UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wstawić

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

Zob. stawić się

1. kwiaty do wazonu

Definicja

umieścić w czymś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

wstawić drzwi, kraty, szybę; protezę, ząb; łóżko, meble; kwiaty (do wazonu); talerze (do kredensu); samochód (do garażu); datę, jakieś słowo, obrazek, przecinek, rysunek, tabelę (do tekstu)
wstawić coś do garażu, do kredensu, do lodówki, do piekarnika, do zlewozmywaka do wazonu; do tekstu
wstawić coś w okno, we wnękę; w tekst

Cytaty

	[...] otrzymałem pusty pokój na parterze, do którego wstawiliśmy kanapę. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974–1979, 1995
	Wstawił do zlewu szklankę po wypitej herbacie. źródło: NKJP: Piotr Krawczyk: Plamka światła, 1997
	Połatał dziury w ścianach, wstawił drzwi i okiennice. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004
	[...] zamiast użytych w kodeksie wyrazów „Rosja” i „rosyjski” wstawiono wyrazy „Polska” i „polski”. źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002
	Jak wstawić nowe dane pomiędzy już wypełnione komórki? źródło: NKJP: Dominik Kucharczyk: Świąteczne (nie tylko) ozdobniki, Enter, 2003, nr 1

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wstawię	wstawimy
2 os.	wstawisz	wstawicie
3 os.	wstawi	wstawią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawiłem +(e)m wstawił	wstawiłam +(e)m wstawiła	wstawiłom +(e)m wstawiło	wstawiliśmy +(e)śmy wstawili	wstawiłyśmy +(e)śmy wstawiły
2 os.	wstawiłeś +(e)ś wstawił	wstawiłaś +(e)ś wstawiła	wstawiłoś +(e)ś wstawiło	wstawiliście +(e)ście wstawili	wstawiłyście +(e)ście wstawiły
3 os.	wstawił	wstawiła	wstawiło	wstawili	wstawiły

bezosobnik: wstawiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wstawmy
2 os.	wstaw	wstawcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawiłbym bym wstawił	wstawiłabym bym wstawiła	wstawiłobym bym wstawiło	wstawilibyśmy byśmy wstawili	wstawiłybyśmy byśmy wstawiły
2 os.	wstawiłbyś byś wstawił	wstawiłabyś byś wstawiła	wstawiłobyś byś wstawiło	wstawilibyście byście wstawili	wstawiłybyście byście wstawiły
3 os.	wstawiłby by wstawił	wstawiłaby by wstawiła	wstawiłoby by wstawiło	wstawiliby by wstawili	wstawiłyby by wstawiły

bezosobnik: wstawiono by

bezokolicznik: wstawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wstawiwszy

gerundium: wstawienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wstawienie	wstawienia
D.	wstawienia	wstawień
C.	wstawieniu	wstawieniom
B.	wstawienie	wstawienia
N.	wstawieniem	wstawieniami
Ms.	wstawieniu	wstawieniach
W.	wstawienie	wstawienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wstawiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wstawiony	wstawiony	wstawiony	wstawione	wstawiona
D.	wstawionego	wstawionego	wstawionego	wstawionego	wstawionej
C.	wstawionemu	wstawionemu	wstawionemu	wstawionemu	wstawionej
B.	wstawionego	wstawionego	wstawiony	wstawione	wstawioną
N.	wstawionym	wstawionym	wstawionym	wstawionym	wstawioną
Ms.	wstawionym	wstawionym	wstawionym	wstawionym	wstawionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wstawieni	wstawieni	wstawione	wstawione
D.	wstawionych	wstawionych	wstawionych	wstawionych
C.	wstawionym	wstawionym	wstawionym	wstawionym
B.	wstawionych	wstawionych	wstawionych	wstawione
N.	wstawionymi	wstawionymi	wstawionymi	wstawionymi
Ms.	wstawionych	wstawionych	wstawionych	wstawionych

odpowiednik aspektowy: wstawiać

Składnia

Rz_osobowy

wstawić

CO + (GDZIE)

2. wodę

Definicja

napełniwszy naczynie, postawić je na ogniu w celu przygotowania potrawy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

Połączenia

wstawić ciasto (do piekarnika), wodę (na herbatę), ziemniaki

Cytaty

Beata zapaliła gaz pod cielęciną i wstawiła wodę na kluski.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005

Szybko wstawiłam ziemniaki, zrobiłam sałatkę i usmażyłam kotlety.

źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia na rozdrożu, 2008

Obiad muszę zaraz wstawić. Krupnik zresztą to raz dwa.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski, Widnokrąg, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wstawię	wstawimy
2 os.	wstawisz	wstawicie
3 os.	wstawi	wstawią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawiłem +(e)m wstawił	wstawiłam +(e)m wstawiła	wstawiłom +(e)m wstawiło	wstawiliśmy +(e)śmy wstawili	wstawiłyśmy +(e)śmy wstawiły
2 os.	wstawiłeś +(e)ś wstawił	wstawiłaś +(e)ś wstawiła	wstawiłoś +(e)ś wstawiło	wstawiliście +(e)ście wstawili	wstawiłyście +(e)ście wstawiły
3 os.	wstawił	wstawiła	wstawiło	wstawili	wstawiły

bezosobnik: wstawiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wstawmy
2 os.	wstaw	wstawcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawiłbym bym wstawił	wstawiłabym bym wstawiła	wstawiłobym bym wstawiło	wstawilibyśmy byśmy wstawili	wstawiłybyśmy byśmy wstawiły
2 os.	wstawiłbyś byś wstawił	wstawiłabyś byś wstawiła	wstawiłobyś byś wstawiło	wstawilibyście byście wstawili	wstawiłybyście byście wstawiły
3 os.	wstawiłby by wstawił	wstawiłaby by wstawiła	wstawiłoby by wstawiło	wstawiliby by wstawili	wstawiłyby by wstawiły

bezosobnik: wstawiono by

bezokolicznik: wstawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wstawiwszy

gerundium: wstawienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wstawienie	wstawienia
D.	wstawienia	wstawień
C.	wstawieniu	wstawieniom
B.	wstawienie	wstawienia
N.	wstawieniem	wstawieniami
Ms.	wstawieniu	wstawieniach
W.	wstawienie	wstawienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wstawiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wstawiony	wstawiony	wstawiony	wstawione	wstawiona
D.	wstawionego	wstawionego	wstawionego	wstawionego	wstawionej
C.	wstawionemu	wstawionemu	wstawionemu	wstawionemu	wstawionej
B.	wstawionego	wstawionego	wstawiony	wstawione	wstawioną
N.	wstawionym	wstawionym	wstawionym	wstawionym	wstawioną
Ms.	wstawionym	wstawionym	wstawionym	wstawionym	wstawionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wstawieni	wstawieni	wstawione	wstawione
D.	wstawionych	wstawionych	wstawionych	wstawionych
C.	wstawionym	wstawionym	wstawionym	wstawionym
B.	wstawionych	wstawionych	wstawionych	wstawione
N.	wstawionymi	wstawionymi	wstawionymi	wstawionymi
Ms.	wstawionych	wstawionych	wstawionych	wstawionych

odpowiednik aspektowy: wstawiać

Składnia

Rz_osobowy

wstawić

3. gadkę

Definicja

pot.

powiedzieć coś nieprawdziwego lub bez sensu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Cytaty

Kaziu gadkę wstawi, a ty kwiatek podasz i ewentualnie cmok w rączkę.

źródło: NKJP: Maria Borowa: Dominika znaczy niedziela, 1993

To gdzie ta pinda mieszkała przez te dwa miesiące? A mnie wstawiła kit, że wyrzucił ją Piotrek.

źródło: NKJP: Dariusz Chętkowski z uczniami: Ostatni weekend, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wstawię	wstawimy
2 os.	wstawisz	wstawicie
3 os.	wstawi	wstawią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawiłem +(e)m wstawił	wstawiłam +(e)m wstawiła	wstawiłom +(e)m wstawiło	wstawiliśmy +(e)śmy wstawili	wstawiłyśmy +(e)śmy wstawiły
2 os.	wstawiłeś +(e)ś wstawił	wstawiłaś +(e)ś wstawiła	wstawiłoś +(e)ś wstawiło	wstawiliście +(e)ście wstawili	wstawiłyście +(e)ście wstawiły
3 os.	wstawił	wstawiła	wstawiło	wstawili	wstawiły

bezosobnik: wstawiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wstawmy
2 os.	wstaw	wstawcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wstawiłbym bym wstawił	wstawiłabym bym wstawiła	wstawiłobym bym wstawiło	wstawilibyśmy byśmy wstawili	wstawiłybyśmy byśmy wstawiły
2 os.	wstawiłbyś byś wstawił	wstawiłabyś byś wstawiła	wstawiłobyś byś wstawiło	wstawilibyście byście wstawili	wstawiłybyście byście wstawiły
3 os.	wstawiłby by wstawił	wstawiłaby by wstawiła	wstawiłoby by wstawiło	wstawiliby by wstawili	wstawiłyby by wstawiły

bezosobnik: wstawiono by

bezokolicznik: wstawić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wstawiwszy

gerundium: wstawienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wstawienie	wstawienia
D.	wstawienia	wstawień
C.	wstawieniu	wstawieniom
B.	wstawienie	wstawienia
N.	wstawieniem	wstawieniami
Ms.	wstawieniu	wstawieniach
W.	wstawienie	wstawienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wstawiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wstawiony	wstawiony	wstawiony	wstawione	wstawiona
D.	wstawionego	wstawionego	wstawionego	wstawionego	wstawionej
C.	wstawionemu	wstawionemu	wstawionemu	wstawionemu	wstawionej
B.	wstawionego	wstawionego	wstawiony	wstawione	wstawioną
N.	wstawionym	wstawionym	wstawionym	wstawionym	wstawioną
Ms.	wstawionym	wstawionym	wstawionym	wstawionym	wstawionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wstawieni	wstawieni	wstawione	wstawione
D.	wstawionych	wstawionych	wstawionych	wstawionych
C.	wstawionym	wstawionym	wstawionym	wstawionym
B.	wstawionych	wstawionych	wstawionych	wstawione
N.	wstawionymi	wstawionymi	wstawionymi	wstawionymi
Ms.	wstawionych	wstawionych	wstawionych	wstawionych

odpowiednik aspektowy: wstawiać

Składnia

Rz_osobowy

wstawić

(KOMU) + CO

Data ostatniej modyfikacji: 02.07.2014