UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyschnąć

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

Zob. schnąć

1. buty

Definicja

stać się suchym - pozbawionym wody lub innej płynnej substancji

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

poschnąć, wysuszyć się

Połączenia

bielizna, czupryna, farba, pościel wyschła; naczynia, ubrania wyschły
wyschnąć na słońcu, na wietrze; na balkonie, na tarasie

Cytaty

Zdjęła sukienkę, wypłukała ją, rozłożyła na słońcu, żeby wyschła.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967

Stara studnia wyschła [...] całkowicie.

źródło: NKJP: Agnieszka Olejniczak: Władza zakręciła kurek, Dziennik Łódzki, 2003-10-17

Wiedziała, że mąż nadjedzie, zanim wyschnie kanapka z jajkiem i ogórkiem. Zawsze nadjeżdżał w porę.

źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyschnę	wyschniemy
2 os.	wyschniesz	wyschniecie
3 os.	wyschnie	wyschną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyschłem +(e)m wysechł	wyschłam +(e)m wyschła	wyschłom +(e)m wyschło	wyschliśmy +(e)śmy wyschli	wyschłyśmy +(e)śmy wyschły
2 os.	wyschłeś +(e)ś wysechł	wyschłaś +(e)ś wyschła	wyschłoś +(e)ś wyschło	wyschliście +(e)ście wyschli	wyschłyście +(e)ście wyschły
3 os.	wysechł	wyschła	wyschło	wyschli	wyschły

bezosobnik: wyschnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyschnijmy
2 os.	wyschnij	wyschnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysechłbym bym wysechł	wyschłabym bym wyschła	wyschłobym bym wyschło	wyschlibyśmy byśmy wyschli	wyschłybyśmy byśmy wyschły
2 os.	wysechłbyś byś wysechł	wyschłabyś byś wyschła	wyschłobyś byś wyschło	wyschlibyście byście wyschli	wyschłybyście byście wyschły
3 os.	wysechłby by wysechł	wyschłaby by wyschła	wyschłoby by wyschło	wyschliby by wyschli	wyschłyby by wyschły

bezosobnik: wyschnięto by

bezokolicznik: wyschnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wysechłszy

gerundium: wyschnięcie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyschnięcie	wyschnięcia
D.	wyschnięcia	wyschnięć
C.	wyschnięciu	wyschnięciom
B.	wyschnięcie	wyschnięcia
N.	wyschnięciem	wyschnięciami
Ms.	wyschnięciu	wyschnięciach
W.	wyschnięcie	wyschnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyschnięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyschnięty	wyschnięty	wyschnięty	wyschnięte	wyschnięta
D.	wyschniętego	wyschniętego	wyschniętego	wyschniętego	wyschniętej
C.	wyschniętemu	wyschniętemu	wyschniętemu	wyschniętemu	wyschniętej
B.	wyschniętego	wyschniętego	wyschnięty	wyschnięte	wyschniętą
N.	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętą
Ms.	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyschnięci	wyschnięci	wyschnięte	wyschnięte
D.	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych
C.	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym
B.	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych	wyschnięte
N.	wyschniętymi	wyschniętymi	wyschniętymi	wyschniętymi
Ms.	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych

odpowiedniki aspektowe: wysychać , schnąć

Składnia

Rz_nieżywotny

wyschnąć

2. woda

Definicja

wyparować z jakiegoś zbiornika lub wsiąknąć w podłoże

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

poschnąć

Połączenia

rzeka, woda wyschła; staw, strumień wysechł; kałuże wyschły

Cytaty

Najpierw wykopano dół, który wkrótce wypełnił się wodą. Wtedy pojawiły się tam kaczki. A kiedy woda wyschła, znów pozostał tylko dół.

źródło: NKJP: Marcin Gąsiorowski: Sądowe oblicze Jutrzenki, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2003-12-18

W odległości wyciągniętego ramienia zionęła kilkudziesięciometrowa skalista czeluść, jej mroczny spód rzeźbiło kamieniste łożysko dawno wyschniętej rzeki lub strumienia.

źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Mojra, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyschnę	wyschniemy
2 os.	wyschniesz	wyschniecie
3 os.	wyschnie	wyschną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyschłem +(e)m wysechł	wyschłam +(e)m wyschła	wyschłom +(e)m wyschło	wyschliśmy +(e)śmy wyschli	wyschłyśmy +(e)śmy wyschły
2 os.	wyschłeś +(e)ś wysechł	wyschłaś +(e)ś wyschła	wyschłoś +(e)ś wyschło	wyschliście +(e)ście wyschli	wyschłyście +(e)ście wyschły
3 os.	wysechł	wyschła	wyschło	wyschli	wyschły

bezosobnik: wyschnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyschnijmy
2 os.	wyschnij	wyschnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysechłbym bym wysechł	wyschłabym bym wyschła	wyschłobym bym wyschło	wyschlibyśmy byśmy wyschli	wyschłybyśmy byśmy wyschły
2 os.	wysechłbyś byś wysechł	wyschłabyś byś wyschła	wyschłobyś byś wyschło	wyschlibyście byście wyschli	wyschłybyście byście wyschły
3 os.	wysechłby by wysechł	wyschłaby by wyschła	wyschłoby by wyschło	wyschliby by wyschli	wyschłyby by wyschły

bezosobnik: wyschnięto by

bezokolicznik: wyschnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wysechłszy

gerundium: wyschnięcie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyschnięcie	wyschnięcia
D.	wyschnięcia	wyschnięć
C.	wyschnięciu	wyschnięciom
B.	wyschnięcie	wyschnięcia
N.	wyschnięciem	wyschnięciami
Ms.	wyschnięciu	wyschnięciach
W.	wyschnięcie	wyschnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyschnięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyschnięty	wyschnięty	wyschnięty	wyschnięte	wyschnięta
D.	wyschniętego	wyschniętego	wyschniętego	wyschniętego	wyschniętej
C.	wyschniętemu	wyschniętemu	wyschniętemu	wyschniętemu	wyschniętej
B.	wyschniętego	wyschniętego	wyschnięty	wyschnięte	wyschniętą
N.	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętą
Ms.	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyschnięci	wyschnięci	wyschnięte	wyschnięte
D.	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych
C.	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym
B.	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych	wyschnięte
N.	wyschniętymi	wyschniętymi	wyschniętymi	wyschniętymi
Ms.	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych

odpowiednik aspektowy: wysychać

Składnia

Rz_nieżywotny

wyschnąć

3. roślina

Definicja

obumrzeć z braku wody lub z powodu innych niesprzyjających warunków

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

kwiaty, rośliny wyschły

Cytaty

Na zachodzie kraju rośliny wyschły na polach i rolnicy stracili połowę zbiorów.

źródło: NKJP: Monika Dierżyńska-Nowak: Czas wykopków, Gazeta Wyborcza, 1994-09-23

Kwiatów nie było. Wyschły, nim odkryłem, że Masza nie sprawdza się jako ogrodnik.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyschnę	wyschniemy
2 os.	wyschniesz	wyschniecie
3 os.	wyschnie	wyschną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyschłem +(e)m wysechł	wyschłam +(e)m wyschła	wyschłom +(e)m wyschło	wyschliśmy +(e)śmy wyschli	wyschłyśmy +(e)śmy wyschły
2 os.	wyschłeś +(e)ś wysechł	wyschłaś +(e)ś wyschła	wyschłoś +(e)ś wyschło	wyschliście +(e)ście wyschli	wyschłyście +(e)ście wyschły
3 os.	wysechł	wyschła	wyschło	wyschli	wyschły

bezosobnik: wyschnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyschnijmy
2 os.	wyschnij	wyschnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysechłbym bym wysechł	wyschłabym bym wyschła	wyschłobym bym wyschło	wyschlibyśmy byśmy wyschli	wyschłybyśmy byśmy wyschły
2 os.	wysechłbyś byś wysechł	wyschłabyś byś wyschła	wyschłobyś byś wyschło	wyschlibyście byście wyschli	wyschłybyście byście wyschły
3 os.	wysechłby by wysechł	wyschłaby by wyschła	wyschłoby by wyschło	wyschliby by wyschli	wyschłyby by wyschły

bezosobnik: wyschnięto by

bezokolicznik: wyschnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wysechłszy

gerundium: wyschnięcie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyschnięcie	wyschnięcia
D.	wyschnięcia	wyschnięć
C.	wyschnięciu	wyschnięciom
B.	wyschnięcie	wyschnięcia
N.	wyschnięciem	wyschnięciami
Ms.	wyschnięciu	wyschnięciach
W.	wyschnięcie	wyschnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyschnięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyschnięty	wyschnięty	wyschnięty	wyschnięte	wyschnięta
D.	wyschniętego	wyschniętego	wyschniętego	wyschniętego	wyschniętej
C.	wyschniętemu	wyschniętemu	wyschniętemu	wyschniętemu	wyschniętej
B.	wyschniętego	wyschniętego	wyschnięty	wyschnięte	wyschniętą
N.	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętą
Ms.	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyschnięci	wyschnięci	wyschnięte	wyschnięte
D.	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych
C.	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym
B.	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych	wyschnięte
N.	wyschniętymi	wyschniętymi	wyschniętymi	wyschniętymi
Ms.	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych

odpowiedniki aspektowe: wysychać , schnąć

4. schudnąć

Definicja

pot.

stać się bardzo chudym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Cytaty

Szczęsny zląkł się po prostu, tak bardzo ojciec był wyschnięty.

źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1973

Przez lata palce wyschły i zrobiły się podobne do ręki biskupa z szesnastego wieku.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Sezon na papierówki, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyschnę	wyschniemy
2 os.	wyschniesz	wyschniecie
3 os.	wyschnie	wyschną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyschłem +(e)m wysechł	wyschłam +(e)m wyschła	wyschłom +(e)m wyschło	wyschliśmy +(e)śmy wyschli	wyschłyśmy +(e)śmy wyschły
2 os.	wyschłeś +(e)ś wysechł	wyschłaś +(e)ś wyschła	wyschłoś +(e)ś wyschło	wyschliście +(e)ście wyschli	wyschłyście +(e)ście wyschły
3 os.	wysechł	wyschła	wyschło	wyschli	wyschły

bezosobnik: wyschnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyschnijmy
2 os.	wyschnij	wyschnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wysechłbym bym wysechł	wyschłabym bym wyschła	wyschłobym bym wyschło	wyschlibyśmy byśmy wyschli	wyschłybyśmy byśmy wyschły
2 os.	wysechłbyś byś wysechł	wyschłabyś byś wyschła	wyschłobyś byś wyschło	wyschlibyście byście wyschli	wyschłybyście byście wyschły
3 os.	wysechłby by wysechł	wyschłaby by wyschła	wyschłoby by wyschło	wyschliby by wyschli	wyschłyby by wyschły

bezosobnik: wyschnięto by

bezokolicznik: wyschnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wysechłszy

gerundium: wyschnięcie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyschnięcie	wyschnięcia
D.	wyschnięcia	wyschnięć
C.	wyschnięciu	wyschnięciom
B.	wyschnięcie	wyschnięcia
N.	wyschnięciem	wyschnięciami
Ms.	wyschnięciu	wyschnięciach
W.	wyschnięcie	wyschnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyschnięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyschnięty	wyschnięty	wyschnięty	wyschnięte	wyschnięta
D.	wyschniętego	wyschniętego	wyschniętego	wyschniętego	wyschniętej
C.	wyschniętemu	wyschniętemu	wyschniętemu	wyschniętemu	wyschniętej
B.	wyschniętego	wyschniętego	wyschnięty	wyschnięte	wyschniętą
N.	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętą
Ms.	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyschnięci	wyschnięci	wyschnięte	wyschnięte
D.	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych
C.	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym	wyschniętym
B.	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych	wyschnięte
N.	wyschniętymi	wyschniętymi	wyschniętymi	wyschniętymi
Ms.	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych	wyschniętych

odpowiedniki aspektowe: wysychać , schnąć

Frazeologizmy

zaschło w gardle komuś
wyschło w gardle komuś

Data ostatniej modyfikacji: 12.05.2016