijali będą omijać	będą omijały będą omijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		omijajmy
2 os.	omijaj	omijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałbym bym omijał	omijałabym bym omijała	omijałobym bym omijało	omijalibyśmy byśmy omijali	omijałybyśmy byśmy omijały
2 os.	omijałbyś byś omijał	omijałabyś byś omijała	omijałobyś byś omijało	omijalibyście byście omijali	omijałybyście byście omijały
3 os.	omijałby by omijał	omijałaby by omijała	omijałoby by omijało	omijaliby by omijali	omijałyby by omijały

bezosobnik: omijano by

bezokolicznik: omijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: omijając

gerundium: omijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	omijanie	omijania
D.	omijania	omijań
C.	omijaniu	omijaniom
B.	omijanie	omijania
N.	omijaniem	omijaniami
Ms.	omijaniu	omijaniach
W.	omijanie	omijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: omijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijający	omijający	omijający	omijające	omijająca
D.	omijającego	omijającego	omijającego	omijającego	omijającej
C.	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającej
B.	omijającego	omijającego	omijający	omijające	omijającą
N.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającą
Ms.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijający	omijający	omijające	omijające
D.	omijających	omijających	omijających	omijających
C.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym
B.	omijających	omijających	omijających	omijające
N.	omijającymi	omijającymi	omijającymi	omijającymi
Ms.	omijających	omijających	omijających	omijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: omijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijany	omijany	omijany	omijane	omijana
D.	omijanego	omijanego	omijanego	omijanego	omijanej
C.	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanej
B.	omijanego	omijanego	omijany	omijane	omijaną
N.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijaną
Ms.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijani	omijani	omijane	omijane
D.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych
C.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym
B.	omijanych	omijanych	omijanych	omijane
N.	omijanymi	omijanymi	omijanymi	omijanymi
Ms.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych

Składnia

Rz_osobowy

omijać

KOGO/CO

7. trasa

Definicja

być wytyczonym w taki sposób, aby uniknąć zetknięcia z jakimś obiektem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

droga, obwodnica, szosa, trasa omija

Cytaty

Obwodnica omija centrum Myślenic.

źródło: NKJP: Krystyna Malik, Raciborska Maria (red.): Przewodnik po Polsce, 1996

Dotychczas gazociągi tranzytowe omijały nasz kraj.

źródło: NKJP: Krzysztof A. Kowalczyk: Gazowy raport, Gazeta Wyborcza, 1992-10-12

Autostrada kontynuuje bieg w kierunku północno-wschodnim, omijając Niceę i Monako.

źródło: NKJP: Pjahr: (Francja), Wikipedia.pl, 2009-02-03

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	omijam	omijamy
2 os.	omijasz	omijacie
3 os.	omija	omijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałem +(e)m omijał	omijałam +(e)m omijała	omijałom +(e)m omijało	omijaliśmy +(e)śmy omijali	omijałyśmy +(e)śmy omijały
2 os.	omijałeś +(e)ś omijał	omijałaś +(e)ś omijała	omijałoś +(e)ś omijało	omijaliście +(e)ście omijali	omijałyście +(e)ście omijały
3 os.	omijał	omijała	omijało	omijali	omijały

bezosobnik: omijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę omijał będę omijać	będę omijała będę omijać	będę omijało będę omijać	będziemy omijali będziemy omijać	będziemy omijały będziemy omijać
2 os.	będziesz omijał będziesz omijać	będziesz omijała będziesz omijać	będziesz omijało będziesz omijać	będziecie omijali będziecie omijać	będziecie omijały będziecie omijać
3 os.	będzie omijał będzie omijać	będzie omijała będzie omijać	będzie omijało będzie omijać	będą omijali będą omijać	będą omijały będą omijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		omijajmy
2 os.	omijaj	omijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałbym bym omijał	omijałabym bym omijała	omijałobym bym omijało	omijalibyśmy byśmy omijali	omijałybyśmy byśmy omijały
2 os.	omijałbyś byś omijał	omijałabyś byś omijała	omijałobyś byś omijało	omijalibyście byście omijali	omijałybyście byście omijały
3 os.	omijałby by omijał	omijałaby by omijała	omijałoby by omijało	omijaliby by omijali	omijałyby by omijały

bezosobnik: omijano by

bezokolicznik: omijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: omijając

gerundium: omijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	omijanie	omijania
D.	omijania	omijań
C.	omijaniu	omijaniom
B.	omijanie	omijania
N.	omijaniem	omijaniami
Ms.	omijaniu	omijaniach
W.	omijanie	omijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: omijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijający	omijający	omijający	omijające	omijająca
D.	omijającego	omijającego	omijającego	omijającego	omijającej
C.	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającej
B.	omijającego	omijającego	omijający	omijające	omijającą
N.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającą
Ms.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijający	omijający	omijające	omijające
D.	omijających	omijających	omijających	omijających
C.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym
B.	omijających	omijających	omijających	omijające
N.	omijającymi	omijającymi	omijającymi	omijającymi
Ms.	omijających	omijających	omijających	omijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: omijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijany	omijany	omijany	omijane	omijana
D.	omijanego	omijanego	omijanego	omijanego	omijanej
C.	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanej
B.	omijanego	omijanego	omijany	omijane	omijaną
N.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijaną
Ms.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijani	omijani	omijane	omijane
D.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych
C.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym
B.	omijanych	omijanych	omijanych	omijane
N.	omijanymi	omijanymi	omijanymi	omijanymi
Ms.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych

Składnia

Rz_nieżywotny

omijać

8. kogoś awans

Definicja

nie stawać się czyimś udziałem

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

choroby, kontuzje; kłopoty, problemy omijają kogoś

Cytaty

	Niestety na tydzień przed świętami nieszczęścia nie omijają mieszkańców Piechcina. źródło: NKJP: (PAK): Żnin: Piechcin. Spaliło się mieszkanie (szczegóły), Gazeta Pomorska, 2009-12-17
	Na szczęście omijają nas kontuzje i będę mógł poddać sprawdzianowi zawodników z całej kadry. źródło: NKJP: (hof): Zagrają z trzecioligowcem, Express Ilustrowany, 2002-01-26
	Zawsze omija mnie zabawa. źródło: NKJP: Patricia C. Wrede: Przywołanie smoków, Esensja, 2008-02
	[...] starość nie omija nikogo, a nie wszyscy są do niej przygotowani. źródło: NKJP: Waldemar Wasilewski: Oni też będą starzy..., Trybuna Śląska, 2001-12-18

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	omijam	omijamy
2 os.	omijasz	omijacie
3 os.	omija	omijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałem +(e)m omijał	omijałam +(e)m omijała	omijałom +(e)m omijało	omijaliśmy +(e)śmy omijali	omijałyśmy +(e)śmy omijały
2 os.	omijałeś +(e)ś omijał	omijałaś +(e)ś omijała	omijałoś +(e)ś omijało	omijaliście +(e)ście omijali	omijałyście +(e)ście omijały
3 os.	omijał	omijała	omijało	omijali	omijały

bezosobnik: omijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę omijał będę omijać	będę omijała będę omijać	będę omijało będę omijać	będziemy omijali będziemy omijać	będziemy omijały będziemy omijać
2 os.	będziesz omijał będziesz omijać	będziesz omijała będziesz omijać	będziesz omijało będziesz omijać	będziecie omijali będziecie omijać	będziecie omijały będziecie omijać
3 os.	będzie omijał będzie omijać	będzie omijała będzie omijać	będzie omijało będzie omijać	będą omijali będą omijać	będą omijały będą omijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		omijajmy
2 os.	omijaj	omijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	omijałbym bym omijał	omijałabym bym omijała	omijałobym bym omijało	omijalibyśmy byśmy omijali	omijałybyśmy byśmy omijały
2 os.	omijałbyś byś omijał	omijałabyś byś omijała	omijałobyś byś omijało	omijalibyście byście omijali	omijałybyście byście omijały
3 os.	omijałby by omijał	omijałaby by omijała	omijałoby by omijało	omijaliby by omijali	omijałyby by omijały

bezosobnik: omijano by

bezokolicznik: omijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: omijając

gerundium: omijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	omijanie	omijania
D.	omijania	omijań
C.	omijaniu	omijaniom
B.	omijanie	omijania
N.	omijaniem	omijaniami
Ms.	omijaniu	omijaniach
W.	omijanie	omijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: omijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijający	omijający	omijający	omijające	omijająca
D.	omijającego	omijającego	omijającego	omijającego	omijającej
C.	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającemu	omijającej
B.	omijającego	omijającego	omijający	omijające	omijającą
N.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającą
Ms.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym	omijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijający	omijający	omijające	omijające
D.	omijających	omijających	omijających	omijających
C.	omijającym	omijającym	omijającym	omijającym
B.	omijających	omijających	omijających	omijające
N.	omijającymi	omijającymi	omijającymi	omijającymi
Ms.	omijających	omijających	omijających	omijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: omijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	omijany	omijany	omijany	omijane	omijana
D.	omijanego	omijanego	omijanego	omijanego	omijanej
C.	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanemu	omijanej
B.	omijanego	omijanego	omijany	omijane	omijaną
N.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijaną
Ms.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym	omijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	omijani	omijani	omijane	omijane
D.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych
C.	omijanym	omijanym	omijanym	omijanym
B.	omijanych	omijanych	omijanych	omijane
N.	omijanymi	omijanymi	omijanymi	omijanymi
Ms.	omijanych	omijanych	omijanych	omijanych

odpowiednik aspektowy: ominąć

Składnia

Rz_nieżywotny

omijać

KOGO

Frazeologizmy

ktoś omija szerokim łukiem kogoś/coś
ktoś omija wielkim łukiem kogoś/coś
ktoś omija dużym łukiem kogoś/coś
ktoś omija długim łukiem kogoś/coś
ktoś omija szerokim kołem kogoś/coś
ktoś omija wzrokiem kogoś/coś
ktoś omija spojrzeniem kogoś/coś

Data ostatniej modyfikacji: 03.04.2013