UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przeciwdziałać

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Prawdopodobnie kalka, por. niem. entgegenwirken, entgegenhandeln, entgegenarbeiten, entgegentreten, ang. counteract i podobne semantycznie czasowniki w innych językach w znaczeniu 'przeciwdziałać' (Bańk); zob. przeciw, działać

Definicja

zapobiegać czemuś negatywnemu, działając w określony sposób

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

Połączenia

  • środki przeciwdziałające czemuś
  • przeciwdziałać alkoholizmowi, narkomanii, patologii; bezrobociu, dyskryminacji, korupcji, mobbingowi, przemocy; zjawisku bezdomności, kradzieży...; chorobom, nowotworom
  • narzędzia, profilaktyka, sposoby przeciwdziałania czemuś

Cytaty

Leczymy inwazyjnie chorobę wieńcową i zawał serca, przeciwdziałamy udarowi mózgu, poszerzając tętnice szyjne, które zatykają się z powodu miażdżycy

źródło: NKJP: Joanna Klimowicz: Ratuj swoje serce. Wyjdź zza biurka na spacer, Gazeta.pl, 2008-10-24

[...] polskie kobiety szybciej od mężczyzn przeciwdziałają wypadaniu włosów, stosując najpierw preparaty naturalne, o wiele tańsze i łatwiej dostępne.

źródło: NKJP: Paweł Walewski: Obrona włoska, Polityka, 2002-05-04

Jest kilka sposobów przeciwdziałania kamieniowi w instalacjach. Z jednej strony są to urządzenia zapobiegające jego tworzeniu się, z drugiej zaś – urządzenia zmiękczające wodę.

źródło: NKJP: (mag): Zadbaj o instalacje, Dziennik Łódzki, 2007-04-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeciwdziałam
przeciwdziałamy
2 os. przeciwdziałasz
przeciwdziałacie
3 os. przeciwdziała
przeciwdziałają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeciwdziałałem
+(e)m przeciwdziałał
przeciwdziałałam
+(e)m przeciwdziałała
przeciwdziałałom
+(e)m przeciwdziałało
przeciwdziałaliśmy
+(e)śmy przeciwdziałali
przeciwdziałałyśmy
+(e)śmy przeciwdziałały
2 os. przeciwdziałałeś
+(e)ś przeciwdziałał
przeciwdziałałaś
+(e)ś przeciwdziałała
przeciwdziałałoś
+(e)ś przeciwdziałało
przeciwdziałaliście
+(e)ście przeciwdziałali
przeciwdziałałyście
+(e)ście przeciwdziałały
3 os. przeciwdziałał
przeciwdziałała
przeciwdziałało
przeciwdziałali
przeciwdziałały

bezosobnik: przeciwdziałano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę przeciwdziałał
będę przeciwdziałać
będę przeciwdziałała
będę przeciwdziałać
będę przeciwdziałało
będę przeciwdziałać
będziemy przeciwdziałali
będziemy przeciwdziałać
będziemy przeciwdziałały
będziemy przeciwdziałać
2 os. będziesz przeciwdziałał
będziesz przeciwdziałać
będziesz przeciwdziałała
będziesz przeciwdziałać
będziesz przeciwdziałało
będziesz przeciwdziałać
będziecie przeciwdziałali
będziecie przeciwdziałać
będziecie przeciwdziałały
będziecie przeciwdziałać
3 os. będzie przeciwdziałał
będzie przeciwdziałać
będzie przeciwdziałała
będzie przeciwdziałać
będzie przeciwdziałało
będzie przeciwdziałać
będą przeciwdziałali
będą przeciwdziałać
będą przeciwdziałały
będą przeciwdziałać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeciwdziałajmy
2 os. przeciwdziałaj
przeciwdziałajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeciwdziałałbym
bym przeciwdziałał
przeciwdziałałabym
bym przeciwdziałała
przeciwdziałałobym
bym przeciwdziałało
przeciwdziałalibyśmy
byśmy przeciwdziałali
przeciwdziałałybyśmy
byśmy przeciwdziałały
2 os. przeciwdziałałbyś
byś przeciwdziałał
przeciwdziałałabyś
byś przeciwdziałała
przeciwdziałałobyś
byś przeciwdziałało
przeciwdziałalibyście
byście przeciwdziałali
przeciwdziałałybyście
byście przeciwdziałały
3 os. przeciwdziałałby
by przeciwdziałał
przeciwdziałałaby
by przeciwdziałała
przeciwdziałałoby
by przeciwdziałało
przeciwdziałaliby
by przeciwdziałali
przeciwdziałałyby
by przeciwdziałały

bezosobnik: przeciwdziałano by

bezokolicznik: przeciwdziałać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przeciwdziałając

gerundium: przeciwdziałanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przeciwdziałanie
przeciwdziałania
D. przeciwdziałania
przeciwdziałań
C. przeciwdziałaniu
przeciwdziałaniom
B. przeciwdziałanie
przeciwdziałania
N. przeciwdziałaniem
przeciwdziałaniami
Ms. przeciwdziałaniu
przeciwdziałaniach
W. przeciwdziałanie
przeciwdziałania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przeciwdziałający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przeciwdziałający
przeciwdziałający
przeciwdziałający
przeciwdziałające
przeciwdziałająca
D. przeciwdziałającego
przeciwdziałającego
przeciwdziałającego
przeciwdziałającego
przeciwdziałającej
C. przeciwdziałającemu
przeciwdziałającemu
przeciwdziałającemu
przeciwdziałającemu
przeciwdziałającej
B. przeciwdziałającego
przeciwdziałającego
przeciwdziałający
przeciwdziałające
przeciwdziałającą
N. przeciwdziałającym
przeciwdziałającym
przeciwdziałającym
przeciwdziałającym
przeciwdziałającą
Ms. przeciwdziałającym
przeciwdziałającym
przeciwdziałającym
przeciwdziałającym
przeciwdziałającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przeciwdziałający
przeciwdziałający
przeciwdziałające
przeciwdziałające
D. przeciwdziałających
przeciwdziałających
przeciwdziałających
przeciwdziałających
C. przeciwdziałającym
przeciwdziałającym
przeciwdziałającym
przeciwdziałającym
B. przeciwdziałających
przeciwdziałających
przeciwdziałających
przeciwdziałające
N. przeciwdziałającymi
przeciwdziałającymi
przeciwdziałającymi
przeciwdziałającymi
Ms. przeciwdziałających
przeciwdziałających
przeciwdziałających
przeciwdziałających

Składnia

bez ograniczeń + przeciwdziałać +
CZEMU
Data ostatniej modyfikacji: 30.01.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj